۱۰ فیلم برتر جیم کری/ از ماسک تا درخشش ابدی یک ذهن پاک

جیم کری که در کودکی از نظر اقتصادی زندگی دشواری را تجربه کرده بود کار خود را از باشگاه‌های شبانه آغاز کرد. او که حالت چهره و صدای شخصیت‌های معروف را تقلید می‌کرد در آغاز فعالیت‌هایش چندان موفق نبود و شرایط بد خانواده نیز امکان دنبال‌کردن جاه‌طلبی‌هایش را پیچیده‌تر می‌ساخت.

با بهبود شرایط اقتصادی خانواده، ثبات زندگی و بالابردن کیفیت نمایش‌های ابتدایی، جیم کری در کمدی‌کلاب‌ها جایگاه تثبیت‌‌شده‌ای به دست آورد. به تدریج استعدادهای جیم کری جوان دیده شد، امکان نقل مکان او به هالیوود فراهم شد و فعالیت‌های گسترده‎‌تر او به عنوان یک استند‌آپ کمدین ادامه یافت.

با این حال سقف آرزوهای کری بلندتر از این بود؛ او ترجیح می‌داد از سطح یک استندآپ کمدین فراتر رود و به همین دلیل هم حضور در مجموعه‌های تلویزیونی را آزمود؛ از جمله این مجموعه‌ها «رنگ‌های زنده» (In Living Color‎) بود که به مدت ۴ سال جیم کری را در میان بازیگرانش به کار گرفت.

کری تا سال ۱۹۹۴ یعنی حدود ۳۲ سالگی شهرت چندانی نداشت اما حضور در چندین اثر سینمایی به شکل هم‌زمان در سال ۱۹۹۴ باعث شد به شکل بی‌سابقه‌ای مورد توجه قرار گیرد. «ایس ونچورا: کارآگاه حیوانات» (Ace Ventura: Pet Detective)، «ماسک» (The Mask) و «احمق و احمق‌تر» (Dumb and Dumber) هر سه محصول ۱۹۹۴ سرنوشت این بازیگر را به‌کلی دگرگون کردند. او برای اولین‌بار به‌خاطر فیلم ماسک نامزد دریافت جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش اصلی مرد شد و دیگر اثر او یعنی احمق و احمق‌تر هم به یک موفقیت تجاری ملموس انجامید.

اما در اواخر دهه ۹۰ شهرت کری از سطح بازیگر محبوب مخاطبان فراتر رفت و منتقدان را هم تحت تاثیر قرار داد. این کمدین مشهور با حضور در فیلم سینمایی «نمایش ترومن» (The Truman Show) که یک کمدی-درام تاثیرگذار بود نشان داد قابلیت‌های چشمگیری دارد. کری برای این فیلم تحسین‌شده جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش اصلی مرد را دریافت کرد.

گرچه می‌توان ادعا کرد جیم کری تا پایان دهه نود جایگاه خود را به عنوان یک بازیگر و کمدین برجسته تثبیت کرده بود اما نقش‌آفرینی در فیلم‌هایی چون «درخشش ابدی یک ذهن پاک» (Eternal Sunshine of the Spotless Mind) در سال ۲۰۰۴ نشان داد او همچنان می‌تواند مخاطبانش را با آثار باکیفیت تحت تاثیر قرار دهد.

جیم کری از سال ۲۰۰۸ و پس از بازی در کمدی رمانتیک «مرد بله‌گو» (Yes Man) نتوانسته شهرت سال‌های گذشته را حفظ کند و تا حدودی به حاشیه رفته با این وجود کارنامه کاری این بازیگر و مجموعه آثاری که ظرف دو دهه در آن‌ها به ایفای نقش پرداخت این چهره را به یکی از کمدین‌های مهم هالیوود تبدیل کرده است.

در ادامه نگاهی خواهیم داشت به ۱۰ فیلم کلیدی جیم کری که باید ببینید:

۱- ماسک (The Mask)

کارگردان: چاک راسل

سال ساخت: ۱۹۹۴

فیلم سینمایی ماسک که در حقیقت زندگی حرفه‌ای جیم کری را متحول کرد یکی از متفاوت‌ترین فیلم‌های ابرقهرمانی همه دوران‌ها است. این کمدی به کارگردانی چاک راسل روایت زندگی مردی معمولی است که زندگی‌اش طی یک اتفاق متحول شده و قدرت‌های خارق‌العاده‌ای به‌دست می‌آورد اما مثل آثار کلیشه‌ای ابرقهرمانی قرار نیست از این قدرت‌ها برای حفاظت از جهان استفاده ‌کند.

ماسک بیشتر از اینکه به فیلم‌های مجموعه‌ای چون مرد عنکبوتی شبیه باشد به فیلم سینمایی «پروفسور دیوانه» (The Nutty Professor) نزدیک است. پروفسور دیوانه یک کمدی بزن‌بکوب به کارگردانی و بازیگری جری لوئیس است. نقش جری لوئیس از این نظر با نقش جیم کری در فیلم سینمایی ماسک قابل مقایسه است که لوئیس نیز در پروفسور دیوانه قدرت خود را در جهت رسیدن به منافع شخصی به‌کار می‌گیرد.

بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که ماسک نه فقط در کارنامه حرفه‌ای جیم کری بلکه در فعالیت‌های حرفه‌ای کامرون دیاز هم نقش تعیین کننده‌ای داشت. در واقع دیاز از طریق این اثر و در سن ۲۲ سالگی به شکل جدی وارد سینما شد.

۲- مرد روی ماه (Man On The Moon)

کارگردان: میلوش فورمن

سال ساخت: ۱۹۹۹

با پیشنهاد حضور در فیلم سینمایی مرد روی ماه رویای جیم کری به حقیقت پیوست و نقش کمدین افسانه‌ای اندی کافمن به او واگذار شد. مرد روی ماه به کارگردانی میلوش فورمن اثری زندگینامه‌ای است که لحظات دراماتیک زیادی را از کودکی تا به شهرت رسیدن کافمن در خود جای داده است.

گرچه فیلم از نظر تجاری چندان موفق نبود و منتقدان نیز بر سر کیفیت آن به دو دسته تقسیم شدند اما جیم کری بابت ایفای نقش کافمن تماما تحسین شد. او بخاطر همین نقش برای دومین‌بار جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش اصلی مرد را تصاحب کرد.

۳-سرگذشت ناگوار،داستان‌های لمونی اسنیکت (Lemony Snicket’s A Series Of UnfortunateEvents)

کارگردان: برد سیلبرلینگ

سال ساخت: ۲۰۰۴

جیم کری در فیلم سینمایی «سرگذشت ناگوار، داستان‌های لمونی اسنیکت» در نقش یک شخصیت منفی به نام کنت اولاف به ایفای نقش پرداخته. کری در این کمدی سیاه گوتیک عملکرد موفقیت‌آمیزی داشت و زیر و بم شخصیت اولاف را کاملا باورپذیر از کار درآورد.

فیلم درباره سه فرزند خردسال خانواده‌ای ثروتمند است که پس از یک آتش‌سوزی عمدی والدین‌شان را از دست داده و به قیم‌شان کنت الاف سپرده می‌شوند. الاف سرپرستی این کودکان را قبول کرده تا بتواند در زمان مناسب با نابودکردنشان ثروت آن‌ها را به چنگ آورد.

سرگذشت ناگوار، داستان‌های لمونی اسنیکت در مجموع نقدهای مثبتی دریافت کرد. فیلم بخاطر کیفیت تولید و نقش‌آفرینی‌ها (بویژه نقش‌آفرینی جیم کری) تحسین شد اما از طرف بعضی منتقدان به دلیل لحن خاص کمدی‌اش مورد نقد قرار گرفت.

این اثر سینمایی به نسبت خود فیلم گران‌قیمتی بود و با بودجه ۱۴۰ میلیون دلاری ساخته شده بود اما فروش ۲۱۱ میلیون دلاری فیلم نتوانست یک عملکرد درخشان تجاری را برای فیلم رقم بزند.

۴- پگی سو ازدواج کرد (Peggy Sue Got Married)

کارگردان: فرانسیس فورد کوپولا

سال ساخت: ۱۹۸۶

فیلم سینمایی پگی سو ازدواج کرد روایت زندگی زنی است در چهلمین سال زندگی‌اش (با بازی کاتلین ترنر) که برای جدا شدن از همسرش چارلی (با بازی نیکلاس کیج) آماده شده و در عین حال برای سال‌های از دست‌رفته‌ زندگی‌اش لبریز از احساس پشیمانی است.

فیلم فضایی فانتزی دارد و به همین دلیل پگی این فرصت را پیدا می‌کند که به گذشته برگردد و همه‌چیز را دوباره از آغاز شروع کند. قدم اول پرهیز از وقایعی است که به ازدواج با چارلی منجر شد اما ماجرا آنطور که انتظار داریم پیش نمی‌رود.

نقش جیم کری در پگی سو ازدواج کرد یک نقش بسیار کوتاه است اما فیلم از جمله آثار اولیه کری است که تلاش او برای تبدیل‌شدن به یک بازیگر مطرح را نشان می‌دهد و به دلیل کیفیت کلی فیلم دیدن آن اصلا خالی از لطف نیست. کری تقریبا یک دهه پس از این اثر موفق شد جایگاه خود را تثبیت کرده و به شهرت برسد.

۵- نمایش ترومن (The Truman Show)

کارگردان: پیتر ویر

سال ساخت: ۱۹۹۸

فیلم سینمایی نمایش ترومن یک کمدی علمی-تخیلی است که با داستان بدیعش به‌سادگی می‌توانست یکی از قسمت‌های مجموعه تلویزیونی «آینه سیاه» باشد؛ مجموعه‌ای که به اثرات جانبی تکنولوژی بر انسان مدرن می‌پردازد.

در نمایش ترومن جیم کری نقش ترومن بربنک را برعهده دارد؛ مردی با زندگی قاعده‌مند، ساده و نسبتا رضایت‌بخش که در شهر کوچکی زندگی می‌کند. ترومن به‌تدریج متوجه نشانه‌های غیرعادی و عجیبی درون زندگی‌ای می‌شود؛ او درمی‌یابد دوربین‌هایی به‌شکل تمام‌وقت زیر نظرش دارند و زندگی‌اش را برای تماشاگرانی بسیار علاقه‌مند در سراسر جهان نمایش می‌دهند.

فیلم‌نامه نمایش ترومن از قسمت شصت و چهارم مجموعه تلویزیونی «منطقه نیمه‌روشن» (The Twilight Zone‎) الهام گرفته شد. منطقه روشن سریالی بود که پخش آن از سال ۱۹۸۵ آغاز شد و خود ادامه مجموعه‌ای بود به همین نام که در سال‌های ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۴ پخش‌شده و بسیار مورد توجه قرار گرفته بود.

نمایش ترومن یک موفقیت تجاری بود و با بودجه ۶۰ میلیون دلاری حدود ۲۶۴ میلیون دلار فروخت. فیلم علاوه بر مخاطبان موفق شد به شکل چشم‌گیری رضایت منتقدان را هم جلب کند.

۶- درخشش ابدی یک ذهن پاک (Eternal Sunshine Of The Spotless Mind)

کارگردان: میشل گوندری

سال ساخت: ۲۰۰۴

چارلی کافمن در قامت فیلم‌نامه‌نویس داستانی سرشار از احساساسات را به اثری ماندگار تبدیل و میشل گوندری آن را کارگردانی کرده است. فیلم درباره احساساتی است همچون فروماندگی و نومیدی که پس از شکست یک رابطه عاطفی ایجاد می‌شود و عموم مخاطبان با آن عمیقا ارتباط برقرار می‌کنند.

درخشش ابدی یک ذهن پاک یک فیلم فانتزی رمانتیک است و عشق شدید جوئل (با بازی جیم کری) را نسبت به کلمنتاین (با بازی کیت وینسلت) روایت می‌کند. عشقی دردناک که قلب جوئل را شکسته و باعث شده برای فرار از خاطرات به شرکتی مراجعه کند که با استفاده از یک تکنولوژی جدید خاطرات را از ذهن پاک می‌کند. با این وجود در فرایند پاک‌کردن این خاطرات اشتباهاتی رخ می‌دهد و شخصیت اصلی فیلم در دام آن‌ها گرفتار می‌شود.

درخشش ابدی یک ذهن پاک از ساختار غیرخطی برای پیشبرد روایت استفاده می‌کند؛ ساختاری که از نگاه فرمی هم با تودرتوبودن دالان‌های ذهن و حافظه هماهنگ است و می‌تواند به بهترین شکل داستانی را درباره عشق و خاطرات بازگو کند.

۷- دروغگو دروغگو (Liar Liar)

کارگردان: تام شادیاک

سال ساخت: ۱۹۹۷

جیم کری در فیلم سینمایی دروغگو دروغگو نقش وکیلی به نام فلچر رید را بازی می‌کند که بابت برآورده‌کردن آرزوی تولد پسرش نباید ۲۴ ساعت دروغ بگوید؛ همین موضوع به ظاهر ساده صحنه‌های به‌شدت خنده‌داری در این فیلم خلق کرده است.

فیلم پیام ساده و مهمی درباره دروغگویی دارد و از طریق روایت خود بر این پیام تاکید می‌کند.

دروغگو دروغگو دومین همکاری از مجموع سه همکاری میان شادیاک و جیم کری است. پروژه‌های مشترک شادیاک و کری از فیلم ایس ونچورا: کارآگاه حیوانات در سال ۱۹۹۴ آغاز شد و در نهایت به «بروس قدرتمند» (Bruce Almighty) ساخته سال ۲۰۰۳ ختم شد.

این اثر سینمایی از نظر تجاری موفق عمل کرد و در حالی که با بودجه ۴۵ میلیون دلاری تولید شده بود حدود ۳۰۰ میلیون دلار فروخت.

۸- احمق و احمق‌تر (Dumb And Dumber)

کارگردان: برادران فارلی

سال ساخت: ۱۹۹۴

احمق و احمق‌تر یک کمدی جاده‌ای به کارگردانی برادران فارلی به‌عنوان یکی از جذاب‌ترین و سرگرم‌کننده‌ترین آثار جیم کری شناخته می‌شود که آغازگر یک مجموعه سینمایی بود. گرچه در این مجموعه دو قسمت دیگر نیز عرضه شده که یکی از آن‌ها در سال ۲۰۱۴ با بازی جیم کری همراه بود اما باقی فیلم‌های مجموعه هرگز نتوانستند موفقیت قسمت اول را چه از نگاه مخاطبان و چه از نگاه منتقدان تکرار کنند.

داستان فیلم از این قرار است:‌ زنی در فرودگاه کیف خود را جا می‌گذارد. یک راننده لیموزین احمق و دوست احمق‌ترش تصمیم می‌گیرند در یک سفر جاده‌ای به‌شدت خنده‌دار این کیف را به صاحبش بازگردانند.

کم‌تر فیلمی در سال‌های اخیر ساخته شده که به اندازه احمق و احمق‌تر موقعیت‌های خنده‌دار خلق کند و کمتر اثر کمدی را سراغ داریم که این موقعیت‌ها را چنین سریع پشت سر هم قرار داده باشد. همه‌چیز در فیلم‌نامه به‌گونه‌ای حساب‌شده و دقیق در نظر گرفته شده تا تجربه بی‌نهایت لذت‌بخشی برای تماشاگران فراهم شود: طرح داستانی به‌طور کلی خنده‌دار است هم‌چنان که هر صحنه خودش به‌تنهایی خنده‌دار است.

۹- ایس ونچورا: کارآگاه حیوانات (Ace Ventura: Pet Detective)

کارگردان: تام شادیاک

سال ساخت: ۱۹۹۴

یکی از چند اثر جیم کری در سال ۱۹۹۴ که نقشی کلیدی در شهرت او داشت ایس ونچورا: کارآگاه حیوانات بود. فیلم درباره یک کارآگاه حیوانات است که برای یافتن یک دلفین دزدیده شده به کار گرفته می‌شود.

کری در نوشتن فیلم‌نامه این اثر سینمایی نیز نقش داشته و با تام شادیاک و جک برنشتاین همکاری کرد. گرچه فیلم از نگاه منتقدان چندان باکیفیت ارزیابی نشد اما حضور کری و نقش او باعث شد مجموعه طرفداران خاص خود را پیدا کند. بخشی از هواداران جیم کری هنوز هم او را با نقش ایس ونچورا به یاد می‌آورند.

۱۰- دوستت دارم فیلیپ موریس (I Love You, Phillip Morris)

کارگردان: جان ریکوآ، گلن فیکارا

سال ساخت: ۲۰۰۹

فیلم سینمایی دوستت دارم فیلیپ موریس بر اساس داستان زندگی واقعی استیون جی راسل یک شیاد که چندین‌بار از زندان فرار کرده است ساخته شده. این اثر سینمایی نسبت به آثار دیگر جیم کری که هوادارانش به آن عادت دارند کمدی تاریک‌تری است و از سوی دیگر با عناصر دراماتیک بیشتری همراه است؛‌ گرچه با وجود همه این‌ها این‌بار هم با فیلمی سرگرم‌کننده و لذت‌بخش روبرو می‌شویم.

جیم کری در نقش راسل به زندان می‌افتد و در آنجا میان او و هم‌سلولی‌اش فلیپ موریس (با بازی یوان مک‌گرگور) یک رابطه عاطفی شکل می‌گیرد. وقتی‌ موریس از زندان آزاد می‌شود راسل برای دیدن او چهار بار از زندان فرار می‌کند.

می‌توان ادعا کرد دوستت دارم فیلیپ موریس نسبت به سایر بازی‌های جیم کری برای او چالش‌برانگیزتر و پیچیده‌تر بوده است چرا که از نظر شخصیت‌پردازی ظرایف زیادی در کار است.

دوستت دارم فیلیپ موریس بر اساس کتابی به همین نام نوشته استیو مک ویکر به کارگردانی گلن فیکارا و جان ریکوا ساخته شده است. دیمن وایز منتقد فیلم مجله تایمز با تمجید از بازی جیم کری به‌عنوان یکی از بهترین نقش‌آفرینی‌های او، معتقد بود کری با این فیلم ثابت کرده بازیگر محبوبی است که به قوانین نانوشته و هیاهوهای هالیوود پایبند نمی‌ماند.