هیچ کس حال ما را نپرسید

برادر یکی از قربانیان: سال گذشته برای رسیدگی به آتش سوزی ساختمان خیابان جمهوری و مرگ دو کارگر زن، بدون خبرنگار دو دادگاه برگزارشد.

مسئول ساختمان مجرم شناخته شد اما اعتراض کرد و حالا هیچی به هیچی. ما دنبال دیه هم نبودیم فقط می‌خواستیم مشخص شود که علت حادثه چیست و افرادی که کوتاهی کردند معرفی شوند. 

ما که عزیزی از دست دادیم نمی‌دانیم سرنوشت پرونده مان چه شده است. کسی اطلاع نمی‌دهد، البته یک وکیل از شورا گرفتند اما او هم جوابگو نبود. فقط این درد در دل ما باقی ماند

حادثه آنقدر بهت‌آور بود که خیلی‌ها باورشان هم نمی‌شد پلاسکو با آن همه عظمت و قدمت درعرض چند دقیقه بر سر ده‌ها نفر از آتش‌نشان‌ها و شهروندان فرو بریزد؛‌خبرش خیلی زود در فضای مجازی پیچید. 

سایت‌های خبری دقیقه به دقیقه از اتفاقات پلاسکو خبر مخابره کردند، آنهایی که باورشان نمی‌شد خودشان به پلاسکو رفتند تا از نزدیک شاهد این ویرانی باشند تا بلکه بتوانند کاری برای آن کسانی کنند که زیر آوار مانده بودند و البته خیلی‌های دیگر هم از طریق سایت‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی موضوع را پیگیری کردند. 

هیچ کس باورش نمی‌شد پلاسکو ساختمانی که می‌شناختند و با آن خاطره داشتند در طرفه العینی بسوزد و فرو بریزد. کسی هم نتوانست برایش کاری کند؛از همان ثانیه‌های اول سوختن پلاسکو به خاطر شفاف‌نبودن اخبار، بازار شایعه در فضای مجازی داغ بود. 

هر کسی نقل قولی را مطرح می‌کرد یکی می‌گفت شهرداری مسبب این فاجعه شده و دیگری هم می‌گفت باید وزارت کار پلمب این ساختمان قدیمی را در دستور کار خود قرار می‌داد. 

گروهی هم اعلام می‌کردند که نبود تجهیزات آتش‌نشانی موجب این فاجعه بزرگ شده است. با این همه پلاسکو فرو ریخت و طبق آمار رسمی ۱۶ آتش‌نشان و ۴ شهروند عادی جان خود را از دست دادند. 

البته تا این لحظه کسی هم مسئولیت این ماجرا را برعهده نگرفته به طوری که حالا با فرو ریختن پلاسکو وضعیت مدیریت شهری، مدیریت بحران، اصول و قواعد اعلام شرایط بحرانی و خطر با چالش جدی روبه‌رو شده است،حادثه‌ای که به گفته کارشناسان شهری برای مسئولان درس عبرتی نبوده است چرا که سه سال پیش درست در همین ماه بود که حادثه خیابان جمهوری اتفاق افتاد. 

ساعت ۱۱ ظهر سال ۹۲ بود که آتش به جان ساختمانی قدیمی در خیابان جمهوری افتاد، حادثه‌ای که در پی وقوع آن، دو زن کارگر یک کارگاه تولیدی پوشاک به نام‌های «آذر حق‌نظری» و «نسرین فروتنی» از پنجره طبقه پنجم ساختمانی که درحال سوختن بود سقوط کردند و جان باختند. 

علت آن آتش سوزی نقص تجهیزات آتش‌نشانی عنوان شد؛ گفتند نردبان هیدرولیکی نخستین خودروی آتش‌نشانی که به محل رسید به دلیل نقص فنی باز نشد. 

در آن حادثه برخی بر این باور بودند که نبود تجهیزات درست آتش‌نشانی موجب این اتفاق تلخ شده است. محسن سرخو، عضو شورای شهر درباره این موضوع گفته بود: «متاسفانه تجهیزاتی که به این محل ارسال شده بود در محل کار نکرده؛ تشک سقوط اضطراری و نردبان موجود به موقع کار نکرده و تا زمان ورود مجدد نردبان در حضور شاهدان عینی این افراد به شکلی دلخراش در اثر سقوط جان خود را از دست دادند.

حادثه جمهوری هم مثل حادثه پلاسکو بود. مسئولان پیام دادند و با مردم ابراز همدردی کردند. رئیس جمهوری، در نامه‌ای به وزیر کشور، به وی دستور داد تا در اسرع وقت به حادثه رسیدگی کند و گزارش دهد. 

در خبر این نامه که دو روز بعد از حادثه در پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، منتشر شد، آمده بود: «حجت الاسلام حسن روحانی در نامه‌ای به عبدالرضا رحمانی فضلی، ضمن ابراز تأسف شدید از حادثه آتش سوزی در خیابان جمهوری و جان باختن دو بانوی زحمتکش، وزیر کشور را موظف کرد تا در اسرع وقت به موضوع رسیدگی کند و گزارشی از این حادثه تأسفبار به وی ارائه دهد.» 

علاوه بر آن محمدباقر قالیباف، شهردار تهران به ماجرا واکنش نشان داد. وی با زودهنگام خواندن برخی قضاوت‌ها و غیرکارشناسی دانستن اظهارنظرهای برخی افراد درباره جان باختن دو شهروند در حادثه آتش سوزی ساختمانی در خیابان جمهوری، گفت: «صحبت‌های مطرح شده نشان می‌دهد عده‌ای به دنبال جریان‌سازی و حاشیه‌سازی هستند اما ما دنبال این حرف‌ها نخواهیم رفت.مسئول رسیدگی به حادثه آتش سوزی این ساختمان بنده هستم و قول می‌دهم حتماً به موضوع رسیدگی کنم و ظرف ١٥روز نتیجه را به شهروندان اعلام خواهم کرد.» 

هم اکنون سه سال از ماجرای خیایان جمهوری می‌گذرد و هنوز پرونده این آتش سوزی به سرانجام نرسیده است، موضوعی که مجید فروتنی برادر یکی از جان باختگان حادثه جمهوری به خبرنگار «ایران »گفت: «سه سال از ماجرا گذشت اما در این مدت کسی پاسخگوی ما نبود، هیچ خبری هم از پیگیری‌های ما برای به نتیجه رسیدن آن ماجرا نشد، آقای شهردار روزهای اول این قول را به ما داد تا به موضوع شخصا رسیدگی کند، اما بعد که پیگیر شدیم گفتند سازمان خدمات شهری این کار را انجام می‌دهد بعد دوباره پیگیر شدیم اما به نتیجه‌ای نرسیدیم. باورتان نمی‌شود که بعد از مدتی با ما بد رفتاری هم کردند. اصلاً کسی جوابگوی ما نبود.»

وی تأکید کرد: «سال گذشته دو دادگاه بدون خبرنگار برگزارشد. مسئول ساختمان مجرم شناخته شد اما اعتراض کرد و حالا هیچی به هیچی. ما دنبال دیه هم نبودیم فقط می‌خواستیم مشخص شود که علت حادثه چیست و افرادی که کوتاهی کردند معرفی شوند. ما که عزیزی از دست دادیم نمی‌دانیم سرنوشت پرونده مان چه شده است. 

کسی اطلاع نمی‌دهد، البته یک وکیل از شورا گرفتند اما او هم جوابگو نبود. فقط این درد در دل ما باقی ماند.»

مجید فروتنی که خواهرش را به دلیل بازنشدن نردبان آتش‌نشانی از دست داده گفت: «حادثه پلاسکو هم مثل حادثه جمهوری بود. تعدادی افراد بیگناه جان دادند به خاطر اینکه بودجه کافی برای خرید تجهیزات آتش‌نشانی وجود نداشته است. به عنوان کسی که عزیزی را از دست داده از مسئولان می‌خواهم باور کنند افرادی که در ساختمان‌ها کشته می‌شوند عزیز خانواده‌ای هستند؛ چرا به همین راحتی می‌گذارند چنین اتفاقاتی رخ دهد. 

ما همچنان دنبال پرونده جان باختن خواهرم هستیم. همه آن افرادی که روز اول پیام دادند و ابراز همدری کردند چرا تاکنون پیگیر موضوع نبوده اند و چرا تعهدات خود را به خوبی انجام نداده اند. برخی می‌گویند که اگر آتش‌نشانی ۱۸ ثانیه زودتر می‌رسید این اتفاق نمی‌افتاد در صورتی که ۲ ماشین آتش‌نشانی پایین ساختمان جمهوری بود اما امکانات نداشتند. تا کی باید ما بی‌امکانات بمانیم و افرادی کشته شوند چه کسی جوابگوی خانواده‌هاست؟»

محسن اکبرزاده، پسر یکی دیگر از جان باختگان حادثه جمهوری هم با اشاره به اینکه هیچ کس در این مدت با ما همدردی نکرده گفت: «بعد از چند ماه از حادثه وقتی پیگیر موضوع بودیم کسی پاسخ درستی به ما نمی‌داد. انگار ما مجرم بودیم. وکیلی هم که یکی از اعضای شورای شهر برای ما گرفته بود خیلی پیگیر ماجرا شد اما به او هم جواب درست و حسابی نمی‌دادند. شهرداری موظف بود موضوع را پیگیری کند اما نکرد. پارسال دادگاهی تشکیل شد و مسئول ساختمان مجرم شناخته شد اما اعتراض کرد؛هنوز پرونده به هیچ نتیجه‌ای نرسیده است.»

وی تأکید کرد: «متاسفانه انگار کسی صدای ما را نمی‌شنود. اصلاً برای کسی مهم نیست که این پرونده به سرانجام برسد یا خیر؟»