دولت در لایحه‌ای خواستار تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت به وزارتخانه‌های بازرگانی و صنایع و معادن، همچنین انتزاع وزارت راه و شهرسازی به وزارتخانه‌های راه و ترابری و مسکن و شهرسازی و نیز انتزاع بخش جوانان از وزارت ورزش و جوانان و تشکیل سازمان ملی جوانان بود. اما تعداد زیادی از نمایندگان در جریان بررسی این لایحه با بیان تذکراتی اعلام کردند کشور درگیر چالش‌های مهم دیگری است و این موضوع از اولویت‌هایی نیست که به آن پرداخته شود و در پایان نمایندگان مجلس با لایحه اصلاح بخشی از ساختار دولت برای تفکیک وزارتخانه‌ها مخالفت کردند. در این زمینه «آرمان» گفت‌وگویی با بیت‌ا... ستاریان، کارشناس مسکن انجام داده است.
او در این‌باره، می‌گوید: «اساسا اشتباه مجلس در این است که به وزارتخانه‌هایی که هیچ فعالیت اجرایی ندارند برای چابک‌سازی توجه می‌کند در صورتی که اگر به‌دنبال چابک‌سازی هستند باید نفت و گاز را به مردم واگذار کنند و یا برق را به مردم دهند و وزارت نیرو را جمع‌آوری کنند. اگر بحث چابک‌سازی دولت است باید وزارتخانه‌های نفت و نیرو را جمع‌آوری کنند، چرا وزارت راه و شهرسازی را که تعداد محدودی پرسنل دارد و کوچک‌ترین و مختصرترین وزارتخانه است، ادغام می‌کنند؟ اصل بدنه دولت در وزارت مسکن و شهرسازی نیست بلکه در وزارت نفت، وزارت نیرو و وزارت صنایع یا وزارتخانه‌های دیگری است که دارای شرکت و سازمان‌های تولیدی و اقتصادی هستند.
رئیس کمیسیون عمران روز گذشته با بیان اینکه اکثریت مجلس با تفکیک وزارت راه از مسکن موافق بودند، گفت که پیشنهاد ما به دولت این است که تفکیک وزارت راه و شهرسازی را در لایحه جداگانه به مجلس ارائه کنند. همان‌طور که می‌دانید به‌رغم اصرار معاون اول رئیس‌جمهور و تلاش دولت، نمایندگان مجلس با لایحه اصلاح بخشی از ساختار دولت برای تفکیک وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و ورزش و جوانان مخالفت کردند. شما موافق تبدیل وزارت راه و شهرسازی به دو وزارتخانه جدا هستید؟
ماهیت وزارت راه و شهرسازی از مسکن جداست، نوع و کیفیت کار این دو از یکدیگر مستقل است. عملا وقتی دو وزارتخانه که سنخیتی با هم ندارند با یکدیگر ادغام می‌شوند، مشکل‌ساز خواهد بود. در گذشته زمانی که این وزارتخانه‌ها ادغام شدند نیز تاکید کردیم که مسکن امر مهمی است و مسائل سیاسی، اجتماعی، مسائل فرهنگی و بهداشت روانی جامعه را در خود جای داده است و قطعا نیمی از مسائل جامعه تحت تاثیر بخش مسکن قرار می‌گیرد و نباید به‌عنوان بخشی کوچک در نظرگرفته شود.
اما با تمام هشدارهای ما این بخش را به‌عنوان یک معاونت کوچک در وزارتخانه قرار دادند و به همین دلیل مسکن طرد شد. به این دلیل که اساسا دولت و مجموعه حکومت ما از مسائل مسکن اطلاع نداشته و سواد و دانش کافی برای بررسی تمام زوایای آن را ندارند و در جریان اینکه مسکن می‌تواند چه میزان تاثیر در جامعه داشته باشد، نیستند. و به همین دلیل فعالیت این بخش را در حد یک وزارتخانه و یا معاونت بدون در نظر گرفتن آثار سوء آن در زوایای مختلف جامعه نیز می‌پذیرند.
مخالفان این لایحه معتقد بودند این لایحه با قانون برنامه ششم توسعه مبنی بر ضرورت کاهش ساختار و کوچک‌سازی و چابک‌سازی دولت همخوانی ندارد، همچنین از زمان مبهم‌بودن وزارتخانه‌های موضوع لایحه مدت زیادی نمی‌گذرد و انتزاع مجدد این وزارتخانه‌ها وقت این دستگاه‌ها را صرف استقرار، تدوین و تصویب تشکیلات جدید می‌کند و در نتیجه وزارتخانه‌ها از انجام وظایف خود بازمی‌مانند. علاوه بر این معتقد بودند مشکلات وزارتخانه‌ها با ادغام یا انتزاع حل نخواهد شد و نظام اداری کشور نیازمند تحول است نه تغییر. نظر شما در این‌باره چیست؟
اساسا اشتباه مجلس در این است که به وزارتخانه‌هایی که هیچ فعالیت اجرایی ندارند برای چابک‌سازی توجه می‌کند در صورتی که اگر به‌دنبال چابک‌سازی هستند باید نفت و گاز را به مردم واگذار کنند و یا برق را به مردم دهند و وزارت نیرو را جمع‌آوری کنند. اگر بحث چابک سازی دولت مطرح است باید وزارتخانه‌های نفت و نیرو را جمع‌آوری کنند، چرا وزارت راه و شهرسازی را که تعداد محدودی پرسنل دارد و کوچک‌ترین و مختصرترین وزارتخانه است را ادغام می‌کنند؟
اصل بدنه دولت در وزارت مسکن و شهرسازی نیست بلکه در وزارت نفت، وزارت نیرو و وزارت صنایع یا وزارتخانه‌های دیگری که دارای شرکت و سازمان‌های تولیدی و اقتصادی هستند. در اصل این بخش‌ها باید جمع‌آوری شود. قاعدتا باید سیاستگذاری درست انجام شود، چرا سراغ وزارتخانه‌ای که در تمام دنیا قاعدتا به همین اندازه است، می‌روند؟
معاون اول رئیس‌جمهور در دفاع از این لایحه، انتزاع وزارتخانه‌ها را به حل مشکلات ناشی از تحریم ربط داده و گفته است دولت برای مدیریت تحریم‌ها و مشکلات کشور نیازمند این انتزاع است. آیا با این انتزاع مشکلات مسکن ساماندهی می‌شود؟
مسکن می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین منابع درآمد برای مردم این کشور باشد و قطعا تحقق توسعه به این بخش برمی‌گردد و توانایی کسب درآمد مستقل از نفت را دارد پس توانایی حل بسیاری از مشکلات را داشته و می‌تواند نقشی اساسی در این شرایط داشته باشد.
برای توسعه بخش مسکن چه راهکارهایی وجود دارد؟
توسعه بخش مسکن در شرایطی قابل اجراست که بخش خصوصی را در معاملات با بخش خارجی آزاد بگذارند و بخش خصوصی به‌صورت مستقل اجازه استفاده از منابع خارجی و بین‌المللی را داشته باشد، بدون واسطه‌گری دولت و بانک مرکزی. در اصل باید دولت تحریم را از مسکن برداشته و تحریم بخش خصوصی رفع شود. بانک مرکزی اجازه نمی‌دهد که سرمایه‌گذار خارجی مستقیما با بخش خصوصی وارد معامله شود، چراکه بانک باید ضمانت بانکی را صادر کند.
سحر افشاری
- 12
- 7
