شمسی فضل‌اللهی: در تلویزیون به قدری ممیزی اعمال می‌کنند که بازیگران هنرشان را از دست می‌دهند

شمسی فضل‌اللهی، پیشکسوت عرصه‌های سینما، تئاتر، تلویزیون، رادیو و دوبله درباره این که آیا دوبلاژ در این سال‌ها توانسته است جایگزینی مناسب برای نسل طلایی دوبلورها و صداهای ماندگاری که دیگر در بین ما نیستند، معرفی کند یا خیر، می‌گوید: «بنده سال‌هاست که در دوبلاژ حضور ندارم و کار نکرده‌ام که بتوانم درباره وضعیت فعلی دوبله نظری بدهم اما آن زمان که ما در دوبله کار می‌کردیم و خودم نوجوان بودم و به‌عنوان کارآموز فعالیت داشتم، با دقت فراوانی کار می‌شد و مدیر دوبلاژها واقعا برای کارها وقت می‌گذاشتند و بسیاری از آن‌ها افراد باسواد، باتجربه و دانایی بودند. راستش الان را نمی‌دانم وضعیت دوبله چه‌طور است. آن زمان که دوبله شروع به کار کرد، عالی نبود و بعدها به مرور زمان خوب شد و به نسل طلایی تبدیل شد به دلیل این‌که مدیردوبلاژها حساسیت‌های بی‌نهایتی روی جزییات داشتند.» 

او سپس با تاکید بر این که دوبله احساس می‌خواهد، ادامه می‌دهد: «اخیرا آقایی نمونه‌ای از صدای دختر ۱۳ ساله‌اش را برایم آورد و از من خواهش کرد تا در واحد دوبلاژ سفارش دخترش را بکنم. من وقتی صدای این دختر را شنیدم دیدم چقدر سریع توانسته به جای افراد صحبت کند اما به نظرم دوبله احساس می‌خواهد. یک دوبلور خوب احساس دارد و فقط قرار نیست بتواند از روی چیزی بخواند یا تقلید صدا کند. گویندگان جوان ما اگر به این حرفه علاقه دارند باید احساس خوب و صداسازی را یاد بگیرند. به نظرم آن دورانی که دوبله به نسل طلایی تبدیل شد خیلی خاص بود. برخی از گویندگان حال حاضر هم واقعا صدای خوبی دارند ولی وقت کافی برای عرض اندام ندارند. آن دورانی که ما دوبله کار می‌کردیم، مدیر دوبلاژ حساسیت‌های عجیبی به کار نشان می‌دادند.»

این صداپیشه پیشکسوت در ادامه به دشواری کار در شرایط کرونایی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در دو سالی که کرونا آمده، واقعا همه‌چیز را درگیر خود کرده است. به نظرم باید فکری خاص برای این معضل شود. ما واقعا آمادگی چنین اتفاقی را نداشتیم و تجربه کافی هم در این زمینه نداشتیم؛ بنابراین این دوری‌هایی که از کرونا حاصل شد، ممکن است نسل خوش‌اخلاقی را تحویل جامعه ندهد، یعنی به نوعی نسل فعلی از این بی‌ارتباطی‌ها خسته شده‌اند. ما با وجود کرونا عصر خاصی را می‌سازیم.»

فضل‌اللهی همچنین تصریح می‌کند: «در شرایط کرونایی و دشواری‌هایی که برای همگان پدید آورده است، چشم امید ما در زمینه کمک‌رسانی علاوه بر دولت به خود مردم هم هست؛ به دلیل این که مردم واقعا شهر را آلوده می‌کنند. به عنوان مثال همراه داشتن یک کیسه پلاستیکی هنگام تفریح به‌قدری برایشان سخت است که زباله‌هایشان را در شهر رها می‌کنند و همین امر موجب آلودگی می‌شود. ناگفته نماند که واقعا دولت هم باید در زمینه کرونا در بخش‌هایی چون بهداشت و نظافت شهر، رسیدگی در بیمارستان‌ها، روند سریع واکسینه‌کردن مردم و... کمک کند تا مشکل حل شود. اگر فقط بنشینیم و دعا کنیم، هیچ اتفاقی نخواهد افتاد؛ بلکه در کنار دعا، همگان باید سعی کنند تا مشکل را برطرف کنیم. بسیاری از مردم اروپا و امریکا، خانم و آقا فرقی ندارد، زمانی که برای پیاده‌روی به فضای باز می‌روند، با خودشان کیسه‌های نایلونی و گیره‌های بلندی همراه دارند که بدون این که به آن‌ها بربخورد، زباله‌هایی چون ماسک، دستکش و... را از روی زمین جمع‌آوری می‌کنند و این خیلی اتفاق خوبی است که مراقب باشیم و خودمان هم به وضعیت حال حاضر کمک کنیم.»

این هنرمند پیشکسوت در بخشی دیگر از صحبت‌هایش درباره تک‌گویی گویندگان در واحد دوبلاژ به دلیل شرایط کرونایی و نبود تعامل صدا میان گویندگان بیان می‌کند: «به نظرم چاره‌ای نیست و کار خوبی می‌کنند که رعایت می‌کنند. متاسفانه تا به حال کرونا کم کشته نداده است؛ بنابراین هر راهی که بشود سلامت مردم و هنرمندان حفظ شود، نباید از آن دریغ کرد. متاسفانه ما خیلی از هنرمندان عزیز و بزرگ‌مان را به خاطر کرونا از دست دادیم که واقعا برای هنر کم کسی نبودند. اگر در تک‌گویی کارها، مشکلاتی هم پدید می‌آید اما اشکالی ندارد. باید اجازه دهیم زمان بگذرد و رعایت کنیم، چون کرونا یک اتفاق جهانی است که همه را درگیر کرده است.»

او همچنین در زمینه فعالیتش در حوزه دوبله و رادیو می‌گوید: «همان‌طور که اشاره کردم مدت‌هاست دیگر در رادیو و دوبله فعالیتی ندارم. در حال حاضر فقط در منزلم از طریق اینستاگرام شاهنامه فردوسی را به‌طور شخصی می‌خوانم که خوشبختانه بینندگان خودش را داشته و مخاطبان کارم را دوست دارند. فردوسی کار بزرگی برایم است.»

این هنرمند در عین حال اظهار می‌کند: «برای بازی در تلویزیون هم گاهی پیشنهادهایی می‌شود اما شرایطی دارند که برای من جالب نیست و دوست ندارم قبول کنم. اخیرا در سریال «خسوف» مازیار میری بازی داشتم که نقشم به تازگی در این مجموعه به پایان رسیده است. «خسوف» برای شبکه نمایش خانگی در حال ساخت است و بازیگرانی چون امین تارخ، فریبا خادمی و دیگر هنرمندان در آن حضور داشتند. از کار کردن در این مجموعه لذت بردم و کار را دوست داشتم؛ چراکه همه چیز از قبیل رسیدگی و نظافت در شرایط کرونایی واقعا درست پیش رفت؛ ضمن این که نقشم هم در این کار خیلی متنوع و خوب بود.»

او سپس درباره حضور هنرمندان در سریال‌های شبکه نمایش خانگی و این که فکر می‌کند چرا این روزها بیشتر هنرمندان به حضور در این شبکه علاقه بیشتری نشان داده‌اند، تصریح می‌کند: «متاسفانه در تلویزیون وضعیت به گونه‌ای است که حتی سراغ یک تار موی آدم هم می‌آیند که باید پوشانده شود و به قدری ممیزی در کارها اعمال می‌کنند که هنرهایشان را در تلویزیون از دست می‌دهند؛ این در حالی است که این حرفه پر از خلاقیت و تخیل است که نباید گرفته شود. به نظرم این اتفاقات به خاطر بی‌سلیقگی رخ می‌دهد؛ بنابراین بیشتر هنرمندان تمایلی به همکاری با تلویزیون ندارند. متاسفانه در قراردادهایی که تلویزیون با هنرمندان می‌بندد، سعی می‌کنند با مبالغ کمتر باشد و دوم اینکه از هنرمندان انتظار می‌رود متعهد بدون حقوق باشند، یعنی منِ بازیگر در سریالی ایفای نقش دارم و کارم را انجام می‌دهم، به عنوان مثال چندین سکانس از کارم باقی مانده که به من می‌گویند آزاد هستم اما در اصل نمی‌توانم کار دیگری قبول کنم و باید متعهد بمانم؛ در حالی که هنوز با من تسویه حساب نکرده‌اند.»

فضل‌اللهی در عین حال تاکید می‌کند: «وقتی خلاقیت از هنر گرفته شود، مسلما مخاطبانش را هم از دست می‌دهد. به عنوان مثال وقتی از تجربه ما قدیمی‌ها استفاده نمی‌شود و برای نظر دادن به حساب نمی‌آییم، نتیجه خوبی هم نخواهیم داشت و هیچکس با دیگری ارتباط دلی برقرار نمی‌کند.»

این هنرمند پیشکسوت در پایان گفت‌وگوی خود برای جوانان آرزوی موفقیت می‌کند و می‌گوید: «آروزی سلامت و سعادت ملت ایران را دارم. امیدوارم همه به بهترین شکل زندگی کنند، به خصوص جوانان ما که فرزندان‌مان هستند، ان‌شاءالله که موفق باشند.»