آلفرد هیچکاک، سلطان تعلیق سینما، که تاثیر سبک فیلمسازی او برای همیشه در سینما نهادینه شده است، بیشتر به خاطر ساخت فیلم های تریلر هنرمندانه شناخته می شد. این ژانر همواره مورد توجه مخاطبان بوده هر چند به مذاق منتقدان خوش نیامده است. با این وجود، هیچکاک بیش از هر کس دیگری فیلم های شاهکار متعددش را با توسعه شخصیت ها و سکانس های اکشن تقویت می کند. مهم نیست داستان تا چه اندازه پرتنش باشد، چرخ و فلک سینایی او پر از شخصیت های اصلی قابل درک و با قابلیت همزادپنداری است. آلفرد هیچکاک همواره شیفته عناصر روانشناختی ژانر جنایی بوده و سعی می کرد حضور دوربین سایه ای سنگین بر فضای فیلم داشته باشد.
این خصیصه نیاز اندکی به هزینه زمانی و مالی دارد اما مقدار غیرقابل تکراری از تعلیق و تنش را در داستان ایجاد می کند. بسیاری تلاش کرده اند از سبک فیلمسازی آلفرد هیچکاک تقلید کنند اما هیچ کسی تاکنون به اندازه خود هیچکاک در چنین کاری موفق نبوده است. اگر چه نمی توان فیلمی ضعیف یا حتی متوسط در کارنامه آلفرد هیچکاک پیدا کرد اما بدون شک برخی از فیلم های او بهتر از دیگر فیلم هایش بوده اند. بدین بهانه در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با بهترین فیلم های آلفرد هیچکاک بر اساس رتبه بندی وبسایت IMDb آشنا کنیم.
۱۰- سایه تردید (۱۹۴۳)
امتیاز: ۷٫۹
فیلم درام کلاسیک «سایه تردید» (Shadow of a Doubt) در مورد یک دختر خسته و درمانده است که فکر می کند عمویش یک قاتل سریالی است. هیچکاک در این فیلم جامعه را به نقد کشیده و از طریق دیالوگ های شخصیت قاتل سریالی انتقادات تندی را متوجه جامعه می کند. با این وجود، علیرغم اشاراتی تند و انتقادی به جامعه، خود داستان فیلم نیز جذاب و تاثیرگذار است. رازآلودگی داستان باعث می شود که نتوانید چیزی را حدس بزنید اما همین قابلیت باعث می شود که تعلیق موجود در عمق فیلم به خوبی مخاطب را درگیر خود سازد. برخی از نقش آفرینی های فیلم تصنعی هستند که شاید عمدی بوده باشد. همچنین شخصیت جوزف کاتن در فیلم بسیار ترسناک و پیچیده است.
۹- بدنام (۱۹۴۶)
امتیاز: ۷٫۹
فیلم «بدنام» (Notorious) یک فیلم رمانتیک نامتعارف است که تنها از کارگردانی مثل هیچکاک می توان انتظار داشت و قسمت دوم مجموعه فیلم های «ماموریت غیرممکن» به وضوح از آن الهام گرفته است. شخصیت اصلی فیلم یک مامور مخفی بسیار جدی و سرد است که زنی را ترغیب به اغوای یک شخصیت نازی می کند. اما این وظیفه ناگهان به رابطه عاشقانه غیرمنتظره بین دو آمریکایی بدل می شود. فیلم کاملاً پرتنش و خشن شروع شده اما به یکی از احساسی ترین روابط عاشقانه ای که در فیلم های هیچکاک دیده شده تبدیل می شود.
با این وجود، جنبه رمانتیک فیلم بر جذابیت داستان جاسوسی آن می افزاید، داستانی که بسیار دقیق و تمیز ارائه می شود. خطری که هر لحظه در حال بالا گرفتن است با رابطه بین شخصیت های اصلی همگام است و این توازن بر تعلیق داستان می افزاید. کری گرانت در نقش یک مرد بسیار سرد و شیفتگی پس از آن به خوبی از پس کار برآمده است اما اینگرید برگمن که بار اصلی جذابیت فیلم را بر دوش دارد حتی در کوچکترین جزییات نقش خود نیز خیره کننده ظاهر می شود.
۸- غریبه ها در قطار (۱۹۵۱)
امتیاز: ۸
فیلم «غریبه ها در قطار» (Strangers on a Train) مدت زمان غیرمعمولی را با قاتل سریالی سر می کند و به شکلی واقعی و حیرت انگیز با اشتیاق و میل به قتل بازی می کند. در واقع یکی از پرتنش ترین و پرتعلیق ترین سکانس های فیلم مربوط به تلاش قاتل برای بازیابی مدرک افشای قتل های اوست.
داستان فیلم به شکلی جذاب مخاطب را به همزادپنداری و همراهی با قاتل و تعمق در مورد محدودیت های شخصیتی خود وا می دارد. نقشه قتل نیز به خودی خود بسیار شیطانی و هوشمندانه است. تمرکز بر قتل هایی بی نقص همواره مرکز ثقل بسیاری از داستان های هیچکاک و محرکی برای مجموعه تلویزیونی آنتالوژی او بوده است. شخصیت اصلی داستان یک بازیکن تنیس است و ضربات استراتژیک او در طی بازی می تواند ایهامی جالب برای داستان فیلم قلمداد شود.
۷- طناب (۱۹۴۸)
امتیاز: ۸
تریلر کوچک اما زیرکانه «طناب» (Rope) در واقعی اقتباسی بی نقص از یک نمایشنامه با فضایی تنگ و تاریک است. دو قاتل مغرور با راه اندازی یک مهمانی شام عملیات خفه کردن موفقیت آمیز قربانیشان را جشن می گیرند. در حالی که این موضوع می تواند امکان شک به آن ها را کاهش دهد اما ناگهان جیمز استوارت ظاهر شده در حالی که رویه پیگیری ماجرا از طرف او بسیار تاثیرگذار و هیجان انگیز است.
اگر فیلم کوتاه نبود شاید داستان فیلم کمی بیش از حد پیچ و تاب دار به نظر می رسید اما گام بندی و سرعت وقوع اتفاقات بسیار دقیق و درست است. هیچکاک در این فیلم از یک ترفند خارق العاده استفاده کرده و کل داستان را در قالب یک برداشت و با چند توین هنرمندانه و دقیق به تصویر می کشد. این سبک از روایت باعث می شود که وجه هنرمندانه سبک کارگردانی هیچکاک بیشتر به چشم بیاید که بازی های جذاب بازیگران نیز بر گیرایی و زیبایی فیلم می افزاید.
۶- ربه‌کا (۱۹۴۰)
امتیاز: ۸٫۱
فیلم «ربه‌کا» (Rebecca) اولین فیلم بزرگ هیچکاک در هالیوود بود که جایزه اسکار بهترین فیلم سال را نیز بدست آورد اما شوربختانه جایزه ای به خود کارگردان اعطا نشد. این فیلم بر اساس رمان مشهور دافنه دو موریه به همین نام ساخته شده است، رمانی که بهترین منبع اورجینال برای احساسات هیچکاک به منظور ساخت یک داستان بی نقص بود. «ربه‌کا» را می توان مطالعه دقیق و شخصی غم و ازدواج دانست که همواره از موضوعات مورد علاقه این کارگردان مشهور بوده است. هیچکاک با هنرمندی تمام این فیلم را به یک اندازه در قالب کمدی و درام می سازد اما تمرکز اصلی او بر روی ویژگی های درام داستان با یک رازآلودگی مسحور کننده اهست. همچنین دو بازیگر نقش های اصلی فیلم نیز خیره کننده ظاهر شده و بازی همراه با آرامش و محدودیت لارنس اولیویه با ناآرامی و تشویش جوآن فونتن همراه می شود.
۵- ام را به نشانه مرگ بگیر (۱۹۵۴)
امتیاز: ۸٫۲
در فیلم «ام را به نشانه مرگ بگیر» (Dial M For Murder) نیز شاهد یک نمایشنامه دیگر با بازیگرانی سرشناس هستیم. گریس کلی تنها در چند مورد از فیلم های متعدد هیچکاک حضور داشت اما در این فیلم تاثیری شدید و ماندگار بر مخاطبان و هالیوود گذاشت. داستان فیلم در مورد خیانت است و شوهر پشیمانی که یکی از دقیق ترین و تمیزترین نقشه های قتل ممکن را طراحی می کند. داستان فیلم کند شروع می شود که از منبع اصلی فیلمنامه نشأت می گیرد اما تمام این کندی برای جذابیت فیلم لازم است. هیچکاک این قتل بی نقص را با یک پیچش داستانی باورنکردنی همراه می سازد و پلیس نیز درست به اندازه قاتل باهوش است. شوهر داستان با ابتکار و هوش خود دوئلی جذاب را با نیروهای پلیس راه می اندازد و تا لحظات آخر فیلم مخاطب را در حال حدس زدن نگه می دارد.
۴- شمال با نورث وست (۱۹۵۹)
امتیاز: ۸٫۳
ارنست لمن، نویسنده فیلمنامه «شمال با نورث وست» (North by Northwest) می خواست با مشارکت هیچکاک فیلمی ماندگار بسازد و در این امر نیز موفق بود. در سراسر کارنامه هنری هیچکاک، وی علاقه ای وسواس گونه به هویت های اشتباهی و جاسوسی داشت. اما جذاب ترین پرداخت او به این مسائل در فیلم «شمال با نورث وست» بوده است، با جوک ها و ماجراهایی بسیار بیشتر از همیشه. این فیلم بیشتر بر جذبه سرگرم کنندگی و جذابیت داستان تمرکز دارد و در کنار سیال بودن داستان از موسیقی عجیب و هیجان انگیز نیز بهترین استفاده را می برد. علیرغم مدت زمان غیرمعمول و بسیار بلند فیلم، پیچش های داستانی متعدد باعث شده که مخاطب هیچگاه از تماشای این فیلم خسته نشود.
۳- سرگیجه (۱۹۵۸)
امتیاز: ۸٫۳
بسیاری فیلم «سرگیجه» (Vertigo) را بهترین فیلم تاریخ سینما می دانند که البته دلایل خوبی نیز برای این ادعا دارند. به دلیل بن مایه های سوررئال، فیلم «سرگیجه» از لحاظ بصری بسیار جذاب است با موتیف های تکراری هوشمندانه و فضای حومه شهری سرسبز. موسیقی جذاب فیلم بسیار خلاقانه و منحصربفرد است و با حرکات دوربین بسیار پرجزییات و دقیق هیچکاک براحتی هماهنگ می شود. و البته داستان روانشاسانه فیلم امکان بهترین بازی ها را فراهم می سازد. در نهایت می توان «سرگیجه» را ترکیبی از تمامی اجزایی دانست که سینما را تا به این حد تاثیرگذار و دوست داشتنی ساخته است. این فیلم شاهکاری ترسناک است که مخاطبان را در سقوط شخصیت اصلی فرو برده و آن ها را رها نمی سازد.
۲- پنجره پشتی (۱۹۵۴)
امتیاز: ۸٫۵
به لطف دید زدن های شخصیت گرفتار در آپارتمان فیلم «پنجره پشتی» (Rear Window)، این فیلم را باید نماد خالص سینما دانست. مخاطب عامدانه به عنوان بازیگر توسط جیمز استوارت به کار گرفته می شود که توسط همسایگانش به یک اندازه گرفتار شده و گرفتار شده است. این کیفیت عمیق باعث افزایش تعلیق داستان به مرحله ای ویرانگر می شود، چنانکه انگار خود مخاطبان این مبارزه خطرناک را خود متقبل شده اند. این فیلم در سراسر داستان خود سبک خاص کمدی هیچکاک را در خود دارد، با صحبت هایی چنان وقیحانه در مورد قتل که تکان دهنده و استرس زا است. همچنین می توان «پنجره پشتی» را همزمان یک تعمق جذاب در مورد جایگاه اجتماعی، عشق و ازدواج دانست. با استفاده از همسایگان، هیچکاک همه جنبه های یک رابطه عاشقانه را به تصویر می کشد که می تواند آینه ای بی نقص برای شخصیت های اصلی و مخاطبان باشد.
۱- روانی (۱۹۶۰)
امتیاز: ۸٫۵
شهرت فرازمینی فیلم «روانی» (Psycho) خود گویای همه چیز است به نحوی که حتی کسانی که فیلم را ندیده اند نیز از شهرت آن باخبر بوده و آن را یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینما می دانند. این داستان کلاسیک ترسناک که چندین دنباله و یک سریال موفق نیز در چند دهه اخیر از روی آن ساخته شده، سبک جدید از ژانر وحشت به نام اسلشر را نیز بوجود آورد. فیلم «روانی» یکی از غنی ترین فیلم های تاریخ هالیوود از لحاظ شماتیک و از لحاظ بصری نیز یکی از ترسناک ترین فیلم هاست. علیرغم اینکه پیچش داستانی فیلم دیگر آن تازگی و جذابیت گذشته را ندارد اما خود داستان به هیچ عنوان منسوخ و کلیشه ای نشده است.
بنیان مفهومی داستان نیز بسیار قوی بوده و با تاریک ترین جنایت ها، معصومانه ترین شخصیت ها و شرایط را فاسد می کند. تصویر گوتیک سیاه و سفید عامدانه فیلم بر ناخوشایند بودن و تاریک بودن فضا برای شخصیت نورمن بیتس می افزاید. بدون شک نورمن بیتس یکی از جذاب ترین و نمادین ترین شخصیت های شرور تاریخ در تمامی محمل های داستانی است. می توان بارها فیلم را دید و بارها از جنبه های مختلف در مورد آن صحبت کرد بدون این که حرف کم آورد. «روانی» فیلمی بسیار سرگرم کننده است که تماشای آن یک ضرورت تلقی می شود.
- 17
- 2
