چرا فیلم‌های «تام کروز» دیگر نمی‌فروشند؟

تازه ترین فیلم «تام کروز» با عنوان «جک ریچر؛ هرگز باز نگرد» چندی پیش در سینماهای آمریکا به نمایش درآمد؛ فیلمی که به کارگردانی «ادوارد زویک» که در گذشته نیز با تام کروز در فیلم بسیار ناموفق «آخرین سامورایی» همکاری کرده و به خاطر تهیه کنندگی «شکسپیر عاشق» به دریافت جایزه اسکار دهم نایل شده است.

 چرا قسمت دوم جک ریچر با بازی تام کروز، برخلاف قسمت اولش فیلم خوبی از کار درنیامد؟

اطلاعات فوری

Jack Reacher/‎ Never Go Back

•    کارگردان: کریستوفر مک کوری

•    فیلمنامه: کریستوفر مک کوری، براساس رمان یک شلیک نوشته لی چایلد

•    بازیگران: تام کروز، رزا ماند پایک، ریچارد جنکینز، ورنر هرتسوگ، دیوید اویلوو و رابرت دووال

•    «IMDB»: 6.‎1 از ۱۰

•    هزینه: ۶۰ میلیون دلار

•    فروش در گیشه: ۲۱۸ میلیون دلار

•    محصول: پارامونت پیکچرز

تازه ترین فیلم «تام کروز» با عنوان «جک ریچر؛ هرگز باز نگرد» چندی پیش در سینماهای آمریکا به نمایش درآمد؛ فیلمی که به کارگردانی «ادوارد زویک» که در گذشته نیز با تام کروز در فیلم بسیار ناموفق «آخرین سامورایی» همکاری کرده و به خاطر تهیه کنندگی «شکسپیر عاشق» به دریافت جایزه اسکار دهم نایل شده است. فیلم اخیر تام کروز در حقیقت دنباله ای است بر فیلم «جک ریچر» که در سال ۲۰۱۲ اکران شده بود و فروش نسبتا بالایی داشت.

شخصیت جک ریچر از رمان هیا محبوب نویسنده مشهور، «لی چایلد» اقتباس شده است. جک یک افسر نظامی بازنشسته است که هم اکنون بی خانمان و بی مقصد است اما ماجراهایی پیش می آید که مجبور می شود برای رو کردن دست یک عده پلیس فاسد با نیروهای نظامی همکاری کند. او که با زنی به نام «سوزان» در ارتباط است با یک غافلگیری عظیم رو به رو می شود.

وقتی به دفتر سوزان می رود، متوجه می شود سوزان به جرم جاسوسی و قتل دو نفر از افرادش متهم شده است. جک وارد میدان می شود تا سوزان را از توطئه ای که در آن گرفتار شده، برهاند. فیلم با بودجه ای ۶۰ میلیون دلاری تهیه شده و ۱۶۱ میلیون دلار فروش داشته است. در «جک ریچر: هرگز بازنگردم»، «کوبی اسمالدرز»، «پارتیک هویزینگر» و «دانیکا یاروش» نیز ایفای نقش کرده اند.

تام کروز کافی نیست

تام کروز در حال حاضر به عنوان قهرمان فیلم های اکشن در سینمای هالیوود به کارش ادامه می دهد. مثل «اتان هانت» در سری فیلم های «ماموریت غیرممکن». معمولا همدراین فیلم ها درخشش خوبی دارد. این سومین دهه ای است که او را در چنین نقش هایی می بینیم. تام کروز خاطره ای شده از یک قهرمان که در میان دود و اتش در حال تعقیب و گریز است. تام کروز پس از چهار سال برای دومین بار در نقش جک ریچر ظاهر شده است. کروز کلا در ایفای نقش افسر بازنشسته پلیس افشاگر ضعف دارد. بخشی از این ضعف بر می گردد به مشهور بودن این شخصیت در رمان های لی چایلد.

جک ریچر در کتاب آدم هیکلی و تنومندی است اما تام کروز اصلا چنین فیزیکی ندارد. هواداران کتاب های لی چایلد از بازی تام کروز در نقش جک ریچر بیزار هستند. آن ها معتقدند تام کروز در قیاس با شخصیت ریچر خیلی ضعیف و کوتوله است و قدرتی را که برای چنین کاراکتری لازم است، در اختیار ندارد، البته مهارت بازیگری کروز دلیلی شده تا چنین نقشی را به او بسپارند. در قسمت اول فیلم «کریستوفر مک کواری» که کارگردانی را بر عهده داشت، معتقد بود قدرت بازیگری تام کروز باعث می شود تماشاگر عدم تطبیق اندام او با غولی چون جک ریچر را فراموش کند.

در قسمت دوم فیلم هم بار اصلی بر دوش تام کروز است. در فواصل پیشروی داستان فیلم، تماشاچی انتظاری جز این ندارد که زودتر به صحنه های اکشن با حضور تام کروز برسد. اما او زیاد در این فیلم سرحال و پرانرژی به نظر نمی رسد. مشکل بزرگ فیلم را باید در فیملنامه و نحوه کارگردانی آن جست.

تام کروز به تنهایی ممکن است در داستان فیلم بتواند دنیا را نجات بدهد اما در عالم واقع نمی تواند یک تنه این فیلم را نجات بدهد. برخی منتقدان بر این عقیده اند که چون او به طور تقریبا همزمان در چند نقش مشابه حضور داشته، در این فیلم که محوریت آن با شخصیت اصلی است، چندان متفاوت و خلاق به نظر نمی آید.

ماموریت: خیلی غیرممکن

قسمت دوم فیلم جک ریچر در حالی توسط کمپانی پارامونت ساخته شد که قسمت اولش در سال ۲۰۱۲ موفقیت چندان چشمگیری کسب نکرده بود و با نمایش در کشورهای خارجی کلا توانسته بود به فروشی ۲۱۸ میلیون دلاری برسد. کمپانی پارامونت برای جک ریچر: هرگز باز نگرد کلا روی توانایی ها و جذابیت تام کروز حساب باز کرده بود. بنابراین ساخت قسمت دوم در نوع خودش یک ریسک بود. از یک طرف به خاطر پیشینه نه چندان موفق قسمت اول، از طرف دیگر به خاطر عدم محبوبیت تام کروز در میان دوستداران کتاب جک ریچر و از همه مهم تر نزدیک بودم زمان اکران آن به نمایش ماموریت غیرممکن.

در هالیوود معمولا رسم نیست که یک بازیگر در فاصله زمانی اندکی در نقش دو قهرمان شاخص ظاهر شود. پارامونت اما ریسک این کار را پذیرفت. لابد آن ها از کمپانی «فاکس» الگوبرداری کردند که به طور همزمان «لیام نیسون» را در دو نقش اکشن مورد استفاده قرار داد اما هنوز جای تعجب است که چرا تام کروز که با «ماموریت غیرممکن: غیرممکن» موفق ترین بازیگر کمپانی پارامونت در گیشه ها بود، حاضر شد از اعتبار خود به عنوان یک ستاره مایه بگذارد و در نقشی مشابه آن ظاهر شود.

«پل در گارابدین» تحلیلگر فروش سینما معتقد است: «کروز یکی از اندک بازیگرانی است که در این روزگار می تواند مانع شباهت دو نقش اکشن نزدیک به هم بشود اما حتی برای تام کروز هم این دو فیلم همانند دو قطب متضاد عمل کرده اند. یکی می تواند او را به اوج برساند و دیگری می تواند کاری کند که او برای همیشه از فهرست پرفروش ها خارج شود.»

قسمت دوم جک ریچر نتوانتس منتقدان را راضی کند. امتیاز ضعیف آن را با امتیاز قسمت اول قیاس کنید. اولی ۶۲ امتیاز ثبت کرد و این یکی تنها ۳۹ امتیاز.

کوبی اسمالدرز را بکشید

چند سال پیش کوبی اسمالدرز در سریال «ملاقات با مادر» نقش روبین شرباتسکی را بازی می کرد. او با این نقش به خوبی شناخته شد و توانست در سینما به نقش های بهتری دست بیابد. تمام این ها درست اما موفقیت در یک سریال کمدی نمی تواند دلیل خوبی باشد که او در جک ریچر هم بتواند بدرخشد.

او در جک ریچر: هرگز بازنگرد نقش «سوزان ترنر» را ایفا می کند و به سبک «آقا و خانم اسمیت» در حال مبارزه با رقیب مذکر خویش است و طبیعی است که چنین داستانی به یک زن قوی و نخبه نیاز دارد. برای اسمالدرز که تجربه اندکی در فیلم های اکشن دارد، این کاراکتر فرصتی بود تا با سن و سالش رقابت کند و خود را به عنوان یک بازیگر اکشن و دارای فیزیک قوی به اثبات برساند اما سایه تام کروز در فیلم خیلی سنگین است و اسمالدرز هم انگار از یک جای فیلم به بعد رقابت با او را بی خیال شده و به قضا و قدر تن داده است.

منتقدان بازی او را در فیلم با صفاتی چون «بی حال»، «سرد»، و «تصنعی» توصیف کرده اند که از کاراکتر زن فیلم، شبحی ساخته که به شدت تحت تاثیر شخصیت جک ریچر است. در یک مصاحبه وقتی این نقد را نسبت به او و بازیش در نقش سوزان ترنر مطرح کردند، پاسخ داد: «می دانید ماجرا چیست؟

برای من یک تسکین واقعی بود. من وقتی که برای امضای قرارداد رفتم، فیلمنامه را خوانده بودم اما مسئله این است که خواندن فیلمنامه و بازی کردن در فیلم دو کار بسیار متفاوت هستند و خیلی از چیزها هنگام فیلمبرداری تغییر کرد. من به حضور تام کروز و «اد زویک» در فیلم اعتماد کردم و نمی دانم چرا حتی باید برای شما هم توضیح دهم که اگر با دقت فیلم را ببینید، سوزان ترنر نقش اصلی را در داستان دارد، دارای دیدگاه است و بخش مهمی از ماجرا بر دوش اوست. شما می توانید صدها بار او را در موقعیتی ضعیف تر و آسیب پذیرتر از این که هست، ببینید اما در فیلمی که من بازی کردم، قهرمان زن و مرد در موقعیتی متعادل قرار داشتند.»

ناگفته پیداست که خانم اسمالدرز عصبانی شده که چنین حرف هایی زده. او نه در دنیای واقع ستاره ای است که بتواند همتراز تام کروز باشد و نه داستان فیلم اجازه می دهد که او به یک قهرمان زن همتراز با جک ریچر تبدیل شود.

جایی برای پیرمردها

اگر در فضای مجازی مطالب تازه ای را که درباره تام کروز نوشته شده بخوانید، متوجه خواهیدشد که او در دهه پنجم حضورش در هالیوود همچنان محبوب است و هوادارانش منتظر هستند تا او را در قسمت دیگری از ماموریت غیرممکن بینند اما تنها یکی دو فیلم دیگر مثل جک ریچر کافی است تا این محبوبیت را کاملا از بین ببرد. بهتر است او از کارگردان هایی مثل ادوارد زویک حذر کند. کارگردان هایی که دریافت شان از فیلم اکشن زیادی نوجوانان هاست و همه چیز را شل می گیرند.

جک ریچر: هرگز بازنگرد؛ البته سرگرم کننده است و نمی شود گفت واقعا فیلم چرندی است. لحظات خوب دارد و یک سکانس افتتاحیه بسیار درخشان که اگر قسمت اول فیلم را هم ندیده باشی، با داستان همراهت می کند اما این ها برای تام کروز که دیگر دارد پیر می شود و باید حواسش به خودش باشد، کافی نیست. شاید بهتر باشد که تام کروز از بازی در قسمت دیگری از این فیلم منصرف بشود و دیگر هرگز در قالب جک ریچر به پرده سینما برنگردد، چون اگر برگردد، ممکن است هوادارانش هم به او بگویند: «جایی برای پیرمردها نیست.»