تلویزیون روی موج حاشیه‌

 دنیای اقتصاد / حاشیه‌های صداوسیما پایان ندارد، درحالی‌که هنوز آتش شایعه‌های مربوط به استعفای رئیس رسانه ملی در فضای مجازی فروکش نکرده، حواشی متعدد و بی‌سابقه‌ای پیرامون برنامه‌ها و سیاست‌های این سازمان رسانه‌ای ایجاد شده است. قضیه از این قرار است که تنها در یک شبانه‌روز سازمان صداو سیما به مهم‌ترین کانون حواشی تبدیل شد. پخش ترانه‌ای از محسن چاوشی در قسمت آخر یک سریال، انتشار تصاویری از زنان بی‌حجاب در یک سریال و نامه جواد لاریجانی به وزیر ارشاد درباره پخش ربنای شجریان مهم‌ترین موضوع‌هایی بودند که نوک تیز شوخی‌ها، انتقادها و پرسش‌ها را به سمت مدیران رسانه ملی هدایت کردند. این سه موضوع در شبانه‌روز گذشته بیشترین حجم از محتوای شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های موبایلی را به خود اختصاص داده‌اند.

ترانه انتخاباتی محسن چاوشی

در واپسین روزهای تبلیغات انتخاباتی مربوط به دوازدهمین دوره ریاست جمهوری، ‌محسن چاوشی یک قطعه موسیقی به نام «بیست هزار آرزو» با شعری از مولانا را به حسن روحانی تقدیم کرد تا در زمره هواداران او قرار بگیرد. این قطعه موسیقی به سرعت در فضای مجازی دست به دست شد و چرخید تا اینکه یک هفته پس از برگزاری انتخابات و پیروزی حسن روحانی، حاشیه‌ساز شد. قضیه این بود که جمعه شب گذشته در زمانی‌ که قسمت آخر مجموعه تلویزیونی «دیوار به‌ دیوار» در حال پخش بود در پایان‌ بندی آن کلیپی با همراهی بازیگران این مجموعه پخش شد که این بازیگران ترانه انتخاباتی بیست‌ هزار آرزوی محسن چاوشی را به‌صورت دابسمش اجرا می‌کردند.

این موضوع اعتراض شدید برخی از هواداران رقبای روحانی در انتخابات هفته گذشته را به دنبال داشت و باعث شد تا در تکرار این مجموعه، کلیپ پایانی حذف شود. البته شبکه سوم سیما اعلام کرد که حذف این کلیپ به علت کمبود زمان و فشرده بودن کنداکتور پخش اتفاق افتاده است. این در حالی بود که کاربران شبکه‌های اجتماعی معتقد بودند که صداوسیما در مقابل انتقاد رسانه‌های نزدیک به دیگر نامزدهای ریاست جمهوری سر تسلیم فرودآورده و کلیپ را پخش نکرده است. این موضوع درحالی‌که بازخوردهای بسیار زیادی در فضای مجازی داشت، واکنش رسمی از سوی مدیران سازمان نگرفت.

با این حال حمید رحیمی تهیه‌کننده مجموعه «دیوار به دیوار» درباره حاشیه‌های پیش آمده درباره آخرین قسمت این مجموعه گفت: فضایی که در قسمت پایانی سریال ساخته شد، هیچ فضای حمایتی نبوده است. مگر می‌شود رنگ بنفش را حذف کنیم؛ فضای انتخاباتی تمام شده است و دیگر رنگ مطرح نیست، ما باید همه رنگ‌ها را داشته باشیم. او ادامه داد: چرا باید رنگ‌ها را جدا کنیم. ما سریالی را از هشت ماه پیش برای تولید آغاز کردیم و لزومی ندارد رنگ‌هایمان را جدا کنیم. ما فقط و فقط به سریال خودمان نگاه کردیم و کاری به جناح‌های سیاسی نداشتیم. رحیمی سپس مطرح کرد: محسن چاوشی این شعر را تقدیم به هیچ کاندیدایی نکرده بود و اینها همه سوءتفاهم است. شعر ترانه‌ای که ایشان خوانده‌اند، متعلق به مولاناست. اینکه کسی طرف خودش بگیرد، کاملا اشتباه است. محسن چاوشی در پیام‌هایی که منتشر کرده بود این شعر را تقدیم به ملت ایران کرده بود. حال کاندیدایی این را به سمت خود کشیده است، به ما ربطی ندارد.

کلاه گیس یا پرده آبی؟

حاشیه کلیپ قسمت آخر سریال دیوار به دیوار تمام نشده بود که حاشیه‌های دیگری قسمت اول سریال نفس را دربرگرفت. در نخستین روز از ماه مبارک رمضان و همزمان با پخش قسمت اول سریال مناسبتی نفس در برخی از سکانس‌ها تصاویری پخش شد که در آن بازیگران زن بدون پوشش سر و حجاب در خیابان‌ها و دیگر اماکن عمومی تهران قدم می‌زدند. این موضوع به یکباره واکنش‌های بسیاری را در فضای مجازی ایجاد کرد. در زمان کوتاهی موجی در فضای مجازی ایجاد شد که بازیگران این سریال از کلاه گیس استفاده کرده‌اند. به همین مناسبت تعدادی از کاربران توییتر با اشاره به این موضوع به اکران نشدن فیلم سینمایی کاناپه آخرین ساخته کیانوش عیاری به خاطر استفاده از کلاه‌گیس اعتراض کردند.کاربری دراین باره نوشت: «در سریال مناسبتی «نفس» که از شبکه۳ داره پخش میشه و روایت قبل از انقلاب است زنانی بدون حجاب در نقش عابر و دانشجو دیدم.»

کاربر دیگری نوشت: «چقدر از دیدن زن کلاه گیس به سر هیجان زده شدید زلیخا هم اون‌همه کلاه گیس داشت دیگه بابا، عین کاموا.» کاربر دیگری هم در توییتر خود نوشت: «در سکانس‌های متعدد سریال نفس که از شبکه ۳ پخش می‌شود زنان کلاه‌گیس به سردارند. فیلم کاناپه «عیاری» به‌دلیل مشابه مجوز اکران نگرفته.» اما زمان زیادی از این واکنش‌ها نگذشت که گروه سازنده استفاده از کلاه گیس را تکذیب کردند. روابط عمومی سریال «نفس» در توضیحی درباره این سریال رمضانی اعلام کرد: پیش از این در خبری که ۲۲ اردیبهشت‌ماه همراه با یک عکس در رسانه‌ها منتشر شده، اعلام شده بود عوامل سریال «نفس» برای ضبط صحنه‌های تروکاژی در خارج از کشور، به ارمنستان سفر کرده‌اند.طی این سفر، تصاویری با حضور تعدادی از بازیگران ارمنی ساکن در ارمنستان، با قرار گرفتن مقابل پرده ضبط شد تا بعدا از طریق جلوه‌های ویژه در پس زمینه تصاویری که در داخل کشور ضبط شده بودند، قرار بگیرد. جلیل سامان، نیز در واکنش به این اتفاق گفته است: ظاهرا تبحر همکاران فنی ما توانسته بینندگان را کاملا متقاعد سازد. این تصاویر واقعی هستند و بانوان بی حجاب در سطح شهر مشغول ترددند. این واقعا باعث دلگرمی است که همکاران ما در بخش‌های فنی تا چه اندازه با تکنیک‌های روز آشنایی داشته و قادرند از آن استفاده کنند.

ربنای استاد؛ که همچنان... که هنوز...

در سال‌های اخیر پخش یا عدم پخش ربنای استاد محمد رضا شجریان در ماه مبارک رمضان یکی از چالش‌های مهم صدا و سیما بوده و موافقان و منتقدان زیادی داشته است. قضیه این است که چند روز پیش وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نامه‌ای به رئیس رسانه ملی از او خواسته بود تا ربنا را پخش کند. انتشار خبر این نامه موجی از امیدواری را در جامعه ایجاد کرده بود و بسیاری منتظر بودند تا در نخستین غروب ماه مبارک، ‌صدای ربنای شجریان را از تلویزیون بشنوند. اما ربنا پخش نشد و بلافاصله بعد از پایان امیدها به پخش این قطعه از سیما، محمدجواد لاریجانی، یکی از اعضای شورای نظارت بر صدا وسیما به نامه سیدرضا صالحی‌امیری پاسخ داد. به گزارش ایلنا، لاریجانی در این نامه نوشته است: «متن کامل این نامه به این شرح است: «از آنجا که موضوع دفاع از ایشان یک مناقشه سیاسی شده است، بنابراین در تلاوت مذکور توجه به آیات تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و این امر خلاف موازین شرعی تلاوت است.

لذا خواهشمند است که سایر قطعات آوازی آن هنرمند را مطرح فرمایید که اتفاقا دارای ساختار موسیقایی مهم‌تری هم هستند. حتما می‌دانید که تحت‌الشعاع قرار گرفتن توجه به آیات باهرات نسبت به مقارنات آنقدر مهم بوده که برخی از فقهای بزرگ تلاوت ملحون را مورد شبهه قرار داده‌اند. البته این حساسیت در میان موسیقی‌دانان بزرگ و حرفه‌ای هم مطرح است و آنان غالبا ابا دارند که قطعات مهم‌ترکیبی آنان همراه با آواز پخش شود؛ زیرا معتقدند توجه به الحان و معانی (و گاه حرکات متناظر بدنی) توجه به رموز و ظرافت‌های نهفته در تناسب‌های ایقاعی را که جوهر اصلی هنر موسیقی است، تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.»