اقتصاد۲۴ نوشت: سال که نو می‌شود، بعد از خواندن آن دعای حول حالنا و زمانی که بمب تحویل سال می‌ترکد اولین کاری که ایرانیان به سنت دیرین می‌کنند شیرین کردن دهانشان است. این شیرین کردن هم معمولا با شیرینی‌های محلی هر منطقه ایران بوده است، از قطاب و کیک یزدی تا رنگینک و پادرازی و نوقا و ... سر سفره‌های سنتی ایرانیان بود. حتی در دوران سیاه قحطی و جنگ جهانی اول و دوم نیز بالاخره نقل و نخودچی پیدا می‌شد که حتما ایرانیان با آن دهانشان را شیرین کنند.
در سال‌های اخیر و دوران معاصر، اما با رواج شیرینی فروشی‌های مدرن، اما انواع شیرینی‌های خشک و تر و مدل‌های به روز غربی نیز راه به سفره‌های هفت سین باز کرد، اما حال به نظر می‌رسد بعد از نجومی شدن قیمت آجیل شب عید که خرید یک کیلو از آن به اندازه یک عیدی بازنشستگان هزینه در بر دارد، نوبت به شیرینی‌ها و نجومی شدن قیمت آنان رسیده است.
این افزایش قیمت شیرینی‌ها و شکلات چنان بوده که شاید برخی ترجیح دهند سال تحویل را با شیرینی وجود خودشان بگذرانند و شیرینی‌های سفره هفت سین را برای مهمانانی بگذارند که قرار است در روز‌های نوروز میزبانشان باشند.
ایرانی‌ها ۴۰ درصد کمتر شیرینی می‌خرند
این افزایش قیمت شیرینی‌ها چنان بوده که علی بهره‌مند، رئیس اتحادیه دارندگان قنادی، شیرینی‌فروشی و کافه قنادی تهران در بهمن ماه سال جاری خبر از کاهش قدرت خرید مردم برای شیرینی و شکلات و دیگر محصولاتی که در قنادی‌ها عرضه می‌شود، داده و گفته بود که با حذف ارز ترجیحی از واردات مواد اولیه موردنیاز برای تهیه شیرینی مانند آرد، شکر و روغن قیمت تمام شده تولیدات شیرینی‌فروشی‌ها افزایش چشمگیری پیدا کرد و این اتفاق سبب کاهش تقاضا و در پی آن کاهش تولید انواع شیرینی شد.
او هم چنین تاکید داشت که «در سال جاری تقاضا برای شیرینی دست‌کم ۴۰ درصد نسبت به سال گذشته افت داشته و البته پیامد‌های این امر بازار شب عید و ماه رمضان را نیز بی‌تاثیر نمی‌گذارد.»
گرانی شیرینی در ترکیب ماه رمضان و نوروز
در واقع حتی پیش از رسیدن به دوران گرانی‌های فصلی شیرینی و شکلات، تقاضا برای خرید شیرینی کاهش یافته بود و دیگر قابل حدس است که احتمالا انطباق ماه رمضان با نوروز هر چند باید منجر به خرید بیشتر توسط شهروندان شود، اما توان خرید نیز چنان کاهش یافته که احتمالا در نهایت منجر به سقوط بیشتر این بازار خواهد شد.
البته که اتحادیه شیرینی فروشان هم چنین مدعی بود که این افت تقاضا در حالی است که قیمت تغییر چندانی نکرده و مشکل تنها در مورد شکلات‌های کاکائو است که به نوعی محصولات وارداتی است و از نوسان قیمت ارز تاثیر می‌پذیرند دور از انتظار نیست که افزایش قیمت دلار گرانی آن‌ها را در پی داشته باشد.
البته باید تاکید داشت که در یک سال اخیر قیمت جهانی قهوه و کاکائو دچار افزایش و نوسان جدی شده چنان که ارزش سهام این کالا نیز با افزایش جدی مواجه بوده است. در چنین شرایطی که همزمان با افزایش قیمت جهانی این دو محصول، نوسان و افزایش جدی قیمت ارز در کشور را نیز شاهد هستیم دیگر عجیب نیست که با انفجاری در قیمت تولیدات زیر مجموعه این محصول مواجه شویم.
اما آیا این که قیمت شیرینی دچار تغییرات جدی نشده است واقعا حقیقت دارد؟
افزایش قیمت شیرینی‌ها از ۴۰ تا ۶۰ درصد
مشاهدات از بازار حکایت از ارقام دیگری دارند، ارقامی که نشان می‌دهد حتی در یک سال اخیر نیز با تکانه‌های جدی در قیمت‌ها مواجه بوده‌ایم.
اکنون برای خرید یک کیلو شیرینی نخودچی یعنی تقریبا ساده‌ترین و ارزان‌ترین مدل شیرینی در نوروز ۱۴۰۴ اگر بخواهید هزینه کنید، باید رقمی حدود ۲۴۰ هزار تومان بپردازید.
یکی دیگر از شیرینی‌هایی که در سال‌های اخیر برای نوروز بسیار استفاده می‌شود، شیرینی مربایی یا شیرینی مشهور به شیرینی مشهدی است. اکنون هزینه تهیه یک کیلو از این شیرینی نیز بین ۳۰۰ هزار تومان تا ۳۳۰ هزار تومان در نوسان است.
حتی اگر بخواهید این مدل شیرینی را از تولیدکنندگان خانگی تهیه کنید رقم آن تا ۴۰۰ هزار تومان در هر یک کیلو نیز افزایش می‌یابد. نگاهی اجمالی به این ارقام نشان می‌دهد که برای خرید شیرینی نوروز به طور محسوس با افزایش قیمت و هزینه‌های بالا مواجه خواهیم بود.
کما اینکه به گزارش اقتصاد ۲۴، در آستانه نوروز ۱۴۰۴، تقاضا برای شیرینی و شکلات بین ۳۰ الی ۴۰ درصد سقوط کرده است. مهمترین عامل اثرگذار، همزمانی ماه رمضان با روز‌های پایانی سال است که بر الگوی مصرف خانوار‌ها تأثیر گذاشته است. هم چنین همزمانی ماه رمضان با روز‌های پایانی سال، الگوی خرید نوروزی را تغییر داده و بازار شیرینی و شکلات را با افت تقاضا مواجه کرده است. افزایش قیمت محصولات، کاهش میان‌وعده‌های روزانه و تغییر اولویت‌های مصرف‌کنندگان از جمله عواملی هستند که باعث شده‌اند تولیدکنندگان این صنعت با چالش‌های جدیدی رو‌به‌رو شوند.
از سوی دیگر در چنین شرایطی خانوار‌های با سطح درآمد متوسط و پایین، اولویت‌های خود را تغییر می‌دهند و به این ترتیب واضح است که تأمین کالا‌های اساسی برای ماه رمضان اولویت بیشتری پیدا کرده و این موضوع باعث شده است که خرید اقلام تفننی مانند شیرینی، شکلات و بیسکویت در سبد نوروزی کاهش یابد.
در همین حال افزایش قیمت‌ها نیز اتفاقا به طور جدی دچار تغییرات محسوس شده است. مقایسه‌ای ساده میان سال گذشته و سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که قیمت‌ها به طور جدی رشد کرده است.
قیمت شیرینی‌تر در سال ۱۴۰۲ بین محدوده قیمت ۱۸۵ هزار تا ۲۵۰ هزار تومان در نوسان بود، اما امسال قیمت شیرینی تر در محدوده ۳۰۰ هزار تا ۴۵۰ هزار تومان قرار دارد که به معنای رشد ۴۰ تا ۴۶ درصدی قیمت این محصول نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
علاوه بر این، متوسط قیمت انواع شیرینی دانمارکی و شیرینی زبان بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان در نوسان است که سال گذشته این قیمت از ۱۲۰ هزار تا ۱۷۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم متغیر بود؛ بنابراین قیمت این نوع شیرینی‌ها بین ۱۷ تا ۶۶ درصد افزایش داشته است.
قیمت شیرینی کشمشی از دیگر شیرینی‌های محبوب نوروز نیز در شرایطی به ۲۰۰ تا ۳۶۰ هزار تومان در هر کیلو رسیده که در سال گذشته بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان در نوسان بود و این بدان معناست که بین ۲۵ درصد تا ۱۰۰ درصد در مدل‌های مختلف قیمت این شیرینی رشد کرده است.
البته اگر شما از قشر مرفه‌تر جامعه باشید می‌توانید شیرینی ماکارون فرانسوی را که در سال‌های اخیر بیشتر از قبل مد شده را برای سفره‌های نوروزی خود انتخاب کنید. قیمت این شیرینی به صورت دانه‌ای از ۷۰ هزار تومان تا ۱۲۰ هزار تومان در نوسان است و برای هر یک کیلو از این شیرینی باید بین یک میلیون و ۷۵۰ هزار تومان تا دو میلیون و ۲۵۰ هزار تومان هزینه پرداخت کنید.
این شیرینی البته کمتر از یک دهه است که وارد ایران شده و برخی از خانواده‌ها از طبقه مرفه اقتصادی برای نوروز به سراغ آن می‌روند.
افزایش قیمت شکلات‌ها نجومی شد
در این بین افزایش قیمت شکلات‌ها شاید حتی بیشتر و محسوس‌تر باشد.
قیمت یک جعبه شکلات دست ساز و لوکس باراکا در شرایطی اکنون بین ۶۰۰ هزار تا ۷۰۰ هزار تومان در نوسان است که همین شکلات‌های دست ساز در سال گذشته در محدوده قیمت ۱۹۵ هزار تومان تا ۳۰۰ هزار تومان در نوسان بوده‌اند و این ارقام نشان از رشد قیمت شکلات نیز دارد، رشدی که البته تحت تاثیر عوامل جهانی است.
هم چنین در سال ۱۴۰۲ شکلات پارمیدا ۶۰ درصد با وزن ۸۰ گرم با قیمت ۵۹ هزار تومان عرضه می‌شد، اما حالا قیمت آن به ۱۵۸ هزار تومان رسیده که این یعنی قیمت شکلات نسبت به سال گذشته معادل ۱۶۷ درصد رشد داشته است.
علاوه بر این، شکلات تلخ لینت ۱۵۰ گرمی هم با قیمت ۳۳۸ هزار تومان در بازار به فروش می‌رسید، اما الان این محصول ۱۵ درصد افزایش قیمت داشته و قیمت آن به ۳۸۸ هزار تومان رسیده است. کیت‌کت ۴۱ گرمی هم ۱۹ درصد افزایش داشته و قیمت آن از ۵۲ هزار تومان به ۶۲ هزار تومان رسیده است. همچنین شکلات کیت‌کت ۲۴ عددی یک میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود، اما حالا قیمت آن ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده و با نرخ یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان در بازار توزیع می‌شود.
تقریبا بیشتر محصولات مطرح شکلات سازی‌های ایرانی نیز با افزایش بین ۵۰ تا ۷۰ درصد قیمت اکنون مواجه شده‌اند که نشان می‌دهد هزینه شیرینی و شکلات عید نوروز و این خوراکی محبوب کودکان در دیدوبازدید‌ها تا چه اندازه دچار افزایش چشمگیر شده است.
کما اینکه با توجه به ارقامی که اکنون برای شیرینی و شکلات شب عید مطرح می‌شود، می‌توان این طور گمان کرد که اگر یک خانواده ایرانی بخواهد به همان اندازه‌ای که برای نوروز ۱۴۰۳، شیرینی و شکلات تهیه کرد برای نوروز سال ۱۴۰۴ شیرینی تهیه کند باید تا ۵۰ درصد بیشتر هزینه بپردازد.
- 18
- 2
