صداو سيما سياسی عمل می كند مخاطبان فاصله می گيرند

صداوسیما از جمله نهادهایی است که همیشه در لیست انتقاد دولتمردان قرار دارد و پس از سال ۷۶ کمتر پیش آمده که رئیس‌جمهور یا اعضای دولت از عملکرد این نهاد رضایت داشته باشند. البته در ابتدای دولت نهم صداوسیما با دولتمردان همراه بود اما به تدریج حمایت‌ها جای خود را به انتقادات صریح داد. نکته قابل تامل آنجاست که تغییر ریاست صداوسیما هم از سهم انتقادات به عملکرد این نهاد کاسته نشد. آنچه در میان عملکرد صداوسیما در دوره‌های مختلف عیان است به رویکرد این نهاد باز می‌گردد چنانکه گویی صداوسیما رقیب انتخاباتی یا سیاسی دولت‌هاست.

لاریجانی و دوره تحول سیاسی

گرچه چپ‌های دیروز و اصلاح‌طلبان امروز انتقاداتی به اداره صداوسیما از سوی لاریجانی دارند، اما او هم دلایل خاص خود را برای برخی تصمیمات و عملکردهایش دارد. به عنوان نمونه تعریف کرده در اوایل انقلاب حدود یک سال و نیم رئیس سازمان رادیو و تلویزیون بودم که خدمت امام خمینی(ره) رفتم و ایشان به من گفتند که چرا شما در سازمان صداوسیما این موسیقی‌های پخش شده را حذف نمی‌کنید، من درجواب به ایشان گفتم که آیا منظور شما تمام انواع موسیقی است؟ ایشان در جواب گفتند: حالا که دارند شعر می‌خوانند چرا با آن نی می‌زنند؟

بعد فرمودند من به شما توصیه می‌کنم که با آقای منتظری که آن زمان قائم مقام رهبری بودند، صحبت کنید و در این زمینه مشورت نمایید، که پس از آن ما به همراه شورای سرپرستی رادیو و تلویزیون نزد وی رفتیم و سوال و موضوع مربوطه را مطرح کردیم که آیت‌ا... منتظری اعلام کرد که از نظر من پخش اینگونه موسیقی‌ها که فعلا از رادیو و تلویزیون پخش می‌شود، اشکالی شرعی ندارد.» برخی عملکردهای صداوسیما در زمان انتخابات ۷۶ و پس از آن هم مورد نقد جدی سیاسیون است و با تبرئه رئیس این نهاد نمی‌توان از اشتباهاتی که رخ داد به راحتی گذشت.

ضرغامی و احمدی‌نژاد

پس از لاریجانی سکان اداره صداوسیما به ضرغامی سپرده شد که شاید بتوان این دوره را واضح‌ترین دوره عملکرد سیاسی صداوسیما تلقی کرد. شاید ضرغامی پس از خروج از جام جم این ادعا را داشته باشد که رابطه خوبی با احمدی‌نژاد در دوران تصدی‌اش بر صداوسیما نداشته است، اما این ادعا محلی از اعراب ندارد. چنانکه آیت‌ا... هاشمی

به‌خوبی پرده از این روابط برداشته و گفته بود: «صداوسیما حتی یک سال قبل از انتخابات ۸۴ دربست در اختیار آن جریان(احمدی‌نژادی‌ها) بود. به هر حال تمام دستاوردهای انقلاب را با آوردن بعضی از آدم‌هایی که بعدها مشخص شد به کدام جریان وابسته هستند، زیر سوال می‌بردند که در همان ایام و حتی قبل از انتخابات ۸۴ من گفته بودم که صداوسیما به خاطر دستمالی، قیصریه را به آتش نکشد. احمدی‌نژاد از گروه ایثارگران بیرون آمد و عضو آنجا بود. رئیس صداوسیما هم عضو آنجا بود.

اینها با هم پیمان داشتند و درصداوسیما هم هرچه می‌خواستند، انجام می‌دادند.» ایشان در پاسخ به این سوال که «احمدی‌‌نژاد قبل از ۸۴ برای جلسات مرتبط، ایشان را می‌دیدید؟» تاکید کرد: «همیشه ایشان را می‌دیدیم. شهردار تهران بود که برای بازدید از تونل رسالت از من دعوت کرده بود و من به اتفاق ایشان از آن پروژه بازدید کردم و همچنین برای مراسم افتتاح پارک پلیس در شرق تهران از من دعوت کرده بود که با هم رفتیم و آن پارک را افتتاح کردیم و موارد این‌گونه زیاد بود». او هیچ‌گاه نتوانست به صراحت از احمدی‌نژاد انتقاد کند و تنها به ذکر این جملات بسنده می‌کند که «گاهی انتقادات زیادی به یک مسئول وارد است اما برخی همه این انتقادات را به بوسه زدن بر تابوت هوگو چاوز یا بغل کردن مادر وی خلاصه می‌کنند که این ظلم به منتقدان همان شخص است».

ضرغامی تمایلی به تیره شدن روابطش با احمدی‌نژاد نداشت و دیدار با او را فراموش نکرد مانند اردیبهشت ۹۵ که سید عزت‌ا... ضرغامی رئیس سابق صداوسیما با محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور سابق دیدار کرد. گفته شد این دیدارها در سال‌های گذشته نیز هرازگاهی برگزار می‌شده است. احمدی‌نژاد با شادابی کامل از سفر ورامین و آمل روایت‌های مختلفی را برای ضرغامی نقل کرده است. در سال ۹۳ هم عزت‌ا... ضرغامی در حاشیه مراسم ترحیم والده محمدرضا رحیمی، معاون اول دولت دهم با دکتر محمود احمدی‌نژاد دیدار کردند. در سال ۹۷ هم به دیدارش با احمدی‌نژاد اشاره کرد و به آرمان گفت: «دیدار در منزل آقای احمدی‌نژاد بود که ایشان به ما شام هم دادند که این دیدار در حدود چهار ساعت به طول انجامید.» نکته قابل تامل آنکه وقتی از او درباره محور گفت‌وگوهایش با رئیس‌جمهور اسبق سوال شد، چنین گفت: ‌«بحث‌های ما خصوصی و بیشتر بین خودمان است».

ضرغامی از همان ابتدا شایعاتی درباره کارشکنی‌های جام جم برای رئیس دولت یازدهم منتشر شد به عنوان نمونه برخی مدعی شدند اختلافات از همان روز پخش گزارش صدروزه روحانی شروع شد. چنانکه ضرغامی فکر می‌کرد که حق دارد به روحانی بگوید با کدام مجری گفت‌وگو کند، درحالی‌که او فقط رئیس صداوسیمای ملی بود که از بودجه مردم ارتزاق می‌کرد و حسن روحانی، رئیس‌جمهوری که با رأی مردم انتخاب شده است. روایت ضرغامی از مجادله‌اش بر سر انتخاب مجری با حسن روحانی این است: «من باید بگویم کدام مجری با شما گفت‌وگو کند؛

اما اگر حس کنم شما یا هرکس دیگری روی مجری خاصی حساس هستید، من به شما چند نفر را معرفی می‌کنم؛ اما یک کار دیگر هم می‌توانیم انجام دهیم. مجری را شما انتخاب کنید؛ اما جایی این را نگویید؛ چون نه برای شما خوب است و نه ما!» بعد از ضرغامی بود که محمد سرافراز ریاست صداوسیما را بر عهده گرفت. سرافراز معتقد به اصلاحاتی در صداوسیما بود و سعی کرد مقهور فشارهای سیاسی نشود او درصدد رفع ممنوع‌التصویری برخی مجریان سر‌شناس و بازیگران برآمد و باعث شد چهره‌هایی مثل فرزاد حسنی، آزاده نامداری، رضا رشیدپور و سحر قریشی اجازه فعالیت در سیما را داشته باشند اما این تغییرات نیز کمکش نکرد.

علی‌عسگری در مسیر ضرغامی

سیاست عبدالعلی علی‌عسگری در ابتدا دوپهلو بود چنانکه از یک سود تاکید می‌کند که «ما با حفظ نظام و دولت پیشرفت دولت را پیشرفت کشور می‌دانیم و یکجانبه‌گرایی انجام نمی‌دهیم» و از سوی دیگر وقتی رأی شرکت‌ کنندگان در برنامه «برنده‌باش» دستکاری می‌شود و وزیر ارتباطات به افشاگری درباره آن می‌پردازد، جام جم دیگر احساس تعهد به تقویت دولت ندارد.

پیش‌تر هم صداوسیما نمایش خوبی در همراهی با دولت نداشت. نحوه انعکاس اخبار هسته‌ای و به طور کلی آنچه از سوی دولت نگاه جناحی صداوسیما در انعکاس برخی اخبار عنوان شد، حواشی مصاحبه‌های برخی از وزرای دولت‌های یازدهم و دوازدهم با برنامه‌های تلویزیونی همانند حضور قاضی‌زاده هاشمی(وزیر بهداشت) در برنامه «ثریا» و پخش نشدن مصاحبه محمدجواد ظریف(وزیر امور خارجه) با عادل فردوسی‌پور در برنامه «۹۰» و... از جمله این موارد است که هر کدام در زمان خودشان با حواشی و واکنش‌های زیادی همراه بودند. محمدجواد آذری جهرمی در حساب توئیتری خود نوشت: «شرکت‌های ارزش افزوده و USSD مجوزی از وزارت ICT ندارند و فعالیت آنها مطابق قانون تجارت است، اگر

آنگونه که در بخش‌های خبری دیشب سیما طرح شد، فعالیت آنها باید با اخذ مجوز از وزارت ICT باشد، مطابق مصوبه ۱۹۲ کمیسیون تنظیم مقررات، تبلیغ یا فعالیت آنها سریعا در صداوسیما متوقف گردد.» در زمان علی‌عسگری صداوسیما در نقش یار دوازدهم مخالفان دولت به ایفای نقش پرداخت هر چند علی‌عسگری در ابتدای جلوسش بر کرسی ریاست جام جم به دیدار روحانی رفت یا در مراسمی با رئیس دولت اصلاحات خوش و بش کرد اما گلایه‌های مداوم رئیس‌جمهور و اعضای کابینه از عملکرد جام جم با اظهارات عسگری همخوانی ندارد. تصمیمات و عملکردهای عسگری شباهت زیادی به ضرغامی دارد اما باید به این نکته توجه داشته باشد که ضرغامی پس از پایان دوران مسئولیش معترف شد:‌ «ناديده گرفتن یک جناح سياسی بر اساس اهداف صدا و سيما بود.» بنابراین عسگری باید زودتر از ضرغامی به ترمیم آسیب‌های جام جم بپردازد.