روزنامه جهان صنعت نوشت: در هیاهوی میان تنش‌های آبی ایران و طالبان، این خبر گم شد: طالبان ۷۴ تانکر دیگر از بنزین ایران را پس فرستاد. هفته اداره استاندارد حکومت طالبان اعلام کرد که تصمیم گرفته برای جلوگیری از واردات بنزین بی‌کیفیت گام‌های جدی و عملی بردارد؛ تصمیمی که برمبنای آن تانکرهای بنزین ایران پس داده شدند.
این اولین‌بار نیست که طالبان بنزین‌های صادراتی ایران را برمی‌گرداند. دی‌ماه سال گذشته هم طالبان ۲۶ محموله بنزین صادراتی ایران را با ادعای بی‌کیفیت بودن، پس فرستاد. همزمان حمید حسینی فعال صادراتی گفت که سوخت برگشت‌خورده تولیدات «مینی ریفاینری» هستند که در داخل کشور مصرف نداشته و همه آنها به خارج از کشور صادر می‌شوند.
سوم خردادماه سال جاری هرات‌نیوز گزارش داد، اداره ملی استاندارد دولت طالبان در افغانستان ۳۶ تانکر بنزین ایران را به این کشور بازگردانده است. با این حال گمرک ایران اعلام کرد، ادعای طالبان مبنی بر مرجوع کردن بنزین بی‌کیفیت به ایران صحت ندارد.
حسن کاظمی‌قمی- نماینده ویژه رییس جمهوری در افغانستان- ۲۵ خردادماه سال جاری به تابناک گفت: در حال حاضر هیچ مجوزی مبنی بر صادرات یا حتی ترانزیت بنزین از ایران به افغانستان وجود ندارد، بنابراین تانکرهای مسترد‌شده متعلق به ایران نیست.
حالا یک‌بار دیگر طالبان بنزین‌های صادراتی ایران را برگردانده است؛ آنهم در شرایطی که کشور با کمبود بنزین روبه‌رو است و از سویی اختلاف بر سر حق‌آبه هیرمند بین ایران و افغانستان ادامه دارد.
هفته گذشته محمد جوانبخت معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا اعلام کرد که علی‌رغم موافقت طالبان برای بازدید گروه فنی ایران از سد کجکی، مقامات افغانستان اجازه بازدید از مخزن سد کجکی را که در تصاویر ماهواره‌ای مشخص است ذخایر آبی مناسبی دارد، به تیم فنی ایران ندادند.
مرجوع کردن تانکر‌ها اهمیت زیادی ندارد
حمید حسینی عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی در این رابطه می‌گوید: این بنزین‌ها معمولا بنزین پالایشگاهی نیست؛ یا محصول پتروپالایشگاه‌ها یا محصول مینرفاینری‌هاست که صادر می‌شود. پتروپالایشگاه‌ها محصولی به نام هیدروکربن سبک تولید می‌کنند که آن را صادر می‌کنند.
وی افزود: ممکن است در روز هزاران تن بار صادر شود و در این میان چند کامیون با مشکل مواجه شوند که بعضا مشکل مال آزمایش، تمیز نبودن تانکر یا مربوط به زمان تولید است و این اتفاقات می‌افتد؛ چون وقتی هیدروکربن تولید می‌کنند معمولا از ترکیب چند محموله پالایشگاهی می‌خرند و با محصولات خود ترکیب می‌کنند که ممکن است هر کدام از اینها وجهی که تولید شده صددرصد استاندارد نباشد و تولیدکننده به مشکل بخورد.
حسینی تاکید کرد: لذا اینقدر اهمیت ندارد که بگوییم ۱۰، ۲۰ ماشین برگشته است. حجم واردات افغانستان بالاست و این طبیعی است و بعضا مال تاجران افغانستانی است که به تولیدکننده‌های ایرانی می‌گویند با همان استاندارد خود تولید کنید و مسوولیت رد کردن محموله از گمرک به عهده خودمان است که بعضا برمی‌گردند و دوباره در منطقه مرزی در مخزن‌ها ترکیب می‌شوند و کیفیتش بهتر شده و وارد بازار افغانستان می‌شود.
عدم‌تبادل منافع با افغانستان
فریدون اسعدی دبیر اتحادیه صادرکننده‌های فرآورده نفتی هم در واکنش به این موضوع که در داخل کشور با کمبود بنزین مواجه هستیم و چرا بنزین صادر می‌شود، گفت: قضاوت به این شکل نمی‌تواند محلی از اعراب داشته باشد که کمبود بنزین داریم و ایران به افغانستان بنزین صادر می‌کند و افغانستان هم آن را پس داده است. باید از کم و کیف قضیه مطمئن شویم؛ به لحاظ اینکه ببینیم آیا بنزین یا سوختی که به افغانستان ارسال شده بنزین با گریدهایی که در داخل مصرف می‌کنیم هست یا نه تا بتوانیم یک قضاوت دقیق انجام دهیم.
وی افزود: معمولا سوختی که به افغانستان صادر می‌شود، سوخت‌های پالایشگاه‌های کوچک و بزرگ است، لذا بنزینی که با گریدها و استانداردهای ایران در بازار مصرف است نباید چهار محموله کیفی باشد و یک‌سری از انواع سوخت صادر می‌شود به خاطر نگاه‌های محدودی است که هم در ایران وجود دارد و هم به لحاظ محدودیت‌هایی است که طالبان دارد و براساس یک‌سری گریدها در نظر گرفته‌اند مشمول این قضیه شده باشد.
اسعدی تصریح کرد: باید به شیوه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که بتوانیم از بازار کشورهای منطقه حداکثر استفاده را بکنیم. اینکه به افغانستان سوخت صادر کنیم در مجموع بد نیست، چون هر جایی که بتوانید بین کشورها منافع اقتصادی را به هم گره بزنید و کشورها را به لحاظ اقتصادی به هم وابسته کنید می‌تواند یک امنیت پایدار را ایجاد کند.
دبیر اتحادیه صادرکننده‌های فرآورده نفتی با تاکید بر اینکه در داخل کشور بعضا دچار یک سری نگاه‌های تنگ نظرانه هستیم، گفت: ناهماهنگی و بوروکراسی در نهادهای تصمیم‌گیر باعث شده تا نتوانیم تبادل منافع بین ایران و افغانستان و طالبان ایجاد کنیم، به همین دلیل هم انتشار این اخبار واکنش منفی به دنبال دارد.او افزود: اگر بین دستگاه‌های نظارتی و حاکمیتی بین ایران و طالبان هماهنگی وجود داشته باشد و استانداردها رعایت شود، مشکلی پیش نمی‌آید.اسعدی با اشاره به نقش وزارت امور خارجه و سفارت ایران برای تصاحب بازار افغانستان هم گفت: سفارت افغانستان در ایران و آقای کاظمی‌قمی که نماینده ویژه رییس‌جمهوری در امور افغانستان است، می‌تواند خیلی از این مسائل و مشکلات را حل و فصل کند و باید از این امکان و ظرفیت‌های کشور به لحاظ تامین سوخت برای افغانستان حداکثر استفاده را بکنیم، ولی هرازچندگاهی به خاطر محدودیت‌هایی که در تبیین استانداردها در ایران ایجاد می‌شود و محدودیت‌ها و نگاه‌های تنگ‌نظرانه‌ای که طالبان ایجاد می‌کنند، باعث می‌شود چنین اتفاقاتی رقم بخورد.
هستی عبادی
- 19
- 3
