به گزارش تماشاگران امروز، اتهام حقيقي نبودن صداي محسن چاوشي مربوط به امروز و ديروز نيست و اين شايد قديميترين سوءظني باشد كه همواره و در طول دوران خوانندگياش متوجه او بوده. محسن چاوشي در اولين مصاحبه مطبوعاتياش در سال ۸۶ به صراحت بيان ميكند كه از هيچ افكتي در صدايش استفاده نميكند و تنها كمي «ديلي» به صدايش ميدهد. امري مرسوم كه تمام خوانندهها از آن در اجراي استوديويي و زندهشان بهره ميبرند.
البته بعدها و با پيشرفت صنعت موسيقي و تخصصيتر شدن ميكس و مسترينگ در موسيقي ايران، محسن چاوشي هم مثل خيلي از خوانندگان ديگر از اين امكان براي بهتر شنيده شدن صدايش استفاده كرد. امري مرسوم كه تقريباً تمام خوانندههاي ايراني و خارجي از آن نسبت به سبك، فرم و فضاي موسيقيشان در كارشان استفاده ميكنند، اما انتقاد اخير شهرام آذر (سندي) در برنامه استيج شبكه من و تو، شايد مضحكترين و نخنماترين انتقادي باشد كه تا به حال به محسن چاوشي وارد شده است. درست مثل اينكه بگوييد بازي اكبر عبدي در فيلم «آدم برفي» مزخرف است، آن هم به اين خاطر كه اكبر عبدي زن نيست!
اما با تمام اين حرفها، محسن چاوشي از سال گذشته تا امروز دو ويدئو در حال خواندن از خودش در اينترنت منتشر كرده كه ديگر جاي بحثي براي حقيقي نبودن صدايش باقي نميگذارد. حالا ديگر همه ميدانند كه صداي چاوشي صدايي است كه اگرچه خاص و غير نرمال به نظر ميرسد، اما هر آدم عادي با يك نگاه اجمالي (و نه حتي كارشناسانه) ميتواند متوجه اين نكته شود كه اين صدا از حنجره يك آدميزاد بلند ميشود.
سياوش رحماني (خواننده، تنظيمكننده و ساند ديزاينر)
راه چاوشي راه درستي است
تمام خوانندههاي داخلي و خارجي صدايشان را ديزاين ميكنند و خوانندهاي نداريم كه وكالش را يكراست ايمپورت كند و كار را ميكس و مستر كند. اين امر كاملاً طبيعي است و كاملاً هم مرسوم است، به اين خاطر كه ضبط استوديويي با اجراي لايو فرق ميكند و بايد صدا را در تميزترين و درستترين حالت ممكن به گوش مخاطب برسانيد. محسن چاوشي هم مثل همه خوانندههاي ديگر، از اين ابزار براي كارش بهره ميبرد و چيزي فراتر از بقيه خوانندهها استفاده نميكند.
فقط ميزان و شدت اين استفاده فرق ميكند، مثلاً اگر خوانندهاي از ۱۰ درصد بهره ببرد، چاووشي ۴۰ درصد از آن افكت در صدايش استفاده ميكند و آن هم به اين خاطر است كه سبك و فرم موسيقياش استفاده از اين افكت را ميطلبد. وكال يك خواننده ميتواند نسبت به ژانر و فرم موزيك تعيين شود. صداي چاوشي مختصات ويژهاي دارد و چنين صدايي وقتي ميتواند براي مخاطب جذاب باشد كه آن را با جزئيات بيشتري بشنود. چاوشي صدايش را با استفاده از افكت تغيير نميدهد و فقط كاري ميكند كه جزئيات آن بيشتر شنيده شود. كاري كه چاوشي روي صدايش ميكند خارج از عرف نيست و نشانه اين هم نيست كه او توانايي خوانندگي ندارد.
هر سبكي در موسيقي يك جور خواندن را ميطلبد. شما نميتوانيد لئونارد كوهن را با مايكل جكسون مقايسه كنيد. به نظرم كسي كه ميتواند لحن و فرم را خوب دربياورد، در اجراي زنده هم همين حساسيت را خواهد داشت. خيلي از خوانندههاي ما لحن و لهجهشان ايراد دارد، يعني نميتوانند با لحن و حس كلام بازي كنند و آن را به شكل درست به مخاطب تحويل دهند، اما بدون شك خوانندهاي مثل محسن چاوشي از اين قاعده مستثني است. اينكه آيا چاوشي بتواند همين كيفيت را در اجراي زندهاش حفظ كند چيزي است كه مشخصاً تنها به توانايي او بر نميگردد و خيلي عوامل ديگر هم دخيل هستند. متأسفانه در ايران مشكل صدابرداري در كنسرتها داريم. اينكه از خوانندهاي در ايران توقع داشته باشيم كه همان كيفيتي كه در آلبوماش دارد را در اجراي زنده داشته باشد، توقع بالايي است، چراكه در شرايط كنوني فقدان صدابردار و سالن خوب كاملاً احساس ميشود. در همه جاي دنيا هم همين مشكل وجود دارد، حتي با وجود امكانات و دانشي كه در موسيقي غرب وجود دارد، باز هم توقع زيادي است كه بگوييم خواننده دقيقاً بايد همان صدايي را داشته باشد كه در آلبومهايش از او شنيدهايم. حتي اگر بتوان صداي خواننده را ۹۰ درصد هم به اجراي استوديويياش نزديك كرد، باز هم نميتوان گفت اين همان صدايي است كه در ضبط استوديويي از او شنيدهايم. ديدگاه بدي كه برخي منتقدين به اين ماجرا دارند به خاطر فقدان يكسري سبكها در موسيقي ما است. كساني كه نقدهاي اينچنيني به صداي چاوشي دارند حتماً بايد موفقتر از او باشند تا نقدشان بر او وارد باشد. محسن چاوشي از اين رويكرد در موسيقياش نتيجه خوبي گرفته و در عمل ثابت كرده كه راهش راه درستي بوده.
كوشان حداد (تنظيمكننده)
با انتشار ويدئوي چاوشي، ديگر جاي بحث باقي نماند.
اينكه ميگويند فلاني براي بهتر كردن صدايش، از دستگاه و ماشين و تراكتور و... استفاده كرده ديگر حالت مسخرهاي پيدا كرده و وقتي آدم چنين حرفهايي ميشنود نه ناراحت ميشود و نه حتي خندهاش ميگيرد. من افرادي كه اين حرفها را ميزنند تا حدودي درك ميكنم؛ به اين خاطر كه صداي آقاي چاوشي صداي خاصي است و مشابهاش را در ايران تا امروز نشنيدهايم.
به همين خاطر ممكن است وقتي كسي آن را ميشنود شك كند و بگويد اين صدا، صداي آدميزاد نيست و حتماً دستكاري شده، اما واقعيت اين است كه تمام آدمهايي كه با او كار كردهاند و يا حتي او را ديدهاند، ميدانند كه اين صدا، صداي خود او است. البته ممكن است خيليها باشند كه خيلي حرفها در مورد صداي چاوشي بزنند، اما من يكي كه خودم ايشان را ديدهام و با او كار مشترك هم داشتهام، مطمئنم كه اين صدا، صداي خود او است. مسلماً با ويدئوهايي كه از خودش در اينترنت هم گذاشته است، ديگر جاي بحثي باقي نميماند و به همه ثابت شده كه صداي او كاملاً حقيقي است. بهتر از اين ديگر چه سندي ميتوان داشت براي اثبات اينكه او از صداي خودش استفاده ميكند. تنها دليلي هم كه اين حرفها را در مورد صداي چاوشي ميزنند اين است كه او را تا به حال در اجراي زنده نديدهاند و اين ممكن است شائبههايي را براي افرادي كه در پسزمينه ذهنشان يك توهم توطئه هميشگي وجود دارد، بر انگيزد.
- 19
- 1