فیلم «لِرد» ساخته محمد رسول‌اف، جایزه بهترین فیلم بخش «نوعی نگاه» جشنواره امسال کن را دریافت کرد؛ خبری که می‌تواند باعث خوشحالي سازندگان و بازیگرانش باشد؛ به‌ویژه که رسول‌اف پس از چند سال دوری از ایران، فیلم را ساخته است. هرچند در این مدت از هر طرف به او اعتراض شده است؛ روندی که احتمالا پس از این و با دریافت این جایزه، ادامه پیدا می‌کند.
محمد رسول‌اف در سکوت و بی‌خبری و در روزهای بیماری پدرش به ایران آمد و فیلم خود را درباره سرخم‌نکردن یک مرد در برابر رشوه ساخت. این مطلب فارغ از نقد سینمایی به این فیلم است. فراتر از نگاه سیاسی که عده‌ای به داوران جشنواره كن می‌زنند، سینماگران جهانی فیلم را پسندیده و به آن جایزه «نوعي نگاه» را داده‌اند. اگر زمانی فیلم به ایران آمد و توانست مجوز اکران بگیرد، قطعا می‌توان درباره آن نوشت و نقد کرد.
مطلب درباره واکنش‌ها به یک فیلم‌ساز ایرانی است که از هر طرف مورد هجمه قرار گرفته است. روزنامه‌هایی به‌راحتی به فیلم‌ساز و فیلم کلماتی نظیر افتضاح، افراد معلوم‌الحال، فیلم‌ساز ضدملی، ابزار تبلیغ علیه ایران و دنبال منفعت از راه حراج آبروی هم‌وطنان‌شان را نثار کردند. البته این شیوه مرسومی است که اگر با داستان فیلم یا اغراق‌آمیز بودنش مشکل دارند، یا هرنكته دیگری به‌راحتی بر فیلم‌ساز و فیلم و افتخاراتش ایراد وارد می‌کنند - فیلم‌های اصغر فرهادی را یادمان نرفته است - ؛ اما نکته ناراحت‌کننده، گسترش این ادبیات حتی به این‌سو است؛ به روزنامه «شرق». این سؤال برای بسیاری پیش آمده و باقی می‌ماند که چطور یک نفر در مقام نویسنده می‌تواند چنین بنویسید: «ای‌کاش آنها که اینقدر ناراحت‌اند و کینه به دل دارند، بروند و هم خیال خودشان را راحت کنند و هم مخصوصا خیال ما را».
چگونه به این توانایی حذف افراد از کشور رسیده‌ایم؟ چطور شد که برخودمان واجب دیدیم از کلماتی استفاده کنیم و حکم دهیم که یک نفر را به‌راحتی از کشورش بیرون کنیم؟ آیا به زمانه‌ای رسیده‌ایم که می‌توانیم به یک ایرانی بگوییم از وطنت برو؟ رسول‌اف ازجمله فیلم‌سازان ایرانی است؛ فعلا هم که در ایران فیلم ساخت. با شناختی هم که داریم، قرار نیست واقعا برای اندکی پول ایران را بفروشد یا با «سیاه‌نمایی» جایزه بگیرد.
شاید بسیاری معتقدند باید رفتارهای او شبیه محسن امیریوسفی و رضا درمیشیان و حتی کاهانی باشد؛ اگر فیلم نمی‌تواند در ایران اکران شود، باید سکوت کرد و سراغ فیلمی دیگر رفت؛ اميدواريم رضا درمیشیان راه خود را پیدا کند و درگیر «عصبانی نیستم» نباشد. باید بتواند در جشنواره‌های مختلف جهان مورد ارزیابی قرارگیرد. باور کنیم فیلم‌سازی مانند رسول‌اف در تاریخ سینمای ایران می‌ماند، حکم به حذف فیلم‌سازانمان ندهیم.
- 10
- 3
