به گزارش ایسنا، یکی از شایع ترین و ناتوان کننده ترین عوارض جانبی در بیماران سرطانی که تحت درمان شیمی درمانی و پرتودرمانی قرار می گیرند، خستگی (Fatigue) است.
این مشکل عملکرد فردی و کیفیت زندگی بیمار را مختل می کند و با این حال مکانیسم زمینه ساز این خستگی هنوز بطور کامل روشن نشده است.
بررسی ها نشان داده که بیماران مبتلا به سرطان بطور کلی سطوح پائین تری از «ملاتونین» را دارند. ملاتونین؛ یک هورمون با الگوی ترشح شبانه و دوره ای است که از غده هیپوفیز ترشح می شود و در تنظیم عملکرد غدد درون ریز و تعدیل ریتم شبانه روزی انسان دخیل است.
با توجه به تاثیری که ملاتونین در خستگی ناشی از پرتودرمانی و شیمی درمانی میتواند داشته باشد؛ پژوهشگران تأثير داروی ملاتونین را بر بیماران مبتلا به سرطان سینه بررسی کردند.
برای انجام این مطالعه ۴۲ نفر از زنان مبتلا به استیج یک تا سه سرطان پستان که در مرکز آموزشی درمانی بعثت و مرکز خیریه تشخیصی و درمانی مهدیه شهر همدان، تحت درمان بودند؛ مورد بررسی قرار گرفتند.
پژوهشگران به صورت تصادفی بیماران را به دو گروه تقسیم کردند و به یک گروه ملاتونین خوراکی و یک گروه دارونما داده شد. دارو و دارونما از نظر شکل و بستهبندي مشابه بودند و بیماران از محتوای آن اطلاعی نداشتند و سه تا هفت روز پیش از شروع درمان تا زمان پیشرفت بیماری این دارو مصرف می شد.
بیماران چهار هفته بعد از اتمام آخرین جلسه درمان با استفاده از پرسش نامه مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین نمونه های خون بیماران نیز پس از این مدت بررسی شد و میزان اینترلوکین ۶ که با خستگی مرتبط است، اندازهگیری شد.
در این کارآزمایی بالینی از ۸۴ بیمار، ۴۱ نفر در گروه مداخله (درمان با ملاتونین) و ۳۷ نفر در گروه دارونما بودند. بعد از گذشت چهار هفته، سه نفر به دلیل عوارض (تهوع، استفراغ و ..) از گروه مداخله و یک نفر از گروه دارونما به دلیل عدم مراجعه برای پیگیری، از مطالعه حذف شدند.
در این تحقیق مشخص شد که تجویز داروی خوراکی ملاتونین در زنان مبتلا به سرطان پستان که تحت درمان پرتودرمانی و شیمی درمانی هستند، بطور معنی دار شدت خستگی (Fatigue) ناشی از این درمان ها را کاهش می دهد. ولی بررسی های نمونه های خون بیماران حاکی از این بود که ملاتونین تاثیری بر اینترلوکین ۶ ندارد.
در این مطالعه که برگرفته از طرح تحقیقاتی مصوب در دانشگاه علوم پزشکی همدان بود، عبدالعظیم صدیقی پاشاکی، سعید افشار، کمال محمدیان، محمدهادی غلامی، عباس مرادی و زهرا کشت پور املشی؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی همدان مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان« ارزیابی اثرات ملاتونین بر خستگی و تغییرات سطوح سرمی اینترلوکین ۶ ناشی از کیموتراپی (chemotherapy) و پرتودرمانی ادجوانت در زمان مبتلا به سرطان پستان» در فصل نامه بیماری های پستان، منتشر شده است.
- 20
- 6