دکتر سید محمود ابراهیمی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله در گفتگو با ایسنا ذکر کرد:متأسفانه برعکس روند جاری در تشخیص و درمان ویروس کرونا با حدت ویروس مواجه نیستیم. ویروس کرونا علایم بالینی اختصاصی و حادی ندارد و این باعث شده است بسياري از افراد مبتلا متوجه آن نشوند و فقط درصد بسیار کمی از افراد مبتلا که داری ضعف ایمنی هستند عوارض داشته باشند که این عارضه های نیز عمدتا ایمنوپاتولوژیک قلمداد می شود.
وی با بیان اینکه در بحث حدت و عوارض ویروس ها از بُعد امنیت زیستی باید به این مقوله توجه کنیم که حدود چهار درصد افراد جامعه به صورت ژنتیکی دارای ضعف سیستم ایمنی هستند، اظهار کرد :درصدی هم دارای مشکل خود ایمنی، التهابات روماتولوژیک و همچنین درصدی از افراد جامعه نیز داروهای سرکوبگر ایمنی از جمله داروهای کورتونی مصرف می کنند که همه این افراد در برابر چنین ویروس هایی با قدرت تکثیر بالا بسیار ضعیف هستند که می تواند منجر به عوارض شدید و حتی مرگشان شود از این رو نباید با عدم آگاهی رسانی علمی و بدون توجه به این فاکتورهای ذاتی، امنیت روانی جامعه را به چالش کشید.
وی با اشاره به این که ظهور عوارض بالینی ناشی از اسیب های ایمنوپاتولوژیک نباید به اشتباه بخشی از دوره کمون این ویروس قرار گیرد بیان کرد:این اشتباه محاسباتی میتواند سبب بسياري از انحرافات در تشخیص واقعی و حتی نحوه درمان شود.
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، عموماً ماهیت بیولوژی ویروس های تنفسی از جمله کروناویروس و بیماری آنفلوانزا به نحوی است که خود ویروس حدت پایین، اما سرعت تکثیر بسيار بالايي در سلول میزبان دارند. بدون شک ، دوره کمون چنین ویروس هایی با لحاظ وضعیت ایمنی میزبان و میزان ویروس وارد شده به سه روز تا نهایتاً به پنج روز می رسد. دوره کمون بیماری، از زمان الودگی با ویروس تا شروع بیماری تعریف می شود. انتشار و سرایت ویروس از روز قبل از بروز علائم بیماری شروع شده و در مدت ۲۴ ساعت به میزان حداکثری رسیده و به مدت یک تا دو روز در حد بالا باقی مانده و بعد از پنج روز به تبع ترشح شدن آنتی بادی های اختصاصی به سرعت کاهش یافته و در نهایت از بدن پاک می شود.
وی همچنين به بحث تست های تشخیصی اشاره و گفت :در بحث تشخیص، عوارض ایمنوپاتولوژیک را نباید با علایم بالینی ویروس اشتباه بگیریم و طول دوره کمون را به اشتباه تا متوسط ۱۵ روز و بیشتر لحاظ کنیم و بر همین اساس نیز عمده تشخیص ویروس را نباید در مقطعی از زمان که ویروس از بدن پاک شده و در افرادی که علائم ایمنوپاتولوژیک نشان میدهند متمرکز کرد، این روند اشتباه است و عمده نتایج حاصله میتواند منفی کاذب باشد.
به گفته ابراهیمی، به علت غیر تخصصی بودن علایم یا خفیف بودن علائم بالینی ناشی از خود ویروس که بهترین زمان ٣ تا ۵ روز بعد از ورود ویروس به بدن است، افراد ناقل واقعی ویروس از چرخه تشخیص حذف می شوند. به بیان دیگر، انجام تست های تشخیصی مولکولی برای چنین ویروس هایی که علایم بالینی خفیف و عمومی زودگذر و سرعت تکثیر بالایی دارند تست قابل اعتنایی نیست و نمی تواند میزان واقعی شیوع عفونت در جامعه را به تصویر بکشد.
وی در ادامه افزود:نکته ای که دارای اهمیت است و پزشکان محترم باید در بعد درمان به آن توجه ویژه کنند این است که به تبع عفونت ناشی از چنین ویروس هایی با عوارض ایمنوپاتولوژیک تحت تاثیر " انفجار سایتوکاینی" مواجه هستیم نه عوارض ناشی از تاثیر مخرب ویروس بر بافت های مخاطی ریه؛ یعنی عمده مشکلات به خاطر سرعت نشر ویروس است که عملکرد سیستم ایمنی فرد مبتلا را گیج کرده است. متاسفانه، سرعت تکثیر ویروس و کوتاه بودن دوره کمون ویروس، پیام های سایتوکاینی حاصله از عفونت را ایجاد می کند که سبب فراخوان غیر کنترل شده سلول های ایمنی اختصاصی و غیر اختصاصی در ریه فرد مبتلا می شوند. در نتیجه این سلول های ایمنی هم بصورت مستقیم و هم با ترشح بیش از حد پروتئین های سایتوکاینی در ریه باعث آسیب به سلول های مخاطی ریه شده و عوارض التهاب و پاتولوژیک زیادی را در فرد مبتلا بوجود می آورند.
وی ضمن یادآوری این که در شرایط فعلی و به علت نوظهور بودن این ویروس، تنها مشکل ایجاد شده صرفاً سرعت بالای تکثیر ویروس در سلول میزبان است، گفت:این موضوع هم سبب کوتاه شدن دوره کمون بیماری و هم سبب شیوع عفونت در جامعه شده است.
این ویروس شناس با بیان اینکه هیچ دارویی برای مهار یا کنترل این این چنین ویروس ها وجود ندارد و برخی ادعاها به ساخت داروهای گیاهی و شیمیایی علیه چنین ویروس هایی علمی به نظر نمی رسد و پیشنهاد می شود پتانسیلهای تولیدی کشور را به چنین سمت و سویی سوق داده نشود چه بسا که قبلا داروهایی توسط شرکتهای معتبر جهانی علیه ویروس آنفلوانزا تولید شده و مورد استفاده قرار گرفت که بنا به دلایل بالا مؤثر واقع نشده است.
دکتر ابراهیمی در ادامه ادامه داد:مشکلات بهداشتی حاصله از چنین ویروس نوظهور نسبتاً پایدار یک مشکل مقطعی و زودگذر و مختص امسال می تواند باشد. قرنطینه (Quarantine) خانگی و رعایت بهداشت فردی بهترین روش مبارزه با این ویروس است و ساخت واکسن برای چنین ویروسی ضرورتی ندارد.
دکتر ابراهیمی معتقد است:در مقوله درمان صرف معطوف شدن به ویروس، بدون توجه به عوارض ایمنوپاتولوژیک آن اشتباه است زیرا در اینصورت زمانی دست به قرنطینه و مداوا می زنیم که هیچ ویروسی در بدن فرد بیمار وجود ندارد. همچنین به علت شبکه ای و گسترده بودن دستگاه ایمنی بدن ، قدرت مداخله آنچنانی در تعدیل سیستم ایمنی بدن نیز نداریم. اما در این رابطه داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی از جمله کورتون ها یا هیدروکسی کلروکین وجود دارد که باید مورد تحقیق قرار گیرد یا از تجارب عملی پزشکان استفاده نمود که آیا می شود پس از پاک شدن ویروس از بدن، به هدف مهار عوارض ایمنوپاتولوژیک، به صورت مقطعی از داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی استفاده کرد یا خیر؟
وی در پایان با تأکید بر اینکه مردم نباید خودسرانه در استفاده مصرف خودسرانه گیاهان دارویی و سیر و زنجبیل (Ginger) زیاده روی کنند، ذکر کرد:این اقلام نه تنها تاثیری بر ویروس ندارد، بلکه در صورت ابتلا این اقلام میتوانند با ایجاد حساسیت در افراد یا اینکه با تحریک سیستم ایمنی وضع فرد مبتلا را بدتر کنند.
- 9
- 7