روزنامه جهان صنعت نوشت: نگاهی کوتاه به روند مصوبات و تاکیداتی که از سوی مقامات رسمی دولت مطرح شده، مهر تاییدی بر این است که سازمان صداوسیما قرار است متولی حوزه تولید محتوا در شبکه نمایش خانگی باشد.
اگر تحلیل محتوایی‌ای از اخبار هنری ۸ ماه گذشته میدان فرهنگی کشور انجام شود، بی‌شک موضوعاتی چون «نمایش خانگی»، «تنظیم‌گری»، «صوت و تصویر فراگیر» و… جزو موضوعات پرتکرار با بیشترین فراوانی بوده است. جریان غالب رسانه‌ها متمرکز بر این موضوع هر روز بحث تازه‌ای را پیش کشیده‌اند به صورتی که انگار این موضوعات تبدیل به کلیشه‌هایی شده بودند که دیگر کمتر کسی بدان توجه جدی داشت. پلتفرم‌ها پشت هم سریال و رئالیتی‌شو می‌ساختند و ساترا هم به عنوان نهاد ناظر سعی می‌کرد بازوی نظارتی سازمان صداوسیما باشد. در بین پلتفرم‌ها شاید فقط یک پلتفرم بود (البته جزو قوی‌ترین پلتفرم‌ها که بخش اصلی تولیدات میدان نمایش خانگی را مدیریت می‌کند)، که چندان توجهی به مجوزها نداشت؛ عموم پلتفرم‌ها با ساترا همکاری می‌کردند.
با اینکه طی سال‌های اخیر همواره تنظیم‌گری و مجوز‌دهندگی و نظارت بر پلتفرم‌های نمایش خانگی بر عهده رسانه ملی بوده و ساترا به عنوان بازوی اجرایی آن را پیش برده، اما با مصوبه‌ای که از سوی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی صادر شد، بازهم این موضوع بحث اصلی میدان فرهنگ و هنر کشور شد. حجم مطالب تولید‌شده در این حوزه کاملا روشن می‌کند که موضوع چقدر اهمیت دارد.«صداوسیما مسوول نظارت بر شبکه نمایش خانگی است» این آخرین مصوبه جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی است که سه‌شنبه گذشته برگزار شد. شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در جلسه عصر سه‌شنبه که به ریاست سیدابراهیم رییسی برگزار شد، به بحث درباره سیاست‌ها و ضوابط حوزه صوت و تصویر فراگیر پرداخت و ماده واحده «تعیین الزامات ساماندهی حوزه صوت و تصویر فراگیر» را به تصویب رساند. براساس مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، وظیفه نظارت در حوزه سکوهای صوت و تصویر فراگیر و شبکه نمایش خانگی طبق قانون اساسی و قوانین موضوعه، به عهده سازمان صداوسیما قرار دارد.
تا قبل از این بارها صحبت‌هایی درباره نظارت سازمان صداوسیما بر محتوای تولید‌شده در حوزه نمایش خانگی و رسانههای فراگیر مطرح شده بود. حالا به نظر می‌رسد این مصوبه، فصل‌الخطاب نظارت در حوزه محتوا باشد و بتوان گفت دیگر تکلیف پلتفرم‌ها و بخش خصوصی روشن شده است. براساس این مصوبه، قرار است کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صداوسیما، اعضای حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیر شورای عالی فضای مجازی تشکیل شود تا آیین‌نامه جدید مدیریت صوت و تصویر فراگیر آماده شود و به تصویب شورای عالی برسد.
قائم‌مقام ساترا (بازوی اجرایی صداوسیما در موضوع تنظیم‌گری صوت و تصویر فراگیر) عنوان کرد: «این مصوبه ابهاماتی را برطرف کرده و جایگاه تنظیم‌گری و مجوز‌دهندگی و نظارت سازمان صداوسیما و البته به‌طور ویژه ساترا را بر نمایش خانگی تحکیم بخشیده است. اتفاق جدیدی نبوده است. ما ضوابطی داریم که براساس آن عمل می‌کنیم. این موضوع صرفا برای روشن‌تر شدن مطلب و رفع برخی شبهات احتمالی برخی افراد است که به هر دلیلی یا مطالعه دقیقی نداشته‌اند یا برداشت‌شان از قوانین و مقررات متفاوت بوده است. الان این شبهه برطرف شده است. ضوابط محتوایی آماده است و به تصویب خواهیم رساند.»
با اینکه تعدادی از هنرمندان به این مصوبه واکنش نشان دادند و در پیامی مشترک آن را «پایانی بر نمایش خانگی» نامیدند، اما این نظر همه ذی‌نفعان میدان نمایش خانگی نیست و برخی از فعالان و مدیران نظر دیگری دارند. در ادامه نظرگاه برخی از صاحبان سکوهای نمایش خانگی را درباره این مصوبه مرور می‌کنیم.
امیرحسین حیدری مدیر پلتفرم «تماشاخونه» در همین رابطه می‌گوید: «این نکته را هم باید در نظر داشت که با توجه به اینکه در قانون اساسی ما مساله صوت و تصویر فراگیر قید شده بود، باید صداوسیما را متولی این کار قرار می‌دادیم. البته شاید به دلیل تازه بودن اکوسیستم پلتفرم‌های صوت و تصویر فراگیر، تفسیرهای مختلفی از قانون می‌شد و همین مساله، متولی بودن سازمان صداوسیما و ساترا را به تاخیر می‌انداخت. از نظر من این تاخیر، فقط به‌دلیل تفسیرهای مختلفی بود که از قانون می‌شد.»
به گفته رییس رسانه آپرا، حالا دیگر تکلیف پلتفرم‌ها روشن‌تر شده است. سید‌رامین موسوی می‌گوید: «به‌نظرم با توجه به مشخص شدن قانون و تصمیم اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، حالا پلتفرم‌ها بهتر می‌دانند که تکلیف‌شان چیست. این مساله یک گام رو به جلو است. دیگر همه می‌دانند که با چه نهادی روبه‌رو هستند. البته این را هم باید گفت که تاکنون رویکرد پلتفرم‌ها مشخص بود، اما درباره تنظیم‌گری تصمیم قطعی اعلام نشده بود.»
پیمان جبلی رییس رسانه ملی درخصوص تخلفات شبکه نمایش‌خانگی می‌گوید: «ساترا به نمایندگی از صداوسیما مسوول تنظیم‌گری در حوزه صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی است. مشخصا در حوزه رسانههای صوت و تصویر فراگیر کاربرمحور و ناشرمحور به ویژه نمایش خانگی مسوولیت تنظیم‌گری و صدور مجوز تولید و انتشار به عهده صداوسیماست. این مبنا به علاوه مبانی قانونی دیگری که داشته، باید دنبال شود. ما در حال پیگیری آیین‌نامه تخلفات در مجلس و دولت هستیم که دستگاه قضا هم برای برخورد با تخلفات مسیر روان‌تر و سهل‌تری را طی کند.»
در شرایطی که بحث در این باره به صدر اخبار رسانه‌ها در ایران تبدیل شده است، انتشار خبری مبنی بر دریافت مجوز برخی چهره های سرشناس و معترض به واگذاری حق نظارت و اعطای مجوز به صداوسیما، واکنش های زیادی را در پی داشته است.دیروز خبری از سوی ساترا منتشر شد که در آن نشان می‌دهد برخی سریال‌ها با کارگردان‌هایی که ممکن بود حتی برخی از محتواهایشان هیچگاه نتوانند از سازمان سینمایی مجوز تولید بگیرند، از ساترا مجوز تولید گرفته‌اند.
در سه ماهه اول سال ۱۴۰۲ سریال‌های «زخم کاری۲»، «گناه فرشته»، «خجالت نکش۲»، «سرویس حوادث» و «افعی» از شورای صدور مجوز ساترا مجوز تولید گرفته‌اند و این شورا با برگزاری ۱۱ جلسه تعداد ۴۰ طرح سریال، هشت فیلمنامه سریال و پنج طرح برنامه تلویزیونی را بررسی کرده است.فریدون جیرانی، محمدحسین مهدویان، حامد عنقا، پیمان معادی، رضا مقصودی، مصطفی کیایی، برزو نیک‌نژاد و منوچهر هادی از جمله افرادی هستند که با حضور در جلسات شورای صدور مجوز تولید ساترا به سوالات اعضای شورا پاسخ دادند و در نهایت موفق به اخذ مجوز تولید سریال شدند.«زخم کاری۲» به تهیه‌کنندگی محمدرضا تخت‌کشیان و کارگردانی محمدحسین مهدویان، «نیلوفر آبی» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مصطفی کیایی، «گناه فرشته» به تهیه‌کنندگی و نویسندگی حامد عنقا، «نیسان آبی۲» به کارگردانی منوچهر هادی، «افعی» به نویسندگی پیمان معادی، «خجالت نکش۲» به کارگردانی رضا مقصودی، «خطبه عشق» به کارگردانی برزو نیک‌نژاد و تهیه‌کنندگی محمد شایسته، «سرویس حوادث» به نویسندگی و کارگردانی فریدون جیرانی از جمله سریال‌هایی بودند که در سه ماهه اول سال ۱۴۰۲ از ساترا مجوز تولید گرفته‌اند.
- 18
- 6
