ژانر وسترن یکی از محبوب ترین ژانرهای سینمایی است که هر یک از ما با دستکم یکی از فیلم های این ژانر خاطره داریم. روزگاری ژانر وسترن بر هالیوود، سینمای اروپا و اکثر جنبه های فیلمسازی در غرب حکمفرمایی می کرد. اما در همین زمان و به دلیل تولیدات فراوان این ژانر، برخی از فیلم های وسترن دیدنی و دارای ارزش تماشا نادیده گرفته شده یا در سایه دیگر فیلم ها قرار گرفتند. در فهرست فیلم های وسترن نادیده گرفته شده زیر فیلمی از جان فورد، هاوارد هاکس و سرجیو لئونه را نخواهید دید بلکه با فیلم هایی آشنا خواهید شد که زیبایی های بهترین فیلم های این ژانر را در خود دارند اما در طول زمان مورد توجه قرار نگرفته اند.
۶- یک دقیقه برای دعا، یک ثانیه برای مردن (۱۹۶۸)- فرانکو گیرالدی
یک وسترن اسپاگتی با بازیگران آمریکایی باعث شده که این فیلم ایتالیایی چیزی فراتر از دیگر فیلم های وسترن ایتالیا باشد. در فیلم «یک دقیقه برای دعا، یک ثانیه برای مردن» (A Minute to Pray, a Second to Die)، الکس کورد نقش مردی به نام مک کورد را بازی می کند که می خواهد به خاطر جنایاتش بخشیده شده و یک بار برای همیشه دست از زندگی خشونت بار گذشته اش بردارد. اما همانطور که می توان انتظار داشت، همه چیز طبق نقشه پیش نمی رود.
از همان ابتدای فیلم که فیلم وسترن اسپاگتی بودن را فریاد می زند، آنقدر تیراندازی انجام می شود که فراموش می کنیم کی در حال تیراندازی به کیست. شاهد تغییر لوکیشن های متوالی هستیم تا اینکه سروکله فرماندار با بازی رابرت رایان پیدا می شود و آنگاه است که امیدوار می شویم مک کورد شانسی برای زنده ماندن داشته باشد. او تنها کسی است که می تواند مک کورد را به عنوان یک جانی تحت تعقیب مورد عفو رسمی قرار دهد. خیلی زود بار دیگر شاهد تیراندازی های گسترده در دره ها و شهرها خواهیم بود که یکی از جنبه های جذاب فیلم است. برخی از مولفه های این فیلم و حجم خونریزی و کشت و کشتار آن در وسترن های هالیوودی امروزی دیده نمی شود.
۷- انتقام جویان (۱۹۷۲)- دانیل مان
فیلم «انتقام جویان» (The Revengers) تا حدودی تکرار سناریو فیلم مشهور «گروه خشن» (The Wild Bunch) است و در آن یک گروه از هفت تیرکش های پیر در غرب وحشی در حال دگرگون شدن سعی در پیدا کردن مسیر زندگی خود دارند. در این فیلم نیز ویلیام هولدن بعد از اینکه خانه اش را بدنبال جنگ داخلی آمریکا از دست می دهد، دوستان قدیمی اش را برای انتقام مرگ خانواده اش دور هم جمع می کند. از ارنست بروگناین تا وودی استرود و سوزان هیوارد، بازیگرانی را می بینیم که انگار برای آخرین تاخت و تاز وسترنی خود آماده می شوند. به جای یک وسترن پر از سکانس های اکشن، داستان تحت تاثیر سن بازیگران و شخصیت های آن قرار می گیرد، به خصوص شخصیت جان بندیکت که نقش آن را هولدن بازی می کند.
برای مثال وقتی که او پس از چند بار شکست در انتقام گرفتن به خانه قدیمی اش باز می گردد، فیلم نیز با او می رود. در واقع به جای صحنه های اکشن بی معنی یا فیلم برداری های زیبا، مخاطب با این مرد پیر و زخم خورده به کوهستان ها باز می گردد. حتی در نزدیک انتهای داستان نیز با عواقبی غیرمنتظره از انتخاب های بندیکت روبرو می شویم که تایید می کند انتخاب های او هنوز هم در دنیای خشن و بیرحم، درست و ارزشمند هستند. متاسفانه این سبک وسترن در سال ۱۹۷۲ به مذاق مخاطبان و منتقدان خوش نیامد اما با بررسی و تماشای دقیق تر می توانید ببینید که این بازیگران حتی در سال های آخر زندگی شان نیز به دنبال معنای زندگی هستند، درست مانند شخصیت های اصلی داستان.
۸- سوارکاران بزرگ (۱۹۸۰)- والتر هیل
والتر هیل کارگردانی است که ادعا می کند بدون توجه به برهه زمانی، هر فیلمی که ساخته یک نوع وسترن است. در «سوارکاران بزرگ» (The Long Riders) نیز او ترکیب از سکانس های اکشن همیشگی اش با اتفاقات تاریخی غرب وحشی را ارائه می دهد. چیزی که این فیلم را منحصربفرد می سازد این است که تمامی برداران داستان در واقعیت نیز برادر هستند. یانگرها همان برادران کارادین، برادران جیمز همان کیچ ها، میلرها همان کوایدها و برادران گست نیز همان فوردها هستند و این موضوع بر اعتبار و شیمی بین شخصیت های می افزاید که نمی توان آن را بدون حضور برداران واقعی داشت. در این فیلم شاهد عناصر اکشن وسترن متعددی مانند قطار و سرقت از بانک، کافه ها، سرقت های مسلحانه و درگیری بین گروه های خلافکار هستیم.
شمه هایی از سبک فیلم سازی سام پکینپا مانند سکانس هاس مرگ اسلوموشن و اشاره ای به واقعیات تاریخی مانند کشته شدن جسی جیمز را می توان در «سوارکاران بزرگ» دید. اما هیل نمی گذارد که برای یک دقیقه سرجایمان بند شویم زیرا اتفاقات بزرگ و زیادی برای این سوارکاران رخ می دهد. «سوارکاران بزرگ» فیلمی است که می توان بارها و بارها آن را تماشا کرد و به خاطر سکانس های اکشن و شیمی بین چهار دسته برادر و تعاملات آن ها از آن لذت برد. این فیلم در دورانی ساخته شده که ژانر وسترن در سراشیبی سقوط قرار گرفته بود و سریال های وسترن جای خود را به سریال های خانوادگی و پلیسی داده بودند. اما هیل با این فیلم یک وسترن جذاب به سبک خاص خودش به مخاطبان تقدیم کرد.
۹- افسانه لفتی براون (۲۰۱۷)- جارد موشه
فیلم «افسانه لفتی براون» (The Ballad of Lefty Brown) احترام زیادی برای ژانر وسترن قائل بوده و همه داستان فیلم از یاغی ها، مناظر خیره کننده غرب وحشی و تیراندازی های گسترده تشکیل شده است. جارد موشه در فیلم خود روی بیل پولمن و تلاش او برای انتقام مرگ دوستش متمرکز است که به تازگی به عنوان سناتور انتخاب شده بوده و نقش او را پیتر فوندا بازی می کند. اما همانطور که از عنوان فیلم نیز مشخص است، چیزی که به دنبال می آید یک وسترن ملایم اما گرفتار خشونت و بیرحمی دوران خود است. در حالی که داستان فیلم در مونتانا آغاز می شود، هیچ کمبودی از لحاظ مناظر مسحور کننده با قاب هایی رمانتیک ندارد.
داستان فیلم حول محور تیراندازی ها، مرگ های دردناک، مست کردن در کافه ها، کودکانی که در مورد یاغی ها رویاپردازی می کنند و البته مردی رنج کشیده که در اخلاق خاکستری غرب ناپایدار به دنبال اجرای عدالت است، می چرخد. با توجه به واژه «افسانه» در عنوان فیلم، موشه تقریباً می خواهد به ما بگوید که با یک داستان کوتاه در مورد لفتی براون در مسیر زندگی اش در غرب وحشی مواجه خواهیم شد اما وقتی فیلم به پایان می رسد، جنبه مالیخولیایی و شاعرانه فیلمش را بیشتر حس می کنیم که آن را به ادای احترامی زیبا به این ژانر تبدیل می سازد.
۱۰- برادران سیسترز (۲۰۱۸)- ژاک اودیار
چگونه یک فیملساز فرانسوی می تواند اولین فیلم انگلیسی زبان خود را در یک کمدی سیاه وسترنی در مورد دو برادر که دو جستجوگر طلا را تعقیب می کنند بسازد؟ خب، این تلاش خوب از آب در می آید و وقتی که ۴ بازیگر با استعداد و شناخته شده داشته باشید- خواکین فینیکس و جان سی رایلی در نقش براردران سیسترز و جیک جیلنهال و ریز احمد در نقش جستجوگران طلا- که رو در روی یکدیگر قرار می گیرند می دانید که با نتیجه هیجان انگیزی مواجه خواهید شد. این فیلم نیز مناظر زیبای غرب را به تصویر می کشد اما این شیمی بین بازیگران است که باعث شده فیلم «برادران سیسترز» (The Sister Brothers) متمایز جلوه کند.
در این فیلم هرگز نمی توانید چیزی را پیش بینی کنید، از دوئل ها تا تیراندازی های طولانی و صحبت های بامزه دور آتش در طول شب. در سکانسی که رایلی توسط یک عنکبوت گزیده شده و مانند یک بالن متورم می شود نمی دانید بخندید یا منتظر اتفاق بدی باشید یا هر دو. ژاک اودیار موفق می شود وسترنی تازه و مرتبط با زمان بسازد و شخصیت هایش را تا سرحد ممکن در موقعیت هایی واقعی پر از طمع، خشم، درماندگی و ناامیدی، کاملاً انسانی جلوه دهد. هر چه داستان پیش می رود جدی تر می شود به خصوص زمانی که دو برادر پس از سال ها کشتار و سرقت تصمیم می گیرند که بازنشست شده و زندگی آرامی داشته باشند. علیرغم داشتن بازیگرانی بزرگ با جذابیت بالا، اما شوربختانه «برادران سیسترز» نادیده گرفته شد اما می توان آن را یکی از بهترین فیلم های ژانر وسترن در یک دهه اخیر دانست.
- 19
- 3