به طور کلی دو نوع پاسخ برای سوال های بالا وجود دارد. پاسخ نوع اول که پاسخ اکثریت مردم و جوانان است این است که اکنون با مدرک تحصیلی که داریم در شغلی که مربوط به آن است استخدام شده ، حقوقی دریافت کرده و خانه ای بخریم و ماشین متوسطی خریداری نموده و زندگی کنیم. پس آن دکتر و خلبان چه شد؟
این همان منطقه امن ذهنی است که همه ما برای خود ساخته ایم و دور آن دیوار کشیده ایم و به دلیل ترس و ناامنی هایی که در بیرون از آن وجود دارد حاضر به خروج از آن نیستیم . و هر بار که ذهن ما می خواهد از این منطقه خارج شود با بهانه های مختلف و دلایل متعدد جلوی آن را می گیریم و مثلا می گوییم که دیگران چیزهایی که ما داریم را ندارند و یا می گوییم که زندگی ما در حال گذر است و چرا باید خود را به زحمت بیاندازیم و آزار بدهیم.
بله درست است ما خود را در این منطقه ی امن محصور می کنیم و یک زندگی معمولی در سطح پایین را سپری کرده وشاید احساس رضایت نسبی را هم داشته باشیم. اما در طول زندگی کسانی را در اطرافیان یا دوستان خود می بینیم که از زندگی ما پیشی می گیرند و جلو می زنند و ما می مانیم و منطقه امن ذهن خودمان. حال باید پرسید که آیا ماندن در این منطقه ی امن ارزش حسرت کشیدن ها ، درجا زدن ها در زندگی و عقب افتادن ها را دارد یا خیر؟
جواب روشن و مشخص است خیر.
حالا با هم پاسخ نوع دوم را بررسی می کنیم. عده ای از مردم نیز وجود دارند که مدام در حال تلاش و رسیدن به مقاصدی هستند که در ذهن دارند مانند : ارتقای شغل ، ارتقای تحصیلات و حتی ارتقای سطح کلی زندگی. آنها مدام راه های مختلف را برای زندگی کردن امتحان می کنند و اگر چه در راه خود شکست هایی نیز می خورند اما دوباره به تلاش خود ادامه می دهند.
این گونه انسان ها به سوال از زندگی چه می خواهید این گونه پاسخ می دهند که می خواهم که شغل مورد علاقه ام را بدست آورم و درآمدی داشته باشم که با آن به صورت آزادانه زندگی کنم . خانه ی کوچک خود را به خانه ای بزرگ و زیبا تبدیل کنم و خودرو متوسطی که دارم را با خودرو جدید تعویض کنم و ...
این انسان ها همان هایی هستند که توانسته اند از منطقه ی امن ذهنی خود خارج شوند و در آینده می توانند زندگی بسیار خوبی نسبت به افراد دیگر بسازند.
انسانهایی که در منطقه ی امن ذهنی باقی می مانند دچار مشکلاتی در زندگی می شوند که برخی از آنها عبارت اند از:
اعتماد به نفس خود را از دست داده و در نهایت منجر به ایجاد حس بی ارزشی و خود کم بینی می شوند.
از رسیدن به اهداف و آرزوهای خود باز می مانند زیرا تمام آرزوهای آنها خارج از منطقه امن هستند.
زندگی این افراد بدون پیشرفت و راکد خواهد بود و مدام روزهای تکراری را سپری خواهند کرد.
این افراد دچار احساس عقب ماندن می شوند و هنگامی که می بینند اطرافیان و دوستان با پیشرفت در زندگی از آنها جلو می زنند احساس اضطراب و ترس تمام وجود آنها را فرا می گیرد.
مزایای خروج از منطقه امن ذهنی
حالا می خواهیم مزایای خروج از منطقه ی امن ذهنی را با هم بررسی کنیم.
با خروج از منطقه ی امن ذهنی فرد به دنبال یافتن استعداد های خود می رود و سعی در برآورده کردن آرزوها و امیدهای خود می کند. فرد مدام استعدادهای جدیدی در خود کشف می کند به گونه ای که خود نیز شاید باورش نمی شد که چنین چیزی در وجود خود دارد.
مزیت دوم خروج از منطقه ی امن ذهنی این است که فرد زمانی که در معرض عوامل استرس زا، تصادفات و اتفاقات غیر قابل پیشبینی قرار می گیرد بعد از گذر از این سختی به جای این که به حالت قبل برگردد پیشرفت کرده و خود را تقویت می کند.
با خروج از منطقه امن فرد به این ذهنیت می رسد که شکست فرصتی برای یادگیری است و هیچ مانعی نمی تواند سد راه پیشرفت او بشود. این به گونه ای است که زمانی که فرد در منطقه امن قرار داشت با شکست احساس بی کفایتی و ضعف می کرد.
در این مزیت فرد با خروج از منطقه امن شروع به آزمون و خطا می کند و بالاخره به موفقیت دست می یابد و زمانی که این اتفاق افتاد این باور در فرد به وجود می آید که توانایی رشد وترقی را خواهد داشت.
حالا که معایب و مزایای خروج از منطقه امن ذهنی را با هم بررسی کردیم بهتر است بدانیم که چگونه باید از منطقه امن ذهنی خارج شد و راه های خروج از آن چیست؟
عوامل مؤثر برای خروج از منطقه امن ذهنی
عوامل مختلفی در شکل گیری منطقه امن ذهنی ما تاثیر گذار هستند مانند : خانواده ، دوستان صمیمی ، محیطی که در آن زندگی می کنیم و یا محیط کاری خود.
برای خروج از منطقه امن ذهنی ابتدا باید تغییری در عادت ها و رفتارهای روزانه خود با عوامل تاثیر گذار ایجاد کنیم و این اتفاق باید آرام آرام صورت بگیرد.
در زیر به تعدادی از راه های خروج از منطقه امن اشاره می کنیم :
اولین راه برای خروج از منطقه امن ذهنی داشتن یک هدف مشخص است تا با این هدف و داشتن اراده قوی زندگی قبلی را کنار گذاشته و وارد زندگی جدیدی بشوید و بر ترس ها و سختی ها غلبه کنید و برای حرکت و پیشرفت آماده شوید.
به خودتان اعتماد کنید و شجاع باشید و بر روی تمامی ترس هایی که برای خروج از منطقه امن ذهنی دارید غلبه کنید. اعتماد به نفس بزرگ ترین صلاح و قدرتمند ترین صلاح برای خروج از منطقه امن ذهنی است. با اعتماد به نفس می توانید تمام ارزشمندی هایی که دارید را زنده نگه دارید و برای رسیدن به هدف استوار باشید.
برای خروج از منطقه امن ذهنی لازم است که کنترل زندگی را به دست بگیرید و سعی کنید ریسک پذیر باشید زیرا برای رسیدن به اهداف خارج لازم است که خطر کرد. بدانید افرادی که طرز فکر ثابتی دارند ریسک پذیر نیستند و دست آوردهای زندگی موجب رضایت آن ها نمی شود.
جسارت داشته باشید و شروع به کارهای جدید بکنید. از رفتن به باشگاه ورزشی جدید تا شرکت در جمعی که هیچ گاه در آن قرار نداشته اید شروع کنید. فعالیت ای ذهنی جدیدی را آغاز کنید و سعی کنید این فعالیت ها به سمت و سوی هدفی که در ذهن دارید حرکت کند.
سعی کنید ترس های درونی خود را پیدا کنید زیرا اولین بازدارنده شما از منطقه امن ذهنی همین ترس ها هستند. زمانی که شما بتوانید آن ها راشناسایی کنید راه های مقابله به آن را نیز راحت تر پیدا می کنید. شناسایی و غلبه بر ترس می تواند زمینه ساز برداشتن قدم ها بزرگ و پیشرفت در زندگی باشد ترس های درونی معمولا به دوران کودکی مربوط می شود و غلبه بر آن ها دشوار است پس باید تلاش زیادی انجام دهید.
سعی کنید تغییرات اساسی در کارهای ساده روزانه ایجاد کنید. مثلا اگر همیشه از یک مسیر برای رسیدن به محل کار می رفتید ، آن را تغییر داده و و مسیر دیگری را انتخاب کنید. یا اگر خرید های منزل را از فروشگاه مشخصی انجام می دادید فروشگاه را تغییر دهید یا آخر هفته را متفاوت تر از قبل سپری کنید و بدانید که انجام همین کارهای ساده مغز شما فرمان تغییر رفتار را صادر می کند و در دراز مدت باعث پیشرفت های بزرگی می شود.
سعی کنید مهارت های جدیدی را یاد بگیرید. مثلا حرفه های کاری که تا کنون آن هارا انجام نداده اید این کار باعث افزایش اعتماد به نفس می شود و همچنین باعث می شود موقعیت شغلی شما تقویت شود و نیز باعث ایجاد تغییر در زندگی شما می شود.
به اتفاقاتی که در اطراف شما می افتد خوش بین باشید . افراد زیادی در اطراف شما وجود دارند که اتفاقات را شاید جور دیگری برای شما نمایش دهند. به آن ها توجه نکنید و نسبت به کارهایی که انجام می دهید باور مثبتی داشته باشید.
موارد و تغییراتی که قرار است با خروج از منطقه امن ذهنی برای شما اتفاق بیافتد را در ذهن خود مرور کنید و یا با تصویر سازی این موارد سعی کنید از آن به عنوان یک محرک برای خروج از منطقه امن ذهنی استفاده کنید. افکارهای محدود کننده تصویر هایی در ذهن ما بازسازی می کنند که باعث تاثیر بر روی رفتار های ما می شوند. سعی کنید از این افکار و تصویر سازی ها خود را دور نگه دارید.
تمرین های ماندن در منطقه امن ذهنی
زمانی که از منطقه امن ذهنی خارج شدیم ممکن است بسیاری از عوامل و مشکلات دوباره باعث شود که ما به منطقه امن برگردیم . این منطقه ی امن جدید ممکن است که گسترده تر و بهتر از منطقه امن قبلی باشد اما باز هم باعث عقب ماندگی و عدم پیشرفت می شود.
توصیه هایی برای ماندن در منطقه ی رشد وجود دارد که به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم:
مسیر رشد و ترقی باید به صورت آرام و هوشمندانه طی شود. پس بهترین راه این است که صبورانه و با آرامش در مسیر رشد و ترقی حرکت کنیم و با برداشتن قدم های کوچک به تداوم این راه کمک کنیم.
در منطقه ی رشد اولویت بندی مسائل از اهمیت بالایی برخوردار است و باید راه و روش هایی که نسبت به بقیه بهتر است را انتخاب کنیم تا با این کار به پیشرفت در زندگی سرعت ببخشیم.
ساز و کار مغز ما همگام با نیازهای جدیدمان تغییر می کند. این فرایند به ما کمک می کند تا از تجربه های مختلف چیزهای تازه ای یاد بگیریم . این موضوع بیانگر آن است که بدون تجربه ی شکست در زندگی امکان رشد و پیشرفت وجود ندارد. پس شکست ها نباید در درون ما ایجاد تردید کرده و دلیلی برای بازگشت به منطقه امن ذهنی شوند.
همیشه در منطقه ی رشد استرس وجود دارد و تفاوت بزرگ این منطقه با منطقه ی امن همین وجود استرس است. اما این که این گونه فکر کنیم که استرس چیز بدی است اشتباه است . باید استرس ها را در باور خود مثبت تلقی کنیم. استرس می تواند در مواردی باعث خلاقیت ذهن ما بشود وما باید تمرین کنیم که از استرس های مثبت استفاده کنیم و برای پیشرفت و ترقی کمک بگیریم.
کلام آخر
حالا می دانید که منطقه امن ذهنی چیست و اگر در این منطقه قرار دارید دچار چه مشکلاتی خواهید شد. راه های مختلف خروج از منطقه امن ذهنی را می دانید و با عمل به آنها می توانید از آن خارج شوید و با عمل به توصیه ها در این راه ثابت قدم بمانید.
از طرفی با منطقه ی رشد نیز آشنا شدید و می دانید که با قرار گرفتن در این مسیر می توانید به رشد و پیشرفت زندگی خود کمک کنید و استعداد هایی که در وجودتان هست را کشف و شروع به شکوفا کردن آن ها کنید. فقط می ماند تصمیم و اراده شما که برای داشتن زندگی بهتر تلاش کنید و از تمام ظرفیت های زندگی و ذاتی خود برای رسیدن به اهداف و آینده روشن استفاده کنید.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 16
- 4