چشمانداز بازار مسکن در سال آینده روشن نیست. این را میتوان از توقف مردم برای خرید و راهکارهای اورژانسی دستاندرکاران اقتصادی برای ایجاد تحرک و جنب و جوش در این بازار فهمید. بر اساس گزارشهای میدانی، به دلیل کاهش قدرت خرید مردم میزان اجارهنشینی نسبت به سالهای گذشته افزایش یافته است.
آنطورکه آمار بانک مرکزی در دیماه سال جاری نشان میدهد قیمت اجارهبها در اولین ماه زمستان سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، ۲۰ درصد رشد کرده است. از سوی دیگر بر اساس گزارشهای رسمی، متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در منطقه یک پایتخت معادل ۲۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است که نسبت به آذرماه رشد کرده است.
هر چه که هست، گزارشهای میدانی حکایت از این دارد که بازارمسکن اینروزها در رکود تورمی بهسر میبرد و باید به گفته دستاندرکاران بازار، راهکارهای کوتاه مدتی برای مدیریت این بخش در نظر گرفته شود. نکته قابل توجه این است که در شرایط تورمی این روزهای بازار، عدهای سرمایهگذار با افزایش قیمتها سود بیشتری را میبرند و دسته دیگری از مردم که در گروه اقشار آسیبپذیر جامعه هستند، بزرگترین ضربه را از این بازی میخورند. بماند که در تابستان سال جاری بسیاری از مستاجران به ناچار از نقاط شمالی شهر به مرکز پایتخت مهاجرت کردند و بسیاری از آنهایی که در وسط شلوغیهای تهران خانهای اجاره کرده بودند به اجبار به مناطق جنوبی و حتی حاشیه شهر رانده شدند.
هادی حقشناس، یکی از کارشناسان اقتصادی، در این زمینه به «همدلی»، میگوید: «هر بازاری برای اینکه درگیر رکود تورمی نشود، باید در میزان عرضه و تقاضا توازن ایجاد کند، هر چه تقاضا بیشتر باشد و در مقابل وضعیت عرضه تغییری نکند، آن بازار با معضل گرانی مواجه خواهد شد.»
به گفته این تحلیلگر اقتصادی: «در حوزه مسکن گرانی تا جایی پیش رفته است که دیگر مردم توانی برای خرید ندارند و بنابراین با تورم رکودی در این بازار مواجه هستیم. حالا این تورم ایجاد شده یا به دلیل سیاستهای پولی در بازار مسکن ایجاد شده یا به دلیل شوک ناشی از ارز قیمتها سیر صعودی به خود گرفتهاند.»
به گفته حقشناس: «بازار مسکن از ابتدای سال تاکنون بیش از ۵۰ درصد با رشد قیمتها مواجه بوده است، بهطوریکه قیمت مسکن در سال جاری از ۶ میلیون تومان به ازای هر متر مربع به ۹ میلیون تومان رسیده است و در نتیجه یک واحد ۷۰ متری در پایتخت با قیمت بیش از ۶۰۰ میلیون تومان به فروش میرسد، این قیمتها از عهده خرید کارگر و کارمند خارج است.»
راهکارهای اورژانسی برای کنترل قیمتها
بازار مسکن با انبوهی از مشکلاتی مواجه است که همگی در بالا بردن قیمتها نقش دارند. به باور عدهای از تحلیلگران اقتصادی، یکی از علتهای اصلی تورم این بازار به نبود قانون نظارتی در زمینه قیمتگذاری مربوط است. در چنین شرایطی صاحبخانهها از هر فرصت کوچکی برای افزایش قیمتها استفاده میکنند و این نرخهای سلیقهای باعث میشود حتی قیمت دو خانه در یک محله نیز با یکدیگر یکسان نباشند.
از نگاه عدهای دیگر از تحلیلگران اقتصادی، بازار با کمبود عرضه مواجه است و با افزایش تسهیلات و عرضه میتوان از رشد قیمتها جلوگیری کرد. اما اظهارنظر گروه دیگری از دستاندرکاران اقتصادی نیز حکایت از این دارد بازار نه تنها با کمبود مسکن مو اجه نیست، بلکه تعداد واحدهای خالی موجود باعث شده تا بحران در این بازار هر روز پررنگتر شود. در چنین شرایطی بسیاری از آگاهان اقتصادی بر این موضوع تاکید میکنند که برای حل چالشهای مسکن باید از راهکارهایی مانند ابهامزدایی از چشمانداز اقتصادی، انبوهسازی، صنعتیسازی، ارائه زمین ارزان قیمت، مشوقهای مالیاتی، تسهیلات با نرخ سود پایین به سازندگان و ممانعت بانکها از خرید و فروش ملک ممکن است بازار مسکن را به ثبات رساند.
حقشناس نیز در این زمینه به «همدلی»، میگوید: «یکی از مهمترین راهکارها برای جلوگیری از رشد قیمت مسکن، کنترل تورم در این بازار است. زیرا تورم ام الفساد همه بازارها است و باید به سرعت از رشد آن جلوگیری کرد.»
به گفته این تحلیلگر اقتصادی: «بعد از کنترل تورم باید قدرت خرید مردم را تقویت کرد. در این زمینه میتوان تسهیلات بیشتری را به این بخش پرداخت کرد تا قدرت خرید مردم تقویت شود.» او در ادامه افزود: «اما تسهیلات دولت در بخش صنعتی، خیلی بیشتر از بخش مسکن است و در این زمینه باید اقدامات اساسی را انجام داد.»
بهنظر میرسد بازار مسکن نیاز به اقدامات جدیتری از سوی دولت دارد تا به تعادل برسد. آنطور که از اظهارات کارشناسان اقتصادی بر میآید باید معلوم شود که قیمتها در آینده به کجا خواهند رفت و هر گونه ابهام را در این زمینه رفع کرد. در این صورت عدهای دلال با سوء استفاده از وضعیت بازارتوان بر افزایش قیمتها نخواهد داشت و سرمایههای مردم در این بخش انباشته نخواهد شد.
- 18
- 4