آشنایی با انواع ازدواج
ازدواج، نکاح یا پیوند زناشویی به پیمانی گفته ومیشود که در اثر آن یک زن و مرد به شکل عمومی باهم شریک و متحد میشوند و از این طریق تشکیل خانواده می دهند. در واقع تشکیل خانواده، هدف اصلی ازدواج میباشد که در نهاد انسان، تمایل به چنین امری قرار داده شده است. ازدواج به روابط جنسی مشروعیت می بخشد. بطور سنتی، ازدواج در حفظ اخلاق و تمدن، نقشی مؤثر و به سزایی دارد. در واقع انواع ازدواج و پیمان زناشویی به هر شکلی بیانگر شراکت عاطفی و احساسی طرفین می باشد. جامعه ازدواج در حالت معمولی و عرفی به بستری گفته میشود که زن و مرد به موجب آن با هم محرم، متحد و شریک شوند و تشکیل خانواده دهند درحالیکه امروزه اشکال مختلفی از ازدواج وجود دارد که مفاهیم و اهداف ازدواج عرفی را تا حد زیادی زیر سؤال برده است. در ادامه انواع اصلی ازدواج ها را برایتان شرح داده ایم:
* ازدواج موقت:
ازدواج مــوقت که به آن صیغه می گویند، در اسلام به عنوان یکی از انواع ازدواج محسوب میشود که همواره درخصوص آن بحث شده است. در عربی، معادل کلمه ی ازدواج موقت، “متعه” میباشد که یک قرارداد بین زن و مرد است. چنین ازدواجی تقریباً مشابه ازدواج دائم است، تنها تفاوتشان اینست که در ازدواج موقت، مدت زمان مشخصی تعیین شده که زن و مرد پس از گذشت آن تاریخ، با هم غریبه می شوند بدون آنکه طلاق بگیرند. باور اشتباه عموم درخصوص ازدواج موقت اینست که زنی که ازدواج موقت دارد مجوز عقد کردن در هر یک ساعت را دارد ولی این کار درست نیست؛ بدین دلیل که زن باید بعد از پایان تاریخ ازدواج موقت، بمدت دو ماه صبر کند و در این دو ماه، حق ازدواج با فرد دیگری را ندارد. نخستین کسی که به تشریع متعه با تمام احکام مربوط به آن پس از نزول در قرآن پرداخت، رسول خدا ( صلی الله علیه و آله) بود.
همه مسلمانان اتفاق نظر دارند که ازدواج موقت توسط رسول خدا تشریع شده و بعد از این که به مدینه مهاجرت کرده آن را قانونی دانسته و مسلمانان، این عمل را در زمان حیات او انجام داده اند. ولی درخصوص چنین امری که پیامبر، بعداً آن را ممنوع کرده یا خیر، در بین شیعه و بیشتر اهل تسنن اختلاف نظرهایی وجود دارد. نظر بیشتر اهل سنت اینست که با وجود تشریع کردن متعه توسط پیامبر، ولیکن او بعداً آنرا منع کرده است. در حالی که باور و عقیده ی شیعیان اینست که پیامبر( ص)، هرگز ازدواج موقت را منع نکرده است.
* ازدواج مجدد :
ازدواج مجدد یکی از انواع ازدواج است. افراد با طلاق گرفتن و یا از دست دادن همسرشان، معمولاً دوباره به امر ازدواج روی می آورند. ازدواج مجدد در افرادی مطلقه در مقایسه با افرادی که همسرشان را از دست داده اند، بیشتر است. طبق تحقیقات صورت گرفته، ازدواج مجدد بعد از طلاق یا بیوه شدن، صرفا به منظور سلامت جسمی و روحی افراد بسیار مفید است. ولی باید این واقعیت را پذیرفت که در جامعه ما ازدواج مجدد با حساسیت های بسیاری همراه است. معمولاً به خاطر تجربه تلخ ازدواج قبلی، از این رو ازدواج مجدد با مشکلاتی رو به رو می شود. شرایطی که موجب سخت شدن ازدواج مجدد می شود شامل وسواس فکری در انتخاب همسر، غم و اندوه و خاطرات تلخ ازدواج قبل میباشد که نیازمند توجه و صرف انرژی بیشتر است.
* ازدواج دائم:
یکی از انواع ازدواج در اسلام که دارای شرایط خاصی میباشد با نام ازدواج دائم شناخته میشود. نکاح به کلمه ای گفته میشود که در اسلام معمولاً برای امر ازدواج کاربرد دارد که درحقیت، این کلمه به معنای “رابطه جنسی” میباشد و وضعیت ناشی از یک قرارداد خاص را نشان می دهد که این قرارداد بین زن و مرد منعقد شده است، و دراثر آن از نظر خدا و جامعه، برقراری رابطه جنسی بینشان مشروع است. ازدواج درواقع به یک نهاد قانونی گفته میشود که طبق تعدادی ارکان و احکام تعریف میشود. به عنوان مثال میزان مهریه ای که مرد به زن پرداخت می کند در ازدواج دائم باید مشخص شده باشد.
* ازدواج فامیلی:
یکی از انواع ازدواج که معولا مرسوم نیز می باشد ازدواج فامیلی است. ازدواجی که جد زن و مرد مشترک باشند یعنی دخترعمه و پسردایی از یک خانواده باشند. امکان معلول شدن فرزند در ازدواج فامیلی نسبت به سایر ازدواج ها بیش تر است، به همین خاطر انجام مشاوره ژنتیک، پیش از ازدواج امری اجباریست. در خاورمیانه، ازدواج فامیلی رایج تر از نقاط دیگر دنیا می باشد.
* ازدواج کودکان :
ســن ازدواج در اکثر کشورها، ۱۸ سال میباشد و افرادی که از این سن کم تر باشند کودک محسوب می شوند و درصورتی که افراد کم تر از ۱۸ سال، ازدواج کنند با عنوان ازدواج کودکان شناخته می شود و همچنین در صورت قانونی یا بیشتر بودن سن فرد مقابل، به آن کودک همسری میگویند.
* ازدواج اجباری :
درصورت مجبور کردن یکی از طرفین عقد به امر ازدواج، ازدواج اجباری گفته میشود. مثلاً به منظور اجبار شخصی به ازدواج، او را تهدید کند که از خانه یا شغلش اخراج می کنند، در چنین شرایطی این ازدواج غیرنافذ میشود و شخص بعد از رفع اکراه، مجوز تائید یا رد آن را دارد. درصورت تائید آن از روز اول، ازدواج صحیح می شود ولی در غیر این صورت ازدواج از ابتدا باطل می شود. ولی درصورت شدید بودن اکراه، شخص اراده اش را از دست میدهد مثلاً به خاطر شکنجه شدید، رضایت به ازدواج دهد، به این ترتیب این ازدواج باطل میشود و دیگر قابل تائید نیست.
* ازدواج سو:
زن برادرستانی( لویرات) به عنوان یکی از رسوم برخی از جوامع محسوب میشود که در اثر این رسم، زن بیوه مجاز به ازدواج با برادر شوهر خود می باشد. رسومی که بیانگر ازدواج در جوامع سنتی، به منزلهٔ قراردادهای سنگین عرفی و شرعی و اجتماعی محسوب میشود ، خواهرزن ستانی و زن برادرستانی میباشد که طبق انتخاب دو گروه و دو طایفه و دو قبیله صورت ميگیرد و دو نفر، حق انتخاب آزادانه را ندارند.
* ازدواج میان گرایشی:
ازدواج میان گرایشی یکی از انواع ازدواج است و به ازدواجی گفته میشود که گرایش های جنسی زن و مرد در آن متفاوت است و با یکدیگر از نظر بعضی از موارد همچون گرایش روحی و جنسی فرق دارند. به عنوان مثال ازدواج میان گرایشی به ازدواجی گفته میشود که بین یک زن دگرجنس گرا با مرد همجنس گرا صورت می گیرد. هدف ازانجام چنین ازدواجی معمولاً برای اینست که گرایش جنسی یکی از طرفین مخفی شود که چنین ازدواجی بیشتر در بین افراد مشهور رایج شده است. اگر شخص بخواهد با ازدواج کردن گرایش جنسی خود را مخفی کند نام چنین ازدواجی، ازدواج بنفش می باشد. در واقع ازدواج میان گرایشی نیز نوعی ازدواج مصلحتی است.
* ازدواج سفید:
از انواع ازدواج می توان به ازدواج سفید اشاره کرد که گسترش بیشتری در سال های اخیر داشته است. در ازدواج هم خانگی که نام دیگر ازدواج سفید میباشد دو نفر، زندگی با یکدیگر را طبق قرار و تعهد میان خودشان و بدون هیچگونه پیمان رسمی شروع می کنند. به همین خاطر آن ها هیچگونه حقی نسبت به هم بخاطر عدم طی کردن مراحل قانونی ندارند و صرفاً در کنار هم بر اساس یک توافق دوطرفه زندگی می کنند. یکی از بزرگترین نقاط ضعف ازدواج سفید اینست که شخص هیچگونه تعهدی نسبت به طرف مقابل ندارد. با این که طرفین نسبت به تعهدات خود تا چنین سال پایدار هستند ولی احتمال دارد که برای پایان این رابطه، طرف مقابلتان تصمیم بگیرد. علاوهبراین شما شانس ازدواج و تشکیل خانواده را با حضور در چنین رابطه ای از خود می گیرید.
* ازدواج گروهی:
ازدواج گروهی به ازدواجی گفته میشود که چندین نفر بطور همزمان با همدیگر ازدواج می کنند، یعنی درواقع بیش از یک جفت( اردواج کلاسیک زن- مرد یا زن- زن یا مرد- مرد) با همدیگر، اقدام به تشکیل زندگی مشترک می کنند و همگی با هم همسرند. تنها در مناطقی از کشور برزیل بطور رسمی چنین ازدواجی انجام میشود.
* ازدواج با خود یکی از انواع ازدواج:
سولوگامی که نام دیگر آن ازدواج با خود است به نوع جدیدی از ازدواج گفته میشود که در آن فرد قصد ازدواج کردن با خودش را دارد. این امر در نگاه اول، ناممکن است؛ گویی که شخص بیمار است، ولی لیندا بیکر این جریان را از سال ۱۹۹۳ شروع کرد. وی با حضور جمعی از آشنایان در مراسمی رسمی در مقابل آینه ایستاد و پس از این که عاقد، خطبه ی عقد را خواند؛ به خودش بله را داد. لیندا بعد از ازدواج به تنهایی خود ادامه داده و وارد رابطه عاطفی با خودش می شود. از کشورهایی که در آن سولوگامی اجرا میشود می توان به آمریکا، تایوان، ژاپن، انگلستان و... اشاره کرد.
* ازدواج مصلحتی:
هدف افراد در ازدواج مصلحتی اینست که برای دلایل سیاسی یا هرچیزی که در آن مصلحتی وجود داشته باشد با هم ازدواج و زندگی کنند. عشق و علاقه در چنین ازدواجی به عنوان پایه ی ازدواج محسوب نمیشود.
* ازدواج سیاسی:
به ازدواجی که بر پایه عشق و علاقه دوطرف نیست و حتی از علاقه صحبتی نمی شود و هدفشان بیشتر به منظور ایجاد یا تحکیم روابط بین دو گروه یا شخصیت سیاسی باشد و اهداف آن ها از قبل مشخص شده باشد، ازدواج سیاسی می گویند.
* ازدواج هم جنس گرایان:
یکی از انواع ازدواج که در کشورهای اروپایی معمولا دیده می شود ازدواج هم جنس گرایان می باشد. به خاطر مشکلات همجنس گرا درزمینهٔ مسائل ژنتیکی، با اکثریت افراد جامعه در جهت گیری جنسی تفاوت دارند، یعنی چنین افرادی به فردی که از جنس خودشان است تمایل به برقراری رابطه عاطفی و جنسی بیشتری در مقایسه با جنس مخالف دارند. در برخی از کشورها ازدواج و برقراری پیوند عاطفی بین دو فرد از یک جنس به رسمیت شناخته شده است، ازاین رو یکی از انواع ازدواج در بعضی از کشورها، ازدواج میان دو فرد همجنس گرا می باشد.
* ازدواج صوری:
عشق و علاقه ای در ازدواج صوری وجود ندارد و درواقع زوجین قصد تشکیل خانواده را ندارند. ازدواج صوری صرفا برای فرار از قانون انجام میشود. معمولاً افرادی که قصد مهاجرت یا اقامت یک کشور را دارند با فردی ازدواج می کنند که در آن کشور زندگی می کند یا از اقامت آن کشور برخوردارست. به چنین ازدواجی، ازدواج بدون عشق نیز می گویند.
* ازدواج حقوق مشترک:
در تعدادی محدودی از حکومت ها، چهارچوب قانونی وجود دارد که یک زوج درصورتی ازدواج کرده محسوب میشوند که به صورت غیر رسمی رابطه خود را بعنوان ازدواج شهروندی یا دینی یا مذهبی ثبت کرده باشند. راهکار اصلی« ازدواج عرفی» اینست که چنین ازدواجی توسط هر دو طرف شرکت کننده تائید شده باشد، اما بطور رسمی به صورت مذهبی یا دولتی به ثبت نرسیده باشد یا جشنشان در یک سرویس رسمی مذهبی صورت نگرفته باشد؛ و تنها گواه سازمان دهی روابط بین زوجین باشد که آنها را به عنوان یک زوج به دیگران معرفی کند.
* ازدواج در نوجوانی:
ازدواج در نوجوانی به ازدواجی گفته میشود که یک یا هر دو زوج به سن بلوغ رسیده اند ولی پیش از این که به سن قانونی برسند با هم ازدواج کنند. از دلایل چنین ازدواجی میتوان به عشق نوجوانی، بارداری نوجوانان، فشار خانواده یا دلایل مذهبی و فرهنگی اشاره کرد.
* ازدواج غیابی:
یکی از طرفین در ازدواج غیابی حضور ندارد، به همین خاطر ازدواج بدون حضور این شخص انجام می شود. معمولاً یکی از زوجین در این نوع ازدواج به دلایل مختلفی نمیتواند در مراسم عقدش حاضر شود که از این دلایل می توان به خارج از کشور بودن شخص و یا معذوریت های قانونی اشاره کرد. این صیغه عقد تنها در صورتی جاری می شود که نماینده قانونی، وکالتنامه رسمی و معتبر از جانب زوج غائب را داشته باشد و در این مجلس حضور داشته باشد.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 13
- 2