به گزارش ایرنا، جمع کثیری از صاحب نظران ایرانی در حیطه‌های نظری و علوم انسانی به زوایای مختلف جایگاه مادری، پرداخته‌اند، اما به مانند بسیاری از مسایل دیگر، جای آمارهای اجتماعی و گزارش‌های تبیینی در این حوزه نیز خالی است.
مصاحبه حاضر در آستانه روز مادر (۲۹ اسفند) و تجلیل از مقام شامخ مادران ، با حمید درخشان نیا رئیس سازمان ثبت احوال کشور، به عنوان متولی تولید آمارهای جمعیتی کشور انجام شده ،تا با ارائه برخی گزاره های تبیینی مبتنی بر آمارهای مرتبط با این موضوع، نگاهی دقیق تر به مادری و مفاهیم آماری آن داشته باشیم.
**ایرنا: روز ولادت حضرت فاطمه (س) به عنوان روز مادر در کشور ما نامگذاری شده است، این موضوع در ثبت احوال کشور چه نمودی دارد؟
* نامگذاری روز ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) به عنوان روز مادر در کشور، این بانوی بزرگ را بیش از پیش به عنوان الگویی تمام عیار و بی خدشه به ایرانیان معرفی می کند ،حضرت فاطمه زهرا(س) دختری فداکار و دلسوز (ام ابیها)، همسر و مادری همراه، صبور و شجاع و مهمتر از همه انسانی والا مقام (یا فاطمة ابشری فلک عندالله مقام محمود) بودند.
از منظر ثبت احوال، نام مبارک فاطمه (س) زینت بخش اولین سند و شناسنامه صادر شده در کشور است، اولین سند رسمی ولادت در کشور برای «فاطمه ایرانی» در سوم دی ماه ۱۲۹۷ به ثبت رسیده است و همچنان در تمامی ادوار نام مبارک فاطمه محبوب ترین نام نزد ایرانیان بوده است.
** چند درصد زنان کشور مادری را تجربه کرده اند؟
* براساس داده های سرشماری سال ۱۳۹۰ حدود ۷۰ درصد زنان کشور حداقل یک بار تجربه زایمان داشته و مادری را تجربه کرده اند،میانگین سنی مادران کشور در سال ۱۳۹۵ ، ۴۳ سال است.
** توزیع سنی مادران به چه صورت است؟
* ۱۵ درصد حجم جمعیت مادران بین سنین ۳۰ تا ۳۴ سال هستند و در حدود ۷۰ درصد مادران کشور نیز در سنین باروری یعنی ۱۵ تا ۴۹ سال هستند.
** وضعیت باروری در کشور به چه صورت است؟
*بیشترین میزان باروری در کشور متعلق به زنان گروه سنی۲۵-۲۹ ساله بوده چنانکه هر یکهزار زن ایرانی در این گروه سنی ۱۱۵ فرزند به دنیا آورده اند.
** مادران امروز چه وضعیتی دارند؟
* ۴۳.۷ درصد از زنانی که در سال ۱۳۹۱ ازدواج کرده اند تا نیمه سال ۱۳۹۵ حداقل یک فررند به دنیا آورده اند.
یکی از اتفاقات خوب این سال ها، روند کاهشی نرخ ولادت مادران ۱۵ تا ۱۹ ساله است، این رقم طی سال های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۴ از ۸،۱۰ درصد به ۳،۶ درصد کاهش یافته است زیرا باروری زیر ۱۸ سال مخاطراتی را برای مادر و کودک در پی دارد.
** در مورد مادران ایرانی، سرپرستی خانوار توضیح دهید
* در فاصله سال های ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۰، یک میلیون و ۵۱۰ هزار و ۷۵۱ خانوار به خانوارهای زن سرپرست کشور اضافه شده است و در سال ۹۰، حدود ۷ درصد زنان کشور سرپرست خانوارهای خود بوده اند که نزدیک به نیمی از آنان در سنین بالای ۶۰ سال بوده اند. ۳ درصد زنان کشور ( که ۷۰ درصد آنها را زنان بالای ۶۰ سال تشکیل می دهند) به تنهایی زندگی می کنند.
** یکی از مقولات سوال برانگیز، که در کاهش آن جزء اهداف توسعه هزاره بود، مرگ مادران در اثر عوارض قبل، حین یا بعد از زایمان است.
* مرگ مادری یکی از مقولات دغدغه برانگیز جهانی است، خوشبختانه کشور ما با تلاش فعالان عرصه بهداشت و درمان، یکی از ۹ کشوری است که موفق شد در پایان دوره اجرایی اهداف توسعه پایدار (۲۰۱۵) به هدف کاهش ۷۵ درصد مرگ مادری نسبت به سال ۱۹۹۹ دست یابد.
رئیس سازمان ثبت احوال با تاکید بر ضرورت توجه به ضرورت گزارش دقیق اطلاعات فردی، به ویژه در زمینه آمارهای جمعیتی گفت : دهه ۲۰۲۴-۲۰۱۵ به عنوان دهه ثبت احوال و آمار حیاتی در آسیا و اقیانوسیه نامگذاری شده و این امر وظیفه ثبت احوال در بهبود وضعیت آمارهای جمعیتی را دو چندان می کند.
هم اکنون جمعیت ایران از مرز ۸۰ میلیون نفر گذشته است که نیمی از این جمعیت را زنان تشکیل می دهند و در قبال هر ۱۰۰ولادت ثبت شده دختران حدود ۱۰۵،۶ولادت پسران ثبت شده است .
- 15
- 6
