به گزارش رویداد۲۴، با وجود تورم ۴۰ درصدی و افزایش تحریم ها نفس اقتصاد کشور به شماره افتاده بود که معضلات بحران ویروس کرونا (corona) هم به آن اضافه شد.
نزدیک به دو ماه است که کرونا دامان اقتصاد جهان و البته ایران را گرفته است و سیاست های پولی و بانکی دولت در وضعیت گسترش ویروس کرونا هم تغییر کرده و برای خیلی از خانواده ها مشکل پیش آمده است.
با اعلام دولت، قرار بر این است تا برای ۲۳ میلیون سرپرست خانوار مبلغ ۱ میلیون تومان وام واریز شود و به مرور طی ۲۴ ماه از حساب یارانه ای آنها کسر شود و برای ۳ میلیون نفر از اقشار ضعیف جامعه نیز ۴ بسته حمایتی در قالب مبالغ ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان واریز شود.
در بعضی از کشورهای دیگر دولت به خاطر حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده ، مبالغ بسیار چشمگیری به کارگران و صاحبان اصناف پرداخت کرد. در ایران قرار است این برنامه انجام شود و حسن روحانی از آن سخن گفت که قرار است ۱ میلیون تومان به خانوارها پرداخت شود ولی ساعتی بعد همتی رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد پولی که داده می شود، قرار است از حساب مردم کم شود و بلاعوض نیست.
در واقعیت مبلغ ۱ میلیون تومان مشکل چندانی از مردم حل نمی کرد، چه رسد به آنکه مشخص شد این پول وامی است که بعدا از حساب یارانه کسر خواهد شد!
اما این مقدار وام چه قدر میتواند برای مردم در شرایطی که اجازه فعالیت های اقتصادی مثل قبل را ندارند، مؤثر باشد؟
وام یک میلیون تومانی دولت تنها یک مسکن است
پیمان مولوی اقتصاددان و کارشناس بازار سرمایه به رویداد۲۴ می گوید:این که مبلغ یک میلیون تومان در وضعیت فعلی چه میزان به امرار معاش مردم کمک خواهد کرد و این مبلغ برای شهر های بزرگ و کوچک به چه علت یکسان اعلام شده جای بررسی دارد. با توجه به اینکه عدد و رقم دقیقی از شرایط اقصادی کشور اکنون در دسترس نیست پس راهکار هایی مثل این مورد اخیر دولت میتواند برای کوتاه مدت مؤثر باشد و تنها مسکن است.
مولوی ادامه می دهد:متأسفانه در حال حاضر ما دچار کمبود اطلاعات و داده های آماری در قسمت های گوناگون اقتصادی هستیم و کسب و کار های بسیاری از معضلات مربوط به کرونا (corona) ضربه خورده اند. البته تمامی کسب و کار ها هم از این شرایط متضرر نشدند و بعضی برایشان سود هم داشته و میزان عرضه و تقاضا برای بعضی از کالا ها فزونی پیدا کرده است.
این اقتصاددان با بیان اینکه قضاوت در مورد آثار تورمی تزریق منابع مالی به جامعه زود است، می گوید:ابعاد این سیاست ها هنوز مشخص نیست و با توجه به نبود اطلاعات درست نمی توان برآورد دقیقی از این اقدامات دولت داشت.
وام های دولت تقاضا را تحریک می کند
وحید شهری شقاقی اقتصاددان و استاد دانشگاه به رویداد۲۴ می گوید:این اقدام مسلما سبب تحریک طرف تقاضا خواهد شد، چون تا هنگامی که طرف تقاضا در اقتصاد تحریک نشود نمی توان رکود را از بین برد و دامنه رکود در جامعه سنگین تر خواهد شد.
این اقتصاددان ادامه می دهد:فعلا قدرت خرید مردم کم شده و صنوفی که به علت شیوع کرونا تعطیل شده اند، برخی از کارگران خود را تعدیل کرده اند که آنها جزء دهک های کم درآمد جامعه هستند و سطح مصرف کالا ها از طرف این خانوار ها کم شده است و احتمالا این مبلغ میتواند برای خرید بعضی کالا ها از طرف این خانوار مؤثر باشد.
شقاقی ادامه می دهد:قطعاً دولت در فاصله ۲ تا ۳ ماه آتی مبالغی را به حساب خانوار های کم درآمد واریز خواهد کرد تا آنها قسمتی از نیاز خود را رفع کنند و مبادرت به خرید کالا کنند تا از این رکود سنگین خارج شویم.
وی در پاسخ به این سوال که به چه دلیل دولت این وام را بلاعوض اعلام نکرد و می خواهد به مرور ۱ میلیون تومان را از حساب سرپرستان خانوار کسر کند، می گوید:نظام بانکی ما اکنون با مشکلات عدیده ای رو به رو است و نمی تواند در این وضعیت زیر بار وام بی بازگشت هم برود این راه حلی است که باعث افزایش نقدینگی و پایه پولی نیز نمی شود.
این اقتصاددان ادامه می دهد:دولت در دوره های بعدی روش های دیگری برای این مسئله اتخاذ خواهد کرد برای یک خانواده ۴ نفره در مجموع بین ۴ تا ۵ میلیون تومان در سال( مجموع یارانه بنزین و یارانه معیشتی) واریز می شود و حال دولت یک بخش از این مقدار یعنی ۱ میلیون تومان آنرا به صورت یک جا به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد کرد که در وضعیت فعلی میتواند موثر باشد. در مراحل بعدی امکان دارد ارائه این تسهیلات به صورت بن کالا یا ارائه تسهیلات ارزان برای بعضی از کالا ها باشد که تا حدودی نیاز های خانوار ها را برطرف خواهد کرد.
شقاقی با اشاره به مشکلات به وجود آمده برای کسب و کار های مختلف در دو ماه قبل( ماه اسفند و فروردین ماه) می گوید:وقفه ای که در بخش های مختلف اقتصادی رخ داد شرایط اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده و کمک های دولت می تواند منجر به به تحریک اقتصادی شود.
این اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که ادامه فعالیت های اقتصادی و بازگشایی کسب و کار ها از ۳۰ ماه فروردین با وجود کرونا (corona) چقدر مهم است؟ می گوید:ایران در وضعیت تحریم اقتصادی قرار دارد و فشار سنگینی بر ما وارد شده طی آنکه منابع ارزی کشور هم مصرف شده است و دیگر منابع ارزی ایران هم آزاد نیست تا ما هم بتوانیم مثل کشور آلمان مردم را کامل در قرنطینه (Quarantine) قرار دهیم و به آنها کالا برسانیم.
او می گوید:چنانچه آلمان یا بعضی دیگر از کشور هایی که درگیر ویروس کرونا هستند مبادرت به قرنطینه کامل می کنند آنها اولا تحریم نیستند و ثانیا دارای منابع ارزی هستند و از آن استفاده می کنند. آلمان به آسانی میتواند کشور را ۲ تا ۳ ماه تعطیل کند و نیاز جامعه خود را به آسودگی از محل واردات تامین کند، ولی ما با این تحریم ها با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کنیم و چاره ای جز تولیدات داخلی نداریم.
این اقتصاددان ادامه می دهد:ما چاره ای جز راه حل اقتصادی بهداشتی در وضعیت فعلی نداریم هر چند در کشور های درگیر ویروس کرونا در دنیا مسائل بهداشتی در اولویت هستند و پس از آن به موضوع اقتصاد توجه می شود، ولی ایران منابع ارزی کافی برای مدیریت اقتصادی در دست ندارد و امکان واردات همه کالا ها هم فراهم نیست.
او می گوید:اگر ایران به سوی قرنطینه کامل برود نیاز های جامعه را چه کسی تامین کند؟ این مسئله که در ایران بین اقتصاد و سلامت یکی را انتخاب کنیم کار ساده ای نیست پس تنها راهکار ترکیب مسائل مربوط به سلامت در جامعه و اقتصاد است، چون ما نمی توانیم یکی از این دو را انتخاب کنیم.
ندا جعفری
- 21
- 9