موضوع کوپنی شدن برخی کالاها اخیرا مطرح شده است؛ این موضوع مخالفان و موافقانی داشته است؛ اسحاق جهانگیری به نمایندگی از دولت اعلام کرده که با کوپنی کردن اقلام اساسی مخالف است. استدلال جهانگیری برای این مخالفت این است که کشور آمادگی شرایط اقتصاد کوپنی را ندارد و مراکز تهیه و توزیع کالا بهصورت کوپنی وجود ندارد.
از آن سو برخی دیگر معتقدند دولت میتواند به جای کوپن کاغذی، کوپن الکترونیک به مردم بدهد و از این طریق سیستم توزیع کالاهای اساسی را نظاممند کند؛ چه آنکه منتقدان دولت معتقدند بزرگترین رانتها و تخلفات در سیستم توزیع کالاها در ال اتفاق افتادن است. دولت با این طرح نیز مخالفت کرده است؛ جهانگیری گفته سیستم توزیع کوپنی نیازمند یک شبکه توزیع گسترده است که تا دورترین نقاط روستاهای ایران برسد.
محمود جامساز اقتصاددان درباره مزایا و معایب بازگشت سیستم کوپنی با رویداد۲۴ گفتوگو کرده است؛ او میگوید: مسئله کوپنی کردن اقلام اساسی چندین بار در دورههای مختلف در کشور اتفاق افتاده است و هر بار با آزمون و خطا همراه بوده این موضوع علاوه بر اینکه نتیجه مثبتی به همراه نداشته فساد زیادی نیز در هر دوره با خود آورده است.
او معتقد است طرح کوپنهای الکترونیک جز بروز فساد نتیجه دیگری به همراه ندارد زیرا بازار ثانویه ایجاد میکند. ضمن اینکه این طرح باعث ایجاد مافیا میشود و ابهامات زیادی به همراه دارد؛ از جمله این موارد که آیا میتوان اجرای آنرا سراسری کرد یا آیا باید به همه مردم تعلق بگیرد در این طرح مشخص نشده است.
این اقتصاددان میگوید: متاسفانه هر یک از مسئولان برای مدت کوتاهی بر سرکارند و هر کدام طرحی را پیاده میکنند که این طرحها معمولا هزینههای گزافی را به مردم تحمیل میکند و در پارهای از موارد باعث سردرگمی آنها میشود؛ نمونه آن کارت سوخت بود که مدتی استفاده شد و بعد آن را کنار گذاشتند و اکنون دوباره آن را برگرداندهاند. در مورد صدور مجدد کارتهای ملی نیز همین اتفاق افتاد از ۶ ماه پیش از مردم مبالغی دریافت شد و هنوز تعدادی از کارتهای ملی مردم را تحویل ندادهاند، ضمن آنکه بانکها و موسسات مالی نیز کارتهای ملی قبلی را نمیپذیرند و این اقدام باعث سردرگمی مردم شده است.
او میگوید: اگر قرار است مردم راحت باشند و آسایش داشته باشند باید سیستم حاکم اقتصادی شفاف باشد، زیرا هر طرحی که آغاز شد از کوپن تا کارت سوخت و کارت ملی الکترونیک با فشار بر مردم همراه بود ضمن آنکه میلیاردها تومان زیان به همراه داشت.
جامساز میگوید مسائل اساسی کشور مشکلات ساختاری دارد زیرا سیاست متحدالشکلی بین مسئولین اقتصادی دولت وجود ندارد و تصمیمات یک دست نیستند؛ این در حالی است که در جلسات هیات دولت همه وزرا حضور دارند و کلیه مسائل مهم کشوری مطرح میشود، اما متاسفانه تصمیمات واحد نیست بنابراین اغلب طرحها و پیشنهادها کوتاه مدت هستند و هیچ الزامی برای اجرای بلند مدت طرحها نیست و استراتژی درستی و مشخصی برای آن تدوین نشده است.
- 18
- 3