در رشته هوش مصنوعی علوم زیادی کاربرد دارد رشته هوش مصنوعی
رویای تمامی طراحان اولیه کامپیوتر از زمان گذشته این بود که ماشین هایی با رفتارهای مشابه به انسان بسازند، یعنی خود ماشین ها قادر به تصمیم گیری باشند و از رفتاری منطقی و معقول برخوردار باشند به گونه ای که انسان احساس کند که با یک موجود هوشمند، برخورد میکند؛ درواقع این رویا تا حدودی با ساخت کامپیوتر محقق شد. به زبان ساده تر، به مطالعه ی نحوه وادار کردن کامپیوترها برای انجام کارهایی به منظور فهم راحتتر انسانها ، هوش مصنوعی می گویند. علوم زیادی در ساخت هوش مصنوعی کاربرد دارد که از این علوم می توان از فلسفه، عصب شناسی، ریاضیات، علوم کامپیوتر، نظریه سیستم ها، مهندسی کامپیوتر، نظریه پیچیدگی، روان شناسی، زبان شناسی، زیست شناسی، نظریه اطلاعات، علوم اجتماعی، علوم شناختی و... یاد کرد.
تاریخچه هوش مصنوعی
جان کارتی که از آن به عنوان پدر علم و دانش تولید ماشین های هوشمند یاد میشود؛ برای نخستین بار از اصطلاح هوش مصنوعی استفاده کرد. فلاسفه قرن ۱۹ و ریاضی دانانی نظیر بول از اصطلاح هوش مصنوعی برای ارائه قوانین و نظریه هایی در مورد منطق بهره گرفتند. اختراع رایانه های الکترونیکی در سال ۱۹۴۳، باعث شد تا دانشمندان آن زمان به چالش بزرگی فراخوانده شوند. هوش مصنوعی به عنوان یک علم نوپا و کاملاً جوان شناخته میشود. در واقع شروع هوش مصنوعی از نظر بسیاری از افراد به سال ۱۹۵۰ میلادی برمی گردد؛ در همین زمان آلن تورینگ درخصوص نحوه ی ساخت ماشین هوشمند، مقاله ای نوشت که با گذشت زمان به تست تورینگ، معروف گردید. گفته ی در سال ۱۹۵۱ این بود که حتی درصورت فرمانبردار نگهداشتن ماشین ها، به عنوان مثال اگر آن ها را در لحظات استراتژیک، خاموش کنیم باید احساس پستی به عنوان یک گونه داشته باشیم.
با توجه با این که آلن تورینگ به عنوان پدر علم هوش مصنوعی شناخته میشد؛ مسأله هوش مصنوعی تا قبل از این که IBM، را معرفی کند، توجه جهانیان را در نیمه دوم دهه نود میلادی به خود جلب نکرده بود. نخستین کامپیوتر و ماشین، ابر کامپیوتر Deep blue بود که در یک مسابقه شطرنج گری در سال ۱۹۹۶ میلادی توانست قهرمان شطرنج جهان به نام کاسپاروف را شکست دهد. در ابر کامپیوتر ها و دیتا سنتر ها در طول سالیان دراز از الگوریتم های هوش مصنوعی استفاده می شد درحالیکه حضور هوش مصنوعی در وسایل روزمره ی مردم به سال های اخیر بر می گردد.
هدف رشته هوش مصنوعی
با استفاده از رشته مهندسی کامپیوتر میتوان به منظور استفاده و کارهای مناسب از کامپیوتر، روش های مختلفی را طراحی کرد و اهمیت این رشته در دنیای امروز، بسیار زیاد است. درواقع این رشته قصد دارد که کارشناسانی را در زمینه های متنوع همچون تحلیل و طراحی، بررسی و شناخت مجموعه های سخت افزاری و نرم افزاری موجود، ساخت و راه اندازی دستگاه ها و مجموعه های سخت افزاری جدید، نگهداری، عیب یابی، تعمیر، اصلاح و توسعه روشها و تکنولوِژی ها، رشد و پرورش دهد.
رشته هوش مصنوعی به طراحی روش های مختلف جهت استفاده مناسب از کامپیوتر ميپردازند مهارت های هوش مصنوعی
فارغ التحصیل رشته هوش مصنوعی از مهارت هایی برخوردار است که در ادامه با آن ها اشنا میشوید:
>> فارغ التحصیل رشته هوش مصنوعی می تواند سیســـتم های پیشرفته نظامی شامل انواع سلاح هــای هوشمند را طراحی کند.
>> از دیگر مهارت های دانشجوی رشته هوش مصنوعی می توان به توانایی پیاده سازی اتوماسیون پیشرفته در صنعت، مثل کنترل کیفیت اتوماتیک و طراحی سیستم های رباتیک هوشمند اشاره کرد.
>> یک دانشجوی رشته هوش مصنوعی از این مهارت برخوردار است که نرم افزارهای هوشمند کامپیوتری را طراحی کند.
>> فارغ التحصیل رشته هوش مصنوعی می تواند در زمینه هوش مصنوعی ، پروژه های تحقیقاتی را هدایت کند.
>> طراحی سیستم های خبره از دیگر مهارت های دانشجوی رشته هوش مصنوعی به شمار می رود.
>> فارغ التحصیل رشته هوش مصنوعی ، این توانایی را دارد که در زمینه زبان شناســـی محاسباتی مانند ایجاد مترجم هـای کامپیــوتری مشغول بکار شود.
>> یک دانشجوی رشته هوش مصنوعی می تواند برای کاربردهای مختلف، تصاویر را به صورت کامپیوتری، تحلیل کند.
>> فارغ التحصیل رشته هوش مصنوعی ، قادر به طراحی سیسـتم های امنیتی مانند مسایل تشخیص اتوماتیک و تائید هویت است.
شاخه های رشته هوش مصنوعی
از گرایش های ارشد مهندسی کامپیوتر می توان هوش مصنوعی را نام برد که گرایشی بین نرم‌افزار و سخت‌افزار محسوب میشود. از این رو دانشجویان ارشد هوش مصنوعی میتوانند این گرایش را باتوجه به جنبه های نرم‌افزاری و یا جنبه های سخت افزاری دنبال کنند. منظور از ایجاد گرایش هوش مصنوعی در مقطع ارشد این بود که دانشجویان در زمینه های متنوعی توانایی فعالیت داشته باشند که از آن ها می توان به ارائه مناسب اطلاعات، دسته بندی و تصمیم گیری ماشینی، استدلال اتوماتیک، روش های یادگیری برای ماشین ها، شبیه سازی پردازش های مطرح در موجودات زنده، ارائه غیر دقیق اطلاعات و کار با آن ها، هوشمند کردن ربات ها، پردازش و درک زبان، پردازش و تحلیل کامپیوتری تصاویر و پردازش و شناسائی گفتار اشاره کرد.
مطالبی که دانشجویان رشته هوش مصنوعی در دوره ارشد با آن ها آشنایی پیدا می کنند نظیر شبکه های عصبی، تئوری فازی، هوش مصنوعی پیشرفته، پردازش تصویر و... می باشد. دانشجویان رشته هوش مصنوعی در ارشد میتوانند در کارهای زیر، مهارت پیدا کنند:
* یادگیری ماشین:
یادگیری ماشین، شیوه ها و الگوریتم هایی را تنظیم و کشف می کند که رایانه ها و سامانه ها بر اساس آنها توانایی تعلٌم و یادگیری را پیدا می کنند. درواقع یادگیری ماشین به این منظور ایجاد شد تا کارایی رایانه ها و سامانه ها با افزایش داده ها در انجام وظیفهٔ موردنظر ، بهتر شود. گسترهٔ این وظیفه میتواند از تشخیص خودکار چهره با دیدن چند نمونه از چهرهٔ موردنظر تا فراگیری شیوهٔ گام برداری روبات های دوپا با دریافت سیگنال پاداش و تنبیه باشد.شما احتمالاً در هرروز از یادگیری ماشین، چندین مرتبه بدون آنکه بدانید؛ استفاده می کنید. به این صورت که یادگیری ماشینی با هر جستجوی اینترنتی در گوگل یا بینگ انجام می شود؛ به این خاطر که نحوه رتبه بندی برای یک صفحه وب توسط نرم‌افزار یادگیری ماشینی درک شده است.
* شبکه عصبی:
شبکه عصبی از دیگر گرایشهای رشته هوش مصنوعی به شمار میرود که با استفاده از علوم شناختی و ماشین آلات برای انجام وظایف، از نورولوژی استفاده می کند. شبکه عصبی، وظیفه ی همانند سازی مغز انسان، حتی با وجود بی نهایت نورون و رمز گذاری نورون مغز در یک سیستم را بر عهده دارد. شبکه عصبی و یادگیری ماشین، قادر به انجام کارهای پیچیده به راحتی هستند در صورتی که خیلی از این امور میتوانند خودکار باشند.
* رباتیک:
رباتیک از شاخه های رشته هوش مصنوعی محسوب میشود که متمرکز بر طراحی و ساخت ربات ها می باشد. از رباتیک به عنوان یک رشته میان رشته ای از علوم و مهندسی یاد میشود که با شاخه های دیگری نظیر مهندسی مکانیک، مهندسی برق، علوم کامپیوتر و بسیاری دیگر ترکیب شده است. طراحی، تولید، بهره برداری و استفاده از ربات ها از اهداف شاخه رباتیک به شمار می رود. این سیستم در ارتباط با سیستم های رایانه ای برای کنترل، نتایج هوشمندانه و تحول اطلاعات، کاربرد دارد. درواقع کاربرد ربات ها اینست که وظایفی را که انسان، قادر به انجام آن به صورت پیوسته نیست را برعهده بگیرد. محققان هوش مصنوعی با استفاده از یادگیری ماشین در تلاشند تا ربات هایی برای تنظیم تعامل در سطوح اجتماعی، تولید کنند.
رشته هوش مصنوعی یکی از گرایش های ارشد مهندسی کامپیوتر است* پردازش زبان طبیعی:
پردازش زبان طبیعی به عنوان یکی از دیگر شاخه های رشته هوش مصنوعی می باشد. پردازش زبان طبیعی، نشان دهنده ی روش های در حال توسعه است که باعث میشود با استفاده از زبان های انسانی مانند انگلیسی با ماشین آلات، ارتباط برقرار کرد. وقتی که برنامه های رایانه ای بتوانند زبان انسان را پردازش کنند؛ به چنین حالتی NLP میگویند که از وظایف آن می توان به تحلیل احساسات، ترجمه متن و تشخیص گفتار اشاره کرد.
* پردازش تصویر:
پردازش تصویر که نوعی پردازش تصویر دیجیتال است؛ به عنوان یک شاخه از دانش رایانه محسوب میشود که سر و کار آن ها با پردازش سیگنال های دیجیتال برداشته شده با دوربین دیجیتال یا اسکن شده توسط اسکنر می باشد. پردازش تصاویر، متشکل از بهبود تصاویر و بینایی ماشین می باشد. بهبود تصاویر درواقع برای بهتر کردن کیفیت دیداری تصاویر و اطمینان از این که تصاویر در محیط مقصد( مانند چاپگر یا نمایشگر رایانه) به درستی نمایش داده می شوند از روش های فیلتر محوکننده و افزایش تضاد استفاده می کند، در حالیکه با استفاده از بینایی ماشین، قادر به درک معنی و محتوای تصاویر هستید تا در رباتیک و محور تصاویر از آن ها استفاده شود.
* بینایی ماشین:
کامپیوتر یا سایر وسایل پردازش سیگنال برای دریافت سیگنال های تشکیل دهنده تصویر یک شی از حس گرها استفاده میکنند. کاربرد بینایی ماشین برای کنترل ابزارهای صنعتی نظیر کنترل بازوهای روبات یا خارج کردن تجهیزات معیوب در ابزارهای دیجیتال و شبکه های کامپیوتری می باشد. در حقیقت بینایی ماشین در ارتباط با رشته های علوم کامپیوتری و علم نورشناسی و مهندسی مکانیک و اتوماسیون صنعتی است. همانند نیروی انسانی که برای تعيين کیفیت و نوع ساخت کالا ها از چشمانش استفاده می کند، بینایی ماشین هم برای انجام این کار از دوربین‌های هوشمند و دوربین‌های دیجیتال و نرم افزارهای پردازش تصویر استفاده می کند.
* منطق فازی:
گاهی وقت ها در دنیای واقعی، به سختی می توان درست یا نادرست بودن شرایط را تشخیص داد، منطق فازی آن ها برای استدلال، انعطاف پذیری مناسبی را فراهم می کند که باعث عدم دقت و عدم اطمینان در هر شرایطی می شود. به تکنیکی که با اندازه گیری درجه صحیح فرضیه اطلاعات نامشخص را نشان می دهد و به اصلاح آن می پردازد؛ منطق فازی می گویند که کاربرد آن برای مفاهیم طبیعی نامطمئن است.
* سیستم های خبره:
سیستم های خُبره به نرم افزارهای خاص رایانه ای می گویند که در زمینه های محدود تخصّصی به متخصّصان انسانی یا جایگزینی آنان، کمک میکنند. اساس کار طراحی سامانه های خبره، اینست که دستگاه های استدلال گر را با استفاده از دانش خود برای رسیدن به مجموعه ای از تصمیمات منطقی، چگونه طراحی کند. در حقیقت پیامد کار یک سامانه خبره به اینصورتست که به واسطه الگوبرداری این سامانه ها از نظام منطق و استدلال انسان و یکسان بودن منابع دانش مورد استفاده آنها ، اقدام به تصمیماتی در حوزه ها و قلمروهای گوناگون قابل استفاده، می گیرد. عقیده و باور بسیاری از افراد اینست که سامانه های خبره در« هوش مصنوعی »، بیشترین پیشرفت را بوجود آورده اند.
* پردازش تکاملی:
یکی از گرایشهای جدید رشته هوش مصنوعی ، پردازش تکاملی نام دارد که برای یک مسآله، یک یا چند جواب اولیه در نظر می گیرد.
رشته هوش مصنوعی گرایشی بین نرم افزار و سخت افزار است * برنامه ریزی:
از دیگر شاخه های رشته هوش مصنوعی می توان به برنامه ریزی اشاره کرد که با استفاده از یکسری عملگر، کاربرد آن در بارگیری، رباتیک و... به هدفتان می رسید.
* محاسبات نوین:
محاسبات نوین به عنوان یکی از شاخه های هوش مصنوعی ، محاسبات ریاضی را بدون عدد و به صورت نمادین انجام می دهد.
کاربردهای هوش مصنوعی
کاربردهای هوش مصنوعی ، بسیار متنوع است که از مهمترین آن ها می توان به استفاده در وسایل نقلیه خودگردان( مثل پهپادها و اتومبیل های خودران)، خلق آثار هنری، تشخیص های پزشکی، اثبات قضیه های ریاضی، تعيين هویت تصاویر( تشخیص چهره) و صداها، انجام بازی های فکری، جستجوگرهای اینترنتی، ذخیره انرژی، تهیه قراردادها و پیش بینی آرای قضایی اشاره کرد.
فلسفه هوش مصنوعی
ماهیت وجودی هوش مصنوعی برای رسیدن به دانش یا ارائه تصمیم، اطلاعات را جمع آوری می کند و به استقراء و تحلیل تجربیات می پردازد. در واقع هوش مصنوعی برای حل مسائل دریافت شده، تجربه را به کار می گیرد.
هوش مصنوعی از این جهت با هوش انسانی فرق دارد که انسان در هوش مصنوعی می تواند برای قضاوت کردن و گرفتن تصمیم درخصوص مسائل به مشاهده و تجزیه و تحلیل بپردازد ولی هوش مصنوعی براساس قوانین و رویه های معین بر روی کامپیوتر می باشد. در نتیجه با وجود رایانه های بسیار قوی، هنوز هم نتوانسته ایم در ایجاد هوش های مصنوعی، هوشی را پیاده کنیم که به هوش انسان نزدیک است. به طور کلّی، از زوایای متفاوتی میتوان به بررسی و مطالعه هوش مصنوعی پرداخت. به این صورت که باید بین هوش مصنوعی بعنوان یک رشتهٔ تحصیلی دانشگاهی و هوش مصنوعی بعنوان مجموعه فنون و راه کارهای ارائه شده مراکز علمی مختلف، تفاوت قائل شد.
بازار کار رشته هوش مصنوعی
خود شخص در هر رشته ای، بازار کارش را انتخاب میکند. به عبارت دیگر بازار کار براساس میزان تخصص و توقع اولیه فرد از بازار، تعيين میشود. هوش مصنوعی در ایران از بازار کار بسیار گسترده ای برخوردار است و برطبق زمینه های کاری افراد تعيين میشود. بطور مثال با برخی از زمینه های کاری اشنا شوید:
>> پروژه های تحقیقاتی در مراکز تحقیقاتی کشور
>> سیسم امنیتی( مانند تشخیص هویت)
>> سلاح های هوشمند( طراحی و ساخت)
>> صنعت( مثل طراحی ربات و دستگاههای هوشمند و...)
>> تشخیص گفتار( مثل تبدیل متن به گفتار، فشرده سازی گفتار و...)
>> طراحی سیستم های خبره
>> طراحی بازی ها
>> اموزش
>> و...
رباتیک بعنوان یک زمینه بسیار جدی در رشته هوش مصنوعی ظهور کرده استگردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 17
- 4
