روزنامه جهان صنعت نوشت: بازار مسکن ایران به‌ویژه در کلانشهر تهران مدت‌هاست که در وضعیت رکود تورمی به‌سر می‌برد. این شرایط باعث شده که نه‌تنها قیمت‌ها به‌طور مداوم افزایش یابد، بلکه دسترسی به مسکن برای بسیاری از مردم دشوارتر از قبل شود.
یکی از نمودهای آشکار رکود تورمی در بازار مسکن، افزایش بی‌سابقه میانگین اجاره خانه‌هاست. طبق گزارش‌های اخیر، میانگین اجاره‌خانه در تهران بیش‌از ۵۰درصد افزایش داشته است. این افزایش ناگهانی فشار زیادی را بر خانواده‌های مستاجر وارد کرده و بسیاری از آنها را در تامین هزینه‌های اجاره با چالش‌های جدی مواجه کرده است. با وجود این افزایش‌ها، به‌نظر می‌رسد که دولت و نهادهای مرتبط نتوانسته‌اند راهکارهای موثری برای کنترل و تنظیم بازار اجاره ارائه دهند.
در حالی که شاهد افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن هستیم، این بازار در وضعیت رکود معاملاتی قرار دارد. این بدین معناست که تعداد معاملات انجام‌شده در این بازار به شدت کاهش یافته است. عواملی چون کاهش قدرت خرید مردم، نوسانات اقتصادی و عدم اطمینان به آینده اقتصادی از جمله عواملی هستند که موجب این رکود شده‌اند. بسیاری از افراد و خانواده‌ها به دلیل ناتوانی در تامین پیش‌پرداخت وام‌ها یا ناتوانی در پرداخت اقساط، توانایی خرید مسکن را از دست داده‌اند. این موضوع نه‌تنها موجب کاهش رونق اقتصادی در بخش مسکن شده، بلکه تاثیرات منفی بر صنایع مرتبط با مسکن نیز گذاشته است.
رکود تورمی در بازار مسکن تنها یک مساله اقتصادی نیست، بلکه پیامدهای اجتماعی و روانی گسترده‌ای نیز به همراه دارد. افزایش اجاره‌بها و عدم توانایی مردم در خرید مسکن، باعث کاهش سطح زندگی بسیاری از خانواده‌ها شده و فشار روانی زیادی را به آنها وارد کرده است. همچنین این شرایط موجب شده بسیاری از جوانان نتوانند به‌راحتی زندگی مستقلی آغاز کنند و تشکیل خانواده دهند. این موضوع می‌تواند در درازمدت تاثیرات منفی بر ساختار اجتماعی و جمعیتی کشور بگذارد.
مسکن؛ دور از دسترس خانوار ایرانی
به تازگی نایب‌رییس اتحادیه املاک با اشاره به اینکه میانگین نرخ اجاره‌بها در تهران بیش‌از ۵۰درصد افزایش داشته است، گفت: با توجه به رشد قیمت‌ها در بازار مسکن، مستاجران دیگر به خرید خانه فکر نمی‌کنند.
داوود بیگی‌نژاد، نایب‌رییس اتحادیه املاک با بیان اینکه میانگین نرخ اجاره‌بها در استان تهران بیش‌از ۵۰درصد افزایش داشته است، گفت: هم‌اکنون رکود تورمی در بازار اجاره‌بها، خرید و فروش مسکن حاکم است. البته رکود در بازارهای موازی دیگر نیز وجود دارد اما به‌طور کلی خریداری در بازار خرید و فروش مسکن نیست.
او در ادامه تاکید کرد: اقداماتی که در موازات مشاوران املاک صورت گرفته، تمرکز این صنف را برای هدف اصلی آنها که انعقاد قرارداد و ایجاد بازار مناسب برای جذب سرمایه مشتریان بازار مسکن است، تحت شعاع قرار داده و از سوی دیگر افزایش ۲۵درصدی نرخ اجاره‌بها در تهران یک قانون دستوری است و الگوی مناسب برای قیمت‌گذاری در حال حاضر وجود ندارد.
نایب‌رییس اتحادیه املاک افزود: با توجه به موارد ذکرشده، مانند سنوات گذشته در بازار مسکن برای خانه‌دار شدن مستاجران گامی برداشته نمی‌شود زیرا نرخ‌گذاری‌ها فراتر از توان مالی مستاجران است؛ به عبارت دیگر قدرت خرید ملک توسط عموم مستاجران کاهش پیدا کرده و به همین دلیل بازار خرید مسکن در رکود قرار گرفته، زیرا مشتری نیست.
او تصریح کرد: مستاجران به علت کاهش توان قدرت مالی از منطقه‌ای که سکونت دارند به مناطق پایین شهر در حال نقل‌مکان هستند؛ به هر مقداری که در قیمت مسکن تفاوت ایجاد شود، تاثیر چشمگیری در تعداد قراردادهای معامله‌شده، نخواهد داشت، زیرا قدرت خرید و درآمد خالص مردم نسبت به سال‌های قبل کاهش محسوسی یافته و عده زیادی از مستاجران از بازار خرید به بازار رهن و اجاره مسکن کوچ کرده‌اند.
بیگی‌نژاد به مهر گفت: رشد نرخ اجاره‌بها با توان مالی مستاجران همسو نیست و با توجه به رشد قیمت‌ها در بازار خریدوفروش، مستاجران دیگر به خرید خانه فکر نمی‌کنند، زیرا با توان آنها فاصله زیادی دارد. به‌طور مثال هم‌اکنون پول رهن برخی آپارتمان‌های تهران مطابق قیمت خرید چندسال گذشته همان واحد مسکونی است.
او خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط فعلی بازار مسکن، مستاجران باید از سرمایه‌گذاری در بازارهای دیگر خودداری کرده تا بتوانند سرپناه‌شان را تامین کنند. البته ناگفته نماند که به علت قیمت بالای خرید خانه، به‌طور کلی در خانواده‌ها دیگر صحبت و برنامه‌ریزی از خرید خانه در میان نیست.
بررسی آگهی‌های اجاره‌خانه
تورم اجاره‌بها در تهران باعث شده اجاره‌خانه به یکی از اصلی‌ترین دغدغه خانوارها تبدیل شود. اکنون علاوه‌بر اجاره ماهانه، میانگین بالای میزان رهن نیز از عوامل آشفته‌بازار کنونی محسوب می‌شود، اما اکنون با رهن ۳۰۰میلیون در کدام مناطق تهران می‌توان خانه اجاره کرد؟
بحران اجاره‌خانه یکی از اصلی‌ترین بحران‌هایی است که مردم در تهران با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. تورم اجاره‌بها اکنون از تورم عمومی پیشی گرفته و از سال ۱۴۰۲ نیز اثر این تورم به‌طور واضح در زندگی خانوارها مشاهده می‌شود.
اما با شرایط کنونی، در صورتی که متقاضیان رهنی معادل ۳۰۰میلیون تومان داشته باشند، در کدام مناطق تهران می‌توانند خانه اجاره کنند؟
بررسی آگهی‌های اجاره‌خانه در شهر تهران نشان می‌دهد داشتن خانه‌ای با رهن ۳۰۰میلیون تومان، بیشتر وابسته به اجاره‌ای است که مستاجران باید ماهانه پرداخت کنند.
اگر متقاضیان توانایی پرداخت اجاره بالایی را نداشته باشند، می‌توانند با این میزان رهن و پرداخت اجاره ماهانه یک‌میلیون و ۵۰۰هزار تومان، خانه‌ای ۴۵متری و ساخت سال ۱۳۹۳ در عبدل‌آباد اجاره کنند.
توانایی پرداخت اجاره‌ای معادل سه‌میلیون تومان، این امکان را فراهم می‌کند تا مستاجران خانه‌ای ۵۲متری و ۱۴ساله در محدوده کمیل اجاره کنند.
در این بین پرداخت اجاره معادل پنج‌میلیون تومان امکان اجاره خانه‌هایی کوچک‌متراژ با عمر کمتر از پنج سال را در برخی مناطق تهران فراهم می‌کند.
توانایی پرداخت اجاره‌ای حدود ۱۰میلیون تومان نیز باعث می‌شود مستاجران فایل‌هایی در محدوده طرشت پیش روی خود داشته باشند.
با پرداخت اجاره ماهانه بیش از ۳۰میلیون تومان، مستاجران می‌توانند آپارتمان‌هایی بزرگ‌متراژ کرایه کنند که عموما در مناطق نیمه‌شمالی تهران قرار گرفته‌اند.
بررسی شرایط موجود حاکی از آن است که بازار مسکن کشور نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اقدامات موثر از سوی دولت و نهادهای مرتبط است. بدون انجام اصلاحات بنیادی و ارائه تسهیلات مناسب برای خرید و اجاره مسکن، مشکلات موجود نه‌تنها حل نخواهد شد، بلکه احتمالا در آینده تشدید خواهد شد. اگرچه رشد قیمت‌ها به نفع برخی سرمایه‌گذاران و مالکان است، اما در نهایت این وضعیت به ضرر جامعه و اقتصاد کشور خواهد بود. دولت باید با سیاست‌های حمایتی و توسعه‌ای مناسب، به کنترل این بازار بپردازد و شرایط را برای دسترسی بیشتر و عادلانه‌تر مردم به مسکن فراهم آورد.
- 9
- 4
