هدف از دامپینگ، اینست که رقبا را از میدان رقابت خارج کند و بازار را در اختیار بگیرددامپینگ
دامپینگ، درواقع به این منظور است که کالا را نسبت به قیمت استاندارد با قیمتی کم تر به فروش برسانید یعنی این کالا صرفه اقتصادی نداشته باشد. نام دیگر دامپینگ در تجارت بین الملل، بازار شکنی یا قیمت شکنی می باشد. این اصطلاح در بازرگانی، دارای کاربردهای فراوانی می باشد.« رقابت مخرب» یا« رقابت مکارانه» یا تبعیض در قیمت ها در بازرگانی معادل فارسی کلمه ی دامپینگ می باشد. به بیان ساده تر، تولیدکنندگان و بازرگانان، محصولاتشان را جهت به دست آوردن بازارها، با قیمتی کم عرضه می کنند، استراتژی کلی دامپینگ مربوط به عواملی نظیر در اختیار گرفتن بازار و حذف رقبا می باشد.
هدف دامپینگ
درحقیقت، مقصود و هدف از دامپینگ، اینست که رقبا را از میدان رقابت خارج کند و بازار را در اختیار بگیرد. بازارشکنی یک نوع تبعیض قیمت به شمار می رود که در بلند مدت میخواهد سود فراوانی را بدست بیاورد.
انواع دامپینگ
انواع گوناگونی از دامپینگ وجود دارد که هر یک دارای ویژگی مخصوص به خود می باشد. در ادامه با انواع دامپینگ اشنا شوید:
- دامپینگ یا بازار شکنی مستمر( بلند مدت):
دامپینگ مستمر یا دائمی به این معنی است که وقتی یک انحصار گر داخلی تمایل دارد که سود خود را به حداکثر میزانش برساند، درواقع کالای خود را به قیمتی بالا در بازار داخلی که فاقد هزینه های حمل ونقل میباشد ، نسبت به قیمت خارجی که تحت تأثیر رقبای قدرتمند خارجی است به فروش می رساند. به عنوان مثال بازار خودرو در ایران که در بازارهای خارجی قیمت خودروهای ایرانی به مراتب پایینتر از قیمت همان خودروها در ایران است یا حتی زمانی که شرکت سامسونگ، گوشی های موبایلش را در ایران نسبت به کشور خود با قیمتی ۲۵ درصد ارزان تر می فروخت.
فروش محصولی با قیمت بسیار پائین تر از قیمت واقعی محصول از مزایای دامپینگ به شمار می رود- دامپینگ یا بازار شکنی مخرب یا ویران گر:
دامپینگ مخرب به یک نوع کارشکنی کوتاه مدت گفته می شود که در آن، کالاها و اجناس را در بازارهای خارجی با قیمتی کم تر میفروشند که در مقایسه با قیمت های داخلی کشوری که به فروش می رسانند، بسیار کم تر است و فروشندگان یا بازار شکنان می توانند زیان های این کار را متحمل شوند تا سودهای فراوانی در بلند مدت کسب کنند و به فروشنده انحصارگر در بازار تبدیل شوند. به طور مثال تولید کننده ها و بازرگانان کشور چین، محصولاتشان را در بازار کشورهای دیگر به قیمت های پائین عرضه کردند تا از این طریق بتوانند اکثر بازارهای کشورهای دیگر را بدست آورند، با اینکه در ابتدای کار خود در مدت کوتاهی با ضرر و زیانهایی مواجه شدند ولی این بازرگانان صرفه های بلند مدت را ترجیح دادند.
- دامپینگ یا بازار شکنی تصادفی یا فصلی:
زمانی که بطور اتفاقی یک کالا را در بازار کشورهای دیگر در مقایسه با بازارهای آن کشور به قیمتی کم تر بفروشند به این حالت دامپینگ فصلی گفته میشود و میخواهند با انجام چنینی کاری، میزان تولیدات اضافه را به فروش برسانند و در انبارها مانع از انباشته شدن تولیداتشان شوند. بقیه تولیداتشان را بعد از این کار با قیمت های بالا می فروشند. این نوع دامپینگ معمولاً با تغییرات فصل اتفاق می افتد.
دلایل استفاده از دامپینگ
برای استفاده از دامپینگ، دلایل زیادی وجود دارد ولی عمده ترین و مهمترین آن ها شامل موارد زیر میباشد :
>> حضور در بازارهای خارجی برای در دست گرفتن انحصار آن
>> از دور خارج کردن رقبا در زمینه ی تولید همان محصول
>> ضربه زدن به اقتصاد کشور مقصد
>> خروج تولیدات مازاد از کشور به منظور جلوگیری از کاهش قیمت آن
>> دسترسی به سهم از بازار کالای مربوطه
>> فروش بعضی از کالاها به علت عدم کیفیت مناسب
تاثیرات دامپینگ در اقتصاد
اخیرا بعضی از کشورها به یکی از سیاست های مخرب که به آن دامپینگ میگویند، روی آورده اند که آسیب های بسیاری را برای کشور وارد کننده محصول، بهمراه دارد. با این که این کار در کوتاه مدت برای مصرف کنندگان مفید است و سبب خوشنودی آنها باشد، ولی کارشکنی به روشی غیر مستقیم، تأثير بسیاری بر بازار داخلی کشور می گذارد و از این جهت تولید کنندگان داخلی متحمل ضرر بسیاری می شوند. درسال های اخیر این نسبت به ارزش واقعی اش یا حتی قیمت تمام شده ی آن محصول کمتر می کنند تا از بازار فروش، سهم ناعادلانه ای را کسب کنند. وقتی که یک کشور به علت وجود سیاست هایی بتواند درزمان افزایش درخواست محصول در کشور مقصد، از قیمت صادرات یک کالا سود بیشتری ببرد، دامپینگ اتفاق می افتد.
آنتی دامپینگ
در‌صورتی‌که قیمت صادرات محصولی از کشوری به کشورهای دیگر، از ارزش واقعی کمتری برخوردار باشد، به عبارت دیگر، آن محصول در بازار دیگر کشورها به قیمتی به فروش برسد که نسبت به بازار داخلی کشور صادرکننده کم تر است، درواقع می توان گفت که آن محصول تحت دامپینگ قرار گرفته است. دولت ها در چنین مواقعی، اقداماتی به منظور حفاظت از صنایع داخلی خود، با عنوان آنتی دامپینگ انجام میدهند تا قیمت محصول وارداتی را به ارزش حقیقی اش نزدیک کنند. در چارچوب بند پنجم معاهده GATT 1994، کشورهایی نظیر اتحادیه اروپا، آمریکا، استرالیا و... هر کدام با روش هایی، محصولشان را تحت دامپینگ قرار میدهند. به عنوان مثال اتحادیه اروپا برای مقابله با دامپینگ از سه نوع عوارض یعنی عوارض ثابت، عوارض نسبت به قیمت و عوارض متغیر استفاده می کند.
یکی از معایب دامپینگ اینست که اقتصاد کشورها را تخریب می کندمزایای دامپینگ
فروش محصولی با قیمت بسیار پائین تر از قیمت واقعی محصول از مزایای دامپینگ به شمار می رود. یک کشور، یارانه را به تجارت های صادراتی اش اختصاص می دهد تا از این طریق بتواند محصولات خود را به قیمت پائین تر بفروشد.
برای این که کشور ارائه دهنده ی کالا در آن صنعت، سهم بازار خود را افزایش دهد، حتی تمایل دارد که محصول را از دست بدهد، ولی بتواند در آینده با سودآوری، سرمایه گذاری کند. این کار ممکن است به منظور ایجاد شغل در کشور خود انجام دهد و به منظور حمله به صنعت کشور دیگر از دامپینگ استفاده کند. کشور ها امید دارند تا تولیدکنندگان داخلی را از این طریق از تجارت خارج کنند و آنها را به یک رهبر صنعتی تبدیل کنند.
از دیگر مزایای دامپینگ می توان به مصرف کنندگانی در کشور اشاره کرد که مورد دامپینگ قرار گرفته اند. تا زمان تداوم یارانه، آنها برای خرید آن کالا قیمت های پائین تری را می پردازند. به طورمثال در صورت دامپینگ چوب، در برخی از کشورها قیمت پائین چوب سبب افت قیمت ساخت و ساز خانه میشود.
معایب دامپینگ برای کشورها
یکی از معایب دامپینگ اینست که اقتصاد کشورها را تخریب می کند و در زمینه کالاهای مرغوب، رقیب های تجاری از بازار بیرون میروند و بازار در انحصار کالاهای بی کیفیت مانند کالاهای تولید کنندگان چینی باقی می ماند. همچنين این مسأله سبب میشود که در کشورها بحران بیکاری بوجود آید، به دلیل این که تولید کننده های داخلی این کشورها تولیداتشان را متوقف کرده اند.
از معیارهای تشخیص می توان به مقایسه قیمت کالاهای وارداتی با کالاهای تولید داخل اشاره کرد. هنگامی که کالاهای وارداتی با قیمتی در بازار کشور به فروش برسد که نسبت به هزینه های تولید کالاهای مشابه آنها در خود کشور کم تر است، دامپینگ اتفاق می افتد. کشور وارد کننده با اعمال سیاست هایی نظیر حمایت از تولید کنندگان داخلی و وضع تعرفه بر کالاهای وارداتی، می توانند از این بازار شکنی جلوگیری کنند.
دامپینگ برای کشور مصرف کننده باعث بوجوداوردن مشکلاتی میشود. پس از مدتی، کشور مورد دامپینگ قرار گرفته شده، به خارج کردن تولیدکنندگان داخلی از چرخه ی رقابت آن کالا اقدام می کند و یک رکود در بازار داخلی ایجاد می کند و حتی نرخ بیکاری در آن کشور زیاد می شود.
دامپینگ برای کشور مصرف کننده باعث بوجوداوردن مشکلاتی میشودگردآوری: بخش اقتصاد سرپوش
- 12
- 4
