تعریف قانون ترک کار
قانون ترک کار در کشور ما به مجموعه ای از قوانین و مقرراتی گفته می شود که شامل شرایط و دلایل خروج قانونی کارگران از محیط کار می باشد. بر اساس این قانون هر کارفرمایی باید شرایطی را برای کارگری که قصد ترک کار خود را دارد، فراهم کند.
آثار ترک کار
- کارگر دیگر از مزایای شغلی خود مانند حقوق، بیمه و عیدی محروم میشود.
- کارفرما میتواند از کارگر شکایت کند و مطالبات خود را از او دریافت کند.
- کارگر ممکن است به حبس یا جزای نقدی محکوم شود.
کارگر کیست؟
پیش از اینکه به مباحث بیشتری راجب قوانین ترک کار بپردازیم بهتر است بدانید که کارگر به چه کسی اطلاق می شود. بر اساس تعریف قانون کار ایران، کارگر شامل هر فرد حقیقی ای می شود که بر اساس قراردادی با یک کارفرما یا مشاغل خودسرانه به کار اشتغال دارد.
شرایط ترک کار برای کارگران
بر اساس قانون کار ایران، کارگران می توانند در صورت داشتن شرایط زیر از خدمت خود ترک کنند:
• گذشت پایان قرارداد کاری
• بازنشستگی کارگر
• ابتلاء کارگر به بیماری
• فوت کارگر
• ازدواج کارگر زن
• مهاجرت کارگر به خارج از کشور
• عدم تمدید قرارداد کاری پس از پایان مدت تعیین شده
تعهدات کارفرما در قبال کارگری که ترک کار می کند
کارفرما مطابق قانون باید در هنگام ترک خدمت کارگران، تعهدات زیر را انجام دهد:
• پرداخت حقوق ساعات اضافه کاری نامحدود کارگر
• پرداخت همه مطالبات احتمالی کارگر همچون حق تعطیلات، سود سهام و...
• پرداخت مقرری بازنشستگی یا غرامت خدمت به کارگران
• صدور دفترچه کار برای کارگر مطابق وظایف اعلام شده
احکام و تکالیف قانون ترک خدمت برای کارگر
بر اساس قانون کار ایران، هر کارگری باید در صورت ترک خدمت، موارد زیر را رعایت نماید:
اخطار قبل از ترک کار:
کارگر باید حداقل ۳۰ روز قبل از ترک خدمت، کارفرمای خود را از این موضوع مطلع سازد.
استعفای کتبی:
استعفای کارگر باید به صورت کتبی و رسمی به کارفرما ارائه شود. درصورتی که فرد از این موضوع اطلاعی ندارد می تواند از نیروی انسانی شرکت کمک بگیرد.
پس گرفتن استعفا:
درصورتی که کارگر قبل از ۱۵ روز از استعفای خود پشیمان شود می تواند استعفای خود را پس بگیرد، همین موضوع می تواند اهمیت ارائه استعفای کتبی را کاملا نشان دهد.
کار کردن کارگر تا ۱ ماه:
کارگر باید تا ۱ ماه بعد از استعفا در محل کار خود بماند تا کافرما بتواند نیروی جایگزین را انتخاب کند.
صدور دفترچه کار:
کارفرما موظف است پس از ترک خدمت، دفترچه کار کارگر را به او صادر نماید تا بتواند برای کار آینده اش استفاده کند.
شکایت از کارگر توسط کارفرما
درصورتی که قرارداد بین کارگر و کارفرما نوشته شود و کارفرما با ترک کار کارگر دچار خسارت و ضرر شود می تواند با استفاده از همین قرارداد از وی شکایت کند. درصورتی که قرارداد از نوع شفاهی باشد، کارفرما باید در ابتدا وجود رابطه کارگر و کارفرمایی خود را اثبات کند و سپس از او شکایت نماید.
کارفرما برای شکایت از کارگر به دلیل ترک کار، باید مراحل زیر را انجام دهد:
- در ابتدا کارفرما باید اسناد و مدارکی که به وجود رابطه کارگر و کارفرمایی اشاره دارد را جمع آوری کند.
- پس از آن باید به اداره کار مراجعه کرده و در آنجا یک شکواییه تنظیم نماید.
- سپس شکایت در هیئت تشخیص توسط کارشناسان مربوطه طرح شده و اقداماتی در رابطه با ایجاد توافق میان طرفین انجام میشود.
- در نهایت نیز در صورت عدم توافق، رای برای شخص خاصی یعنی کارگر صادر میشود.
تسویه حساب با کارگر در شرایط ترک کار به چه صورت است؟
یکی از سوالاتی که برای بسیاری از افراد پیش از ترک کار ممکن است ایجاد شود، موضوع تسویه حساب می باشد. درصورتی که کارگری به صورت یک مرتبه انصراف دهد و کار خود را ترک کند حق و حقوق او چه خواهد شد؟
درخصوص این موضوع باید به دستورالعمل شماره ۱۷ و بند پنجم روابط کار و امور اجتماعی اشاره کنیم:
” چنانچه کارگر دارای قرارداد کار مدت موقت باشد و مبادرت به ترک کار نماید؛ در صورتی که مزایای پایان کار قرارداد های سابق را در هنگام اتمام هر قرارداد دریافت نموده باشد، یا آن مزایا به حساب او منظور شده باشد، صرفا مزایای پایان کار آخرین قرارداد به وی تعلق نمی گیرد؛ لیکن چنانچه قراردادهای قبلی با کارگر تسویه حساب نشده باشد، مستحق مزایای پایان کار کل مدت کارکرد خود نخواهد بود.”
سخن پایانی درباره قانون ترک کار
قانون ترک خدمت در ایران، حداقل استانداردهایی را برای حفظ حقوق کارگران در نظر گرفته است. این قانون همچنین تعهداتی برای کارفرماها در قبال کارگران ترک خدمت کننده مقرر می دارد تا از سوء استفاده احتمالی از وضعیت کارگر جلوگیری شود. با وجود اینکه این قانون هنوز نیازمند به روزرسانی های بیشتری دارد اما نقش مهمی در حمایت از حقوق کارگران داشته است. بهبود نظارت بر اجرای احکام این قانون می تواند موجب ارتقاء بیشتر شرایط کار و زندگی کارگران شود.
گردآوری: بخش اشتغال سرپوش
- 13
- 2