سعید مروتی در همشهری نوشت: آخرین قسمت پخش شده سریال ناتمام "پایتخت"، واکنش‌های فراوانی را به‌خصوص در فضای مجازی در پی داشت. کلا پایتخت با توجه به میزان دیده شدنش (که غیرقابل قیاس با هر مجموعه و برنامه تلویزیونی بود)، توجه، کنجکاوی و بازخورد عمومی گسترده‌ای را به‌دنبال داشت و طبیعی بود که ارجاع به ۲ فیلم مهم سینمای قبل از انقلاب هم به واکنش‌های زیادی بینجامد.
اینکه پایتخت ۶ چه به شکل قائم به ذات و چه در مقایسه با سری‌های قبلی، چقدر سریال سرپا، موفق و جذابی از کار در آمده موضوعی است که می‌توان به آن پرداخت. موضوع این یادداشت اما، ارجاع و اشاره به فیلم‌های "همسفر" (مسعود اسداللهی ۱۳۵۴) و "ممل آمریکایی" (شاپور قریب ۱۳۵۵) است. همانطور که انتظار می‌رفت عده‌ای با همان کلیدواژه‌های همیشگی کپی‌برداری از سینمای مبتذل قبل از انقلاب سراغ ماجرا رفتند و برخی چنان از یافتن شباهت میان ۲ فیلم دهه پنجاهی با لحظاتی از قسمت پانزدهم پایتخت، ذوق زده شدند که انگار کشف مهمی کرده‌اند و باید این نکته‌سنجی نبوغ‌آمیزشان را با دیگران به اشتراک بگذارند.
فارغ از اینکه پایتخت سریال خوبی است یا نه و بدون درنظر گرفتن مناسبات تولید این مجموعه (که الزاما حاشیه نیست و می‌تواند بخشی از "متن" باشد)، واکنش‌های منفی از جنس کپی‌برداری از فیلمفارسی، زیادی دمده و تا حد زیادی ریاکارانه است. هر ۲ فیلم مورد ارجاع سازندگان پایتخت، آنقدر در چهل و اندی سال دیده شده‌اند که بخشی از خاطره جمعی ایرانیان محسوب می‌شوند، و با اشاره به آنها در سریالی کمدی، آسمان به زمین نیامده. این نوع ارجاع به فیلم یا سریالی قدیمی و آشنا برای تماشاگر، بخشی از قاعده بازی است و می‌توان در مورد میزان موفقیت پایتخت در اشاره به ۲ فیلم محبوب و پرفروش دهه ۵۰، بحث کرد. ابزار نقد اما نمی‌تواند و نباید این میزان پیش پاافتاده و در مواردی ریاکارانه باشد.
این ارجاع مستقیم و آشکار در قاب‌بندی، موسیقی و حتی دیالوگ، اسمش کپی‌برداری نیست و آن سینما هم هرچه باشد مبتذل نیست و الصاق چنین صفتی به فیلم‌هایی که در پستوی خانه از تماشایشان لذت برده‌ایم، دور از انصاف و جوانمردی است.
- 20
- 1
