آمارهای رسمی نشان می دهد که پیک اُمیکرون، روزهای نهایی خود را در ایران سپری می کند. وارسی آمارهای ابتلای روزانه به کرونا نشان می دهد که بیشترین تعداد مبتلای روزانه در هفته سوم بهمن ماه ثبت شده که به بیش از ۳۹ هزار نفر رسیده است. ولی بعد از آن از تعداد مبتلایان کاسته شده و در هفته دوم اسفند ماه به حدود ۶۵۰۰ نفر رسیده است. آمار فوتی های ثبت شده نیز روند نزولی را در پیش گرفته است.
« دنیای اقتصاد» برای نخستین بار ۲۵ بهمن ماه در گزارشی با عنوان« زمان عبور از قله اُمیکرون» پیش بینی کرده بود که سویه جدید کرونا موسوم به اُمیکرون تا قبل از نیمه اسفند ماه فروکش کند. بعد از آن در ۲۷ بهمن ماه نیز در گزارش دیگری با عنوان« شاهد دوم گذر از پیک اُمیکرون» با بررسی روند این سویه در کشورهایی که زودتر درگیر اُمیکرون شدند، تأکید کرده بود که طول زمانی رسیدن به پیک اُمیکرون یک ماه است. این در حالیست که بسیاری از کارشناسان معتقد بودند پیک اُمیکرون تا پایان سال ۱۴۰۰ و در بهترین حالت در نیمه اسفند ماه رخ دهد.
علاوه براین، بعد از عبور از سویه اُمیکرون سه سؤال مهم مطرح است، اول؛ چه زمانی واریانت نگران کننده بعدی پدیدار خواهد شد؟ دوم؛ آیا واریانت بعدی، بیماری شدید ایجاد خواهد کرد؟ و در نهایت ، آیا واکسن ها ایمنی کامل در مقابل سویه های بعدی خواهند داد؟ پژوهشی به بررسی پاسخ های احتمالی به این پرسش ها پرداخته است.« دنیای اقتصاد» در این گزارش با استناد به پژوهش های رسمی، به این پرسش ها پاسخ می دهد.
اُمیکرون در مسیر نزولی
آمارهای روزانه کرونا نشان می دهد سایه سویه جدید کرونا موسوم به اُمیکرون از کشور عبور کرده است.
بررسی ها نشان می دهد در ابتدای دی ماه تعداد مبتلایان روزانه کرونا حدود ۲۱۰۰ نفر بود اما به مرور تا نیمه بهمن ماه به کمی کمتر از ۴۰ هزار نفر در روز رسید. ولی همانطور که در گزارش های« دنیای اقتصاد» پیش بینی شد، پیک اُمیکرون حدود یک ماه طول کشید و تعداد مبتلایان روزانه از هفته سوم بهمن ماه روند نزولی در پیش گرفت. نگاهی به نمودار مبتلایان روزانه نشان می دهد که پیک افزایشی تعداد مبتلایان روزانه به کرونا در فاصله ۱۳ بهمن تا ۱۹ بهمن رخ داده و بعد از آن، روند، نزولی شده است.
علاوه براین، آمار نسبت ابتلا به آزمایش های روزانه نیز از حدود ۴۰ درصد در ۲۰ بهمن ماه ، به ۵/ ۸ درصد در ۱۳ اسفند ماه رسیده است. آمار فوتی های روزانه نیز که با تأخیر حدود ۲ هفته تا ۴ هفته به نسبت مبتلایان روزانه تغییر می کند، در یک هفته اخیر روندی نزولی داشته است. مطابق پیش بینی های گذشته« دنیای اقتصاد» با این آمارها پیش از نیمه اسفند ماه، پیک سویه جدید کرونا گذشته و وارد فاز نزولی شده است. این در حالیست که بعضی از کارشناسان معتقد بودند این سویه مدت طولانی تری در کشور باقی خواهد ماند و احتمالا پیک آن پایان سال ۱۴۰۰ خواهد بود. حتی برخی تیتر کرده بودند در سال آینده نیز از این پیک عبور نمی کنیم.
سه پرسش کلیدی بعد از اُمیکرون
واریانت اُمیکرون موج تازه ای از عفونت های ویروس SARS- CoV- 2 و اضطراب را به همراه آورد، اما آمارها نشان می دهد که در آغاز سال ۲۰۲۲، برخی کشورها در حال ثبت کاهش موارد ابتلا هستند.
پس از ۲ سال نوسان بین فراز و نشیب های همه گیری، اغلب مردم کنجکاو هستند که موج بعدی چه هنگام خواهد آمد و چه شکلی خواهد گرفت. به گزارش سایت
« کرونا ساینس» اندرو رامبات که در خصوص تکامل ویروسی در دانشگاه ادینبورگ پژوهش می کند، می گوید:« من فکر می کنم که اینکه ما واریانت های جدید با درجه های مختلف فرار ایمنی را خواهیم دید اجتناب ناپذیر است. آنها میتوانند از هر جایی که انتقال گسترده ای وجود دارد پدیدار شوند.»
ولی نکته مهمی که دانشمندان تأکید می کنند این است که تنها« زمان» نشان می دهد که چه چیزی در انتظار بشر است. دانشمندان همانطور که در انتظار ورود واریانت بعدی به صحنه هستند، در حال بررسی واریانت غالب کنونی اُمیکرون هستند تا آینده را بهتر پیش بینی کنند. ولی بعد از گذر از این سویه، سه پرسش کلیدی وجود دارد که دانشمندان سعی دارند به این پرسش ها پاسخ دهند.
چه زمانی واریانت نگران کننده بعدی پدیدار خواهد شد؟
دانشمندان معتقدند هیچ راهی وجود ندارد که با اطمینان بدانیم چه زمانی یک واریانت غالب خواهد شد که ویژگی های جدید نگران کننده ای مانند گسترش سریعتر ، ایجاد بیماری شدیدتر یا فرار از پاسخ های ایمنی داشته باشد. دانشمندان با توجه به بررسی داده های سویه دلتا و اُمیکرون معتقدند که یک واریانت جدید هر چند ماه به سرعت گسترش پیدا خواهد کرد. ولی اینکه آیا آن واریانت در سطح یک واریانت نگران کننده ایجاد خواهد شد، یک پرسش بدون پاسخ است.
به عنوان مثال بررسی زیرسویه های اُمیکرون نشان می دهد که تغییر بزرگی در آنها ایجاد نشده است که این مسئله در عامل های بیماری زای ویروسی شایع است. البته محققان تأکید دارند که جهان قبل از این، یک عفونت ویروسی را از نزدیک دنبال نکرده است و در نتیجه دانشمندان، جزئیات مهمی را از دست داده اند. از سوی دیگر به علت اینکه سویه اُمیکرون بیماری نسبتا خفیفی ایجاد میکرد ، تعداد افرادی که برای آزمایش دادن مراجعه کردند کاهش پیدا کرد. در نهایت ، این مسئله تلاش های نظارت ژنومی ویروس SARS- CoV- 2 را ضعیف خواهد کرد. به گفته دانشمندان، هنگامی که اُمیکرون کشف شد، زنگ خطر به سرعت زده شد، اما در آینده، هفته ها طول خواهد کشید تا پی ببریم که یک واریانت نگران کننده جدید در کار است.
آیا واریانت بعدی، بیماری شدید ایجاد خواهد کرد؟
بررسی ها نشان می دهد که اُمیکرون نسبت به واریانت های نگران کننده قبلی، با احتمال کمتری بیماری شدید ایجاد می کند، ویژگی که به کاهش سرعت افسارگسیخته این واریانت کمک کرده است. هرچند دانشمندان پیش بینی می کنند که ویروس به سمتی حرکت کند که بیماری خفیفی ایجاد کند ، ولی تأکید دارند که مسیر تکاملی ویروس SARS- CoV- 2 همچنان نامشخص است.
از سوی دیگر محققان تأکید می کنند که تاکنون، سویه های جدید از سویه های قبلی نشات نگرفته اند، بدین ترتیب تضمینی وجود ندارد که سویه غالب بعدی از شاخه خفیف اُمیکرون جوانه بزند. حتی آنها این احتمال را که واریانت بعدی از سویه دلتا یا آلفا باشد را غیرممکن نمی دانند. همچنین پژوهشگران هنوز نمی دانند که میزان خفیف بودن نسبی اُمیکرون به علت شیوع ایمنی در برابر ویروس SARS- CoV- 2 است یا به علت ویژگی های ذاتی خود ویروس.
همچنین دانشمندان معتقدند که ویروس کرونا بسیار غیر قابل پیش بینی است و اگرچه اُمیکرون تأثير کمی بر روی ریه ها داشت، ولی نمی توان تضمین کرد که سویه های بعدی نیز اثرگذاری مشابهی داشته باشند.
آیا واکسن ها در برابر واریانت های در حال پیدایش محافظت خواهند کرد؟
مطالعات دانشمندان نشان می دهد که واکسن به کاهش اثر گذاری اُمیکرون کمک کرده است. به گفته دانشمندان، این مسئله به خوبی نویدبخش تاب آوری و مقاومت ایمنی به واسطه واکسن در برابر واریانت های نگران کننده آینده است.
افراد ممکن است یکی از واکسن ها یا ترکیبی از واکسن ها را دریافت کرده باشند یا عفونت ناشی از یک یا چند سویه را، با یا بدون واکسیناسیون تجربه کرده باشند.
بررسی دانشمندان نشان می دهد مواجهه ها با ویروس SARS- CoV- 2، یا از طریق واکسیناسیون یا عفونت، پاسخ های پادتن و همچنین پاسخ های ناشی از سلول های ایمنی به نام سلول های B را تقویت و بهتر می کند.
بدین ترتیب، با مواجهه بیشتر افراد با ویروس از طریق سازوکارهای مختلف، پیدایش سویه های نگران کننده جدید ممکن است بار بیماری کمتری را تحمیل کند، هرچند که در آماده کردن بدن ما برای مبارزه و پیروز شدن با واریانت های جدید، برخی شکل های مواجهه ممکن است بهتر از سایر آنها باشد. پژوهش ها نشان می دهد افرادی که واکسینه شده و سپس با اُمیکرون آلوده شدند، افزایش قابل توجهی در پادتن ها داشته اند.
در نهایت، محققان تأکید دارند که داده ها همچنان به اهمیت واکسیناسیون اشاره می کنند. درواقع آنها تأکید دارند که مسائل زیادی است که در خصوص جهش های ویروس کرونا نمی دانیم اما آنچه که تحت کنترل ماست تزریق واکسن است که احتمالا ایمنی برای سایر سویه های کرونا را افزایش می دهد.
- 12
- 3
