مسعود زنده‌روح: هنر اولین چیزی است که در زمان مشکلات کنار گذاشته می‌شود

این عکاس گفت‌وگویی را با ایسنا انجام داد و با محوریت تاثیر عکاسی طنز در بهبود حال جامعه به بیان نقطه‌ نظرات خود پرداخت.

این هنرمند اظهار کرد: موضوعات اجتماعی همیشه در همه رشته‌های هنری هنر تاثیرگذار بوده است. بپذیریم وقتی جامعه ما به مشکلات اقتصادی برمی‌خورد اولین چیزی که کنار گذاشته می‌شود هنر است. انگار آن را الزام جامعه نمی‌دانند و نمی‌دانند فقط وضعیت اقتصادی جامعه نیست که باید درست شود، ما جوامعی داریم که در وضعیت اقتصادی مناسبی به سر می‌برند اما فرهنگ و زیرساخت فرهنگی ندارند؛ مانند کشورهای حاشیه خلیج فارس که وضعیت مالی خوبی دارند اما نتوانسته‌اند برای خود فرهنگ و هنر بسازند و مجبور شدند از کشورهای دیگر بخواهند اینکار را برایشان انجام بدهند.

زنده‌روح ادامه داد: وقتی کشوری دچار مشکلات اقتصادی است، نباید از فرهنگ و هنر فاصله بگیرد. وقتی فاصله می‌گیرید فاصله بزرگی بین هنر و جامعه به وجود می‌آید. هنر و هنرمند متاثر از جامعه است. وقتی جامعه تلخ است، خروجی کار هنرمند نیز وضعیت حال را نشان می‌دهد. آیا در سینما، تلویزیون، ادبیات، تئاتر خیابانی، پوستر و... طنز و شادی داریم؟ نه نداریم! پس نمی‌توانیم بگوییم بخشی از هنر به دنبال تغییر در جامعه باشد. این کار حرکتی بسترساز می‌خواهد. این چرخه به هم قفل است و بخشی از هنر نمی‌تواند بخش دیگر را جبران کند. 

این عکاس با بیان اینکه ما در زمان جنگ هم مشکل اقتصادی داشتیم، گفت: همین مردم زمان جنگ هم شاد بودند. ما هجمه‌ای از مشکلات اقتصادی را روی زندگی مردم ریختیم که بخشی از آن روی آن‌ها تاثیر روانی دارد، آن‌وقت انتظار داریم جامعه شاد باشد و از هنر شادی ببینیم. این کار تناقض دارد با رفتاری که داریم. 

زنده‌روح در همین زمینه اضافه کرد: از سویی کشورهایی هستند که مشکل اقتصادی دارند مانند آفریقا، آیا مردم آن افسرده هستند؟ نه نیستند. با یک تکه نان زندگی‌شان را می‌چرخانند و شادی می‌کنند. این فضاها را خودمان ساختیم. وقتی جو را به سمت ناامیدی ببریم، زمان می‌برد تا برگردد. این حرکت، یک حرکت ملی است و همانطور که نابودش کردیم باید آن را بسازیم. مسئله مردم امروز به دلار و سکه تبدیل شده است و آن‌ها دیگر به هنر فکر نمی‌کنند و مسئله‌شان این نیست بخشی از فرهنگ کشورشان فراموش می‌شود.

این عکاس بیان کرد: ما نمی‌توانیم با جزئیات جلو برویم، بلکه باید جامعه را با کلیات جلو ببریم؛ نمی‌توانیم با چند نمایشگاه عکس و چند کاریکاتور مردم را شاد کنیم. این کار فضای کلی و عمومی و بودجه می‌خواهد دولت باید بپذیرد مردم در این فضای افسرده دچار بیماری می‌شوند؛ وقتی بپذیرد می‌تواند در این زمینه سرمایه‌گذاری کند. ما چیزهایی را فراموش می‌کنیم و برخی چیزها را جا می‌گذاریم. ما فکر می‌کنیم فقط رنگ شاد به دیوار می‌زنیم برایمان شادی می‌آورد؟

او معتقد است: جامعه اراده عمومی و ثبات فکری می‌خواهد. هنرمند در جامعه «آچمز» است؛ نه می‌خواهد تلخی را نشان بدهد، نه می‌خواهد دروغ بگوید! بجران ما فقط اقتصادی نیست، بلکه بحران فرهنگی و اجتماعیمان بیشتر است. اگر فرهنگ جامعه درست شود اقتصاد آن هم درست می‌شود.

این عکاس درباره نمایان شدن واقعیت‌ها در هنر عکاسی تاکید کرد: من عکاسم، نقاش نیستم که در رؤیاهایم زندگی کنم یا فیلمساز نیستم که بر اساس رؤیایم فیلم بسازم، من در جامعه زندگی می‌کنم و مردم جامعه را می‌بینم. مردم احساس حقارت می‌کنند و فکر می‌کنند در بازی اقتصادی باخته‌اند و اینگونه نسبت به آینده‌اش ناامید می‌شود. جامعه باید به این نتیجه برسد این هم یک بحران است که گذر می‌کند و باید در این بحران بتواند امید داشته باشد و زندگی کند.