رشته موسیقی | معرفی، گرایش ها و بازار کار

افراد در رشته موسیقی بیش از اجرا و گوش دادن، درگیر موسیقی هستند

معرفی رشته موسیقی

تناسب روح آدمی برای پذیرش سخن، حسن سلوک و رفتار، همراهی نظم و نثر، شعر و ادبیات یا دیگر فعالیت های اجتماعی، هنری و فرهنگی با موسیقی آن قدر موزون و هماهنگ است که گوئی اگر انسان نبود موسیقی خلق نمی شد. در رشته موسیقی ذوق هنری و جوهره وجودی انسانها میتواند حرف اول را بزند زیرا دروس تخصصی رشته موسیقی از سوم راهنمایی و سال اول دبیرستان شروع می شود بنابراین داوطلبان باید از سال اول راهنمایی به این رشته وارد شوند و تعداد هنرستانهای رشته موسیقی محدود است.

دانشگاههای دولتی پیوسته بعنوان نخستین انتخاب برای اکثریت داوطلبان علاقمند به رشته موسیقی، مطرح بوده است. این رشته در مقطع کاردانی و دکتری دانشگاههای دولتی پذیرش ندارد ولی در مقطع کارشناسی در دانشگاههای دولتی، پذیرش در رشته های زیر انجام می شود:

- کارشناسی آهنگسازی

- کارشناسی موسیقی نظامی

- کارشناسی نوازندگی موسیقی ایرانی

- کارشناسی نوازندگی موسیقی جهانی

در مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاههای دولتی نیز در حوزه رشته موسیقی به شرح زیر است:

>> کارشناسی ارشد آهنگسازی

>> کارشناسی ارشد موسیقی شناسی (اتئو موزیکولوژی)

>> کارشناسی ارشد نوازندگی ساز ایرانی

>> کارشناسی ارشد نوازندگی ساز جهانی

هدف رشته موسیقی

هدف رشته موسیقی تا قبل از سال ۷۹، تربیت کارشناسان موسیقی ایران، به ویژه موسیقدان بوده است ولی از سال ۷۹ به بعد، این رشته، در گرایش های نوازندگی سازهای ایرانی و نوازندگی سازهای جهانی دانشجو می پذیرد. چون اکنون هدف اصلی رشته موسیقی، تربیت نوازندگان متخصص در سازهای ایرانی و جهانی است.

توانایی های لازم برای دانشجوی رشته موسیقی

در درجه ی نخست از توانایی های لازم برای دانشجوی رشته موسیقی، اینست که باید نوازندگی شخص مورد قبول باشد. ایشان باید با طی کردن کلاس های لازم نزد اساتید اصولی ساز خود، با نواختن اتودهای لازم و کسب توانایی نواختن قطعه در ۴ دوره موسیقی من جمله رنسانس، باروک، کلاسیک، رمانتیک و ... بتواند خود را از نظر نوازندگی به مرحله ای برساند که در دانشگاه به آموختن نوازندگیش ادامه دهد و در امتحان عملی هم موفق باشد. توانایی بعدی نیز سرایش یا سولفژ میباشد که نوازنده باید با گذراندن دوره های موردنظر، خود را برای مواردی نظیر تقلید فاصله، ریتم خوانی، خواندن خط آوازی، شنوایی و دیکته ی موسیقی آماده کند.

دروس هنرستان رشته موسیقی

رشته موسیقی در هنرستان در سه گرایش نوازندگی ساز ایرانی، مبانی آهنگ سازی و نوازندگی ساز جهانی هنرجو میپدیرد. هنرجویان در طی دوران تحصیل با مبانی فیزیک صوت و آزمایشگاه، مبانی نظری و ساختار موسیقی ایرانی، تاریخ و ساختار موسیقی جهانی، سازشناسی ایران و جهان، هماهنگی عمومی و تخصصی، همراهی ساز با آواز ایرانی، سرایش و تربیت شنوائی، پیانو عمومی- ساز دوم، آواز گروهی گروه نوازی. ارکستر موسیقی ملی/ جهانی، ساز تخصصی ایرانی/ جهانی آشنا می شوند.

گرایش های رشته موسیقی

رشته موسیقی دارای دو بعد فن و تکنیک و درک هنر موسیقی است. در بعد فن و تکنیک، برنامه رشته موسیقی بر این مبنا تدوین شده است که دانشجویان به صورت تخصصی در یک زمینه مشخص، یعنی نوازندگی یک ساز ایرانی یا جهانی، آموزش ببینند. در این بین، سازهای ایرانی شامل یکی از سازهای تار، سه تار، قانون، نی، کمانچه، قیچک، برپط یا عود، سنتور و رباب می شود و سازهای جهانی شامل پیانو، ویلون، گیتار، کلارینت، آبوا و فلوت می گردد.

رشته موسیقی دارای دو بعد فن و تکنیک و درک هنر موسیقی است

موسیقی نظامی، یکی از شاخه های رشته موسیقی است که با الهام از فرهنگ و هنر و سنت های هر جامعه و با بهره جویی از علم موسیقی، به تقویت روحیه سلحشوری در جسم و جان مبارزان و مدافعان هر کشور می پردازد. همینطور این موسیقی در مراسم استقبال یا بدرقه میهمانان رسمی یک کشور، در اجرای سرود و سلام ملل و در مراسم عزا، اعیاد و جشن های مختلف حضور فعال و چشمگیری دارد.

در این میان، گرایش موسیقی نظامی با آموزش دروس تئوری و عملی مورد نیاز اعم از تربیت حس شنوایی، رهبری ارکستر سمفونیک و نظامی، گروه نوازی، اصول آهنگ سازی، آموزش پیانو و .... دانشجویان این رشته موسیقی را برای هدایت یا رهبری ارکسترهای نظامی، آفرینش سرود و تنظیم آهنگ ها و مارش های نظامی فراهم می سازد.

مقطع کارشناسی رشته موسیقی

در رشته موسیقی کارشناسی، سه دوره اصلی وجود دارد که تمامی آن ها معمولاً به مدرک کارشناسی منجر می شوند که عبارتند از:دوره سینگل با تمرکز بر روی دروس های صریح مربوط به موسیقی، دوره ترکیبی (با بخش بزرگی از دروس در یک یا چندبخش)، دوره مشترک (شامل دروسی است که در یک بخش دیگر گرفته شده؛ ولی با دروس بین رشته ای نزدیک، داخل یک برنامه قرار گرفته اند).

مقطع کارشناسی ارشد رشته موسیقی

مدرک لیسانس یا کارشناسی ارشد رشته موسیقی بسیار پیچیده است و میتواند بر تسلط بر یک ساز خاص موسیقی یا تسلط بر آهنگسازی، هدایت و ارکستر یا متخصص در تاریخ موسیقی متمرکز شود. هدف نهایی آموزش کارشناسی ارشد، تحویل فارغ التحصیلانی است که مهارت های عملی برتر (نوازندگان، آهنگسازان و مجریان) را ارائه میدهند و فارغ التحصیلانی که بتوانند بعنوان رهبر در حوزه های هنری در دانشگاه ها، شرکت ها، موسسات دولتی و دیگر سازمان ها فعالیت کنند.

دکتری رشته موسیقی

برای فارغ التحصیلان رشته موسیقی، فرصت هایی برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، اعم از تدریس و پژوهش وجود دارد. تخصص ها در زمینه های اپرا، موسیقی شناسی، تولید و تهیه موسیقی، آهنگسازی، موسیقی پاپ و موسیقی تئاتر و ... ارائه می شوند. آموزش کارآموزان با مهارت های قوی تر در تئوری موسیقی و تکنیک عملی، مبتنی بر درک عمیق تر و مهارت های تفسیر عمیق تری نسبت به برنامه کارشناسی ارشد است. به همین منظور دانشجویان اقدام به تحصیل در مقطع دکترای رشته موسیقی می کنند.

رشته موسیقی مناسب کسانیست که روحیاتی مطلوب و مطابق طبع هنری داشته باشند

بازار کار رشته موسیقی

برای افرادی که مهارتهای لازم را در بخش هــای گوناگون رشته موسیقی به دست آورند بازار کار خوب و مطلوبی در شهرهای بزرگ کشور موجود است. باید علاقه مندان توجه داشته باشند برای موفقیت در این رشته به روابط اجتماعی قوی و داشتن استعداد هنری و پشتکار و اراده و صبر و حوصله نیاز است. افرادی که تحت‌تأثیر شهرت ستاره های موسیقی به این رشته علاقمند میشوند بهتر است پیش از ورود به رشته موسیقی با مشاوران و دست اندر کاران این رشته مشورت نمایند. چنانچه شخص بتواند در آینده به شهرت برسد آینده شغلی موفقی خواهد داشت استخدام در این رشته در رادیو وتلویزیون، اداره ارشاد، آموزش و پرورش، آموزش عالی انجام می پذیرد.

موقعیت شغلی رشته موسیقی 

زمینه های شغلی رشته موسیقی عبارت است از:

۱. مربی آموزشی سازهای ایرانی و جهانی

۲. فعالیت در کارگاه ساز سازی و ارزیاب ساز

۳. مربی آموزشی پیانو

۴. فعالیت در استودیو های ضبط موسیقی

۵. برنامه ریز و اجرا کننده ی موسیقی فیلم

۶. آفرینش سرود ها و آهنگ ها

۷. آهنگ سازی

۸. فعالیت در گروه کر بعنوان خواننده آواز گروهی

۹. اجرای ارکستر موسیقی بعنوان نوازنده یا سرپرست گروه

۱۰. برنامه ریز و مجری صحنه های موسیقی (تئاتر و نمایش)

کسانی که در رشته موسیقی تحصیل می‌کنند، طیف گسترده‌ای از مهارت‌ها را کسب خواهند کرد

گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش