قورمه سبزی
علاوه بر محبوبیت بسیار خورش قورمه سبزی در بین ایرانیان، این غذای سنتی و اصیل ایرانی در خارج از ایران هم طرفداران بسیاری دارد. در مناطق مختلف ایران، خورش قورمه سبزی های متنوعی وجود دارد که محبوب ترین آن ها خورش قورمه سبزی گیلانی، خورش قورمه سبزی تهرانی، خورش قورمه سبزی جنوبی و خورش قورمه سبزی ترکی یا تبریزی است که تنها تفاوتشان از نظر مواد می باشد.
رمز خوشمزگی بیشتر قورمه سبزی این است که باید بر روی حرارت به مدت زمان طولانی باشد تا جا بیفتد. افراد شاغل و یا افردی که برای آشپزی زمان ندارند، میتوانند برای پخت این غذا براحتی از زودپز برقی یا گازی استفاده کنند و یک قورمه سبزی خوشمزه در مدت زمان کوتاهی درست کنند.
طرز تهیه ی قورمه سبزی
- مواد لازم برای تهیه قورمه سبزی:
گوشت گوسفندی | ۵۰۰ گرم |
پیاز | ۱ عدد |
لوبیا قرمز | ۲۰۰ گرم |
سبزی قورمه | ۱ کیلوگرم ( سبزی قورمه شامل جعفری، گشنیز، تره، شنبلیله و اسفناج است) |
لیمو عمانی | ۳ عدد |
نمک، فلفل و زردچوبه | به مقدار لازم |
سیر | ۳حبه |
- طرز تهیه قورمه سبزی:
برای تهیه قورمه سبزی ابتدا باید لوبیا قرمز را بخیسانید. برای این که نفخ لوبیا قرمز گرفته شود در ابتدا آنرا در یک کاسه حاوی آب بریزید. توصیه ما اینست که برای درست کردن قورمه سبزی باید لوبیا قرمز را از شب قبل بخیسانید یا حداقل بمدت ۶ ساعت به خوبی خیس شود. این کار علاوه بر گرفته شدن نفخ لوبیا قرمز به نرم تر شدن آن کمک می کند و همین امر تأثير به سزایی در کاهش زمان پخت آن دارد. در صورت تعویض آب موجود در کاسه بمدت دو تا سه بار، نفخ لوبیا بطور کامل گرفته می شود.
پس از خرد کردن پیاز به صورت نگینی باید داخل قابلمه ای که برای پخت خورش در نظر گرفته اید مقداری روغن مایع بریزید. پس از تفت دادن پیازها مقداری زردچوبه و در صورت تمایل فلفل سیاه اضافه کنید و مجددا تفت دهید تا ادویه ها بطور کامل به خورد پیاز برود. سپس باید سیر ساطوری شده را به پیازها اضافه کنید. در حدی که عطر سیر بلند شود باید آن را تفت دهید. پس از خارج شدن عطر و بوی سیر، گوشت خورشتی تکه تکه شده را به مواد اضافه کنید و تفت بدهید. توصیه ی ما اینست که قطعات گوشت را خیلی درشت خورد نکنید به علت این که دیرتر میپزد و تأثير منفی بر روی ظاهر خورش می گذارد.
پس از این که گوشت را به پیاز اضافه کردید، باید برای تغيير رنگ و سرخ شدنش به خوبی تفت دهید. پس از سرخ شدن گوشت ها، باید لوبیا قرمز را آبکشی و به موادتان اضافه کنید و در حد دو دقیقه تفت دهید؛ سپس در قابلمه به میزان ۴ تا ۶ لیوان آب جوش بریزید تا آب با زیاد کردن حرارت به جوش بیاید سپس حرارت را کم کنید تا به آرامی گوشت و لوبیا قرمز بپزند. حدود ۲ ساعت برای پخت گوشت و لوبیا قرمز به زمان نیاز دارید.
در این مرحله پس از پاک کردن و شستن سبزی خورشتی، آن را به صورت ساطوری خرد کنید. سبزی خورشتی را در یک تابه با مقداری روغن مایع سرخ کنید. درصورت بیشتر سرخ شدن سبزی ها، رنگ قورمه سبزی شما تیره تر می شود. بعد از این که لوبیا و گوشت بمدت یک ساعت پخت باید سبزی سرخ شده را به قابلمه خورش اضافه کنید.
همچنین میتوانید به منظور تلخ نشدن خورش قورمه سبزی، لیموهای عمانی را در آب بگذارید. تخم های لیمو عمانی موجب تلخ شدن طعم خورش می شود. بنابراین حتماً به این نکته توجه کنید که باید لیمو عمانی ها را از وسط نصف کنید و با خارج کردن تخم هایش، لیمو را به خورشت اضافه کنید.
طعم خورش قورمه سبزی را در ۱۵ دقیقه پایانی بچشید و اگر نیاز بود مقداری نمک، فلفل سیاه و انواع ادویه های دلخواهتان را اضافه کنید. برای جمع شدن روغن خورش میتوانید یک قالب یخ کوچک را درون قابلمه بیندازید تا به مواد خورش، شوک وارد شود و به روغن انداختن خورش کمک کند.
نکات طرز تهیه قورمه سبزی
>> میتوانید از انواع گوشت های متداول نظیر گوشت گوساله، گوسفند یا حتی مرغ برای تهیه قورمه سبزی به دلخواه استفاده کنید. ولی برای درست کردن قورمه سبزی مجلسی بهتر است از گوشت گوسفندی استفاده کنید. یکی از نکات مورد توجه، پرچرب بودن گوشت گوسفندی است؛ پس از پخت جمع می شود و به همین علت باید به صورت درشت، تکه های گوشت گوسفندی را خرد کنید تا در پایان پخت در خورشتتان مشخص باشند.
>> سبزی قورمه سبزی شامل تره، جعفری، شنبلیله، گشنیز و اسفناج است که البته در شهرهای مختلف، این ترکیب فرق دارد. به عنوان مثال در شهرهای جنوبی کشور به ترکیب اصلی سبزی قورمه سبزی، سبزیجات معطر دیگری مثل سیر سبز و شوید اضافه می شود. سبزیجاتی مثل ترخون را در استان آذربایجان به سبزی قورمه سبزی اضافه می کنند تا طعم خورشت، تند و تیزتر شود. یکی از نکات قابل توجه برای سبزی قورمه سبزی اینست که در این خورش، بهتر است از مقدار کمی شنبلیله استفاده شود زیرا شنبلیله به مقدار زیاد میتواند باعث تأثير منفی روی طعم و عطر خورش شود.
>> برای گرفتن تلخی لیمو عمانی، اگر میخواهید با خیال راحت، لیمو عمانی را به قورمه سبزی اضافه کنید؛ باید ۱ لیوان آب را بهمراه این لیموها داخل یک قابلمه کوچک بریزید، سپس با گذاشتن قابلمه روی حرارت صبر کنید تا آب درون قابلمه جوش بیاید. پس از این که آب جوشیدن، باید بمدت ۱۵ دقیقه زمان بگیرید و بعد از این زمان حرارت زیر قابلمه را خاموش کنید و درب قابلمه را ببندید. حالا لیمو عمانی ها را در ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پایانی پخت خورش، از قابلمه خارج کرده و درون خورش بیندازید.
>> بر خلاف سبزی دیگر غذاها، سبزی قورمه سبزی مثل آش و کوکو باید کاملاً ریز، خرد شود. چون درصورت درشت خورد کردن سبزی قورمه سبزی، خورش جا نمی افتد. اگر تمایل دارید که خورش قورمه سبزی به خوبی روغن بیندازد، باید حتما به صورت ریز خرد شود. درصورت استفاده از چاقو برای خرد کردن سبزی، حتماً از یک چاقوی تیز استفاده کنید تا سبزی له نشود.
>> در زمان ریختن خورش بر روی برنج نباید در کف بشقاب، آب قورمه سبزی جمع شود. برای پیشگیری از بروز این مشکل باید در پایان پخت صبر کنید تا آب اضافی اش تبخیر شود و روغن بیندازد. در این زمان می توانید آن را از روی حرارت بردارید و بکشید.
در پایان بد نیست در مورد پیشینه این غذای خوشمزه اطلاعاتی کسب کنیم.
تاریخچه خورشت قورمه سبزی
تاریخچه ی قورمه سبزی به ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال قبل می رسد. به گوشت کنسرو نیز قورمه گویند و بیشتر در زمان گذشته از این گوشت در استان های آذربایجان شرقی و غربی استفاده میشد. دامپروری در این استان ها بسیار رواج داشت؛ به همین خاطر ساکنین آن به گوشت های دام نیز دسترسی بیشتری داشتند.
در زمان گذشته ، امکاناتی مانند یخچال و یا فریزر برای نگهداری گوشت فراهم نبود؛ به همین علت برای جلوگیری از فاسد شدن آن ها با یک روش کاملا سنتی، گوشت ها را نگهداری می کردند. به این طريق که در تابستان، گوشت ذبح شده را با روغن و نمک تفت میدادند و بعد از خشک کردنش در پوست گاو یا گوسفند که به آن مشک می گفتند، نگهداری می کردند. با انجام این روش، گوشت دام فاسد نمی شد.
اغلب عشایر برای پخت غذاهای مختلف با این روش از قورمه در زمستان استفاده می کردند تا این که بعضی از اهالی شهرهای مختلف به دلیل نمک و روغن زیاد این گوشتهای تفت داده شده به آن سبزی های معطری اضافه کردند و کم کم روش پخت قورمه سبزی به شکل امروزی رایج شد.
گردآوری: بخش مهارتهای زندگی سرپوش
- 12
- 6