«طبق آخرین نظرسنجی‌ها، ۸۴درصد از مردم ایران مخاطب تلویزیون هستند. مردم حدود سه ساعت و ۲۶دقیقه تلویزیون تماشا می‌کنند.» اگر پیگیر اخبار رسانه‌ها در ایران باشید، به‌خوبی می‌توانید حدس بزنید این حرف‌ها را چه کسی بیان کرده است. مرتضی میرباقری، معاون سیما، مانند ماه‌های ابتدایی سال ۹۶، در پایان این سال باز هم در اختتامیه چهارمین جشنواره تلویزیونی جام‌جم از مخاطب ۸۴درصدی تلویزیون سخن به میان آورد و این‌بار به‌شکل دقیق‌تری حتی ساعاتی را که مخاطبان صرف تماشای برنامه‌های صداوسیما می‌کنند بیان کرد.
با فرض دقیق‌بودن صحبت‌ها و آمارهای معاون سیما، به نظر می‌رسد تلویزیون تا چند روز دیگر یک آزمون بزرگ را پیش‌رو خواهد داشت. با رسیدن ایام نوروز، تلویزیون خود را از هر زاویه‌ای مهیا می‌کند تا بتواند با دست پر برای همه اوقات نوروز برنامه داشته باشد. با توجه به مخاطب ۸۴درصدی احتمالا در ایام عید این مخاطب افزایش نیز خواهد داشت و تلویزیون باید برنامه‌هایی جذاب و تماشایی تولید کند. پیش از این مهمترین راهکار تلویزیون یعنی سریال‌های نوروزی شبکه‌های مختلف سیما معرفی شده‌اند، اما در نوروز برنامه‌های دیگری نیز اهمیت دارد که باید برای پرکردن اوقات‌فراغت مخاطبان به آن پرداخت.
یکی از مهمترین برنامه‌های ایام نوروز برنامه‌های پیش و پس از سال تحویل است که هر سال به‌عنوان یکی از برندهای اصلی و اتفاقات مهم نوروز در شبکه‌های سیما به حساب می‌آید. برنامه‌هایی معمولا با میهمانان مشترک، بازیگران مشخص و خوانندگانی که فرصت حضور در رسانه ملی را پیدا می‌کنند و تا لحظه تحویل سال به هر شکل ممکن اوقات مخاطب را پر می‌کنند.
با این اوصاف، به نظر می‌رسد در زمانه‌ای که ایده‌های تازه مهمترین مزیت یک رسانه محسوب می‌شود، شبکه‌های سیما برای برنامه‌های تحویل سال دوباره به فرمول چند سال اخیر خود اکتفا کرده‌اند. فارغ از محتوای برنامه‌ها، نگاهی به انتخاب مجری‌های هر شبکه برای اجرای برنامه، معلوم می‌کند بالا بروید و پایین بیایید بازهم چرخ بر همان مدار گذشته می‌چرخد و در این بین، نه‌تنها اجراکنندگان برنامه‌های سال تحویل عوض نمی‌شوند، بلکه این سنت دیرینه درباره تعداد مخاطبان نیز برقرار است.
شبکه یک: علی ضیا
روزی که علی ضیا در شب‌های پیش از افطار ماه رمضان جایگزین احسان علیخانی در شبکه سه شد، می‌شد حدس زد دولت مراد او چندان برقرار نخواهد ماند و از سال بعد، علیخانی و ماه عسلش باز خواهند گشت، اما ضیا گویا این رفت‌وآمدها را تحمل نداشت و به همین سادگی تصمیم گرفت به شبکه یک کوچ کند. او با حضور در شبکه یک به یک اقلیم بدون پادشاه پا گذاشته بود و همین کافی بود تا همه برنامه‌های این‌چنینی شبکه یک را در اختیار بگیرد. از صبح تا بعدازظهر در این شبکه برنامه‌هایی تولید می‌شد که علی ضیا به‌عنوان مجری در آن حضور داشت؛ برنامه‌هایی که می‌توانستند روزگار بهتری را رقم بزنند، اما کیفیت آنها در همان حد معمولی باقی ماند و ضیا به گزینه‌ای بیش از تلویزیون تبدیل نشد.
در نبود هیچ مجری جذابی، شبکه یک تصمیم گرفته بار دیگر سکان برنامه سال تحویل را به دست علی ضیا بدهد. فضل‌الله شریعت‌پناهی، مدیرگروه اجتماعی شبکه یک، درباره جزئیات ویژه‌برنامه تحویل سال شبکه یک گفته است: «این ویژه‌برنامه با اجرای علی ضیا از ظهر روز سه‌شنبه ۲۹ اسفند روی آنتن شبکه یک می‌رود و تا ساعت ۲۱ ادامه دارد. تهیه‌کنندگی این برنامه را افشین حسین‌خانی برعهده دارد.» البته گویا برنامه امسال ضیا ویژگی‌هایی هم دارد: «مهمترین شاخصه این برنامه این است که مردم به‌صورت تماشاگر در استودیو برنامه حضور دارند.» شریعت‌پناهی به حضور چهره‌ها در برنامه اشاره و عنوان کرد: «ما در کنار هنرمندان و ورزشکاران، چهره‌های مردمی هم در ویژه‌برنامه تحویل سال داریم. تدابیری هم اندیشیده‌ایم که با توجه به این‌که شب شهادت امام علی‌نقی(ع) است با حضور بعضی از میهمانان جذابیت‌های برنامه را حفظ کنیم.» در مجموع، می‌توان نتیجه گرفت از برنامه علی ضیا چیزی بیش از آن‌چه قبلا دیده‌ایم نصیبمان نخواهد شد.
شبکه ۳: احسان علیخانی
دومین شبکه‌ای که مجری برنامه سال تحویل خود را مشخص کرده، شبکه سه است؛ البته با چشمان بسته و بدون اطلاع هم می‌شد حدس زد که دیگر احسان علیخانی علاوه بر ماه رمضان، برنامه سال تحویل را نیز به نام خود سند زده است؛ برنامه‌ای که در دو سال گذشته در قالب مجموعه‌ای به نام «سه‌ستاره» و انتخاب بهترین‌های تلویزیون از نگاه مردم برگزار می‌شد، اما امسال چنین اتفاقی در آن نخواهد افتاد. علیخانی که نشان داده نسبت‌به دیگر مجری‌های مراسم سال تحویل به ایده‌های تازه در برنامه‌اش علاقه‌مند است همه تلاش خود را به کار می‌گیرد تا مانند همیشه انتخاب بخش مهمی از مخاطبان تلویزیون شبکه سه باشد.
علیخانی امسال قرار است با برنامه‌ای احتمالا متفاوت نسبت به «سه‌ستاره» در تلویزیون حاضر شود. طبق اعلام احسان علیخانی در صفحه اینستاگرامش، این برنامه در چهارشب پایانی سال ۹۶ روی آنتن خواهد رفت. برنامه «بهارنارنج» از روز شنبه، ۲۶اسفند پس از اخبار ساعت۲۲ در شبکه سه سیما آغاز خواهد شد. طبق اعلام علیخانی، برنامه روز سه‌شنبه که روز تحویل سال است حدود ۷ تا ۸ ساعت طول خواهد کشید. همچنین محتوای برنامه قرار است با آیتم‌های ضبط‌شده متنوعی همراه باشد و از طرفی هم میهمانان مختلفی در این برنامه حاضر خواهند شد. احسان علیخانی هر سال با تهیه و اجرای برنامه رمضانی «ماه عسل» به تلویزیون می‌آید و چند سالی است که برنامه‌های شب عید را هم تولید و اجرا می‌کند.
شبکه نسیم: فرزاد حسنی (احتمالا)
نگاهی به آن‌چه در طول سال‌های اخیر در تلویزیون ایران در مراسم سال تحویل می‌گذرد نشان می‌دهد علاوه بر علیخانی و ضیا، مجری دیگری نیز بوده که شب‌های بسیاری میزبان برنامه سال تحویل شده است. اگر برنامه‌های اجتماعی زنده و گفت‌وگومحور در ایران با علیخانی و پس از او ضیا قوام یافت، اما یکی از آغازکننده‌های این فرایند بدون شک فرزاد حسنی بود؛ مجری پرحاشیه‌ای که به‌تدریج حاشیه‌های اجراهایش و زندگی شخصی‌اش بر حضورش در رسانه تاثیر گذاشت و از تلویزیون دور شد.
حسنی که آخرین‌بار نوروز۹۳ به همراهی همسر سابقش آزاده نامداری برنامه تحویل سال شبکه ۲ را اجرا کرد، مدت‌ها از تلویزیون دور بود تا این‌که به بهانه چهارمین جشنواره تلویزیونی جام‌جم دوباره با برنامه‌ای زنده به تلویزیون بازگشت. حسنی به مدت پنج شب در اولین برنامه زنده شبکه نسیم ویژه‌برنامه این جشنواره را برگزار کرد تا گمانه‌زنی‌هایی درباره حضور او به‌عنوان مجری برنامه سال تحویل یکی از شبکه‌های تلویزیون شنیده شود. هنوز مشخص نیست شبکه نسیم بخواهد برنامه‌ای در این قالب را به مردم ارائه دهد، اما حسنی می‌تواند یکی از گزینه‌های مهم این امر باشد؛ البته شاید هم حسنی فعلا نتواند در شبکه‌ای حضور داشته باشد. باید منتظر روزهای آینده ماند تا گزینه‌های دیگر شبکه‌ها هم مشخص شود.
شبکه شما: منصور ضابطیان
شبکه شما که در ماه‌های پایانی سال۹۶ با برنامه «من و شما» موفق شد توجه‌ها را به خود جلب کند، برای نوروز ۹۷ و در مهمترین بخش آن یعنی لحظه تحویل سال برنامه‌های مختلفی را تدارک دیده است. منصور ضابطیان که به اتفاق محمد صوفی با برنامه «رادیو ۷» سال‌های موفقی را در تلویزیون پشت سر گذاشتند، با برنامه «رادیو شب» مدتی است که در این شبکه حضور دارند. حالا قرار است برنامه تحویل سال شبکه شما نیز به این گروه موفق سپرده شود. ویژه‌برنامه «عید شما مبارک» از ۲۸ اسفند ۱۳۹۶ از ساعت ۲۲ تا ۱ بامداد و ۲۹اسفند از ۱۰صبح تا ۲۱ به تهیه‌کنندگی منصور ضابطیان و محمد صوفی، با حضور میهمانان ویژه و ارتباط با مراکز فارس، کیش و تبریز تلاش می‌کند، لحظات تحویل سال شادی را برای مخاطبان فراهم کند؛ برنامه‌ای که به نظر می‌رسد یکی از آرام‌ترین برنامه‌های سال تحویل تلویزیون باشد.
شبکه ۴: محمد صالح‌علا
شبکه ۴ را می‌توان با همه رویکرد فرهنگی‌اش یکی از شبکه‌هایی دانست که معمولا در جست‌وجوی اتفاقات پرسروصدا برای ویژه‌برنامه‌های تحویل سال نیست. در ادامه همین رویکرد، امسال نیز شبکه ۴ با محمد صالح‌علا، سال را تحویل خواهد کرد. مجله شامگاهی «چشم شب روشن» به تهیه‌کنندگی امیر قمیشی کاری از گروه ادب و هنر شبکه چهار است که هر شب به‌صورت زنده با گفت‌وگوهایی در حوزه ادب، فرهنگ و هنر روی آنتن می‌رود و قرار است در ایام نوروز مخاطبانش را با قصه‌خوانی‌ها و متن‌های محمد صالح‌علا به فصل بهار دعوت کند. آیتم‌های کوتاه نمایشی، شعر و ترانه‌های بهاری و همچنین صحبت چهره‌های فرهنگی و هنری ازجمله تدارکات عیدانه «چشم شب روشن» در این ایام است.
«چشم شب روشن» در ایام نوروز هر شب به مدت ۶۰ دقیقه ساعت ۲۳ روی آنتن خواهد رفت. همچنین «چشم شب روشن» به‌عنوان ویژه‌برنامه تحویل سال شبکه ۴ سیما در نظر گرفته شده است که از یک ساعت پیش از تحویل سال، تا یک ساعت بعد از آغاز سال ۹۶ ادامه دارد. برنامه‌ای که به نظر می‌رسد با توجه به تعداد ساعات آن بیشتر در ادامه سیاست‌های «چشم شب روشن» است و قرار نیست یک ماراتن طولانی مانند سایر شبکه‌های تلویزیونی را در آن شاهد باشیم.
شبکه ۲: محمد سلوکی (احتمالا)
هرچند هنوز به‌طور قطعی مشخص نشده، اما محمد سلوکی احتمالا مجری برنامه سال تحویل شبکه دو خواهد بود. سلوکی که به‌عنوان مجری اختتامیه چهارمین جشنواره تلویزیونی جام‌جم نیز حضور داشته، در صورت حضور به‌عنوان مجری برنامه شبکه دوم سیما احتمالا نتواند جذابیتی برانگیزد و با شبکه‌های دیگر رقابتی داشته باشد. این امیدوار نبودن از آن‌جا شکل می‌گیرد که معمولا شبکه دو چه در بحث سریال‌ها و چه در برنامه‌های ویژه این‌چنینی معمولا از یک حد مشخص بالاتر نمی‌رود و به‌همین دلیل هم در رقابتی نانوشته بین شبکه‌ها اصلا نیازی به حضور نمی‌بیند، چه برسد به این‌که بخواهد برنده شود.
سجاد صداقت
- 10
- 7
