آشنایی با انواع فساد اداری و اهداف مبارزه با آن

فساد اداری,فساد اداری در ایران,مبارزه با فساد اداری

فساد اداری ناشی از بکارگیری قدرت سازمانهای دولتی برای کسب منافع مالی است

قدمت پیدایش فساد اداری به ابتدای جامعه بشری برمی گردد و این فساد با توسعه نظام سیاسی، رابطه ای مستقیم دارد بگونه ای که پیدایش آن در نظام سیاسی یک کشور، اخلال بوجود می آورد. کارمندان در ارائه خدمات در یک نظام اداری فاسد، از موقعیت انحصاری خود بهره می گیرند و با شغلشان تجارت می کنند؛ از این رو علاوه بر این که به توسعه اسیب وارد می کنند، از رشد رقابت سالم و عدالت اجتماعی پیشگیری می کنند.

فساد اداری

به اقداماتی که برای کسب منافع مالی فردی یا گروهی از قدرت و توان سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت استفاده میشود، فساد اداری می گویند. بطور طبیعی، فساد اداری دارای نتایج مخالف مصالح و منافع آحاد مردم است. شکل های گوناگونی از فساد اداری وجود دارد که از آن ها می توان به رشوه، خویشاوندگماری، پارتی بازی و تعارض منافع اشاره کرد. بسیاری از ممالک جهان در دهه ی اخیر، برای مبارزه با فساد اداری از سیاست ها و روش های مؤثری استفاده میکردند .انجام فسادهای اداری به روش های زیر امکانپذیر است:

* فساد اداری درصورتی که قوانین و مقررات اداری، نقض شود؛ صورت می پذیرد.

* تغییر و تفسیر قوانین و مقررات و ضوابط اداری، نوعی فساد اداری محسوب میشود.

* اگر در قوانین و مقررات اداری، تغییراتی رخ دهد؛ به این حالت فساد اداری می گویند.

* چنانچه در قبال ارباب رجوع در انجام وظایف قانونی، خودداری، کند کاری یا کوتاهی کنید مرتکب فساد اداری شده اید.

* در فساد اداری برای اشخاص معین نسبت به دیگران، فرآیند انجام کار را به صورت غیر عادی تسریع می بخشند.

انواع فساد اداری

۱. فساد خرد و کلان:

- به فسادی که بیشتر جنبه فساد سیاسی یا حاکمیتی داشته باشد و به صورت باندی و با ارقام قابل توجه، توسط مقام های مافوق اداری صورت بگیرد؛ فساد کلان می گویند.

- معمولا کارکنان جزء، مرتکب فساد خرد میشوند.

نتایج فساد اداری ‌بطور طبیعی مخالف منافع آحاد مردم است

۲. فساد سازمان یافته:

سرمایه گذاران در نظام اداری دارای فساد سازمان یافته، از دادن رشوه به شخص خاص و دریافت نیازشان در قبال رشوه با خبر هستند و از بابت اخذ مجوزهای لازم برای بنگاه های خود اطمینان دارند. درصورت مشخص بودن وجه( رشوه) موردنیاز و دریافت کننده و تضمین پرداخت وجه بابت اجرای سفارش خواسته شده، فساد سازمان یافته اتفاق می افتد. استدلال بعضی از افراد اینست که میزان ضرر فساد سازمان یافته، کمتر است؛ بدین دلیل که یک مدیر یا رییس سازمان فاسد در چنین ساختاری، سهم کاملا معینی از سود بنگاه را میخواهد و موفقیت آن بنگاه از منافع او به شمار میرود.

به یک فساد فراگیر و سازمان یافته که ماموران دولتی و کارمندان در کلیه سطوح مختلف دولت با هم مشارکت دارند، فساد سامانه ای می گویند.

این نوع فساد، به عنوان یک پدیده سیاسی محسوب میشود؛ به این منظور که افراد دارای قدرت، از موقعیت اداری و دولتی برای انتقال منافع و عواید نامشروع به خود و وابستگان استفاده می کنند. این مدیران و کارمندان فاسد تصمیم می گیرند که از طریق مجاری رسمی، جریان منافع و عواید نامشروع را با گسترش وظایف دولت در زمینه های مختلف مالی، اداری، تصدی گری و ... و نیز با حذف یا تضعیف رقابت به نفع خود گسترش دهند.