بیژن عبدی: بودجه سال آینده بر اساس واقعیت ها نیست

بیژن عبدی تحلیلگر مسایل اقتصادی در گفت وگو با شفقنا، درباره اضافه شدن دو سال به سن بازنشستگی در لایحه بودجه ۱۴۰۱ اظهار کرد: احتمالاً با این اقدام می خواهند به صندوق های بازنشستگی کمک کنند. به دلیل اینکه به افرادی که بازنشسته می شوند باید یک پرداخت سنواتی داده شود و آن رقم پرداخت سنوات یک رقم قابل تاملی است. همچنین با این اقدام می خواهند تکالیف صندوق های بازنشستگی را کاهش دهند تا آن ها بتوانند مقداری بودجه سازمان بازنشستگی را سر و سامان دهند.

او با اشاره به کلیت بودجه سال آینده، گفت: این بودجه مثل بودجه سال گذشته است و رویکرد جدیدی در این بودجه دیده نمی شود. در بعضی موارد ادعا شده بود که نزدیک ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری دارد، اما معمولاً بودجه را که می دهند، دو طرف تراز است. خود همین اگر کسری باشد نیاز به منبع تامین دارد. اگر همچنین هزینه ای را نیاز داشته باشیم باید برای محل درآمد آن فکر اساسی کنیم. باید ببینم که دولت چه تدبیری اندیشیده است.

عبدی بیان کرد: مقام معظم رهبری از دولت قبل درخواست کردند اصلاحات ساختاری در بودجه صورت بگیرد منتها دولت آقای روحانی این اصلاحات را قبول نداشت. این دولت ظاهرا قبول دارد اما افرادی که به کارگرفته همان افراد، با همان نگرش و با همان نگاه هستند. بنابراین، خیلی نمی توان انتظار تحول جدی در فرآیند بودجه نویسی داشت. هر چند ادعاهایی که تا به امروز مطرح شده، ادعاهای بزرگی است، اما با بودجه سال گذشته خیلی تفاوتی ندارد.

وی اظهار کرد: مسیر ریل گذاری اقتصاد از طریق بودجه است. با توجه به فشارهایی که بر روی دولت بوده مبنای ارز را ۲۳ هزار تومان گذاشته است که می توان گفت یک منبع بزرگ درآمد به شمار می آید و بخشی از این درآمد ظاهراً می تواند کسری بودجه را پوشش دهد. همچنین فروش اوراق قرضه تا حدودی دست دولت را در این زمینه بازتر می کند، اما آثار تورمی خواهد داشت و مشخص نیست دولت چگونه می خواهد این تورم را جبران کند.

این کارشناس در خصوص اصلاح مالیات افزود: متاسفانه در اصلاح نظام مالیاتی شرکت ها و شفاف سازی بودجه شرکت های دولتی هیچ اتفاق خاصی را شاهد نبودیم در حالی که بخش عمده درآمدهای ارزی را همین شرکت ها می گیرند. همچنین بخش عمده درآمدزایی را نیز باز همین شرکت ها انجام می دهند و بیشترین بودجه کشور را در اختیار دارند، ولی کمترین مالیات را پرداخت می کنند. به عنوان مثال شرکت خودروسازی همواره نشان می دهد که زیان‌ده است در حالی که قیمت خودرو طی این چند سال چند ده برابر شده است. اصلاً با عقل جور در نمی آید که این شرکت ها زیان ده باشند. درآمد این شرکت ها باید چند ده برابر شده باشد منتها با حساب سازی سودها را  می پوشانند و تبدیل به زیان می کنند.

عبدی با اشاره به نوع نگاه به بودجه سال آینده گفت: متاسفانه همان افراد سابق این بودجه را بستند و همان نگاه اقتصاد سرمایه در آن دیده می شود و هیچ جهش و فضای خاصی برای حمایت از تولید ملی، برای اینکه بانک ها باید چه کنند، تکالیف این حجم عظیم نقدینگی چگونه و با چه مکانیزمی قرار است به سمت تولید سوق داده شود، وجود ندارد.

عبدی در پایان خاطرنشان کرد: ادعای این دولت حمایت از تولید ملی و داخلی بود. مسئولین سازمان برنامه براین باور بودند، نمی خواهیم مثل گذشته بودجه را براساس هزینه ببندیم بلکه می خواهیم پروژه ای ببندیم. یعنی بیاییم هزینه اضافی در بودجه برنامه ریزی نکنیم و فقط پروژه های ناتمام را تمام کنیم و براساس واقعیت ها بودجه ببندیم که ظاهرا این اتفاق نیفتاده و همه در حد شعار بوده است.