هر دم از بازار اکران سینماها بری می‌رسد. پیش از این در همین صفحه درباره سینماهای سیار و همچنین اکران فیلم‌های نوستالژیک خواندید. این بار اتفاقی تازه پیش روی برنامه اکران سینماها قرار گرفته است.
یکی انتشار پیش‌نویس آیین‌نامه‌ای است که قرار است بر اساس آن فیلم‌ها درجه سنی بگیرند. این یعنی به‌زودی روی پوستر فیلم‌ها و سریال‌ها و ... محدودیت‌های سنی تماشای آنها نیز درج می‌شود. این اتفاق پیش از این نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته بود. برخی معتقد بودند که این تصمیم وزارت ارشاد برای کاهش حاشیه‌های مربوط به فیلم‌های هنجارگریزی است که به‌ویژه در دو، سه سال گذشته بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند تا مشکلات مربوط به اکران آنها کاهش یابد. برخی دیگر نیز همین تصمیم را با همین استدلال پذیرفتنی و قابل تحسین خواندند؛ زیرا به این ترتیب امکان اکران فیلم‌ها بدون آسیب‌های احتمالی آنها فراهم می‌شد. هنوز زمان دقیقی برای اجرایی شدن این مصوبه وجود ندارد و معلوم نیست دقیقا از چه روزی فیلم‌ها درجه‌بندی می‌شوند.
رده‌بندی سنی فیلم‌ها
دیروز آیین‌نامه‌اش منتشر شد. البته همه سینمایی‌ها از پیش منتظرش بودند. در این آیین‌نامه سه رده سنی ۹ سال، ۱۲ سال و ۱۵ سال برای فیلم‌ها، سریال‌ها و دیگر آثار نمایشی در نظر گرفته شده است. آیین‌نامه یاد شده صرفا به شیوه‌های اجرایی شدن این تصمیم پرداخته است. پس نباید انتظار داشته باشید با خواندنش بفهمید که فیلم‌های نامناسب برای سنین زیر ۹ سال دقیقا چه شکلی هستند و چه مشخصاتی دارند. همین طور برای زیر ۱۲ ساله‌ها و زیر ۱۵ ساله‌ها. فیلم‌های درجه‌بندی‌شده باید یک‌شانزدهم از پوستر یا هر نوع اقلام تبلیغی دیگرشان را به اخطار مربوط به رده‌بندی اختصاص بدهند.
بی‌توجهی به روان‌شناسان کودک
تعیین درجه برای فیلم‌ها، سال‌ها است که در ساختار بازارهای سینمایی جهان مورد توجه قرار گرفته است. البته در عموم کشورهای توسعه‌یافته تعیین درجه سنی برای فیلم‌ها از سوی سازمان‌های مردم‌نهاد انجام می‌شود. به این معنی که دولت دخالتی در این سازمان‌ها ندارد. نکته نخست درباره آیین‌نامه سازمان سینمایی این است که یک هیات ۳۰ نفره برای تعیین درجه‌بندی فیلم‌ها معرفی شده است که عموما شامل اشخاص حقیقی است. معرفی افراد حقیقی از سوی دولت، نمی‌تواند خالی از حاشیه و شائبه باشد. چه انتظار می‌رود دولت به‌عنوان یک نهاد حقوقی، با شخصیت‌های حقوقی افراد سر و کار داشته باشد نه حقیقی. در این هیات نام‌هایی وجود دارد که البته معرفی کاملی نشده و نام‌هایی هم هستند که تعجب‌برانگیزند و انتظار نمی‌رود برای درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی صاحب‌نظر باشند.
توجه داشته باشید که درجه‌بندی سنی فیلم‌ها با توجه به تعیین سه رده سنی یاد شده، کودکان و نوجوانان را مورد توجه قرار داده است. جالب اینکه در انتخاب این هیات تقریبا توجهی به حضور روان‌شناسان کودک و نوجوان نشده است. اگرچه فهرست به طور کامل برای رسانه‌ها معرفی و تبیین نشده اما جست‌وجوی ما نشان داده که شمار بسیار ناچیزی از افراد این فهرست تحصیلات آکادمیک مربوط به روان‌شناسی کودک و نوجوان دارند.
نکته دیگر آن است که کلیت امر به مثابه توصیه‌ای برای خانواده‌ها تبیین شده است. یعنی الزامی برای سینمادارها و دیگر متصدیان سالن‌ها وجود ندارد که از ورود کودکان و نوجوانان به تماشای فیلم‌های درجه‌بندی شده جلوگیری کنند. در واقع به‌نظر می‌رسد چون این اقدام از نخستین راهکارها برای تعیین درجه سنی فیلم‌ها است تلاش شده تا زمینه‌ساز باشد و بیشتر خانواده‌ها را با موضوع آشنا کند. از این نظر آیین‌نامه یاد شده قابل‌توجه است.
- 16
- 2
