تهیه‌کنندگان ترجیح می‌دهند با بازیگران فالووربالا کار کنند

«مسافر»، «نودشب»، «زیرآسمان شهر» و «نقطه‌چین» جزو کارهای مطرح ساناز سماواتی بازیگر سینما و تلویزیون به شمار می‌رود. در عید نوروز با «شش قهرمان و نصفی» به تلویزیون آمد و این شب‌ها هم با سریال «محرمانه» یک کار نوجوانانه ارائه داده است. او نقش مادر را در این سریال شبکه سه ایفا می‌کند.

سماواتی بازیگر نمایش کودکانه موزیکال است و «بهترین سال‌های زندگی ما» احمد کاوری را هم برای پخش از شبکه‌های تلویزیونی، آماده نمایش دارد.وی این روزها علاوه بر بازیگری، بازرس انجمن صنفی بازیگران سینما و تلویزیون است و اوقات فراغت خود را به مطالعه، ورزش و در کنار خانواده بودن و کارهای حمایتی می‌گذراند. او سفیر سلامت دانشگاه علوم پزشکی، سفیر هپاتیت در سازمان هپاتیت و سفیر تعاونی‌های صنایع‌دستی استان تهران است. سماواتی در حوزه کودکان کار، حمایت از حیوانات شهری و محیط‌‌زیست فعالیت می‌کند.ساناز سماواتی بازیگری که هنوز سریال «مسافر» سیروس مقدم او در شبکه‌های سیما بازپخش می‌شود اما مثل آن روزها نقش به امثال این بازیگرانِ فعالِ گذشته پیشنهاد نمی‌شود. او هم اعتقاد به این کمرنگی دارد ولی با دلایلی که قدری تاسف‌بار است.

چرا که او به‌خاطر داشتن مسئولیت بازرسی انجمن صنفی بازیگران سینما و تلویزیون خیلی دقیق‌تر و جزئی‌تر با برخی از این معضلات، برخورد کرده است.سماواتی در گفت‌و‌گو با به تسنیم، گفت: ترجیح می‌دهم در شرایطی که روابط جای ضوابط را می‌گیرد، گزیده کار شوم. من بازرس انجمن صنفی بازیگران سینما و تلویزیون هستم و دارم می‌بینم که سیاست‌های انتخاب بازیگر و عوامل در گذشته فراموش شده است. ما زمانی که کار بازیگری را شروع کردیم توانایی فرد در اجرای وظیفه‌ای که به او واگذار می‌شد در بالاترین کیفیت، ملاک بود.وی با اشاره به اینکه ضدارزش‌هایی که امروز ارزش شده‌اند، تاکید کرد: این مشکل و معضل تنها برای منِ بازیگر به‌وجود نیامده، بلکه در تمام حرفه‌ها و صنوف هنری ما وجود دارد. یعنی شما نمی‌بینید صدابرداری که کاربلد است بر سر کار باشد، آنها اکثرا بیکارند! تصویربردار خوب و قدیمی در خانه نشسته و منشی‌صحنه حرفه‌ای هم خانه‌نشین شده و خیلی این حرفه‌ای‌ها را نمی‌بینیم. این نکته شاید یکی از آن ضدارزش‌هایی است که این روزها ارزش شده است.

این بازیگر سینما و تلویزیون با بیان اینکه رنج می‌برم وقتی امروز بازیگر اسپانسر مُد شده است، تاکید کرد: یک معضلی که امروز به مُد در عرصه دنیای تصویر تبدیل شده و بسیار هم تاثیرگذار است موضوع بازیگر اسپانسر است که معنی آن را تا به امروز نفهمیده‌ام. در زمانی که ما شروع کردیم به کار بازیگری، آموزش‌های بازیگری استاد سمندریان را شرکت کردیم. جزو اولین گروه کانون تئاتر تجربی در سال ۶۹ بودم و بعد جلوی دوربین آمدم. اما امروز همه‌چیز رابطه‌ای انجام می‌شود و من از فقدان ضوابط در دنیای بازیگری رنج می‌برم. ما یک استانداردهایی داشتیم و امروز به‌خاطر این فضای غیرتخصصی و غیراصولی رابطه‌بازی، این توجه به استانداردها و کیفیت فراموش شده است.

چرا تهیه‌کنندگان دغدغه‌ فالوور دارند؟

سماواتی فالوورها را تعیین‌کننده انتخاب بازیگرانِ امروزی دانست و افزود: این روزها هم می‌بینیم و هم می‌شنوم که چقدر برای تهیه‌کنندگان ما دغدغه شده کدام بازیگر چقدر فالوور دارد؟ عمدتا هم بازیگرانی هستند که در ابتدای راه هستند و سابقه چندانی هم ندارند ولی به جهت فعالیت زیادشان در فضای مجازی پرکارتر می‌شوند. چون تهیه‌کننده بیشتر ترجیح می‌دهد این فالوور زیاد بازیگر سریال یا فیلم سینمایی‌اش شود. چون ذائقه مخاطب هم به این سمت رفته و فروش و صرفا مخاطب برای تهیه‌کننده ما اهمیت دارد نه اینکه آیا آن هنرمند از دانش‌های اولیه هنر بازیگری آن‌طور که باید و شاید برخوردار است یا خیر.

آیا این کاری که او ارائه می‌دهد می‌تواند مولد خوبی برای انتقال مفاهیم درست به جامعه باشد؟وی با انتقاد از تعیین‌تکلیف کردن اسپانسرها برای صداوسیما، گفت: ورود سرمایه و اسپانسرها به حوزه کارهای نمایشی به‌خصوص در صداوسیما یک مشکل مضاعفی را پدید آورده، چون در گذشته کار می‌کردیم همه متمرکز از یک فرآیند و پروسه‌ای، دستمزدهایمان را دریافت می‌کردیم ولی امروز اسپانسرها تعیین‌کننده‌اند. آنها می‌گویند ما پول آورده‌ایم و بازیگر و عوامل را انتخاب می‌کنیم. از طرفی با سفارش افراد و آشنایان خودش را در پشت دوربین و جلوی دوربین حاضر می‌کند. بنابراین به‌دلیل ورود سرمایه و تزریق مسائل مالی، تعیین‌کننده است و خیلی از کسانی که اسپانسر هستند سواد کار ما را ندارند و بنابراین نمی‌توانند در حوزه دنیای دنیای تصویر کارهای تاثیرگذاری باشند. بنابراین تاثیرگذاری و محتوا هم در این ورطه، قربانی می‌شود.

چرا آی‌فیلم این‌قدر بیننده دارد

سماواتی با طرح این سوال که چرا باید آی‌فیلم این‌قدر بیننده داشته باشد، افزود: امروز مردم مرا می‌بینند از من تشکر می‌کنند به کارهای حرفه‌ای و نوستالژی که در شبکه آی‌فیلم روی آنتن می‌رود. به همین‌خاطر است که آی‌فیلم آنقدر بیننده دارد، چون کارهای قدیمی را بازیگران حرفه‌ای و نوستالژیک را کاربلدها کار کردند و مردم به من در کوی و برزن می‌گویند شما به شخصیت فیلم‌ها بوی زندگی واقعی دادید. تصنعی نبودید و صورت‌هایتان جراحی زیادی نداشت. تغییر فرم‌ آنچنانی نداشتید و سادگی در بازی‌تان بود؛ درست برای نقش‌ها انتخاب می‌شدید و نه اینکه از روی رابطه و صرفا چهره و فالوور! سریال‌های قدیمی از کاربلدهای این عرصه بودند.

وی با بیان اینکه امروز کسی تهیه‌کننده می‌شود که اسپانسر بیاورد، گفت: در زمانیکه من کار بازیگری را شروع کردم یک تولید و جانشین تولید داشتیم. یک اصطلاح خاصی است کسی می‌خواست وارد عرصه تولید بشود سه سال تمام باید دستیار تولیدی کار می‌کرد تا آرام‌آرام ارتقا پیدا کند. الان فردی اسپانسر بیاورد عنوان تهیه‌کننده را به او می‌دهند و می‌تواند کار تولید کند.حرفه‌ای‌گری به ورطه فراموشی سپرده شده و الان موضوع مادیات ارجحیت بیشتری دارد و در نهایت کار بی‌کیفیت تولید می‌شود. کارگردان را هم تحت‌فشار قرار می‌دهند که اگر بخواهد کارش را با دقت و درایت انجام دهد حتی تذکر می‌گیرد؛ چرا که این اسپانسرها عمدتا می‌گویند بگیر بریم! سرعت بیشتر از کیفیت برایشان اهمیت دارد؛ این اتفاقات است که به بی‌کیفیت شدن و تهی شدن فضای هنری لطمه می‌زند. چرا که کار هنری لازمه‌اش صبوری و خلاقیت است.

پول به اسپانسرها می‌دهند تا بازیگر بشوند

بازیگر سریال «تولدی دیگر» داریوش فرهنگ درباره معضل دیگر این روزهای بازیگری صحبت کرد که بازیگران پول می‌دهند تا در سریال و فیلم سینمایی بازی کنند. او تصریح کرد: این روزها در کنار تعیین‌کننده بودن اسپانسرها، به کرات به گوش من می‌رسد پول به اسپانسرها می‌دهند تا بازیگر بشوند. معنی‌اش این است که پول بدهید بازیگر شوید! این معضل بزرگی است. وقتی مادیات وارد عرصه هنر می‌شود، به‌نظرمن لطافت و قداست هنر تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد و یک‌گونه‌ای هنر سفارشی می‌شود. برای همین شاید همین تاثیرگذار بوده باشد و مد شده است؛ متاسفانه اسپانسرها بازیگر می‌آورند و دو بازیگر خاص کار را به دست می‌گیرند و بعد می‌گویند کار هم خوب شده است. در حالیکه ما می‌بینیم خیلی از هنرمندان مستعد خانه‌نشین شده‌اند و برای آن نقش، مناسب‌تر بوده‌اند.

چه اصراری است که پرکار باشیم

سماواتی گزیده‌کاری را در برخی اوقات پسندیده دانست که پیشینه و کارنامه قدرتمند و خاطرانگیز خودش را به‌خاطر فقط بودن در دنیای تصویر از بین ببرد، خاطرنشان کرد: نکته دیگر در روزهای کم‌کاری و کمرنگ شدن توجه به پیشینه و کارنامه هنرمند است.چرا که کاربلدها هیچ‌گاه کار غیرحرفه‌ای انجام نمی‌دهند و عمدتا با گروه‌هایی که الفبای اولیه کار را هم بلد نیستند فعالیت نمی‌کنند. چرا که هم به‌لحاظ فقدان هنر و هنرمندی رنج می‌برند و از طرف دیگر گروهی که تخصصی نباشد در ارائه تعهدات مالی هم غیراصولی رفتار می‌کند. در این شرایط چه اصراری است که پُرکار باشیم؛ گزیده‌کار کنیم، ولی با افرادی که در این حرفه صاحب شناسنامه‌اند و به اصول هنر و هنرمندی واقفند. امثالِ من بارها برای گرفتن پول دردسر داشته‌ایم، به همین‌خاطر در خانه به مطالعه و ورزش کردن می‌پردازیم؛ توجه به خانواده را جدی می‌گیریم تا کارهای درست و اصولی پیشنهاد شود. هنرمند زمانی موفق است و می‌تواند از کارنامه قدرتمند خودش دفاع کند که احترامش در دنیای تصویر حفظ شود. حتما متن و کارگردانی خوب و سنجیده اهمیت دارد.

نقش‌های زیبایی برای خانم‌ها نوشته نمی‌شود

وی در خصوص توجه به نقش و کاراکتر زنان در سریال‌ها و فیلم‌هایی سینمایی، گفت: یک نکته‌ای که برای پیشکسوتان به یک معضل تبدیل شده گریبان نقش خانم‌ها را هم گرفته است. همان‌طورکه برای پیشکسوتان آن‌طور که باید و شاید متن خوب نوشته نمی‌شود و کمتر کاراکترهای فرعی دیده می‌شوند. نقش‌های زیبایی هم برای خانم‌ها نوشته نمی‌شود.در صورتیکه زمانی خانم‌ها محور داستان‌های نمایشی بوده‌اند و بارها هم دیده‌ایم که سریال‌ها یا فیلم‌های زن‌محور چقدر موفق شده‌اند. البته برخی اوقات هم به علت تعدد بازیگر، کمتر توفیق شده که من بازیگر نقش‌های موثر زنانه در سینما و تلویزیون باشم.سماواتی در خاتمه با اشاره به یک سریال تلویزیونی آماده نمایش، خاطرنشان کرد: در عید امسال دو سریال تلویزیونی «شش قهرمان و نصفی» و «زندگی شگفت‌انگیز است» از تلویزیون پخش شد که بنده در این سریال‌ها حضور داشتم. در سریال جدید احمد کاوری به نام «بهترین سال‌های زندگی ما» هم حضور دارم که تابستان امسال به تلویزیون می‌آید. البته تله فیلم «رامینالدو» را برای کودک و نوجوان کار کردم که آن‌هم قرار است به‌زودی روی آنتن شبکه‌های سیما برود.