ظاهرتان با دیگران حرف می‌زند!

 به تازگی تحقیقی در دانشگاه پرینستون انجام شده و نتایج آن نشان می‌دهد که لباس یک فرد توسط دیگران در چند میلی‌ثانیه ارزیابی می شود، هرچه لباس فرد گران‌تر و مرفه‌تر به نظر بیاید، آن فرد در نظر دیگران شایسته‌تر محسوب می‌شود! در این بین باید گفت که گاهی ما گول ظاهر همدیگر را می‌خوریم. در واقع این بخشی از مطالعات روان‌شناسی است که شاید شنیدن و خواندن درباره آن چندان نیز لذت‌بخش نباشد چراکه می‌تواند به ما یادآوری کند که چقدر همه ما در این زمینه آسیب‌پذیریم. اما شاید بیشتر دانستن در این زمینه بتواند به ما کمک کند تا بتوانیم این نقطه ضعف را جاهایی به نفع خود به کار ببریم و البته مانع از تاثیر بیش از حد این عامل در سرنوشت کاری و حرفه ای ‌مان شویم.

 تاثیر قد و دندان‌مان بر قضاوت‌های دیگران!

بررسی‌های روان‌شناسی نشان می‌دهد در قضاوت ما از دیگران، ظاهر آن‌ها اهمیت دارد و می‌تواند باعث شود تا ما بدون آن‌که متوجه شویم، درباره کسی سوگیری مثبت یا منفی پیدا کنیم. در این بررسی‌ها البته عوامل مختلفی توسط روان‌شناسان ارزیابی شده است؛ از نحوه پوشش، قد، زیبایی چهره و جذابیت تا وضعیت دندان‌ها. این تاثیرگذاری ظاهر افراد در نحوه قضاوت البته در موقعیت‌های مختلفی می‌تواند تاثیرگذار باشد.

گاهی باعث می‌شود ما با دیدن چهره‌ای در یک تبلیغ، بیشتر تحت تاثیر آن قرار بگیریم، گاهی اما این موضوع می‌تواند تاثیر مهم‌تری داشته باشد  و احتمال استخدام شدن یک فرد را افزایش یا کاهش دهد. اگر بخواهیم به صورت فهرست‌وار نتایج مطالعات و بررسی‌های این حوزه را مرور کنیم، می‌توانیم به چند مورد اشاره کنیم:

افراد قدبلند به صورت معمول توانمندتر از افرادی که قد متوسط و کوتاهی دارند، قضاوت می‌شوند.

افرادی که دندان‌های سفید و مرتبی دارند، راحت‌تر اعتماد افراد را جلب می‌کنند و باهوش‌تر ارزیابی می‌شوند.

پوشیدن لباس‌های مرتب و کمی گران می‌تواند باعث شود تا توانایی‌های فرد بیشتر ارزیابی شود.اما شاید به صورت تخصصی تاثیر ظاهر افراد بر زندگی حرفه‌ای و کاری آن‌ها موضوعی است که متخصصان در این حوزه به آن علاقه بیشتری دارند و مطالعات گسترده‌تری نیز در این بخش صورت گرفته است.

 تاثیر ظاهر افراد بر میزان درآمد آن‌ها

نتایج مطالعات در زمینه تاثیر ظاهر بر زندگی حرفه‌ای و شغلی، نتایجی یک‌دست نیست. در واقع برای بررسی این موضوع بهتر است نتایج در دو گروه آقایان و خانم‌ها بررسی شود. جذابیت ظاهری می‌تواند شانس استخدام شدن را در مردان افزایش دهد. البته این افزایش، شامل افزایش شانس در استخدام در مشاغل بهتر هم هست.

به عنوان مثال در یک پیمایش در دانشگاه میشیگان، مشخص شد مردان قدبلندتر شانس بیشتری برای به کارگیری در مشاغل با پرستیژ بالاتر را دارند. البته در برخی مطالعات عامل جذابیت ظاهری عاملی موثر در سنین بالاتر از ۳۰ سال بوده و در مردان جوان، این عامل تعیین‌کننده نبوده است.درباره زنان اما وضعیت کمی متفاوت است. در واقع در مشاغلی که جذابیت ظاهری هیچ تاثیری ندارد(مانند کارمند بخش اداری) زنانی که جذابیت ظاهری‌شان بالا ارزیابی می‌شود، شانس کمتری برای استخدام شدن دارند اما در مشاغلی که ظاهر اهمیت دارد(مانند کارمند روابط عمومی) احتمال استخدام زنان یا ظاهری آراسته افزایش می‌یابد.

اما بعد از مرحله استخدام، آیا این تفاوت بین افراد جذاب و غیرجذاب پایان می‌یابد؟ متاسفانه باید گفت تاثیر جذابیت ظاهری نه فقط در مرحله استخدام که بعد از آن نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال مطالعات پیشین در همین دانشگاه نشان می‌دهد میزان درآمد افرادی که از نظر ظاهری بسیار معمولی بوده یا ظاهر خوبی ندارند، کمی کمتر از افرادی است که ظاهر خوشایندی دارند. از طرفی مطالعات نشان می‌دهد مردانی که ظاهری خوب دارند، در زمان کوتاه‌تری در کار خود پیشرفت می کنند و می‌توانند ارتقا یابند. به احتمال زیاد افرادی که ظاهر چندان جذابی ندارند، با خواندن این مطلب تا به این‌جا احساس ناخوشایندی پیدا کرده‌اند اما شاید اطلاع از بخشی دیگر از نتایج مطالعات این حوزه بتواند این افراد را امیدوار سازد.

باور کنید که ظاهرتان دلپذیر است!

برخی مطالعات نشان داده است در کنار برداشت دیگران از ظاهر ما، امر دیگری که می‌تواند بر تاثیر اجتماعی‌مان اثری تعیین‌کننده داشته باشد، برداشت خود ما درباره ظاهرمان است. به عنوان نمونه در مطالعه پژوهشگران دانشگاه نوادا در آمریکا(۲۰۱۸) مشخص شد زمانی که فردی احساس می‌کند ظاهری دلپذیر دارد، می‌تواند بیشتر روی دیگران تاثیر بگذارد. بر این اساس هر چه شما احساس بهتری درباره خود داشته باشید، امکان این که بتوانید روی دیگران تاثیر بگذارید، بیشتر است.

در کنار تصور شخصی ما، توانمندی‌های ما در حوزه‌های تخصصی نیز می‌تواند تا حدی تاثیر این موضوع را کاهش دهد.  برخی مطالعات نشان می‌دهند پیش‌داوری منفی درباره افرادی با ظاهر متوسط زمانی تشدید می‌شود که توانمندی‌های تخصصی آن‌ها متوسط یا ضعیف باشد. در واقع ظاهر افرادی که توانایی‌های بالاتری داشتند، در مصاحبه‌های شغلی اهمیت کمتری پیدا می‌کند. پس اگر تصور می‌کنید از نظر ظاهر برگ برنده‌ای در اختیار ندارید، به فکر تقویت خود در بخش‌های دیگر باشید.

نکته طلایی

اگر می‌خواهید در خواستگاری، جلسه‌ای مهم، مصاحبه شغلی و ... حاضر شوید، جدای از آمادگی‌های دیگر، اهمیت ظاهر خود را  دست کم نگیرید و سعی کنید با ظاهری مرتب، دندان‌هایی تمیز و لباسی متناسب حاضر شوید تا احتمال موفقیت خود را افزایش دهید 

نویسنده : نرگس عزیزی|کارشناس‌ارشد مشاوره