تحلیل ویژه برنامه هایی که شبکه های مختلف تلویزیون در شب یلدا روی آنتن فرستادند. در شبی که غالب برنامه ها خالی از ایده خلاقانه، مهمان ویژه و مواد سرگرم کننده بودند، شبکه سه و دو توانستند گلیم خود را تا حدودی از آب بیرون بکشند.
خوشبینانه به استقبال شب یلدا رفتیم اما این بار هم نشد چیزی که باید. نه؛ همه دلیل ناموفق بودن شبکه های تلویزیونی را نمی توان به ماجرای ناصر ملک مطیعی ربط داد. حتما اگر «دورهمی» و «من و شما» پخش می شدند، حجم زیادی از توجه بیننده ها به سوی این دو برنامه معطوف می شد، اما بقیه چه؟
در این میان شبکه سه عملکرد موفق تری داشت و شبکه دو هم توانست لحظات سرگرم کننده ای برای بیننده ها رقم بزند. شبکه یک بازنده بزرگ است که آنتنش را دو دستی به اسپانسر داده بود و به شکل گل درشتی تابع حامی مالی برنامه بود.
لبخند میلیونی | شبکه یک
برنامه شبکه یک با پخش تیزر تبلیغی حامی مالی برنامه شروع شد و بعد از آن یک قطعه موسیقایی با اجرای مهدی یزدانی روی آنتن رفت و سپس نوبت به مجری رسید. این برنامه ساعت ۲۲:۱۸ در کنداکتور قرار گرفت و دو ساعت و نیم روی آنتن بود. شبکه یک برنامه «خاطره» با اجرای لعیا عباس میرزایی را هم ساعت ۱۸ روی آنتن برد که خاطره بازی با اتفاقات گذشته مثل فیلم و سریال ها بود.
اجرا
شاهین جمشیدی اجرای ویژه برنامه شب یلدای شبکه یک را بر عهده داشت. این در حالی بود که پیش از این انتظار می رفت علی ضیا و تیمش برنامه ای تدارک ببینند. شبکه یک اما تصمیم گرفت ویژه برنامه اش را به یک اسپانسر واگذار کند و احتمالا دلیل اصلی نپذیرفتن ضیا همین بوده. شاهین جمشیدی مجری متوسطی است و در شب یلدا هم اجرایی معمولی از او شاهد بودیم. گپ و گفت هایی که با مهمان ها انجام داد، چنگی به دل نزد. در عوض خیلی خوب توانست حامی مالی برنامه را تبلیغ کند که اصلا در این کار صاحب تجربه است.
برگ برنده
نداشت؛ قرار بود جمشید مشایخی برگ برنده برنامه شبکه یک باشد. روی حضور او زیاد مانور داده شده بود ولی نتیجه این دعوت موفقیت آمیز نبود. حرف هایی که جناب مشایخی می زد، از همان جنسی بود که بارها از زبان ایشان شنیده ایم. مجری هم سوال های معمولی می پرسید که خب این بده بستان فاقد ویژگی لازم برای همراهی است. ویژه برنامه شبکه یک ضربه اصلی را از حامی مالی خورد که در دقایق طولانی به مهمان های سفارشی اختصاص داشت. طبعا برای بیننده ها در شب یلدا شنیدن موفقیت های فلان برند نمی تواند جذاب باشد و برای او بهتر آن است که شبکه ای دیگر را انتخاب کند.
پاشنه آشیل
باز هم مجبوریم حامی مالی برنامه و حضور گل درشت آن را نقطه ضعف اصلی ویژه برنامه شبکه یک بدانیم. وانگهی این برنامه مهمان خاص نداشت و همان طور که اشاره شد، حضور جمشید مشایخی به رونق آن کمک نکرد. در این برنامه شاهد مهمان هایی بودیم که معمولا در شبکه های دیگر و در طول سال حاضر هستند. لاله و ستاره اسکندری در ابتدای برنامه مقابل مجری نشستند و از عادات و خاطرات یلدایی شان گفتند. در بخش های دیگر شهرزاد کمال زاده، مهدی یغمایی و امیر نوری در برنامه حضور یافتند که خب در طول سال آنها را به طور مستمر می بینیم.
ارزیابی کلی
راستش گمان نمی کردیم شبکه یک به این راحتی عرصه را واگذار کند. نتیجه ویژه برنامه یلدایی این شبکه ضعیف و خسته کننده بود و بدتر این که اسپانسر برنامه از اول تا آخر جلوی چشم رژه می رفت. کاش لااقل فکری برای آن می شد تا این چنین گل درشت نباشد. چهره ای شاخص به برنامه نیامد تا تمام شبکه، یک شکست خورده مطلق باشد.
شبکه دو | یک دقیقه بیشتر
شبکه دو از ساعت ۱۸ به استقبال یلدا رفت. این شبکه ساعت شش یک برنامه روی آنتن برد که مهمان ویژه ای نداشت و تمرکزش روی آداب و رسوم یلدا بود. برنامه اصلی شبکه از ساعت هشت شروع شد؛ که البته به خاطر پخش سریال شبانه و بخش خبری ساعت ۲۲:۳۰ در سه پارت روی آنتن رفت. نوع چینش مهمانان به گونه ای بود که تمرکز اصلی روی پارت آخر قرار گرفت که پخش آن همزمان شد با دیگر ویژه برنامه ها.
اجرا
اجرای برنامه «یک دقیقه بیشتر» به مژده لواسانی واگذار شده بود. این مجری در مجموع سبک و شیوه خاصی برای برنامه هایش ندارد و همه را به یک سبک و سیاق اجرا می کند. یعنی به لحاظ اجرایی تفاوتی مابین اجرای او در یک برنامه مذهبی با برنامه ای جنگ وار مشاهده نمی کنید. اجرای شب یلدای او هم از این قاعده مستثنا نبود. همچنان اجرایش بر همان کلیشه ها استوار بود و مصافش با مهمانان تفاوتی در اجرای او ایجاد نمی کرد. اجرای لواسانی در مجموع افزوده ای برای برنامه ویژه شب یلدای شبکه دو به همراه نداشت.
برگ برنده
بدون هیچ بروبرگردی، مهم ترین برگ برنده برنامه «در همین حوالی»، حضور برانکو ایوانکویچ سرمربی پرسپولیس به عنوان مهمان ویژه برنامه بود که در پارت آخر برنامه در استودیو حاضر شد. او در حالی به برنامه شبکه دو آمد که انتظار می رفت با توجه به تم ورزشی شبکه سه، او مهمان ویژه این شبکه در شب یلدا باشد اما بچه های شبکه دو توانستند در دعوت از او پیش دستی کنند. حضور برانکو در این برنامه از آن جهت حائز اهمیت بود که شبکه دو توانست مخاطبان پرسپولیسی را جذب کند، ضمن این که با ارائه آخرین اطلاعات از وضعیت تمدید قرارداد برانکو در کانون توجه شبکه های مجازی قرار بگیرد.
پاشنه آشیل
یکسری از بازیگران نقش های فرعی سریال های تلویزیونی هستند که پای ثابت ویژه برنامه های تلویزیون هستند. اینکه حضور مداوم آنها به چه دلیل است، مشخص نیست. یکی از این بازیگران که رد پایش را در همه این ویژه برنامه ها می توان دید، سوگل طهماسبی است؛ بازیگری که شاید خیلی از مخاطبان او را نه به اسم که با دادن هزار آدرس از سریالی که بازی کرده به خاطر می آورند. او پنجشنبه شب یکی از مهمانان ویژه مژده لواسانی بود، آن هم در حالی که هیچ سریالی روی آنتن ندارد و از آخرین حضورش در یک مجموعه تلویزیونی ماه ها می گذرد.
ارزیابی کلی
در مجموع می توان به شبکه دو از بابت ویژه برنامه ای که برای یلدا در نظر گرفته بود، نمره قبولی داد. کلیت برنامه چیزی فراتر از برنامه های سایر شبکه ها نبود. تنها به دو دلیل می توان این برنامه را نسبت به سایر برنامه ها متمایز کرد؛ نخست ساعت پخش آن که زودتر از دیگر برنامه ها بود و بعد حضور تک مهمان ویژه مثل برانکو که توانست در زمانی که برنامه شبکه دو با سایر برنامه ها همزمان شده بود، مخاطبان را جذب کند.
حرف تو برف | شبکه سه
در حالی اجرای «حرف تو برف» به رضا رشیدپور رسید که در خبرهای قبلی از فرزاد حسنی به عنوان مجری ویژه برنامه شبکه سه یاد می شد. این برنامه سه ساعته از ساعت ۲۲:۴۰ با اجرای رضا رشیدپور شروع شد؛ با یک تیتراژ انیمیشنی که نریتور روی آن از رفتن پاییز و آمدن زمستان می گفت و با یاد گذشته ها، مردم را به حرف های گرم دوران نه چندان دور در روزهای برفی توصیه می کرد.
اجرا
گزاف نیست اگر رضا رشیدپور را بهترین مجری این روزهای تلویزیون بدانیم. او به مدلی از اجرا رسیده که می داند اقتضائات هر برنامه چیست و چطور باید با ان هماهنگ باشد. «حرف تو برف» را طوری اجرا کرد که شبیه «حالا خورشید» نشود؛ از یک سود شادابی شب یلدا را حفظ کرد و از آن سو مرزی باریک میان اجرای با نشاط صبحگاهی و مهمانی جذاب این شب کشید. رشیدپور با بچه های «لیسانسه ها» روی دور شوخی بود و با حامد بهداد بحثی جدی و شنیدنی راه انداخت. این نشان می دهد مجری برای رویارویی با هر مهمان پلن مشخصی داشته است.
برگ برنده
«حرف تو برف» با آوردن حامد بهداد برگ برنده رو کرد. این بازیگر معمولا دیر به دیر در برنامه های تلویزیونی حضور پیدا می کند و انتخاب هایش اغلب برنامه های تخصصی سینمایی است. بهداد این بار پذیرفت در یک ویژه برنامه یلدایی حاضر شود و متناسب با همین شب حرف زد. بحث هایی جدی و البته عمیق درباره آیین ها و فرهنگ ایرانی شکل گرفت و با نتیجه گیری مناسب به پایان رسید. بهداد از فعالیت های جدیدش هم گفت و درباره نقشش در فیلم «خودسری» توضیح داد. مصاف مجری با عوامل «لیسانسه ها» مثل سروش صحت، امیر کاظمی، امیرحسین رستمی و متین ستوده هم جذاب بود.
پاشنه آشیل
بچه های «حرف تو برف» وقتی با بهداد برای حضور در برنامه به نتیجه رسیدند، برای دیگر مهمان ها سختگیری نکردند. برای همین شاهد حضور زوج امین حیایی و الیکا عبدالرزاقی و یک پدر و پسر بازیگر یعنی عبدالرضا و پندار اکبری بودیم. این بازیگران را می توان در شبکه های مختلف دید و به اصطلاح مهمان های سختی نیستند. دعوت از عوامل «لیسانسه ها» قابل توجیه است چرا که این سریال در حال پخش از شبکه سه است. ضمن این که فراموش نمی کنیم رضا رشیدپور توانست گفتگوهای جذابی با آنها انجام دهد.
ارزیابی کلی
در مجموع برنامه «حرف تو برف» نمره قبولی می گیرد. مجری توانست لحظات خوبی به همراه بیننده ها رقم بزند. از آن سو فرزاد فرخ برای اولین بار در تلویزیون آهنگ اجرا کرد که خب یک امتیاز برای «حرف تو برف» است. محمد اصفهانی نیز در این برنامه یک قطعه خواند. «حرف تو برف» چند پلی بک هم داشت که توسط حسن ریوندی ضبط شده بود و به ریتم برنامه کمک کرد.
شب صحبت | شبکه پنج
ویژه برنامه «شب صحبت» با صدای مازیار فلاحی و ترانه شب یلدا شروع شد؛ با تصاویری از بارش برف در جنگل. در ادامه ترانه ای درباره زمستان به آن وصل شد. این برنامه ساعت ۲۰ روی آنتن رفت و به مدت دو ساعت و نیم ادامه داشت. شبکه پنج با انتخاب ساعت هشت شب، خواست از رقبایی چون شبکه نسیم و شبکه یک رها شود تا برنامه اش با آن شبکه ها تداخل پیدا نکند.
اجرا
بهمن هاشمی و ابوالفضل آقاخانی، مجریان ویژه برنامه شبکه پنج بودند. این دو در شبکه تهران برنامه روتین دارند و فعلا از مجریان این شبکه به حساب می آیند. هاشمی مثل همیشه بود، می خواست با بذله و شوخی لحظات خوشی را رقم بزند. درست مثل ابوالفضل آقاخانی که ذاتا مجری شوخ طبعی است.این ویژگی الزاما به معنای یک فاکتور مثبت برای این دو مجری لحاظ نمی شود. یک گام عقب تر اینها، مجریان تراز تلویزیون نیستند و در نتیجه حضورشان در یک برنامه فی نفسه به موفقیت آن کمک نمی کند. هاشمی و آقاخانی در «شب صحبت» از پس وظیفه ای که به آنها محول شده بود برآمدند.
برگ برنده
نداشت؛ اگر دکور «شب صحبت» خالی از نشانه های شب یلدا می بود، تفاوتی با برنامه های روتین نمی داشت. در این برنامه گفتگوهای مطولی با امیر تاجیک، کامران تفتی و هلیا امامی انجام شد. آنها از هر دری سخن گفتند و درباره فعالیت های این روزهای شان صحبت کردند. قاعدتا نشستن پای صحبت کامران تفتی و امیر تاجیک تا جایی می تواند جذاب باشد، بعد از مدتی امکان همراهی از بین می رود! حالا باز خوب است که امیر تاجیک گاهی قطعه ای اجرا می کرد و ترانه ای می شنیدیم. بخش دیگر «شب صحبت» به صحبت درباره صله رحم و زلزله کرمانشاه اختصاص داشت.
پاشنه آشیل
وقتی یک برنامه برگ برنده ندارد، چطور می توان از پاشنه آشیل آن صحبت کرد؟! امیر تاجیک و کامران تفتی جزو مهمان های ویژه به حساب نمی آیند و در طول سال می توان با آنها در برنامه های مختلف ملاقات کرد. در باکس بالا به حضور امیر تاجیک اشاره کردیم و گفتیم قطعه هایی که اجرا می کرد باعث ایجاد تنفس در میان بحث های مطول می شد اما فراموش نکنیم جناب تاجیک برگ برنده یک برنامه ویژه شب یلدا به حساب نمی آید. او می تواند مکمل داشته های یک برنامه باشد، نه این که بار اصلی را به دوش بکشد.
ارزیابی کلی
«شب صحبت» یک برنامه معمولی معمولی بود. با این حال چند آیتم خوب در این برنامه شاهد بودیم؛ مثل آیتم شب های چله با صدای زنده یاد مرتضی احمدی، گزارشی از سرپل ذهاب و پلی بک با احسان قائم مقامی، قهرمان بوکس کشورمان. این دست آیتم ها در برنامه سازی لازم اند اما در تلویزیون خیلی مورد توجه قرار نمی گیرند.
شبکه نسیم | دورهمی
شبکه نسیم با توجه به همزمانی شب یلدا با پخش «دورهمی»، ویژه برنامه خود را روی این برنامه شیفت کرده بود. انتظار می رفت با توجه به این مسئله، مهران مدیری و تیمش اتفاق ویژه ای را رقم بزنند، اما در نهایت «دورهمی» شب یلدا نکته و امتیاز ویژه ای نسبت به دیگر برنامه های روتین اش نداشت.
اجرا
مهران مدیری که شبک و سیاق اجرایش در برنامه «دورهمی» همچنان برگ برنده برنامه است، در شب یلدا هم با همان سبک و سیاق همیشگی به مصاف موضوع ویژه برنامه اش رفت و در رویارویی با مهمانانش هم تلاش کرد تا زمینه را برای بد و بدل شدن حرف های متفاوت مهیا کند. البته دوستی نزدیک او با علی اوجی در خلق این فضا بسیار موثر بود و مدیری با روایت یکی دو خاطره مشترک توانست فضای برنامه را متعادل نگه دارد. در مجموع ویژه برنامه دورهمی در شب یلدا تنها نکته ویژه اش همانی بود که همیشه بود.
برگ برنده
با توجه به آن چیزی که پنجشنبه شب روی آنتن رفت، به هیچ وجه نمی توان عنوان «ویژه برنامه» را به «دورهمی» اطلاق کرد؛ از همین رو برنامه مدیری به استثنای اجرای خودش که در بالا به آن اشاره کردیم، هیچ نکته و برگ برنده ای نداشت. اینکه با دوتا آیتم نمایشی و به بی مزه ترین شکل ممکن با فال گرفتن و هندوانه شب یلدا شوخی شود و دوتا خواننده بیایند و ترانه هایی اجرا کنند، هیچ برنامه ای ویژه نمی شود. کافی است ویژه برنامه شب یلدا را با ویژه برنامه سال تحویل دورهمی در سال ۹۵ مقایسه کنید تا تفاوت مشخص شود.
پاشنه آشیل
حضور یک مهمان منحصر به فرد می تواند برای یک برنامه عنوان ویژه را به ارمغان بیاورد؛ کاری که دو سال قبل با حضور علی پروین در استودیو دورهمی و در ویژه برنامه سال تحویل اتفاق افتاد اما در برنامه شب یلدا هیچ اثری از مهمان ویژه نبود. مهمان این برنامه علی اوجی و همسرش نرگس محمدی بودند، در حالی که مهمان ویژه برای حضور در یک برنامه ویژه تعریف خاص خودش را دارد. حالا چه مناسباتی موجب شده تا یک تهیه کننده موسیقی که به تازگی وارد عرصه بازیگری شده بخش عمده ای از برنامه ویژه یک شبکه پرمخاطب در اختیار بگیرد؟هر چند حاصل برنامه سرگرم کننده ای شد.
ارزیابی کلی
دورهمی بازنده بزرگ شب یلدا بود. این برنامه روی یک روال عادی و تکراری افتاده و به جز اجرای مهران مدیری هیچ امتیاز دیگری ندارد. برنامه ویژه شب یلدا می توانست تبدیل به نقطه عطف فصل جدید شود، اما همه چیز فدای یکسری مناسبات شد. در هر حال دورهمی با این مختصات و تکیه بر تنها نکته مثبتش یعنی اجرای مدیری، خیلی زود تاریخ انقضایش سر می آید.
تا صبحی دیگر | شبکه آموزش
شبکه آموزش نام برنامه صبحگاهی خود یعنی «صبحی دیگر» را تغییر داد و با عنوان «تا صبحی دیگر» روانه آنتن کرد. پخش این برنامه که از قبل ضبط شده بود، ساعت ۲۰:۴۵ شروع شد و دو ساعت و ۱۵ دقیقه روی آنتن بود. برنامه با یک نریشن درباره رفتن پاییز و آمدن زمستان شروع شد که روی تصاویری از فصل پاییز قرار داشت. دکور تغییر محسوسی نداشت و فقط روی میز از المان های شب یلدا استفاده شده بود.
اجرا
نیما کرمی و علی نیکزاد مجریان «صبحی دیگر» این بار هم ویژه برنامه «تا صبحی دیگر» را اجرا کردند. اگرچه برنامه مجری مستر نداشت اما وظیفه اصلی بر دوش کرمی بود. کیفیت اجرای این دو تفاوتی با اجراهای قبلی نداشت. کرمی را بارها در ویژه برنامه های مناسبتی دیده ایم؛ او می تواند گفتگویی قابل قبول با مهمان ها انجام بدهد اما هیچ وقت از سطح متوسط بالاتر نمی رود. کرمی در ویژه برنامه شب یلدای شبکه آموزش هم گلیم خود را از آب بیرون کشید ولی انتظار بالایی است اگر از او توقع داشته باشیم بتواند برنامه را یک تنه جذاب کند.
برگ برنده
برنامه «تا صبحی دیگر» همه جذابیتش را بر مهمان های «پدرسالار» قرار داده بود. حضور محمد علی کشاورز در استودیوی یک برنامه به هر حال برگ برنده است. حرف های این بازیگر تازگی نداشت اما مرور خاطرات سریالی که ۲۰ سال پیش پخش شده، جذابیت های خاص خود را دارد. سازندگان «تا صبحی دیگر» از محمود پاک نیت، کمند امیرسلیمانی، اکرم محمدی، پرستو گلستانی و خانواده زنده یاد اکبر خواجویی (کارگردان پدرسالار) هم دعوت کرده بودند. مجریان با آنها خاطره بازی کردند و بازیگران از نقش خود و تاثیری که این سریال دو دهه بعد روی کارنامه شان گذاشته گفتند.
پاشنه آشیل
«تا صبحی دیگر» غیر از بازیگران سریال «پدرسالار» سورپرایز دیگری نداشت و لحظات زیادی از برنامه کاملا معمولی پیش می رفت. برای یک ویژه برنامه که رقابتی شدید با دیگران دارد، این اتفاق آفتی بزرگ است و هر آن بیننده هایش را از دست می دهد. تازه، بازیگران «پدرسالار» هم باعث رونق «تا صبحی دیگر» نشدند، سوال هایی که پرسیده شد و پاسخ هایی که شنیدیم، غالبا آشنا بودند و پیش تر از زبان شان شنیده شده است. نتیجه آن که گپ و گفت با آنها ویژه نشد و بعد از چند دقیقه برنامه روی ریتم کند افتاد.
ارزیابی کلی
برنامه «تا صبحی دیگر» در مجموع بازنده شب یلدا است.
دلیل: برنامه نتوانست بیننده را سرگرم کند. از آن سو پلی بک هایی ویژه، متناسب با این شب تهیه نشده بود. موزیک ویدئوهایی از جنس احسان خواجه امیری و اجرایی چون مهدی جهانی به ریتم و جذابیت برنامه کمک کردند اما به اندازه ای نبود که بتوان در پکیج کلی آنها را در خدمت موفقیت «تا صبحی دیگر» تعبیر کرد.
- 9
- 4
