کلپتوکراسی
اصطلاح دُزدسالاری یا کلپتوکراسی در سیاست، به دولتی می گویند که به منظور افزایش ثروت و قدرت سیاسی شخصی طبقه حاکم، عامه مردم را فدا می کنند. درواقع به اختلاس در بودجه های دولتی، دزدسالاری می گویند. این نوع حکومت را می توان در کشورهای توسعه نیافته ای مشاهده کرد که رژیمهای دیکتاتوری دارند، همچنین سطح اگاهی مردمش کم است و اگاهی کافی نسبت به حقوقشان ندارند و از بلوغ سیاسی و فرهنگی فاصله دارند و دارای اقتصاد دولتی می باشند. شما می توانید در کشورهای جهان سوم که از نظر اقتصاد برپایه استخراج منابع و اقتصاد رانتی هستند؛ با دزدسالاری یا یغما سالاری رو به رو شوید.
در دولت های خودکامه ای که نظارت بیرونی در آن وجود ندارد و فرمان استفاده از بودجه عمومی توسط رهبر آن کشور صادر می شود؛ کلپتوکراسی اتفاق می افتد. کلپتوکراسی ها با گروه هایی رابطه نزدیکی دارند که از آن ها می توان به گروه های نظامی، الیگارشی ها، دیکتاتوری ها و انواع دیگر رژیم های استبدادی یا خویشاوندسالار اشاره کرد. رفتار رهبران کلپتوکراسی با منابع کشور، مشابه موارد شخصی است و از این منابع برای تجملات و تفریحات، استفاده می کنند و بسیاری از رهبران، بودجه کشور را در کشورهای خارجی به حساب های مخفی انتقال می دهند.
اثرات دزدسالاری یا کلپتوکراسی
گسترش فساد از سطوح مدیریتی کلان به خُرد، از مشکلات و آسیبهای کلپتوکراسی به شمار میرود و هرکسی براساس میزان نفوذ، توان و جایگاهش، منابع قابل دسترسش را به غارت میبرد؛ در نتیجه این پدیده باعث خود تباهی جوامع و سقوط اخلاقیات آن میشود.
- یکی از اثرات دزدسالاری، چپاول مبالغی از منابع عمومی توسط سردمداران و صاحبان پست و قدرت میباشد که باید برای پیشرفت و توسعه صرف شود. همین امر باعث کاهش سطح و کیفیت زندگی و میزان برخورداری مردم میشود و رفاه و امنیت اجتماعی در سطح پایینی قرار می گیرد.
- حکومت دزدسالار در اقتصادسیاسی و حقوق مدنی، اثرات نامطلوبی برجای می گذارد؛ و طبقات مختلف اجتماع از رؤسا و رهبران دزدسالار، الگو می گیرند و فساد به سایر طبقات اجتماع، راه می یابد. درواقع فساد مالی در دنیای امروز، از حاکمان دزدسالار یک کشور به مردمش منتقل میشود و تبدیل به یک هنجاری اجتماعی می شود. به طوریکه قشرهای اجتماع، درصورت مواجهه با غرق شدن حاکمان دولت در فساد مالی، تصمیم می گیرند که از موقعیتهای شخصی یا اداری خود سوء استفاده کنند.
به خاطر اینکه حکومتهای دزدسالار برای اختلاس پول، از روشهای پول شوئی یا سواستفاده از ثروتهای عمومی یا وجوه حاصل از پرداختهای شهروندان، استفاده می کنند؛ در نتیجه شهروندان، دیگر در زندگی خود،« رفاه» ندارند.
- پول سرقت شده توسط دزدسالاران، اغلب از بودجه ی مختص امکانات عمومی از جمله ساختن بیمارستان ها، مدارس، جاده ها، پارک ها و مانند آن می باشد؛ چنین سرقتی، رفاه عمومی را کم میکند و اجازهٔ شفافیت در اقتصاد به دلیل دست داشتن صاحبان اصلی قدرت در فسادها، داده نمی شود تا سودجویی های راحتی داشته باشند.
ویژگی های دزد سالاری
یک حکومت کلپتوکراسی (دزد سالار) دارای ویژگی های عمومی زیر می باشد:
> دزد سالاری ها تقریباً همیشه در ارتباط با رژیم های استبدادی فاسدی هستند. مقامات حکومتی موظفند که بر بودجه و سایر منابع کشور، قدرت و کنترل کامل داشته باشند.
> در حکومت کلپتوکراسی نگهداری معاملات شخصی انجام شده در قدرت توسط افراد، به صورت ناشناخته و مخفی است. به خاطر اینکه کسی نیست تا اختلاس از بودجه دولتی را مورد سؤال قرار دهد، به همین علت با خزانه دولت همانند حساب شخصی یک دزدسالار برخورد میکنند.
> یک حکومت دزد سالار، بودجه عمومی" غارت شده" را بطور مخفیانه ای به حساب های مخفی سایر کشورها منتقل میدهد. گاهی اوقات قانون کشورهای دیگر نمی گذارند که کشور اصلی، دسترسی به اطلاعات ذخائر پولی موجود در بانک هایشان داشته باشند؛ چون به عنوان بهترین راه انباشت پول" غیرقانونی" محسوب میشود.
> دزد سالاری، ناشی از یک" دولت ضعیف" می باشد. حاکمان باید در چنین دولتی به مقابله با سایر" افراد قوی" بپردازند. چنین تهدیداتی در اثر منابع درآمدی فساد آمیز رهبران سیاسی بوجود می آمد.
> یکی از دیگر ویژگی های کلپتوکراسی یا دزدسالاری، غارت و تجارت غیرقانونی منابع طبیعی کشور است. معمولاً افراد( غارت زده) از خانه های خود بگونه ای آواره میشوند که کلپتوکراتها، زمین های تصرف شده آن ها را با منفعت های بیشتری می فروشند. به این ترتیب خود کلپتوکراتها، چنین پولی را تصاحب می کنند.
دزد سالاری فردی
بودجه های عمومی توسط بعضی از دیکتاتورها و سران حکومت های دزدسالار، در کشورهای بیگانه به حساب های بانکی شخصی محرمانه شان منتقل میشود تا اگر منصب قدرت را از دست دادند، به خوش گذرانی های خود در خارج از کشور ادامه دهند.
گردآوری: بخش سیاست سرپوش
- 19
- 3
حسین
۱۴۰۱/۸/۱۸ - ۹:۳۲
Permalink