به گزارش خراسان، رشد بی حساب و کتاب اجاره منازل مسکونی همزمان با افزایش سرسام آور قیمت مسکن در سال جاری تعداد زیادی از مردم را دچار سرگردانی کرده است. موضوعی که در شرایط اقتصادی امروز، فشار اقتصادی زیادی را به اجاره نشین ها وارد می کند. افزایش قیمت ها در شهرهای بزرگ بیشتر به چشم می خورد و به همین دلیل تعداد زیادی را ناگزیر به کوچ اجباری به سمت حاشیه شهر یا گاهی شهرستان های مجاور کرده است. شهر مشهد نیز از سونامی افزایش قیمت اجاره بی بهره نبوده است.
افزایش ۲ برابری اجاره؟!
رضا که خودش را کارمند یکی از ادارات معرفی می کند، به دلیل بالارفتن اجاره خانه اش در سال جدید مجبور به تخلیه آپارتمانی که در آن مستاجر بوده شده است. او سال گذشته در بولوار معلم مشهد در طبقه دوم یک واحد ۷۴ متری و بدون آسانسور به مبلغ ۳۲ میلیون رهن و ۳۰۰ هزار تومان اجاره، سکونت داشته اما مالک این آپارتمان برای امسال ۵۰۰ هزار تومان به اجاره اضافه کرده است.
رضا با عصبانیت از نبود نظارت بر مبلغ اجاره مسکن گلایه می کند و می گوید: وقتی برای اجاره مسکن به مناطق مختلف مشهد سر زدم متوجه شدم در برخی منطقه ها اجاره ها نسبت به سال گذشته حدود ۲ تا ۲.۵ برابر شده است. حتی شنیده ام در گلبهار هم افزایش قیمت ها سرسام آور بوده است. در نهایت یک آپارتمان را در طبقه سوم بدون آسانسور که ۸۲ متر است، به مبلغ ۶۰ میلیون رهن و ماهی ۲۰۰ هزار تومان اجاره کردم و به خاطر رهن این آپارتمان مجبور شدم زیر بار قرض و وام بروم. حتی اگر بخواهیم از شهر مشهد به گلبهار برویم باز هم اجاره ها آن قدر بالاست که رفت و آمد به مشهد باتوجه به مسافت زیاد و هزینه های رفت و آمد به هیچ عنوان به صرفه نیست. خلاصه ما مانده ایم و دست های خالی و خواب سنگین مسئولانی که مردم را فراموش کرده اند.
گریه های پنهانی نو عروس
«افشار» یکی از جوانان مشهدی است که با او همکلام می شویم. او که قرار است در تیرماه مراسم عروسی اش را برگزار کند، با عصبانیت می گوید: «من یک فروشنده ساده ام، ماهی یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان حقوق می گیرم، همه جای مشهد را گشته ام تا خانه ای ارزان پیدا کنم تا شاید بتوانم مراسم عروسی را بگیرم و با همسرم برویم زیر یک سقف اما فعلا هیچ خانه ای نیست که بتوانم با این حقوق اجاره کنم.
من به جای این که اول زندگی احساس خوشبختی کنم، این روزها حس می کنم با ازدواجم بزرگ ترین اشتباه زندگی ام را انجام دادم و روزی صد بار می گویم کاش ازدواج نمی کردم تا حداقل همسرم بدبخت نمی شد. به این جای صحبت که می رسیم، همسر آقای افشار که کنارش ایستاده است، سرش را پایین می اندازد و اشک هایش را با گوشه روسری پاک می کند... .
مجبور شوم کنار خیابان چادر می زنم
«توان اجاره مسکن را ندارم، کنار خیابان چادر می زنم»؛ این اولین جمله ای است که مهدی ، جوان ۳۸ ساله ای که دارای دو فرزند و شاگرد گچ کار است، به زبان می آورد. دست های پینه بسته اش را نشان می دهد و می گوید: « با این دست ها به زور ماهی ۱.۵ میلیون درآمد دارم. با شرایطی که در ساخت و ساز ها پیش آمده ما هر روز بیکار و بیکارتر می شویم. اگر مریض نشویم و بلایی سرمان نیاید هم با ۵/۱ میلیون نمی توانیم هزینه خوراک،پوشاک و مسکن را بدهیم ، از شکم زن و بچه هایمان باید بزنیم تا سقفی اجاره ای بالای سرمان باشد. به هر جای شهر که فکرش را بکنید برای اجاره منزل سر زده ام، تا دو ماه دیگر قرارداد خانه ای که در یکی از مناطق حاشیه شهر با۱۰ میلیون رهن و ۶۰۰ تومان اجاره کرده ام، تمام می شود و صاحب خانه قبلی همین خانه ۶۰ متری را می خواهد به قیمت ۱۰ میلیون رهن و ۸۰۰ تومان اجاره به ما بدهد.
سه ماه از اجاره ام عقب افتاده و صاحب خانه همین امروز و فرداست که وسایلم را بیرون بریزد. دیگر توان اجاره مسکن را ندارم، باور کنید اگر وسایلم را بیرون بریزد مجبورم در خیابان چادر بزنم. به نظر شما با ۵/۱ میلیون پول کارگری که ۸۰۰ هزار تومان آن برای اجاره هزینه می شود و فقط ۷۰۰ هزار تومان باقی می ماند، می توان خرج یک خانواده چهار نفره را داد؟
می توانیم از خوراک و پوشاک بزنیم اما مسکن را چه کنیم؟
«ناصر» هم به وضعیت اجاره ها و نبود قانون مشخص در حوزه اجاره و قیمت مسکن معترض است و می گوید: مسئولان ما در مجلس چرا از بالا بودن اجاره خانه ها حرف نمی زنند؟ چرا فکر می کنند دعواهای سیاسی آن ها مهم تر از معیشت مردم است ؟ بی خیالی مسئولان رده بالای مملکت از تحریم ها کشنده تر است. به نماینده های مشهد در مجلس شورای اسلامی بگویید الان وقت فریاد کشیدن در مجلس و بیان درد اجاره نشین هاست. به آن ها بگویید فکری به حال این وضعیت نابه سامان بکنند. مردم می توانند از خوراک و پوشاکشان بزنند اما نمی توانند به دلیل نداری کنار خیابان بخوابند. اگر همین طور پیش برویم در ماه های آینده خیلی ها باید در گوشه خیابان چادر بزنند.
این شهروند ادامه می دهد: وقتی نه قانونی داریم و نه نهاد نظارت کننده ای، نتیجه اش می شود همین.
این روزها صاحب خانه ها قیمت اجاره را تعیین می کنند و هر کس هر قیمتی را که دلش می خواهد اعلام می کند. به مردم می گویند اقتصاد ما ریاضتی است اما نمی دانم چرا مسئولان ما حاضر به ریاضت کشیدن نیستند ؟
تصمیم گیران ما نه غم نان دارند نه غم اجاره مسکن، این که به یک باره قیمت اجاره دو تا سه برابر شود، سوتی بد مدیریتی است. من خانه ای در خیابان هدایت را با شرایطی کاملا معمولی با متراژ ۷۵ متر، ۱۵ میلیون پول رهن و ماهی ۴۰۰ هزار تومان اجاره کردم اما امسال صاحب خانه ام می گوید همین خانه را می خواهد با ماهی ۳۰ میلیون رهن و ۸۰۰ هزار تومان اجاره به مستاجری دیگر بدهد.
هیچ قانونی برای کنترل اجاره ها وجود ندارد
زن جوانی که می خواهد نامی از او در گزارش آورده نشود، با ناراحتی از عملکرد مسئولان انتقاد می کند و می گوید : من و همسرم از سال قبل در یک واحد ۱۰۰ متری در خیابان قاضی طباطبایی به مبلغ ۵ میلیون تومان رهن و یک میلیون اجاره سکونت داریم و حالا صاحب خانه مان گفته باید مبلغ اجاره را ۷۰۰ هزارتومان اضافه کنیم. به چند نهاد که مسئولیت رسیدگی به اجاره خانه ها را به عهده دارند، مراجعه کرده ایم اما آن ها در جوابمان گفته اند ما به حوزه قیمت گذاری اجاره و فروش ملک نمی توانیم ورود کنیم، راهکاری هم برای کنترل قیمت ها نیست مگر این که صاحب خانه ها خودشان قیمت را پایین بیاورند.
یک صاحب خانه متفاوت
اما علیرضا که چند سالی است از آغاز زندگی مشترکش می گذرد، می گوید : خدا را شکر صاحب خانه خوبی نصیب ما شده و من پنج سال است در خیابان هنرور در یک آپارتمان با ۵ میلیون رهن و ۵۰۰ هزار تومان اجاره سکونت دارم. امسال هم صاحب خانه ام به من گفته هر قدر خودت توان پرداخت داری اجاره را بالا ببر.
از افرادی که چند خانه دارند باید مالیات دریافت شود
«احمد» هم که حدود ۲۰ سال مستاجر است، می گوید : من از آن دسته آدم هایی هستم که تا همین سال قبل معتقد بودم باید همیشه در خانه ای نو ساز زندگی کنم و به همین دلیل خانه ای نخریدم و هردو سال یک بار مبلغی به رهن خانه ام اضافه می کردم و جابه جا می شدم.
آخرین مبلغ رهن که دادم حدود ۷۰ میلیون و مبلغ مختصری اجاره در خیابان فرهنگ بود اما به یکباره همه چیز عوض شد و امسال کمتر صاحب خانه ای حاضر به اجاره خانه اش به صورت رهن کامل است. مطمئنم در هیچ کشوری به این اندازه بی برنامگی در بازار مسکن و اجاره وجود ندارد. چرا مسئولان از خانه های خالی و افرادی که چند خانه دارند، مالیات دریافت نمی کنند؟ من که یک فرد عادی هستم به جرئت می توانم به شما بگویم چند صد نفر در همین مشهد چند خانه دارند و به عنوان یک سرمایه این خانه ها را خریده اند و مصرف کننده واقعی مسکن نیستند .دولت و مسئولانی که در خانه های چندصد متری زندگی می کنند باید هم درباره این موضوع بی خیال باشند چون ازدرد ما مستاجرها بی خبرند.
هیچ نهادی برای کنترل اجاره بها وجود ندارد
برخی شهروندان بر این باورند که مشاوران املاک جزو افرادی هستند که با هدف کسب کمیسیون بیشتر به بالارفتن اجاره بها دامن زده اند. از طرفی برخی نیز در گفت و گو با ما کم کاری اتحادیه املاک را یکی از دلایل انجام این قبیل تخلفات از سوی مشاوران املاک اعلام می کنند.
موضوعی که اگرچه جای بحث و کارشناسی بیشتر دارد اما رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک مشهد آن را رد می کند و می گوید : اتفاقا در شرایط فعلی مشاوران املاک به دلیل بالارفتن مبالغ اجاره بها و مسکن، با تعداد کمی از مراجعان روبه رو هستند و در ماه های اخیر درآمد همکاران ما به شدت کاهش یافته و واقعیت این است که هرقدر قیمت اجاره بها و مسکن پایین باشد تعداد بیشتری از مردم به اجاره مسکن و خرید رغبت نشان می دهند و همکاران ما درآمد بیشتری کسب می کنند و مشاوران املاک از ارزانی این بازار سود می برند نه گرانی آن. علی مراد زاده خاطر نشان می کند: هم اکنون مالکان با توجه به هیجانات ایجاد شده در قیمت مسکن، واحدهای مسکونی را اجاره می دهند و مالکان تعیین کننده اصلی قیمت هستند.
۱۰ درصد خانه های خالی از سکنه کشور در مشهد
رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک در پاسخ به این سوال که آیا دلیل گرانی اجاره بها کمبود مسکن در مشهد است، می گوید : مسلما دلیل گرانی اجاره این موضوع نیست زیرا طبق آمار تقریبی که به دست آمده است حداقل ۱۰ درصد خانه های خالی از سکنه که به اجاره داده نمی شود در مشهد و شهرهای هم جوار مشهد که دارای واحد های مسکن مهر هستند، قرار دارد و برای خروج از این معضل باید مسئولان با وضع مالیات بر واحدهای مسکونی خالی از سکنه، این واحدها را به چرخه اجاره دهی بازگردانند تا زمانی که قیمت اجاره به تعادل برسد .
مراد زاده در ادامه تصریح می کند : ورود راه و شهرسازی، شهرداری و دیگر نهادها که بر ساخت و سازها نظارت مستقیم دارند، می تواند کمک زیادی به تهیه آمار مسکن های خالی از سکنه کند و اتحادیه صنف مشاوران املاک مشهد نیز در کنار این سازمان ها پای کار خواهد بود و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تنها راه ممکن برای کنترل بازار مسکن ، تهیه یک بانک اطلاعاتی از تعداد مالکان واحدهای مسکونی و تعداد منازل مسکونی خالی است و در ادامه باید سازو کاری اندیشیده شود تا با وضع مالیات بر خانه های خالی از سکنه، از احتکار مسکن جلوگیری شود که برای رسیدن به این مهم، قانون گذاران و مراجع حاکمیتی باید ورود کنند.
به پویش #صاحب_ خانه_خوب بپیوندیم
یک طرفه به قاضی نمی رویم و قبول داریم که افزایش بی رویه قیمت همه اجناس و کالاها، به افزایش هزینه های زندگی منجر شده است. صاحب خانه ها هم جزئی از مردم همین جامعه هستند و طبیعتا برای جبران هزینه های خود به دنبال راهکارند. طبیعتا ساده ترین تصمیم برای جبران بخشی از این هزینه ها، افزایش بهای رهن و اجاره منزلی است که احتمالا منبع مهم اقتصادی برای آن هاست و روی آن حساب کرده اند. اما حرف، چیز دیگری است و سخن از مهربانی و حمایت اجتماعی از همنوعان، در شرایط دشوار اقتصادی است. اگر مسئولان در انجام وظیفه خود چندان موفق نبوده اند و تورم به تمامی حوزه های زندگی مردم سرک کشیده است، چرا خود ما در جایی که می توانیم وارد میدان نشویم و حامی هم نباشیم؟
افزایش ۲ تا ۳ برابری اجاره بها، شاید از نظر اقتصادی و دو دوتا چهارتا کردن صاحب خانه ها منطقی به نظر برسد و در مقایسه با تورم یک سال اخیر و افزایش قیمت کالاهای مختلف، چندان عجیب و غریب نباشد اما اگر خودمان را جای مستاجران بگذاریم، تردیدی نباید داشت که تحمل این فشار اقتصادی واقعا امکان پذیر نیست.
بیاییم همدلی ها را توسعه دهیم، همچون همبستگی های بی نظیری که بارها و بارها شکل گرفته و تماشایش همه را خوشحال کرده است. در چند سال اخیر و با فراگیر شدن فضای مجازی، پویش های متعددی به راه افتاده که بعضی از آن ها ثمرات و نتایج بی نظیری داشته است، نتایجی که شاید با سال ها برنامه ریزی و کار مسئولان هم حاصل نمی شد. این بار هم پویش «#صاحب _خانه_خوب» به راه افتاده است تا صاحب خانه ها را به حمایت از مستاجران ترغیب کند و در سال سخت اقتصادی، از مشکلات مستاجران که تعدادشان بسیار است، بکاهد. تردیدی نیست لبخند رضایتی که بر لب می نشیند و دعای خیری که همراه صاحب خانه ها می شود، هرگز با مادیات قابل مقایسه نیست و به این راحتی ها به دست نمی آید.
- 14
- 1
جواد جابری
۱۳۹۸/۴/۱۰ - ۱۱:۳۴
Permalink