حجت‌الاسلام محمد سوری خرم‌آبادی در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با عوامل تداوم دوستی، اظهار کرد: عوامل دوستی که در برخی روایات از آن‌ها به‌عنوان حقوق دوستی و برادری یاد شده است، فراوان هستند که ازجمله آن‌ها می توان به خوش‌رویی و انصاف اشاره کرد .
وی با بیان این‌که خوش‌رویی در برخورد با دوست، یکی از صفات پسندیده و فضایل نفسانی است که بزرگان دین به آن بسیار سفارش کرده‌اند، افزود: امام علی(ع) فرموده است: «مؤمنان خوش‌رو و متخلقان به این فضیلت بزرگ را این‌گونه معرفی می کند که این افراد اگر هم ناراحت و اندوهگین باشند اما در برابر دیگران اظهار اندوه و ناراحتی نمی کنند» و نیز فرموده است: «شادی مؤمن در چهره او است و اندوه و غمش در قلب او». (نهج‌البلاغه، فیض الاسلام، حکمت ۳۲۵).
حجت‌الاسلام سوری اضافه کرد: همان‌گونه که خوش‌رویی و چهره گشاده داشتن در کسب محبت و دوستی و نزدیک شدن افراد به یک‌دگیر تأثیر دارد، اخم کردن و ترش‌رویی نیز انسان‌ها را از یکدیگر گریزان می کند .
این کارشناس مذهبی با اشاره به سفارشی از امام علی(ع) با این مضمون که «با دیگران گشاده‌رو و خندان باشید، چراکه آن پیوند و رشته دوستی است»، گفت: البته نوجوانان و جوانان باید مواظب لبخندهای ظاهری و شیطنت‌آمیز بعضی افراد باشند که به این مسئله می خواهند دیگران را به‌سوی خود جلب کنند و به‌تدریج آنان را به راه‌های منحرف بکشانند .
رعایت انصاف در گفت‌وگوها و داوری‌ها؛ یکی از عوامل بقای دوستی‌ها
وی با بیان این‌که یکی از عوامل بقای دوستی‌ها و بازدارنده از جدایی دوستان، رعایت انصاف در گفت‌وگوها و داوری‌هاست، اظهار کرد: وقتی کسی ببیند دوستش در رفتار و گفتار بی انصاف است و حتی در قضاوت و داوری راجع‌به سایر دوستان روش بی‌انصافی را اتخاذ کرده است، به تدریج فاصله خواهد گرفت.
این نویسنده لرستانی با یادآوری این‌که انصاف از روح گذشت و احترام و حقوق دیگران ناشی می شود و شخص منصف کسی است که برای دیگران حقوق برابر قائل باشد و مزایای زندگی را میان خود و مردم تقسیم کند، گفت: تاثیر انصاف و برخورد صادقانه در ثبات و دوام دوستی‌ها بر کسی پوشیده نیست کمااینکه امام علی(ع) فرموده است: «به‌وسیله انصاف، دوستی ادامه می یابد» و نیز فرمود: «انصاف، دل‌ها را با هم مهربان می کند». (تصنیف غررالحکم و در الکلم، حدیث شماره ۹۶۱۸ ).
سوری خرم آبادی با بیان این‌که فروتنی و تواضع در مقابل دیگران علاوه‌بر بالا بردن مقام و منزلت انسانی، دوام دوستی ها و ثبات آن‌را به‌دنبال دارد، گفت: نبی مکرم اسلام(ص) به امام علی(ع) فرموده است: «اگر انسان متواضع و فروتن در ته چاه باشد، خدای بزرگ بادی را مامور کرده تا او را از چاه بیرون آورده و در موقعیتی بالاتر از نیکان قرار دهد».(بحارالانوار، ج ۷۴، ص ۵۳)همچنین امام علی(ع) فرموده است: «سه چیز موجب محبت است: دین، تواضع و بخشش».(تصنیف غررالحکم و درالکلم، حدیث شماره ۵۱۸۱ )
نادیده گرفتن لغزش‌ها و خطاهای دیگران سبب عزت و سربلندی می شود
وی با بیان این‌که عفو و گذشت و نادیده گرفتن لغزش‌ها و خطاهای دیگران، ازجمله صفات پسندیده است که سبب عزت و سربلندی می شود و کینه‌ها را از دل دوستان می زداید، اظهارکرد: معمولاً در زندگی اجتماعی و بین دوستان، خطاهایی از برخی افراد سر می زند و حقوقی از این و آن ضایع می گردد که سخت‌گیری در گرفتن حق و چشم‌پوشی نکردن از حتی کوچک‌ترین لغزش‌ها زندگی را تلخ کرده و روح صفا و صمیمیت را از جامعه می زداید و کینه و دشمنی را جایگزین می کند. این در حالی است که نبی مکرم اسلام(ص) فرموده است: «یکدیگر را عفو کنید، کینه‌ها از بین شما رخت برخواهند بست» و نیز فرموده است: «هرگز مردی از ستمی که بر او رفته است، درنمی گذرد جز این‌که خدای بزرگ بر عزت او بیفزاید». (کنزالعمال، حدیث شماره ۷۰۰۰۴)
این مؤلقف لرستانی با بیان این‌که عفو و گذشت و بدی را با نیکی پاسخ گفتن نه‌تنها مایه دوام دوستی‌ها است، بلکه عاملی مهم برای تبدیل دشمن به دوستی صمیمی به‌شمار می رود، ادامه داد: البته عفو و بخشش، حدود و مسائلی ویژه دارد و به‌طور کلی این موضوع در جایی مطرح است که حقوق شخصی مطرح باشد، عفو و گذشت معنا ندارد کمااینکه امام علی(ع) فرموده است: «به حسنه و کار نیک پاداش بده و از بدی بگذر، در صورتی که عفو و گذشت باعث رخنه در دین و یا مایه توهین به حاکمیت اسلام نباشد». (غررالحکم و درالکلم، حدیث شماره ۲۰۱۵).
وی در ادامه هدیه دادن را یکی از عوامل تداوم دوستی ذکر کرد و افزود: یکی از سنت‌های حسنه رایج بین ما انسان‌ها به‌ویژه در محیط‌های اسلامی و از جمله سفارشات مهم اسلام، هدیه دادن و پیش‌کش فرستادن است .
سوری خرم آبادی ادامه داد: هدیه، نشانی از محبت و نوعی اظهار علاقه عملی است که هدیه‌دهنده به هدیه گیرنده ابراز می دارد و از این راه اهتمام و فراموش نشدنش را به او نشان می دهد .
وی با بیان این‌که هدیه، زنده کننده خاطرات شیرین گذشته و یادآور دوستی ها است، اضافه کرد: هدیه، کینه‌ها را می زداید و برادری را استوار و پایداری می کند کمااینکه پیامبر گرامی اسلام می فرماید: «هدیه، کینه‌ها ار از دل‌ها می زداید». (میزان الحکمة، ج ۴، ص ۳۴۵۰) و در جایی دیگر فرموده است: «هدیه، مودت و دوستی را به ارمغان می آورد و برادری را هموار می کند و کینه را می زداید، پس به یکدیگر هدیه دهید تا با هم مهربان گردید».(اصول کافی، ج ۵، ص ۱۴۴)
- 12
- 3
