رونمایی از کارنامه بنگاه‌های بورسی در بهار و ارسال سیگنال‌های مطلوب از میزان سودآوری بخش عمده‌ای از شرکت‌ها در سه ماهه نخست سال نقش مهمی در صعود ۳/ ۱ درصدی شاخص کل سهام طی روز گذشته داشت. در حالی که گروهی از فعالان بورسی انتظار اصلاح قیمت‌ها را داشتند اما اولین نشانه‌های دریافتی از اطلاعات فصلی عملکرد شرکت‌های بزرگ نشان از تحقق سودهای فراتر از انتظار آن هم در شرایط تحریم داشت.
این اطلاعات علاوه بر اینکه سهامداران را از نگرانی درخصوص پایان موج صعودی سهام درآورد، در تفکیک و جدایی مسیر سهام ارزنده از سهام غیرارزنده و ترغیب سرمایه‌گذاران به حضور مضاعف در سمت خرید طیف گسترده‌ای از سهم‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کرد.
صعود سهام در غیبت‌های پرشمار
بازار سهام در جریان معاملات دیروز فضای نسبتا متفاوتی را نسبت به روزهای قبل تجربه کرد. از یک طرف، توقف پرشمار نمادهای بورسی به دلیل برگزاری فزاینده مجامع سالانه موجب انقباض معاملات و کاهش عمق بازار شد و در نقطه مقابل، بالاگرفتن سرعت انتشار گزارش‌های سه‌ماهه امیدهای جدیدی را فراروی سهامداران نهاد و جغرافیای بازار را از حیث توزیع نقدینگی در بین صنایع دستخوش تغییر کرد.
اگرچه همزمان با توقف نمادها، روند بازگشایی‌ها نیز به قوت خود باقی است اما غیاب نمادهای بزرگ زیرمجموعه‌های متنوعی از جمله فلزی‌ها، پالایشی‌ها و بانکی‌ها در دو سه روز اخیر تاثیر قابل توجهی در حبس نقدینگی در این گروه از سهم‌ها و متعاقبا تنزل ارزش کل معاملات به سطوحی پایین‌تر از متوسط سال جاری داشت. فعالان بورسی دیروز حدود ۷۱۵ میلیارد تومان سهم بین خود دست به دست کردند؛ این رقم نسبت به میانگین سال جاری افت ۳۳ درصدی را نشان می‌دهد و کمترین رقم ارزش معاملات خرد طی تقریبا دو ماه گذشته است.
بخشی از این جریان انقباضی را می‌توان به حبس پول‌ها در نمادهای متوقف بزرگی چون «فولاد»، «نوری» و همچنین اغلب نمادهای بانکی نسبت داد (روز گذشته ۵۷ نماد به دلیل برگزاری مجامع متوقف بودند). دیروز صعود شاخص سهام همزمان شد با ورود مجدد پول‌های خرد به بازار. در واقع، رشد قابل ملاحظه نماگر اصلی سهام را می‌توان نتیجه بازگشت موثر سرمایه‌گذاران حقیقی به گردونه معاملات دانست؛ معامله‌گرانی که در این مدت عموما فروشنده سهم بودند. با وجود این، ارسال آخرین سیگنال‌های بنیادی از سوی شرکت‌های کوچک و بزرگ سبب شد تا این دسته از معامله‌گران مشخصا در روز گذشته حضور مضاعفی در سمت خرید از خود نشان دهند. شاید بررسی روند تغییر مالکیت‌های بورسی از ابتدای تیر تصویر واضح‌تری از نحوه ورود و خروج اهالی بازار به دست دهد. واقعیت این است که از آغاز تابستان تا روز گذشته حدود ۶۲۰ میلیارد تومان پول سرمایه‌گذاران حقیقی از دور معاملات خارج شده است. این در حالی است که این دسته از معامله‌گران روز گذشته با حضور پررنگ خود در سمت خرید، مالکیت بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان از سهام را به نفع خود تغییر دادند.
بازگشت شاخص به آستانه
شاخص کل که در یک هفته اخیر بیش از ۷ هزار واحد از قله عقب‌نشینی کرده بود، طی معاملات دیروز به یمن برتری محسوس تقاضا در سهام شرکت‌های بزرگ پتروشیمی، هلدینگ‌های مرتبط، فلزات و پالایشی‌ها توانست بخشی از اصلاح خود را جبران کند. نماگر اصلی بازار در این روز با رشد بیش از ۳ هزار واحدی ضمن قرارگیری در ارتفاع ۲۴۹ هزار و ۶۶۲ واحدی، به مرز حساس ۲۵۰ هزار واحد نزدیک‌تر شد. شاخص در چند روز اخیر به واسطه تلقی منفی بورس‌بازان از اثر سقوط ارزش دلار بر سهام بورسی و همچنین افزایش تنش‌های منطقه‌ای تحت فشار قرار گرفته بود. این روند اصلاحی گمانه‌زنی‌ها را بار دیگر در بین اهالی سهام داغ کرد و سناریوهای مختلف و گاه متضادی را رقم زد.
اما صورت‌های مالی سه ماهه منتهی به خرداد خط بطلانی کشید بر منفی‌بافی و خوش‌خیالی شمار زیادی از سهامداران و بار دیگر اهمیت تحلیل را به رخ بازار کشید. ثبت رشد شاخص سهام در معاملات دیروز را باید نتیجه بلافصل گزارش‌هایی دانست که ظرفیت‌های قابل اتکای سهام بنیادی برای جذب پول‌ها را در معرض دید فعالان بورسی قرار داد و بار دیگر قدرت مهمترین متغیر ارزش‌آفرین برای سهام، یعنی اصل تداوم و تکرار سودآوری را به سرمایه‌گذاران یادآوری کرد.
افشای اطلاعات هزینه‌کرد
دیروز در آن سوی توقف شمار زیادی از نمادها به دلیل برگزاری مجامع، اطلاعات مهمی از نحوه عملکرد شرکت‌ها در بهار منتشر شد و بازار در این بزنگاه بنیادی سیمای تازه‌ای به خود گرفت. روند انتشار صورت‌های مالی سه ماهه منتهی به خرداد که از هفته قبل آغاز شده بود در دو روز اخیر شدت گرفت و سیگنال‌های مهمی به اهالی بورس تهران ارسال کرد. در چند روز گذشته مسیر شاخص محل گمانه‌زنی‌های گوناگونی قرار گرفته بود و بسیاری با نظر به رشدهای بی‌محابای چهار ماه ابتدایی سال از توقف روند صعودی سهام و ضرورت اصلاح قیمت در طیف متنوعی از نمادها از جمله سهام گروه‌های کوچک‌تر سخن گفتند. در عین حال، گروهی دیگر از فعالان و تحلیلگران از گزارش‌های سه‌ماهه به‌ویژه در گروه‌های بزرگ کالایی به‌عنوان بزنگاه بنیادی بازار یاد کردند و برای این جریان مهم اطلاعاتی لحظه‌شماری می‌کردند.
در شرایطی که اطلاعات فروش شرکت‌ها در گزارش‌های ماهانه منعکس میشود شاید این پرسش پیش بیاید که صورت‌های مالی سه ماهه که با یک ماه تاخیر هم منتشر میشود حاوی چه نکته مهمی است و چگونه می‌تواند در تحریک یا تضعیف سهام اثرگذار باشد. واقعیت این است که گزارش‌های ماهانه به دلیل انعکاس یک‌جانبه عملکرد شرکت‌ها از منظر تحلیلگران ناقص ارزیابی میشود، به این معنا که شرکت‌ها مطابق دستورالعمل تنها اطلاعات درآمدی خود را در گزارش‌های ماهانه منتشر می‌کنند و مشخصا از مقادیر و مبالغ فروش پرده‌برداری می‌کنند. این در حالی است که سمت هزینه در گزارش‌های مزبور جایی ندارد و انتشار آمار آن موکول به رونمایی از کارنامه‌های فصلی میشود.
بنابراین انتشار گزارش‌های سه‌ماهه را می‌توان یکی از نقاط عطف بازار پس از تحولات شدید قیمت‌ها در فصل بهار دانست. گزارش‌هایی که علاوه بر منعکس کردن جهش نرخ‌های فروش، از تغییرات هزینه‌ای بنگاه‌ها و در نهایت مهمترین متغیر موثر بر ارزش سهام، یعنی حاشیه سود و میزان سودآوری خبر می‌دهد. مطالعه این جریان اطلاعات در چند روز اخیر نشان می‌دهد که آن دسته از سهم‌ها که نه با استحکام بنیادی و عمق سودآوری بلکه با جریان پول بالا رفته‌اند، ناگزیر به اصلاح هستند و در عین حال، نمادهایی که طی این مدت متناسب با وضعیت عملیاتی خود رشد نکرده‌اند دارای ظرفیت قابل‌توجهی برای طی مسیر صعودی هستند.
ورق‌هایی برای تغییر بازی سهام
همان‌طور که اشاره شد رشد روز گذشته شاخص سهام پاسخی بود به عملکرد شرکت‌های بورسی در فصل بهار. دیروز در بزرگ‌ترین صنعت بورسی یعنی پتروشیمی، شاهد جذب حجم قابل‌ملاحظه‌ای از جریان نقدینگی در بازار بودیم. به بیان آماری، حدود ۲۳ درصد از ارزش ۷۱۵ میلیارد تومانی معاملات دیروز در سهام گروه پتروشیمی رقم خورد. نکته جالب اینکه طی روز گذشته چهار صنعت کالایی بازار پس از مدت‌ها، بالاتر از صنایعی چون خودرویی‌ها، بانکی‌ها و دیگر صنایع متوسط، رتبه‌های نخست فهرست ارزش معاملات صنایع را به خود اختصاص دادند. راز این آرایش جدید در بورس تهران را باید در اطلاعاتی جست‌وجو کرد که شرکت‌های کالایی طی دو روز اخیر از نحوه عملکرد خود در فصل بهار منتشر کردند.
روز شنبه از بین مهمترین گزارش‌های سه‌ماهه دو نماد اوره‌ساز بازار، یعنی «شپدیس» و «کرماشا» پس از «شفن» اقدام به انتشار صورت‌های مالی خود در فصل بهار کردند و با نرخ خوراک ارزان‌تر از «شفن» سودهای جذابی را به نمایش گذاشتند. در همان روز، «شبندر» نیز به‌عنوان اولین نماینده صنعت پالایشی بورس تهران، با رونمایی از سود ۱۰۵ تومانی در بهار سهامداران را غافلگیر کرد.
مجموعه این گزارش‌های مهم برای شرکت‌های کالایی که با انتشار عملکرد شرکت فولاد خوزستان به‌عنوان نماینده گروه فلزات در صبح روز گذشته تکمیل شد، زمینه را برای بازگشت موثر سهامداران حقیقی در سمت تقاضا فراهم کرد و علاوه بر ایجاد صف‌های طولانی خرید، تقاضای عمومی در نمادهای زیرمجموعه صنایع کالایی را ارتقا بخشید. در گروه‌های دیگر از جمله دارویی‌ها نیز شاهد گزارش‌های جالب‌توجهی بودیم که غالبا از سهم‌های مرتبط حمایت می‌کرد و نشان می‌داد که به‌رغم نگاه منفی برخی تحلیلگران، رشدهای اخیر در طیف زیادی از سهم‌ها متناسب با عملکرد رقم خورده است.
در این میان، سهم‌هایی هم بودند که با رونمایی از صورت‌های مالی خود در فصل بهار، سهامداران را ناامید کردند. برای مثال می‌توان به هجوم فروشندگان در نماد «ساراب» اشاره کرد که به دلیل ضعف سودآوری در بهار طی روز گذشته در معرض قوی‌ترین عرضه‌های بازار قرار گرفت. پیش از این، گروهی از تحلیلگران بنیادی با تاکید بر توان سودسازی سهم‌های بنیادی و امکان قریب‌الوقوع تغییر توزیع نقدینگی، رشد شاخص کل را از محل انتشار کارنامه‌های بهاری بنگاه‌ها انتظار می‌کشیدند و چنین آرایشی را در بازار دور از انتظار نمی‌دیدند.
- 11
- 5
