نخستین جنجال جشنواره فیلم برلین ۲۰۲۰

آلفرد باوئر مورخ فیلم که ریاست جشنواره فیلم برلین را از آغاز یعنی سال ۱۹۵۱ تا ۱۹۷۶ بر عهده داشت از دیرباز به عنوان نمادی از صداقت، بردباری و پذیرش دیگران در جشنواره شناخته می‌شد و از زمان مرگش در سال ۱۹۸۶، مسئولان جشنواره برلین هر ساله به عنوان یادبود جایزه‌ای تحت عنوان «آلفرد باوئر» به فیلمی اعطاء می‌کردند که چشم‌اندازهای جدیدی به روی هنر سینما باز کرده باشد. 

اما یافته‌های جدید که اولین بار در تاریخ ۲۹ ژانویه در هفته نامه معتبر آلمانی دی‌زایت منتشر شد نشان می‌دهد که «آلفرد باوئر» بر خلاف آنچه به نظر می‌رسد یک مورخ فیلم نبوده است و اسناد به دست آمده از اوایل دهه ۱۹۴۰ میلادی حاکی از آن است که او یکی از اعضای فعال حزب نازی تحت هدایت آدولف هیتلر بوده و همچنین از اعضای بلندپایه موسسه رایش فیلم (Reichsfilmintendanz) از زیر مجموعه‌های بخش فیلم وزارت پروپاگاندا (تبلیغات) نازی‌ها بوده است. در زمان حضور باوئر در این سمت، فیلم‌هایی چون «کولبرگ» به کارگردانی ویت هرلان (۱۹۴۵) ساخته شد که درامی جنگی با هدف تشویق آلمانی‌ها برای جنگ تا آخرین نفر با نیروهای متفقین بود. یکی از اسناد کشف شده جدید نازی‌ها، باوئر را عضوی جانسپار از « اس آ» نیروی شبه نظامی حزب ملی کارگران سوسیالیست آلمان توصیف کرده است. 

در سال‌های آغازین پس از جنگ، «آلفرد باوئر» به عنوان بخشی از فرآیند نازی‌زدایی متفقین ممنوع‌الکار بود اما وقتی «اسکار مورتای» افسر فیلم ارتش آمریکا در برلین مستقر شد، ارتش آمریکا را متقاعد کرد تا اولین دوره از جشنواره فیلم برلین را در سال ۱۹۵۱ سرمایه‌گذاری کند و باوئر نیز درخواست کرد که مدیرت آن را برعهده بگیرد. تاریخچه رسمی جشنواره فیلم برلین همواره این رویداد سینمایی که در اوج جنگ سرد آغاز شد را پنجره‌ای به دنیای آزاد برای کشورهای کمونیستی شرق اروپا معرفی می‌کرد اما فاش شدن سابقه آلفرد باوئر، به اساس و بنیان جشنواره برلین شکل متفاوتی داده است. 

آگنیشکا هولاند کارگردان و فیلمنامه‌نویس لهستانی در این باره می‌گوید که این یک تناقض تاریخی است که من و دوست درگذشته‌ام آندره وایدا (که عضو نیروهای مقاومت زیرزمینی در جریان جنگ جهانی دوم بود) باید جایزه‌ای را در جشنواره برلین دریافت کنیم که نام آلفرد باوئر روی آن نهاده شده است. 

جشنواره برلین روز گذشته ضمن اعلام لغو اعطای جایزه «آلفرد باوئر» از جایگزین کردن آن با جایزه ویژه خرس نقره‌ای از این دوره از جشنواره خبر داد و همچنین اعلام کرد که یک موسسه تحقیقاتی در شهر مونیخ آلمان را مامور انجام پژوهشی مستقل درباره گذشته آلفرد باوئر کرده است. 

ماریت رایزنبک مدیر اجرایی جشنواره برلین نیز عنوان کرد که ما متقاعده شده‌ایم که یک گروه از مورخان بیرونی و مستقل باید درباره جایگاه آلفرد باوئر در رژیم نازی تحقیق کنند.