قاجاریه
-
چگونه اقتصاد قاجاریان فروپاشید؟
با مرگ آقامحمدخان و آغاز سلطنت فتحعلیشاه روسیه فرصت یافت تا دست به تعدی و تصرف در مناطق شمالی ایران بزند. در این زد و خوردها از ناتوانی بیشتر قوای ایران و نابسامانی و نالایقی دربار و شاه آگاهی پیدا کرد و با اخبار حاصل، انگیزه تعرضش بیشتر و بیشتر شد تا جنگ نابرابر میان دو...
-
دندانساز اتابک و دندانپزشک احمدشاه
«دکتر اشتومپ را می‌شود در کنار دکتر استپانیان و دکتر ملچارسکی، پس از دکتر برتراند هیبنت سوئدی دندانساز ناصرالدین شاه، جزو نسل دوم دندانپزشکان تحصیلکرده خارجی در ایران محسوب کرد که سال‌های متمادی در دوره احمدشاه قاجار و رضاشاه پهلوی و سال‌های ابتدایی سلطنت محمدرضاشاه در ایران...
-
بررسی ماهیت طبقاتی تجار در دوره قاجاریه
در دوره‌ای که از عصر امتیازات تا پیروزی انقلاب مشروطه را در بر می‌گیرد تجار، به یک طبقه اجتماعی تبدیل شدند. باید گفت تجار که تا چندی قبل به‌عنوان طبقه اقتصادی به منافع خود آگاه نبودند، در این دوره به‌دلیل آگاهی‌رسانی و تزریق آن به درون جامعه بازاری به خودآگاهی مشترک رسیدند و...
-
ویدئو/ از صدارت تا قتل امیرکبیر
۲۸ مهرماه ۱۲۲۷ خورشیدی درست ۱۷۰ سال پیش بود که میرزاتقی‌خان فراهانی، صدراعظم ناصرالدین‌شاه شد و امیرکبیر نام گرفت تا سه سال و يک ماه و دو روز بعد برکنار شود. ویدئو از صدارت تا قتل امیرکبیر,کلیپ میرزا تقی خان فراهانی,فیلم سرگذشت میرزا تقی خان فراهانی ...
-
نگاهی به روند راه‌اندازی مدرسه علوم سیاسی در ایران
به گزارش دنیای اقتصاد، مدرسه علوم سیاسی که در سال ۱۳۱۷ تاسیس شد، مدرسه‌ای بوده «جدید و کاملا فرنگی... این مدرسه پس از قسمت طب دارالفنون که به مدرسه طب قدیم معروف است، دومین مدرسه‌ای است که در رشته تخصصی ایجاد شده است.» میرزا نصرالله‌خان نائینی مشیرالدوله هنگامی که...
-
فراز و فرود پارلمان در ايران
مجلس شوراي ملي پس از سقوط حكومت قاجار با چالش‌هاي بزرگي ازجمله دخالت‌هاي بيرون مجلس مواجه شد كه استقلال آن را با خطر جدي مواجه كرد، خطري كه تاثير آن در عصر پهلوي دوم بيشتر خودش را نشان داد. سال‌هايي كه مي‌توانست سرعت توسعه سياسي را در كشور چند برابر كند عملا به برهه‌اي از...
-
محمد شاه؛ مرگ در ۴۲ سالگی
به گزارش دنیای اقتصاد، یکی از مهم‌ترین وقایع سلطنت محمد‌شاه (۱۴ دی ۱۱۸۶ تبریز – ۱۴ شهریور ۱۲۲۷ تجریش) کور کردن برادرانش بود.وی در سال ۱۲۱۳ ه.ش یعنی سال مرگ فتحعلیشاه (در اصفهان)، به سلطنت رسید، (قبل از محمد‌شاه پسر دیگر فتحعلیشاه به نام علی‌شاه ظل‌السلطان در تهران تاج...
-
هستی اجتماعی و سیاسی تجار و بازرگانان در عصر قاجار
مشکلات طبقه تاجر و بازرگان ایرانی در عهد قاجار، هم ناشی از سیاست غارتگرانه حکام داخلی بود و هم برخاسته از وضعیت نیمه استعماری مناطق اقتصادی ایران که به تصرف روس و انگلیس درآمده بود؛ مجموع اینها و مسلما شرایط برآمده از آن که ارتباط تنگاتنگی هم با یکدیگر داشتند، عواملی بودند...
-
گردشگاه‌های مردم در اواخر دوره قاجار
در حقیقت گردش و تفریحی در میان نبود. تنها تفریح مردم شب چهارشنبه سوری و ایام نوروز و سیزده به‌در و شب‌های رمضان بود. مخصوصا معمول بود، اعیان به بهانه اینکه روزه می‌گیرند و شب باید بیدار باشند و روز بخوابند... گردشگاه مردم طبقه سوم شب‌های جمعه در زیارتگاه‌ها و قبرستان‌ها بود...
-
ناتوانی دولت‌های قاجاری در اصلاح امور مالی
به گزارش دنیای اقتصاد، مشکلات مالی در تاریخ ایران پدیده جدیدی نبود. با این همه تا پیش از ورود مدرنیته به کشور و بر هم خوردن توازن اقتصاد سنتی، کار ویژه‌ای درون همان اقتصاد پاسخگوی نیازهای کشور بود اما با ورود مدرنیته و نهادهای مدرن این وضعیت دگرگون شد و دولت دیگر قادر به...
-
مروری بر اصلاحات عصر قاجار
براي ايرانيان، دوره سلطنت قاجارها به‌نوعي نقطه اتصال ايران از جهان سنتي و قديم به‌دنياي مدرن و جديد محسوب مي‌شود. اگر سال ١٢١٠ق/ ١١٧٤ش/ ١٧٩٦م را آغاز سلطنت قاجارها بر ايران در نظر بگيريم، كه آقامحمدخان با غلبه بر رقبا و مدعيان، سلطه تقريبا تمام و كمالي بر كشور پيدا كرد؛ و...
-
پلهای تاریخی آذربایجان غربی مربوط به دوره قاجارند
معاون فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی از وجود ۱۵ پل تاریخی در استان خبرداد. حسن سپهرفر در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه اکثر پلهای تاریخی استان مربوط به دوره قاجار است افزود: از بین ۱۵ پل تاریخی ۷ پل مربوط به دوره قاجار و مابقی مربوط...
-
نگاهی به وضعیت خارجیان در نظام قضایی قاجار
خارجیان علاقه خاصی به نظام قضایی ایران داشتند؛ زیرا تا سال ۱۳۴۷ه.ق/ ۱۹۲۸م از حقوق ویژه کاپیتولاسیون استفاده می‌کردند. تا زمان انعقاد عهدنامه ترکمانچای بین ایران و روسیه در سال ۱۲۴۴ه.ق/ ۱۸۲۸م (که مبنای تعامل با ملل کامله‌الوداد را با سایر دولت‌هایی که با ایران رابطه داشتند...
-
نگاهی به اصلاحات مالیاتی عباس میرزا
به گزارش دنیای اقتصاد، اساس مالیات‌گیری که تا پیش از فتحعلیشاه مبنای یک دهم داشت، در دوره پادشاهی او دو برابر شد. به دلیل نبود سازوکار کنترلی و سیستم مالیات‌گیری و مالیات‌بندی یکسان و بی‌اعتنایی و چشم‌پوشی ارکان قدرت از تخلفات مالی و مالیاتی که فشار فراوانی بر مردم وارد می...
-
بررسی قشون قاجاریه، از عهدنامه ترکمانچای تا فروپاشی
پیش از جنگ ترکمانچای هرچند قوای ایران از فنون و تعلیمات و تجهیزات جدید بی‌بهره بود، اما ارتش مستقل ایران هرگاه فرمانده لایقی بر سر کار داشت، کشور را از تجاوزات بیگانگان و آشوب داخلی می‌رهانید و به امنیت و آسایش می‌رساند، اما پس از این عهدنامه ننگین دیگر ایران کمر راست نکرد و...
-
«ضیافت قاجاری» با جایزه اسکار
نمایشگاه آثار نقاشی مهدی ساروخانی با نام «ضیافت قاجاری» این روزها در گالری ایده میزبان هنردوستان است. به گزارش ایسنا، سومین نمایشگاه انفرادی مهدی ساروخانی روز جمعه (۲۸ اردیبهشت ماه) با نمایش ۱۴ اثر در گالری ایده افتتاح شد؛ نمایشگاهی که به تحلیل رفتاری انسان‌ها در دوران...
-
ایرانیان چگونه با تحولات غرب آشنا شدند؟
به گزارش دنیای اقتصاد، از زمان فتحعلی شاه به بعد، بر اثر روابط با دول اروپایی و انتشار اخبار انقلاب کبیر فرانسه و انقلاب‌های سال ۱۸۴۸ میلادی اروپا، به تدریج افکار و عقاید جدید سیاسی در ایران ظهور کرد و محیط اجتماعی تا حدی برای رشد و نمو افکار تازه آماده شد. در همان حال،...
-
مسیر قرارداد رژی از انعقاد تا لغو امتیاز
توتون و تنباکو پس از کشف قاره امریکا ظاهراً به‌وسیله سوداگران پرتغالی و هندی از بنادر جنوب به ایران آورده شد.کشت این محصول در دوره صفویه رونق یافت و در اواسط سلطنت شاه عباس اول مرسوم شد. شاه عباس در سال ۱۰۲۷هجری قمری به موجب فرمانی کشیدن توتون و تنباکو را قدغن کرد اما پس از...
-
عباس میرزا ، خوشنام ترین شاهزاده قاجاریه
نگاهی به زندگی عباس میرزا: نام : عباس میرزا فرزند فتحعلی شاه قاجار تولد: ۵ شهریور ۱۱۶۸ مرگ: ۳ آبان ۱۲۱۲ مقام: ولیعهد ایران مکان خاک‌سپاری: مشهد تاریخ‌نویسان ایرانی دوران پهلوی، هرگز روی خوشی به شاهان قاجار نشان نداده و همه آنها را فاسد، عیاش،...
-
غذاهای اصلی ایرانیان در دوره قاجار چه بود؟
به گزارس دنیای اقتصاد، در دوره قاجار برنج مهم‌ترین غذا در میان تمام طبقات، به‌خصوص بین مردم متمکن در شهرها محسوب می‌شد. آن را به روش‌های گوناگون همراه با روغن گوسفندی می‌پختند. در رژیم غذایی مردم گیلان برنج بیش از نان و به‌صورت سرد و گرم مصرف می‌شد. زیرا نمی‌توانستند غله و...
-
پهلوی اول چگونه شکل گرفت؟
نهم آبان ۱۳۰۴ به دنبال تصویب ماده واحده‌‌ای در مجلس شورای ملی، سلسله قاجار در ایران رسما منقرض شد. رضاخان پهلوی به محض آنکه در سوم آبان ۱۳۰۲ به مقام نخست‌وزیری رسید، احمد شاه را ناچار کرد مجددا رهسپار اروپا شود. محمدحسن میرزا قاجار برادر احمدشاه به‌عنوان نایب...
-
پیامدهای کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹
وقوع کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ هجری شمسی رضاخان که معلول شرایط داخلی ایران بعد از جنگ جهانی و بحران‌های پیامد آن و همین‌طور تصمیم مأموران انگلیسی برای حفظ منافع خود در ایران به‌شمار می‌رفت، سرآغاز دوره جدیدی از تاریخ تحولات ایران معاصر بوده است. از این زمان تا سال ۱۳۰۴ و انقراض...
-
روایتی دیگر از مرگ عباس میرزا، ولیعهد قاجار
مرگ نابهنگام عباس میرزا شاهزاده و ولیعهد دلاور قاجار پیش از پدر تاجدارش اتفاقی تلخ در تاریخ ایران است. او در سال ۱۲۴۹ه.ق یک‌سال پیش از مرگ پدرش فتحعلیشاه، در ۴۶ سالگی در خراسان درگذشت. عباس میرزا در دربار کوچک ولایتعهدی خود در آذربایجان وزرای لایق و اطرافیان کاردان داشت و...
-
شهر ری در نگاه سفیر آمریکا
ساموئل گرین بنجامین نخستین سفیر ایالات متحده آمریکا در ایران است. وی در کتاب خود با عنوان ایران و ایرانیان در دوره ناصرالدین‌شاه یکی از نخستین شهرهای ایران را از نگاه یک آمریکایی شرح می‌دهد. وی در سفرنامه خود طیف وسیعی از آداب و رسوم، مناسبات دربار و شهرهای ایران را...
-
مظفرالدین شاه پس از شکل گیری مجلس مشروطیت در اثر بیماری درگذشت
مظفرالدین شاه قاجار، ۱۶ دی ماه ۱۲۸۵ سه ماه پس از شکل‌گیری مجلس مشروطیت در اثر بیماری درگذشت. او در دوره‌ای به قدرت رسید که جهان غرب از مدرنیزاسیون به روح مدرنیته رسیده بود و متفکران عصر روشنگری توانسته بودند مسیر تاریخ را تغییر بدهند. در ایران نیز به‌دنبال مشروطه عثمانی و...
-
وضعیت زندان و تأدیب در دوره قاجار
مادام کارلا سرنا، جهانگردی ایتالیایی است که در دوره قاجار مقارن با سلطنت ناصرالدین شاه به ایران می‌آید. وی در سفرنامه خود با عنوان «آدم‌ها و آیین‌ها در ایران» گزارش‌های قابل‌توجهی از ایران این دوره به‌دست می‌دهد و از جمله در بخشی از کتاب به وضعیت زندانیان در ایران اشاره دارد...
-
گراند هتل چگونه ساخته شد؟
در زمان قاجار میهمانان خارجی که از کشورهای بیگانه به ایران می‌آمدند، در سفارتخانه‌های کشور متبوع خود یا منازل و باغ‌های شمال تهران که به درباریان اختصاص داشت، مستقر می‌شدند. اقامت موقتی این میهمانان قاعدتا با مشکلاتی همراه بود و برای دولت ایران به رسم میهمان‌نوازی صورت خوشی...
-
چالش‌های دفع فضولات و فاضلاب در دوره قاجاریه
دفع صحیح فضولات انسانی یکی از مولفه‌های مهم بهداشت محیط در هر جامعه است. این مساله در دوره قاجار در شهرهای مختلف به شیوه‌های متفاوتی انجام می‌شد که عموما غیربهداشتی بود. ویلم فلور در این باره می‌نویسد: «هرچند بسیاری از خانه‌ها آبریزگاه داشتند، اما دفع فضولات به شیوه‌ای...
-
ظالمانه‌ترین شیوه اعدام در زمان قاجار + عکس
در میان همه شیوه‌های اعدام در طول تاریخ، ایران ظالمانه‌ترین نوع آن را داشت. به گزارش باشگاه خبرنگاران، در همه کشورهای جهان مراسمی به نام اعدام وجود دارد تا یک فرد گناهکار را به بخشی از سزای اعمال خود در این دنیا برسانند. در کشورهای مختلف، شیوه‌هایی از اعدام وجود...
-
تکیه‌ها و جایگاه‌های عزاداری در دوره قاجار
به گزارش دنیای اقتصاد، قبل از دوره ناصرالدين‌شاه معتبرترين و وسيع‌‌ترین تكيه‌های تهران كه تعزيه‌های دولتی در آن برگزار می‌شد تكيه حاج ميرزا آقاسی بود كه تكيه عباس‌آباد نيز ناميده می‌شد. اما به علت آنكه استقبال بسيار زيادی از طرف مردم از اين برنامه‌های مذهبی می‌شد، ناصرالدين...
