روز بهزیستی و تامین اجتماعی
به موجب لایحه قانونی سال ۱۳۵۹ هدف از تشکیل سازمان بهزیستی كشور، درواقع تحقق مفاد اصول ۳، ٢١ و ٢۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تحقق عدالت اجتماعی می باشد.
بهزیستی، درحقیقت یک سازمان فرهنگی، اجتماعی و امدادیست که قصد دارد مجموعه خدماتی را به منظور گسترش رحمت الهی در جامعه و حفظ ارزش ها و کرامات والای انسانی ارائه دهد. سازمان بهزیستی به این منظور تاسیس شده است تا به قشرهای محروم و انسان هایی که بنا به دلایل اجتماعی، محیطی، اقتصادی و ارثی و نیز داشتن مشکلات جسمی، روانی، عاطفی، گرفتار مشکلات و دچار عدم تعادل شده اند، کمک کند.
سازمان بهزیستی با تکیه بر مشارکت مردمی و همکاری سازمان ها و با کم ترین حمایت های دولتی، به فعالیت در راه گسترش خدمات توان بخشی، امدادی، بازپروری و کمک به تأمین حداقل نیازهای گروههای کم درآمدی که قادر به توانایی و خودکفایی اقتصادی نیستند، مشغول است.
سازمان تأمین اجتماعی
انسان با استفاده از فطرت و خرد خدادادیش، به بسیاری از حقیقت ها در طول تاریخ پی برده و به پیشرفت های اجتماعی در کنار پیشرفت علمی، رسیده است. یکی از دستاوردهای تجربی بشر، تامین اجتماعی می باشد. بشر در طول تاریخ، متوجه شده که وقتی فقر در جامعه گسترش پیدا کند، ناهنجاری های اجتماعی گوناگونی زیاد میشود که از آن ها می توان به دزدی، بزه کاری، جرم و جنایت یا تکدی گری اشاره کرد و تمامی افراد جامعه، گرفتار آسیب آن میشوند. براین اساس انسانها در دو قرن اخیر، به فکر راه حلی برای رفع نیاز طبقات کم درآمد جامعه افتادند. تامین اجتماعی عمومی در اثر تکامل تدریجی اندیشه بشر در طول تاریخ و آگاهی او به حقوق خود، بوجود آمد تا برای تمامی افراد جامعه، حداقل سطح زندگی را فراهم کند.
سازمان تأمین اجتماعی درحقیقت به یک سازمان بیمه گر اجتماعی گفته میشود که پوشش کارگران مزد و حقوق بگیر( به صورت اجباری) و صاحبان حرف و مشاغل آزاد( به صورت اختیاری) از ماموریت های اصلی آن به شمار می رود. سازمان تامین اجتماعی طبق قانون، یک سازمان عمومی غیردولتی تلقی میشود که محل حق بیمه ها( با مشارکت بیمه شده و کارفرما) بخش عمده ای از منابع مالی آنرا تأمین می کند و به منابع دولتی متکی نیست. به این ترتیب، دارایی ها و سرمایه های آن به اقشار تحت پوشش در نسل های متوالی تعلق دارد و نمی تواند با هیچ یک از سازمان ها و مؤسسات دولتی یا غیردولتی ادغام شود.
مشارکت سه جانبه کارفرمایان، بیمه شدگان و دولت در عرصه های مختلف سياست گذاري، تصمیم گیری های کلان و تأمین منابع مالی به عنوان تکیه گاه اصلی سازمان تأمین اجتماعی می باشد. اصول و مبانی بیمه گری این سازمان به گونه ای که همسویی کامل، بین اهداف اصلی آن با اهداف کلان نظام اقتصادی کشور وجود داشته باشد، تنظیم شده است. تعهدات سازمان تامین اجتماعی با استانداردهایی برابر است که توسط سازمان بین المللی کار و سازمان بین المللی تامین اجتماعی تنظیم شده و دربرگیرنده ی بالاترین حد این استانداردها می باشد. قانون وظیفه دارد که نحوه ی تحقق این تعهدات و خدماتی که توسط این سازمان ارایه میشود، را معین کند.
بهزیستی از منظر اسلام
دین مبین اسلام در آموزه های آسمانی، به احسان و دست گیری از کسانی سفارش شده که نیازمند کمک و یاری هستند. در این دنیا آزمون همه ی انسانها با فقر و ضعف نیست، بلکه برخی از افراد با ثروت و قدرت مالی یا توانمندی جسمانی آزموده می شوند. ملاک قبولی در آزمون های الهی در دین اسلام ، به میزان اخلاص در کمک گفته میشود.
احسان و دست گیری از مستمند، یک توفیق الهی محسوب میشود وصرفا نصیب افرادی می شود که شایسته و سزاوار لطف پروردگار هستند. دست خدا، دستیست که معبد نیکی و مجرای امداد باشد و از آستین خلق بیرون آمده باشد و به هر شیوه ای که امکان بهزیستی و کمک رسانی فراهم شود ، لطفیست که شامل حال نیکوکاران است.
فرموده ی امام باقر (ع) راجع به نتیجه نیکوکاری اینست که نیکوکاری و صدقه پنهانی، سبب نابودی فقر میشود، همچنین سبب افزایش عمر و دفع هفتاد مرگ بد و ناگوار میشود.
وظایف سازمان بهزیستی
زیربنایی ترین عامل پیشرفت و تکامل جامعه، بی تردید سلامت جسم و جان و روان می باشد. امروزه برای رسیدن به چنین هدفی، در بسیاری از کشورهای توسعه یافته با اجرای برنامه های پیشرفته بهداشتی و بهزیستی، افراد ناتوان جامعه را بمنظور تأمین سلامتشان از دوران شیرخوارگی تا سالخوردگی تحت مراقبت قرار می دهند. کمک به تأمین نیازهای افراد و خانواده های بی سرپرست و ایجاد زمینه های مناسب در جهت خودکفایی آنان از وظایف سازمان بهزیستی به شمار می رود. این سازمان، به عنوان ساختاری محسوب میشود که نارسایی ها و مشکلات اجتماعی را بطور علمی بررسی می کند و از نیروی متخصصان و کارشناسان علوم اجتماعی و بهداشتی برخوردار است و به درمان معضلات اجتماعی از ریشه می پردازد.
خدمات بهزیستى در ایران
طیف وسیعى از خدمات اجتماعى باتوجه به فرهنگ غنى اسلام و مردم ایران، توسط خانواده ها، افراد نیکوکار، روحانیت و مساجد از دیرباز ارائه مى شده و موسسات اجتماعى کوچک و بزرگ با تکیه بر نهاد وقف، علاوه بر حوزه بهزیستى در امور گوناگونی مانند امور فرهنگى، اجتماعى و اقتصادى مشغول فعالیت بوده است که از آن ها می توان به مکتب خانه ها، مدارس، حوزه هاى علمیه، شفاخانه ها، بیمارستانها، کاروانسراها و… اشاره کرد که طى قرون متمادى ساخته شده است. در قرون اخیر، افزایش مراودات تجارى، سیاسى و فرهنگى با همسایگان و دولتهاى منطقه باعث شد که در برخى از حوزه هاى اجتماعى و اقتصادى تغییراتى رخ دهد. براى ارائه خدمات بهزیستى تا پیش از پیروزى انقلاب اسلامى، هیچ تشکیلات متمرکزى وجود نداشت و خدمات نسبتاً مشابهى توسط دستگاههاى مختلف به صورت پراکنده ارائه مى شد.
ارائه خدمات به معلولان
سازمان بهزیستی برای این که به اهداف خود برسد با تدابیر لازم از کودکان نیازمند، زنان و کودکان بی سرپرست ، ابن السبیل( در راه ماندگان) حمایت می کند و نیز به معلولان جسمی و ذهنی، مبتلایان به بیماریهای صعب العلاج، معتادان و ناسازگاران اجتماعی، خدمات توانبخشی ارائه میدهد و همچنین از معلولیتها و آسیبهای اجتماعی و غیره پیشگیری می کند و باتوجه به حفظ ارزشها و کرامات والای انسانی و تکیه بر تعاون و همیاری مردم نیکوکار و همکاریهای نزدیک روحانیون متعهد و سایر طبقات دلسوز کشور تلاش می کند.
خدمات بهزیستی به دو صورت ارائه میشود که شامل فعال و غیر فعال می باشد. خدمات فعال به فعالیتهایی گفته میشود که قصد آن، پیشرفت و مستقل و متکی به خود شدن معلولان میباشد و سرانجام موجب بازتوانی و جذب آنان به روند عادی زندگی اجتماعی میشود. امکانات توانبخشی برای رسیدن به چنین هدفی پیش بینی شده است که از آن ها می توان به فیزیوتراپی، کار درمانی، فنی ارتوپدی، گفتار درمانی، بینایی سنجی و شنوایی سنجی اشاره کرد و وسایل کمکی مانند اورتز، عصا، پرونز و سمعک برای چنین افرادی در نظر گرفته می شود.
برای معلولانی که توانایی زندگی مستقل را ندارند، مانند معلولان ذهنی و جسمی شدید که قابل بازگشت به زندگی اجتماعی نیستند و در خصوص آنان مسائل اموزش و استقلال، کم تر معنی دارد، خدمات غیر فعالی در نظر گرفته شده است.
گردآوری: بخش تونل زمان سرپوش
- 13
- 6