به گزارش روزنامه وقايع اتفاقيه، اولين‌بار نيست که اتفاق مي‌افتد؛ بار آخرش را هم نمي‌شود از الان پيش‌بيني کرد اما جرقه‌اش از سال‌ها قبل خورده بود و يکي، دو سالي است هرازگاهي از زير خاکستر سربلند مي‌کند و سرخي التهابش نمايان مي‌شود؛ مسئله، توهيني است که از سوي اهل هنر به اهالي رسانه شده است.
اين‌بار از سوي بازيگري که مبتلا به يک بيماري موذي شده است و چند وقتي است که با بهبودي نسبي بيماري‌اش به حرفه‌اش بازگشته است و چند کار همزمان هم از او روي پرده و آنتن است. آخرينش، سريال «زير پاي مادر» نوشته سعيد نعمت‌الله و کارگرداني بهرنگ توفيقي است. بهناز جعفري، بازيگر متوسط‌الحال تئاتر، تلويزيون و سينما در نشست خبري سريال در پاسخ به پرسشي که از او نشده بود، چنان به يکي از خبرنگاران حاضر پرخاش کرد که نمونه‌اش کمتر در برخورد اهالي تلويزيون و سينما با رسانه‌اي‌ها مشاهده شده بود.
دو سال قبل بود که ليلا حاتمي، سر فيلمبرداري فيلمي که چند روز ديگر روي پرده مي‌آيد (رگ خواب) به خبرنگاراني که تهيه‌کننده پشت صحنه، دعوت کرده بود پرخاش کرد و آنها را به بي‌سوادي متهم کرد؛ درست مثل رفتار بهناز جعفري در چهارشنبه هفته گذشته که به‌نظر مي‌رسد بيشتر براي جلب توجه رسانه‌ها به آدم‌هايي باشد که احتمالا عکس‌هايشان خيلي ديگر روي جلد مجلات نمی‌آيد و مي‌خواهند با اين نمايش تخت حوضي، خودي نشان بدهند و از پشت پرده ناديده‌گرفتن رسانه‌اي خارج شوند.
ليلا حاتمي و ماني حقيقي در يک جبهه
ماجرا از پشت صحنه يک فيلم آغاز شد؛ فيلم «رگ خواب» به کارگرداني حميد نعمت‌الله. خبرنگاران به دعوت تهيه‌کننده براي تهيه گزارش از پشت صحنه فيلم براي گفت‌وگوي جمعي پيش حاتمي مي‌آيند. او مي‌پذيرد که حرف بزند اما بعد شنيدن سؤالي که به نظر نمي‌رسيد خيلي از فضاي گفت‌وگو دور باشد از کوره در رفت و جيغ و هوارش را سر خبرنگار بلند کرد؛ گويا از سؤال ناراحت شده بود.
اين ماجرا وقتي رسانه‌اي شد، همکار ليلا حاتمي، ماني حقيقي هم با «دوزاري»خواندن خبرنگاران بر آتش اين اتفاق دميد. گويي دلش خنک شده باشد از رفتار ليلاي حاتمي با خبرنگاراني که بي‌پناه‌تر از آنها بودند. حمايت هم‌صنف‌هاي بازيگر و کارگردان از آنها البته با بيان اين جمله که هيچ توهيني از هيچ‌کس پذيرفته نيست بالطبع، حق را به آنها مي‌داد تا پرسشگري که فقط سؤالي مطرح کرده بود و جوابي يک‌خطي مي‌خواست.
چند وقت بعد، ليلا اوتادي نيز در برنامه «هفت» با دفاع از فيلم «سه بيگانه» و بازي خودش در اين فيلم، خبرنگارانِ رسانه‌ها را افرادي نادان، بي‌سواد و بي‌تربيت خواند و تأکيد کرد که به‌جز پنج خبرنگار که با آنها دوستي دارد، بقيه خبرنگاران، افرادي بي‌سواد هستند.
اين هجمه‌هاي گاه به گاه به اهالي حرفه‌اي که بعضا در چهره‌کردن اين بازيگران سهم داشتند، کار را به جايي رساند که چهارشنبه گذشته، بهناز جعفري رسما با معتاد خواندن يکي از خبرنگاران، فاز جديدي را در اين ماجرا باز کرد.
برخورد تند بهناز جعفري با خبرنگاران
بازيگر سريال «زير پاي مادر» در نشست خبري اين سريال، واکنش‌هاي تندي خطاب به خبرنگاران داشت و اين در حالي بود که ديگر عوامل سريال، درصدد آرام‌کردن فضا بودند.
نشست عوامل سريال «زير پاي مادر» که عصر چهارشنبه، ۲۴ خرداد با حضور جمعي از عوامل برگزار شد، حاشيه‌هايي از جمله توهين بهناز جعفري، بازيگر سريال به خبرنگاران را در پي داشت.
اين نشست در دفتر کوچکي برگزار شد و از ساعت ۱۸، برخي از خبرنگاران در محل حاضر شدند. تا ساعت ۱۸:۴۵، خبرنگاران و عکاسان زيادي به نشست آمدند و متوليان برگزاري نشست، صندلي‌هايي را در دفتر کاري که يک اتاق حدودا ۳۰ متري بود اضافه کردند. نشست در ساعت ۱۸:۴۵ درحالي آغاز شد که از عوامل سريال، زينب تقوايي، تهيه‌کننده، بهرنگ توفيقي، کارگردان و همچنين مجيد نوروزي و عليرضا آرا، بازيگران سريال حاضر شدند و اعلام شد که چند نفر هم در راه هستند.
شلوغي جمعيت در فضاي کوچک و حضور تعداد زيادي از عکاساني که به رسانه‌هاي رسمي تعلق نداشتند، موجب اعتراض اوليه بعضي از اهالي رسانه شد که البته همان ابتدا با برخورد مناسب و عذرخواهي تهيه‌کننده و کارگردان مواجه شد. اين نشست با سؤالات رسانه‌هاي رسمي از جمله خبرنگاران مهر، ايسنا، تسنيم، شبستان، ايلنا و برنا پيش رفت و تمام سؤالات نشست، بين اين چند نفر مي‌چرخيد. با اينکه خبرنگاران تا پايان نشست، منتظر سعيد نعمت‌الله به‌عنوان مؤلف اصلي اين سريال بودند اما بعد از حدود ۵۵ دقيقه که سؤالات خبرنگاران به پايان رسيد، درسا بختياري و بهناز جعفري به نشست وارد شدند.
در دقايق پاياني اين نشست، يکي از خبرنگاران سؤالي درباره نزديکي ساختار ديالوگ‌هاي سعيد نعمت‌الله با ساختار آثار کيميايي از بهرنگ توفيقي پرسيد. بعد از جواب کوتاهي از بهرنگ توفيقي، بهناز جعفري بيان کرد: اين قبيل صحبت‌ها کمي تقصير جامعه منتقدان و مردم ماست که به‌دليل عدم آگاهي و شناخت و تنبل‌بودنشان همه‌چيز را گردن ديگري مي‌اندازند؛ اين در حالي است که حتي آقاي کيميايي را هم نمي‌شناسيم و مي‌گوييم که اين‌چنين است.
وي ادامه داد: متأسفانه مثل همين نشستي که من در آن هستم و هيچ بار شناخت و تحليلي در شماها وجود ندارد؛ يعني شما افرادي هستيد که پيش‌پاافتاده‌ترين سؤال‌ها را براي به چالش‌کشاندن ما بازيگرهايي که يک‌سال زحمت کشيديم و اين سريال را ساختيم نداريد و يک‌سري سؤال کسالت‌آور داريد.
اين صحبت‌هاي جعفري در حالي پشت سر هم انجام شد که خبرنگاران، چرايي آن را متوجه نبودند و در لحظات اول، سکوت کرده بودند.
وي در ادامه اظهار کرد: من فکر مي‌کنم اين موضوع به‌دليل عدم سواد و عدم شناخت منتقدين ماست؛ يعني منتقدين ما در جايگاهي ننشسته‌اند که واقعا منتقد باشند و نقد کنند چون الگويشان يک‌سري آدم مثل آقاي فراستي است.
در اين بحث‌ها جعفري بدون اينکه به سخنان خبرنگاران گوش کند سخنان خود را تکرار مي‌کرد و گفت: شما وظيفه‌تان است که سؤال کنيد و من اگر اطلاعاتي داشته باشم، جوابش را مي‌دهم. وي در ادامه بحث نقد و بررسي سريال، خطاب به يکي از خبرنگاران بيان کرد: شما بايد بپرسيد. نقد و بررسي يعني چي؟ آقاي خمار! مي‌گويم نقد و بررسي يعني چه؟ مثل اينکه يک‌چيزي انداختي بالا!
خبرنگار مربوطه گفت: من خمار نيستم و جعفري بازهم ادامه داد: نه! يک‌چيزي ننداختي بالا؟
وي در ادامه يک معذرت‌خواهي کرد و در جواب خبرنگاري که به او توهين کرده بود، گفت: فقط بلديد بگوييد به ما بي‌احترامي مي‌کنيد! اين از بي‌سوادي شماست. فقط بلد هستيد بگوييد ما هستيم. شما حتي براي خودتان هم سؤال نداريد و به‌عنوان يک کارمند در حال گذراندن تايم خود هستيد. با اين سخنان، چند خبرنگار پاسخ دادند که خود شما با يک ساعت تأخير به نشست آمديد و اصلا در جريان اينکه در اين يک ساعت چه سؤالاتي مطرح شد، نبوديد پس چگونه مي‌توانيد منتقد سؤالات باشيد.
همچنين خبرنگار ديگري بيان کرد اجباري وجود ندارد که شما جواب بدهيد و سؤالاتمان مي‌تواند از نويسنده سريال باشد. خبرنگار ديگري نيز گفت: اگر همين بچه‌هاي رسانه نبودند، شما الان بهناز جعفري نبوديد! که جعفري خطاب به خبرنگاران گفت: مي‌خواهم نباشند صدسال! حتما من به‌واسطه شماها شده‌ام بهناز جعفري! شما روزنامه‌نگاران فقط بلديد اعتراض‌هاي بي‌اساس کنيد.
پس از اين اتفاقات، بهناز جعفري با عصبانيت جلسه را ترک کرد و همچنين خبرنگاران رسانه‌هاي رسمي نيز از نشست خارج شدند. اين اتفاقات در حالي رخ داد که ديگر عوامل سريال، سعي در آرام‌کردن فضا داشتند. اولين‌بار نيست که هنرپيشه‌اي به خود اجازه مي‌دهد تا نقدي درباره پرسش‌هاي خبرنگاران را با لحني تند و گاهي به‌دور از ادب مطرح کند؛ افرادي که منتقد پايين‌بودن سطح پرسش‌هاي اهالي رسانه هستند، فارغ از درستي اين انتقادها، گويا گاهي زبان بهتري جز ادبيات تند و طعنه‌آميز نمي‌دانند.
وقتي رامبد جوان، ماني حقيقي مي‌شود
رامبد جوان در مورد برخورد روز گذشته بهناز جعفري با خبرنگاران گفته است: من هم گاهي اصلا بدم نمي‌آد چيزهاي درشت ناخوشايندي ارائه دهم که باعث سوزش بعضي از جاهاي حساس آن عزيزان شود.
به گزارش خبرآنلاين، در حالي که چهارشنبه‌شب گذشته، نشست خبري سريال «زير پاي مادر» به دليل درگيري ميان بهناز جعفري با خبرنگاران نيمه‌تمام ماند، يک روز بعد، رامبد جوان با انتشار فايلي صوتي در تلگرام به دفاع از عملکرد بهناز جعفري پرداخت.
رامبد جوان در اين فايل صوتي مي‌گويد: «همان قدر که تعداد قابل توجهي از بازيگران ما بي‌سوادند، تعداد قابل توجهي از خبرنگارهاي ما هم بي‌سوادند... اين معني‌اش دفاع از خانم جعفري نيست... اين لحن را نمي‌فهمم که «خبرنگاران با زبان روزه، آنجا نشسته بودند»... يک لحن آه و ناله‌اي ناخوشايند در مطلب هست... دارم مي‌خوانم که به ايشان گفته‌اند اگر بچه‌هاي رسانه نبودند شما الان بهناز جعفري نبوديد... بله، ممکن بود يهو مثلا صفر کشکولي از آب درآيد خانم جعفري.
واقعيتش اين است که من هم به‌عنوان کسي که در ارتباط با شما و همکارانتان قرار مي‌گيرم، گاهي اصلا بدم نمي‌آد چيزهاي درشت ناخوشايندي ارائه دهم که باعث سوزش بعضي از جاهاي حساس آن عزيزان شود... خيلي خوب هم مي‌توانم از پس اين کار بربيايم... ولي نمي‌کنم اين کار را... اگر کسي اين کار را مي‌کند به او نپريم... با او بدرفتاري نکنيم.
خانم جعفري، جايگاه خودش را دارد؛ اگر بدخلقي کرده دسته‌جمعي ننشينيم جلويش دندان تيز نشان دهيم يا اگر او دندان نشان مي‌دهد ما هم اين کار را در جوابش بکنيم... ايشان خيلي سال است که دارد کار مي‌کند... آدم درست و زحمت‌کشيده‌اي است... نمي‌دانم از کجا حالش بد است... سؤال‌ها مي‌تواند حالش را بد کرده باشد... بيماري ام‌اس ایشان مي‌تواند خيلي شکننده‌شان بکند... الان اين لحن و موضع‌گيري‌ها مي‌تواند ميزان آسيب‌پذيري ايشان را بالا ببرد... خواهش مي‌کنم اي عزيزان، مهربان‌تر رفتار کنيد... اگر کسي تندي مي‌کند، آن‌قدر سريع واکنش نشان ندهيد... و ببخشيد از اين واژه استفاده مي‌کنم چون احساس صميميت مي‌کنم با شما... اين لحن ننه من غريبم بازي، مي‌تواند ناخوشايند و موذيانه باشد.» البته رامبد جوان اندکی بعداز انتشار این فایل صوتی با توضیحات دیگری از بازیگری که نام برده بود عذرخواهی کرد.
شهرت‌طلبي يا ناراحتي از طرح يک پرسش
البته شايد هنرپيشه‌اي که منتقد پايين‌بودن سطح سؤالات خبرنگاران است، نمي‌داند که چه تعداد از جمعيت حاضر در نشست‌هاي خبري، خبرنگاران رسانه‌هاي رسمي هستند و چه تعداد شبه‌خبرنگاراني که به هر دليلي به‌جز پوشش خبري در نشست‌هاي خبري آثار نمايشي حضور پيدا مي‌کنند. شايد نمي‌دانند که مگر سريال‌هاي نمايشي سال‌هاي اخير سيما، چقدر چالش‌برانگيز هستند که بتوان بيش از يک ساعت سؤال‌هاي چالشي درباره آن مطرح کرد يا گاهي اصلا بتوان سؤالي مطرح کرد.
بيژن نفيسي، روزنامه‌نگار پيشکسوت در گفت‌وگو با ايسنا در اين باره مي‌گويد، معتقد است «در هر برنامه خبري که در هر حوزه‌اي برگزار مي‌شود، بايد اخلاق حاکم باشد. به تشنج کشيدن يک جلسه خبري، خيلي کار ساده‌اي است و اصلا کار مهمي نيست. به‌راحتي مي‌توان حرف بدي زد يا حرکت بدي انجام داد اما هنر در برگزار کردن يک گفت‌وگو است.»
او با اشاره به حواشي نشست خبري سريال «زير پاي مادر» و برخورد بهناز جعفري با خبرنگاران، اظهار کرد: اين اتفاق اصلا زيبنده فضاي هنري جامعه ما نبود. به‌هر حال در جامعه ما انتظار و توقع بالاتري از يک هنرمند نسبت به يک سياستمدار يا ورزشکار وجود دارد؛ چرا که فضاي هنري تلطيف‌شده است و بايد با همين رويکرد هم با مسائل برخورد شود. رسانه‌ها بايد در اين زمينه‌ها بنويسند و اين نوع چالش‌ها را مطرح و ريشه‌يابي کنند.
اين روزنامه‌نگار باسابقه افزود: از سوي ديگر، ممکن است راه‌انداختن اين جنجال‌ها صرفا براي مطرح‌شدن باشد.اين مطرح‌شدن البته هميشه مثبت نيست؛ چراکه ما هم شهرت منفي و هم شهرت مثبت داريم و اين‌طور نيست که با هر کاري بتوان به شهرت رسيد. اين موضوع نيز برعهده رسانه‌هاست که موشکافي کنند و با دانش و آگاهي، تشخيص دهند که آيا اين برخوردها فقط براي مطرح‌شدن است يا دلايل ديگري هم وجود دارد؛ به‌همين‌خاطر نبايد زود قضاوت کرد.
رسانه‌ها بايد با گذشت زمان، اين موضوعات را ريشه‌يابي کنند تا ديگر شاهد اتفاقاتي از اين‌دست نباشيم. او درباره واکنش خبرنگاران در برخورد تند برخي از مصاحبه‌شوندگان گفت: خبرنگاران بايد بدانند که فرد مقابل آنها ممکن است در هر شرايط روحي‌ای قرار داشته باشد و بايد تلاش کنند که به‌هرحال شرايط را کنترل کنند.
خبرنگاران بايد در کل براي هر نوع اتفاقي آمادگي داشته باشند تا بتوانند موقعيت را کنترل کنند و در مقابل هر حرفي کوتاه نيايند. همواره سؤالات کلي براي مصاحبه‌شوندگان راحت‌تر است و به‌همين‌خاطر هم وقتي تمام سؤالات جزئي مي‌شود، چون اين افراد بايد بتوانند جواب مستقيم بدهند، عصباني مي‌شوند و جلسه به تنش کشيده مي‌شود. بنابراين بازهم هنر مصاحبه‌شونده است که با طرح پرسش‌هاي جزئي و کلي بتواند جلسه را کنترل کند.
تشکيل کمپين «توهين به اهالي رسانه ممنوع»
پس از اتفاقاتي که در نشست خبري سريال «زير پاي مادر» افتاد، خبرنگاران و اهالي رسانه در واکنش به توهين بهناز جعفري به يکي از هم‌صنفان خود و همچنين در حمايت از استعفاي مدير روابط عمومي اين سريال، کمپيني با عنوان «توهين به اهالي رسانه ممنوع» در فضاي تلگرام تشکيل دادند.
در متن تشکيل اين کمپين آمده است: «شامگاه ۲۴ خرداد در نشست خبري سريال «زير پاي مادر» سخنان تند يکي از بازيگران خطاب به خبرنگاران حاضر در نشست و همچنين توهين به فعالان عرصه خبر، باعث رنجش جامعه رسانه‌اي شد که اين موضوع مسبوق به سابقه است و پيش‌ازاين هم تعدادي از بازيگران و کارگردانان به خود اجازه هتک حرمت همکاران رسانه‌اي را داده بودند.
به‌دليل تکرار اين امر به نظر مي‌رسد وقت آن رسيده که اين موضوع از مراجع رسمي از جمله خانه سينما پيگيري شود ولي آنچه سبب نگارش اين متن و امضاي تعدادي از همکاران رسانه‌اي شده، اقدام ارزشمند هادي داداشي، مدير روابط عمومي سريال «زير پاي مادر» است که به‌دليل سابقه چندين‌ساله‌اش در عرصه خبر در حمايت از همکاران خود و به‌دليل اينکه معتقد بوده در آن مراسم به اهالي رسانه توهين شده است، از مسئوليت خود در اين پروژه استعفا کرده است.
ما امضاکنندگان اين نامه، ضمن قدرداني از اين عمل، همکار خوبمان هادي داداشي، بار ديگر تأکيد مي‌کنيم که همواره سعي خبرنگاران هنري، تعامل سازنده، دوستانه و محترمانه با اهالي هنر بوده و خواهد بود و سخنان معدود افرادي از جامعه بزرگ و محترم هنري، ما را دلزده و نااميد نکرده و هرگز اصول اخلاقي را زير پا نگذاشته و همچون هميشه باز هم با احترام با جامعه هنري در تعامل خواهيم بود.»
تا زمان تهيه اين گزارش حدود ۴۵۰ نفر از اهالي رسانه به اين کمپين پيوسته‌اند. همچنين پنجشنبه گذشته در حاشيه مراسم ضيافت افطاري رئيس‌جمهوري با اصحاب رسانه، خبرنگاران حوزه دولت نيز نسبت به برخورد زننده و نادرست بازيگراني چون بهناز جعفري و ليلا اوتادي با رسانه‌ها انتقاد کرده و اين موضوع را با صالحي‌اميري در ميان گذاشتند، به شکلي که وزير ارشاد از آنها خواست که درخواست خود را در قالب يک نامه به وزارت ارشاد بدهند تا نسبت به اين بداخلاقي‌ها برخورد شود.
- 12
- 6
