ماساژ درمانی چیست؟
ماساژ درمانی یا ماساژ تراپی تکنیکی تخصصی است که در آن فیزیوتراپیست با لمس بدن بیمار بافت های عضلانی نرم را آزاد و درمان می کند. ماساژتراپیست با ماساژ بیمار فشار و تنش عضلات او را کم کرده و باعث افزایش جریان خون در ناحیه آسیب دیده می شود. ماده اندورفین در بدن نقش یک نوع مسکن دارد. فرایند ماساژ باعث مشود که ماده اندورفین در بدن آزاد شود.
ماساژ کار در مراکز مختلفی مانند مراکز خصوصی، بیمارستان ها، سالن های ورزش و تناسب اندام و حتی منازل برخی از بیماران انجام می گیرد. درمانگران در خصوص علائم، تاریخچه پزشکی و نتایج آزمایش های بیماران سؤال می کنند. آن ها ممکن است یک ارزیابی را از طریق لمس بدن بیمار انجام دهند و بر روی مناطق دردناک یا پرتنش فشار وارد کنند. به طور معمول، بیمار روی یک میز دراز می کشد و بهتر است لباس گشاد و راحت بپوشد و حتی گاهی اوقات درمانگر توصیه می کند که بیمار لخت شود. درمانگر ممکن است برای کاهش اصطکاک روی پوست از روغن یا لوسیون استفاده کند. یک جلسه ماساژ درمانی مدت کوتاهی زمان می برد، اما گاهی اوقات تا یک ساعت یا حتی بیشتر هم طول می کشد.
مروری بر تاریخچه ماساژ درمانی
در نوشته های چین باستان، ژاپن، هند، کشور های عربی، مصر، یونان و روم درمورد ماساژ درمانی اشاره های فراوانی شده است و در اروپا در دوره رنسانس، ماساژ بطور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت. پس با این تفسیرها جالب است بدانید که استفاده از ماساژ درمانی به هزاران سال پیش برمی گردد. دو پزشک آمریکایی که در سوئد تحصیل کرده بودند در سال ۱۸۵۰، موضوع ماساژ درمانی را در آمریکا مطرح کردند، که این امر باعث محبوبیت ماساژ درمانی در آنجا شد و برای انواع مقاصد سلامتی مورد استفاده قرار گرفت. با پیشرفت های علمی و فناوری در درمان پزشکی در طول سال۱۹۳۰ و ۱۹۴۰، محبوبیت ماساژ در آمریکا کاهش یافت. در دهه ی ۷۰۰ علاقه به ماساژ به خصوص در میان ورزشکاران احیا شد.
شرایط لازم برای ماساژ درمانگر شدن
درمانگران برای گرفتن مدرک ماساژ درمانی لازم است که اقدام کنند. برای انجام این کار، نیاز به داشتن شرایط تحصیلی خاصی میباشند که باید تحت یک بررسی پیش زمینه ای قرار بگیرند و در آزمون مربوط به آن قبول شوند.
انواع ماساژ درمانی
به طور کلی اصطلاح “ماساژ درمانی” شامل تکنیک های مختلفی می باشد و درمانگران در زمان ماساژ درمانی ماهیچه ها و دیگر بافت های نرم بدن را فشار داده و مالش می دهند. آنها برای ماساژ درمانی اکثراً از دست و انگشتان خود و در موردهای محدود از ساعد، آرنج یا پا استفاده می کنند. ماساژ انواع مختلفی دارد که بر روی قسمت های گوناگون بدن یا شیوه های بهبود دهنده مختلفی تمرکز می کنند. ماساژور در طی یک ماساژ، فشارهای ضعیف یا قوی را به عضلات و مفاصل بدن برای کاهش درد و تنش اعمال خواهد کرد. یک ماساژور شخصی است که برای ماساژ دادن آموزش دیده است.
- ماساژ سوئدی:
ماساژ سوئدی یک ماساژ قدیمی، پایه ای و بی نظیر است که در این نوع ماساژ درمانی هم زمان از ضربات نرم و سفت استفاده می شود. شما بر روی یک میز صاف ماساژ قرار گرفته اید. ماساژ از میان بدن شما شروع می شود، وارد کردن ضربه هایی طولانی و برس مانند در راستای کمر، کتف ها، دست ها، همچنین پاها و پایین کمر کار خود را شروع می کند. متخصص از تکینک های متنوعی استفاده می کند و میتواند برای اعمال فشار بر نقاط خاصی از عضلات از کف دست، انگشتان دست یا نوک انگشتان بهره گیرد، این روشها به نرم کردن و کشش عضلات کمک زیادی می کند. بر خلاف ماساژ های پر فشاری مانند شیاتسو یا ماساژ های کششی مثل ماساژ تای، نوع سوئدی برای این طراحی شده است که گردش خون را بهبود ببخشد تا خون به عضلات بزرگ بدن بهتر جاری شود.
- ماساژ سنگ داغ:
ماساژ سنگ داغ (Hot stone massage)، هزاران سال است که بطور رایج برای درمان خیلی از بیماری های مفصلی در سرتاسر جهان انجام می شود؛ ولی احتمالا کم تر کسی بداند که ماساژ سنگ داغ از زیر شاخه های فیزیوتراپی است. ماساژ سنگ داغ نوعی ماساژ آرام بخش با استفاده از سنگ های داغ است. این نوع ماساژ درمانی میتواند در مواردی مانند کاهش درد، تقویت آرامش، تنش عضلانی، بهبود جریان خون، از بین بردن استرس کاربرد دارد.
برای آموزش ماساژ سنگ داغ بطور کامل به ۴۰ تا ۵۰ عدد سنگ در ابعاد گوناگون احتیاج دارید با تعداد کم تر نیز امکان پذیر است ولی باید آن ها را مجدداً گرم کنید. گرم شدن سنگ ها حدود ۱۰ دقیقه زمان میبرد پس مدیریت زمان بسیار در این نوع ماساژ درمانی اهمیت دارد. در خصوص این که سنگ ها مستقیم روی بدن قرار می گیرند یا با واسطه (حوله یا پارچه) نظر های مختلفی موجود هست پس پیش از ماساژ از ماساژ گیرنده در این باره سؤال کنید. پیش از استفاده از ماساژ سنگ داغ باید بدن را با روغن ماساژ به صورت ملایم ماساژ دهید تا دمای پوست بالا رود و روغن را جذب کند. اکنون دمای سنگ ها را امتحان کنید و در نقاط مورد نطر قرار داده و در صورت نیاز با سنگ ها ماساژ را انجام دهید. انجام این ماساژ معمولاً ۹۰ دقیقه طول میکشد و معمولاً گرانتر از ماساژ سوئدی است.
- ماساژ بافت عمیق:
ماساژ بافت عمیق به نسبت ماساژ سوئدی از فشار بیشتری استفاده میکند. این نوع ماساژ درمانی، مناسب افرادیست که مشکلات عضلانی مزمن مثل درد، آسیب و عدم تعادل دارند؛ که میتواند به تسکین ماهیچه های سفت شده، درد مزمن عضلات و کاهش اضطراب کمک کند. این ماساژ حدودا ۶۰ تا ۹۰ دقیقه زمان میبرد.
- ماساژ ورزشی:
افرادی که به علت استفادۀ مداوم از عضلات، مرتباً دچار آسیب های عضلانی میشوند ماساژ ورزشی انتخاب خوبی است. همینطور این نوع ماساژ درمانی برای افرادی که مستعد ضرب دیدگی هستند، کمک زیادی در جلوگیری از آسیب های ورزشی میکند. این ماساژ باعث افزایش انعطاف پذیری و عملکرد عضلات میشود و همچنین، در تسکین درد، استرس و فشار عضلانی نیز مفید خواهد بود. در ماساژ ورزشی، متخصص ماساژ با توجه به نیاز اشخاص، تمام بدن را ماساژ میدهد و یا امکان دارد فقط روی قسمت هایی از بدن که نیاز به توجه بیشتری دارد تمرکز کند. با توجه به نیاز افراد، متخصص ماساژ، فشارهای عمیق را همراه با ضربه های ملایم و به صورت متناوب اعمال میکند. در زمان ماساژ ورزشی، افراد میتوانند پوشیده یا برهنه باشند؛ در صورتیکه ترجیح میدهند لباس بپوشند، توصیه میشود که حتماً لباسی نازک و گشادی بپوشند تا متخصص اجازۀ دسترسی آسان به عضلات را داشته باشد. ماساژ ورزشی نیز در حدود ۶۰ تا ۹۰ دقیقه زمان میبرد.
- ماساژ شیاتسو:
ماساژ شیاتسو مناسب افرادیست که مایل به آرامش و رها سازی از اضطراب، درد و تنش هستند. این ماساژ درمانی نوعی ماساژ ژاپنی است. ماساژ شیاتسو روی تمام بدن انجام می شود، ولی ماساژور شما امکان دارد در قسمتهای خاصی از بدن تمرکز کند که نیاز به توجه بیشتری دارند. در این نوع ماساژ درمانی، فشار یا فشارهای ریتمیک مورد استفاده قرار می گیرند. شما میتوانید در زمان انجام این ماساژ کاملاً لباس پوشیده باشید. زمان انجام ماساژ شیاتسو معمولاً ۶۰ تا ۹۰ دقیقه است.
- ماساژ تایلندی:
افرادی که به دنبال یک روش خیلی فعال برای کاهش درد و اضطراب هستند ماساژ تایلندی انجام دهند. ، متخصص ماساژ در زمان انجام ماساژ تایلندی با حرکات متوالی مثل کشش های یوگا تمام بدن را ماساژ میدهد و با استفاده از کف دست و انگشتان خود فشار عمیقی را اعمال میکند. این نوعماساژ درمانی امکان دارد اندکی دردآور باشد. سفارش میشود که با لباسی گشاد و راحت برای ماساژ تایلندی آماده شوید. ماساژ تایلندی ۶۰ تا ۹۰ دقیقه طول میکشد.
- ماساژ بارداری:
ماساژ پیش از تولد و یا بارداری میتواند یک روش مطمئن و مفید برای ماساژ زنان در زمان بارداری باشد و باعث کاهش درد بدن در دوران بارداری، مدیریت استرس و سهولت در کشش عضلانی میشود. زنان حامله در هر موقع از دوران بارداری خویش میتوانند از این نوع ماساژ درمانی استفاده کنند ولی برخی از درمانگران سفارش می کنند ، زنان باردار در سه ماهه اول حاملگی به دلیل خطر سقط جنین از انجام این ماساژ پرهیز کنند. درمانگر در ماساژ پیش از تولد از فشار خفیفی مثل ماساژ سوئدی استفاده می کند و روی مناطقی مثل کمر، باسن و پاها تمرکز خواهد کرد. مدت اام این نوع ماساژدرمانی ۴۵ تا ۶۰ دقیقه است.
- رفلکسولوژی:
برترین ماساژ برای افرادی که به دنبال استراحت و یا بازگرداندن سطح طبیعی انرژی خود هستند، ماساژ رفلکسولوژی می باشد. اگر تمایل نداشته باشید که تمام بدنتان لمس شود، این گزینه خوبی است. در ماساژ رفلکسولوژی فشارهای ملایم تا محکمی بر روی پاها، دست ها و گوش ها، ایجاد می شود. شما میتوانید در زمان انجام این ماساژ درمانی، لباسهای شل و راحت بپوشید که اجازه دسترسی به پاهای شما را بدهد. یک ماساژ رفلکسولوژی ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد.
- ماساژ نقطه محرک:
ماساژ نقطه ای برای افرادی مناسب است که دچار صدمات، درد مزمن یا یک مسأله خاص یا شرایط خاص هستند. برخی وقت ها مناطق سفت شده در بافتهای عضلانی، بعنوان نقاط تحریک شده شناخته میشوند و میتوانند درد را در بخش های دیگر بدن ایجاد کنند. این نوع ماساژ درمانی میتواند با تمرکز بر رها سازی این نقاط، درد را کاهش دهد. ماساژ نقطه ای با استفاده از ضربات گسترده ملایم و آرام همراه با فشار قوی تر و عمیق تر انجام می شود. این ماساژ درمانی شامل کار بر روی تمام بدن شما می شود، هرچند ماساژور شما در قسمت های خاصی از بدن شما تمرکز می کند که باید رها سازی شوند. شما برای ماساژ نقطه محرک میتوانید از لباسهای سبک وزن استفاده کنید یا بطور کامل لباسهایتان را درآورید. مدت زمان انجام این نوع ماساژ معمولاً برای ۶۰ تا ۹۰ دقیقه است.
- ماساژ زوج:
در ماساژ زوج، افراد میتوانند با شریک زندگی، دوست یا اعضای خانواده خود در یک اتاق مشترک، ماساژ شوند. این نوع ماساژ درمانی تمام مزایای یک ماساژ معمولی را دارد علاوه بر این گاهی اوقات امکان دسترسی به وان های آبگرم، سونا و دیگر امکانات نیز وجود خواهد داشت.
- ماساژ صندلی:
ماساژ صندلی که یکی دیگر از انواع ماساژ درمانی است، برای افرادی که احتیاج به ماساژ فوری دارند مفید است و روی گردن، شانه ها و پشت تمرکز دارد. این نوع ماساژ درمانی برای رفع استرس و تقویت آرامش مناسب است و احتیاج به لخت شدن ندارد. این ماساژ قطعاً میتواند به کمک فعال کردن ماهیچه ها، مفصل ها و تاندون ها موجب افزایش انعطاف پذیری و تحرک بدن شما گردد. همینطور نباید فراموش کرد که افزایش گردش خون در تمامی نقاط بدن یکی از مهمترین مزایای ماساژ صندلی است. برای انجام این ماساژ، شخص بر روی صندلی مخصوص بگونه ای می نشیند که قفسه سینه او به قسمت پشت صندلی فشار وارد کند در این موقعیت، درمانگر پشت شخص را ماساژ می دهد. این روش ماساژ درمانی ۱۰ دقیقه طول می کشد.
ماساژ درمانی برای چه کسانی خطر دارد؟
برای کاهش ریسک ناشی از ماساژ درمانی حتماً ماساژ باید زیر نظر متخصص و فیزیوتراپیست انجام شود. اغلب افراد میتوانند از ماساژ استفاده کنند. با این حال، ماساژ درمانی احتمالا برای افرادی که بیماری های زیر را دارند مناسب نیست:
- اختلالات خونریزی یا داروهای کاهش دهنده خون
- زخم های سوختگی یا زخم
- ترومبوز ورید عمقی
- شکستگی
- پوکی استخوان شدید
مزایای ماساژ درمانی
افراد از ماساژ درمانی برای درمان بعضی از بیماری ها مانند کاهش و تسکین درد، بهبود آسیب های ورزشی، کاهش استرس، تمدد اعصاب، بهبود استرس و بیماری افسردگی و کمک به سلامت عمومی، استفاده می کنند.
عوارض ماساژ درمانی
اگر ماساژ درمانی توسط افراد متخصص و با احتیاط کامل صورت نگیرد میتواند خطرات جدی زیادی داشته باشد. عوارض جانبی ماساژ درمانی امکان دارد شامل درد یا ناراحتی موقتی، کبودی، تورم و یا حساسیت به روغن های ماساژ باشد.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 18
- 2