واکنش‌ها به تحریم کالاهای ایرانی در اربیل عراق؛ «نه» به خرید کالای ایرانی

روزنامه جهان صنعت نوشت: هر دم از این باغ بری می‌رسد؛ حالا کار به جایی رسیده که کالاهای ایرانی در عراق تحریم می‌شوند و کالاهای ترکی، سعودی و اردنی جایگزین آنها. چه اتفاقی افتاده که اعضای اتاق بازرگانی اربیل به همراه موج مافیایی‌ای که در این منطقه وجود دارد اعلام می‌کنند که کالای ایرانی نخرید و کالای ترک، سعودی و اردنی را جایگزین کنید. در روزهای اخیر جریانی توسط اتاق بازرگانی اربیل در عراق به‌ عنوان بزرگ‌ترین بازار مصرفی ایران به راه افتاده تا خرید کالاهای ایرانی توسط شهروندان کردستان عراق تحریم شود؛ اقدامی که برخی فعالان اقتصادی آن را به دلیل نداشتن ریشه مردمی چندان جدی نمی‌دانند، اما بر این باورند که دستگاه دیپلماسی نباید نسبت به این موج‌ها بی‌تفاوت باشد.

اتاق بازرگانی و صنایع اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق پس از هدف قرار گرفتن مقر موساد و داعش در شمال این کشور، خواستار تحریم محصولات ایرانی شده است. این مجموعه از همه تاجران و ساکنان اقلیم کردستان خواست واردات و مصرف محصولات ایرانی را متوقف کنند، این در حالی است که بازار عراق از جمله مهم‌ترین بازارهای کالاهای مصرفی ایران است و تجار ایرانی کالاهای متعددی از جمله مواد صنعتی و محصولات بهداشتی و پزشکی و به‌ ویژه مواد غذایی را از طریق سه نقطه مرزی به این کشور صادر می‌کنند، اما اتاق بازرگانی اربیل با جریان‌سازی رسانه‌ای تلاش می‌کند به مردم اقلیم کردستان بازارهای جایگزین و رقیب ایران را معرفی کند؛ اقدامی که اگر جدی گرفته نشود، قطعا در آینده بر میزان صادرات ایران به این کشور همسایه تاثیرگذار خواهد بود.

از دست رفتن بازار عراق، پیش از تحریم‌ اخیر

فعالان عرصه بازرگانی در زمینه تحریم کالاهای ایرانی در عراق نظرات متفاوتی دارند. علیرضا کلاهی‌‌صمدی، رییس کمیسیون صنعت اتاق ایران، چند روز پیش به یکی از رسانه‌ها اعلام کرده بود که امکان رقابت ایرانی‌ها با تاجران دیگر کشورها در بازار عراق گرفته شده است و در شش ماه گذشته تاجران ایرانی بازار عراق را به شرکت‌های ترکیه‌ای، عربستان سعودی، اردنی و اماراتی واگذار کرده‌اند.

مردمی نبودن تحریم‌ها

عضو اتاق بازرگانی ایران که در حوزه صادرات به عراق فعال است، با اشاره به قرابت‌های فرهنگی، موسیقی، شعر و زبان بین کردستان ایران و عراق، تحرکات اتاق بازرگانی اربیل را چندان جدی و موثر بر صادرات ایران نمی‌داند. او می‌گوید: گاهی کمپین از دل مردم بوده و گاهی توصیه‌ای است. آنچه این روزها شاهد آن هستیم، توصیه مافیایی ساکن در اردبیل عراق است که در این بازار با ما رقابت می‌کند.

علی شریعتی تاکید می‌کند: باید این نشانه‌ها را جدی بگیریم و دشمن را ضعیف فرض نکنیم. ایران دشمنی دارد که دلش نمی‌خواهد ما آنجا باشیم. به گفته او، مافیای حاضر در اقلیم کردستان همان اتاق بازرگانی اربیل است. از آنجا که بیشترین کالاهای ترک به دلیل نزدیکی به ترکیه، از این کشور به سمت اربیل عراق سرازیر می‌شوند، مصرف کالاهای ترکیه در این منطقه زیاد است.

او اضافه می‌کند: دشمن از فرصت استفاده می‌کند. در حوزه بازرگانی در دنیا عرف و رویه اخلاق‌مداری است، نه تخریب، ولی وقتی منافع یکسری واسط و دلال وجود داشته باشد و یک کشور جعلی که ما با او روی تشک نمی‌رویم، در بازار حضور فعال داشته باشد، باید دقت کرد.

این عضو اتاق بازرگانی تهران می‌گوید: بسیاری از اقتصادی‌های دنیا حتی در آمریکا، دست صهیونیست‌ها است. این واقعیت را نمی‌توان تکذیب کرد. آنها در کردستان عراق دفتر زده‌اند و پایگاه دارند. این رژیم به دنبال فرصت می‌گردد و از این نشانه‌ها استفاده می‌کند تا با کالای ایرانی، فرهنگ ایرانی و اسم ایرانی دشمنی ایجاد کند.

او عراق را بزرگ‌ترین بازار کالاهای مصرفی ایران دانسته و می‌گوید: در اربیل به دلایلی که تشریح کردم، یک- هیچ عقب هستیم. آنچه امروز رخ داده یک موج رسانه‌ای است که از نظر من جدی نیست و نباید بگوییم که بدبخت شده‌ایم، اما باید برای خنثی کردن آن اقداماتی انجام دهیم.

نیاز به فعالیت دستگاه دیپلماسی

این عضو اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر اینکه اطلاعاتی از دیپلماسی ندارد، یادآور می‌شود: همان‌طور که وزیر امور خارجه ایران در جریان مسائل پاکستان در سوییس با این کشور اعلام دوستی کرد، مشابه این رخداد باید برای عراق هم اتفاق بیفتد.

او اضافه می‌کند: در حال حاضر در عراق ارتش ترکیه، هفته‌ای یکبار جنگنده‌هایش را برای بمباران کوه‌ها اعزام و سپس اعلام می‌کند که «پ‌ک‌ک» را هدف قرار داده است. سوال این است که چرا یک کمپین علیه کالاهای ترک به خاطر حملات هوایی ترکیه راه‌اندازی نشده است. اگرچه سال ۲۰۱۹ میلادی که به خاطر بمباران عفرین و سوریه و قتل‌‌عام کردهای این مناطق، مردم عراق کمپین طراحی کردند تا کالاهای ترک را نخرند، اما اکنون جریان‌های موجود در منطقه به مردم آدرس غلط می‌دهند. او اتفاقات اخیر را یک جنگ رسانه‌ای دانسته و رسانه را در جهان دارای قدرت توصیف می‌کند.

شریعتی تاکید می‌کند: عده‌ای پروژه‌هایی گرفته‌اند، کار می‌کنند و پول‌پاشی شده است. آنها موج می‌دهند که این موج ممکن است بین یک تا پنج درصد روی صادرات ایران اثر داشته باشد، اما این شروع دشمنی است و باید این تحرکات را در نطفه خفه کرد.

او عنوان می‌کند: اعتقاد دارم این کمیپن اثرگذار نیست، زیرا مردم به آن اعتقادی ندارند، اما نباید بگوییم چون مردم اعتقادی ندارند، بیانیه نداده و اقدامی انجام ندهیم. اتاق بازرگانی تهران هم در این رابطه بیانیه داده است. باید همان‌طور که تیم ملی عراق ژاپن را برد و توئیت زدیم و نسبت به این برد اعلام خوشحالی کردیم، ناراحتی خود از رخدادهای پیش‌آمده را اعلام کنیم و به مردم عراق بگوییم در کنار هم هستیم.

این عضو اتاق بازرگانی تهران می‌گوید: باید کنسول ما در اربیل و سلیمانیه کارهایی از این دست انجام دهد. در شرایطی که سفیر ترکیه در بین مردم نذری می‌دهد، ما هم نیاز به اقدامات مشابهی داریم. ‌میدان و دیپلماسی که می‌گویند باید اینجا فعال شود. اگر این تحرکات را جدی نگیریم، دچار مشکل می‌شویم. باید دعا کنیم که شورای عالی نظارت بر اتاق اربیل هم یک نظارتی بر عملکرد این اتاق داشته باشد.

بیانیه اتاق تهران، گامی برای اصلاح شرایط

به دنبال راه‌اندازی این کمپین، اتاق بازرگانی تهران نیز بیانیه‌ای صادر کرد. در بیانیه اتاق تهران با اشاره به نقاط مشترک فرهنگی بین دو کشور آمده است: «بیانیه اتاق بازرگانی اربیل مبنی بر درخواست تحریم کالاهای ایرانی عمیقا تاسف ما را به نمایندگی از کنشگران تجاری برانگیخت.»

نویسندگان بیانیه در بخشی از آن متذکر شده‌اند: «نخستین بار نیست که فراز و فرود دنیای سیاست، اراده ما را برای پاسداشت این ذخایر تاریخی می‌آزماید. در کنار ملت عراق به خود می‌بالیم که هر بار از این آزمون‌ها سرفراز بیرون آمده‌ایم و فروتنانه خداوند بزرگ را شاکریم، اما نیک می‌دانیم که نگهداشت این خزینه گرانمایه، طبعی بلند و همتی والا می‌خواهد.»

در این بیانیه حجم تقریبی مبادلات تجاری بین دو کشور نزدیک به سه میلیارد دلار برآورد شده و از برادران کرد و عرب در اتاق‌های سراسر عراق به ویژه اقلیم کردستان درخواست شده است که با حزم و سینه گشاده و فراسوی پستی و بلندهای موسمی، به آینده پیش‌رو بنگرند.

ممنوعیت واردات گوجه‌فرنگی به اقلیم کردستان

وزارت کشاورزی و منابع آبی در حکومت ایالتی اقلیم کردستان عراق خبر داد که بنا به درخواست کشاورزان مناطق مرکزی و جنوبی عراق واردات گوجه‌فرنگی ممنوع شد. در بیانیه وزارت ایالتی کشاورزی و منابع آبی در اقلیم کردستان عراق آمده است که تصمیم گرفته شد از تاریخ ۲۱ ماه جاری تا اطلاع ثانوی واردات محصول گوجه‌فرنگی ممنوع شود.

وزارتخانه مذکور اعلام کرد که این تصمیم در راستای منافع عمومی و کشاورزان و بازاریابی تولید داخلی گوجه‌فرنگی از استان‌های مناطق مرکزی و جنوبی عراق اتخاذ شده است.

براساس گزارش خبرنگاران طی نشست شماری از کشاورزان مناطق مرکزی و جنوبی با بیکرد طالبانی وزیر کشاورزی و منابع آبی در دولت ایالتی اقلیم کردستان عراق، کشاورزان خواستار توقف واردات گوجه‌فرنگی و فراهم کردن آن از استان‌های مرکزی و جنوبی خصوصا استان بصره شدند و طالبانی با این درخواست موافقت کرد.

سوزان کوجز معاون رییس سازمان کشاورزی در پارلمان عراق اعلام کرد که منطقه «الزبیر» در بصره بیش از ۴ هزار تن گوجه‌فرنگی تولید می‌کند و عراق قادر است نه‌تنها به تقاضای داخل کشور پاسخ دهد، بلکه می‌تواند این محصول را صادر کند.