رشته طب سنتی
از اطلاعات طب سنتی که نسل به نسل انتقال پیدا کرده، می توان به پیشگیری، تشخیص و درمان کلیه بیماری های جسمی، ذهنی یا نا به هنجاری های اجتماعی اشاره کرد." طب الصحه" که نام دیگر طب سنتی میباشد به طبی گفته میشود که بیش از تأکید بر درمان، بر سلامتی و پیشگیری تأکید می کند و اصرار آن بر اینست که طبیعت افراد باید شناسایی شود و بر اساس طبع و مزاج، تغذیه تعيين میشود.
پس از این که در دوره های طب سنتی و آموزشگاه های خصوصی شرکت کردید، برخلاف باور عموم، نمیتوانید در این رشته طبابت کنید. در واقع درصورت شرکت در دوره های اموزشگاه های خصوصی، صرفا درباره این رشته اطلاعات جدیدی به دست می آورید ولی برای طبابت آن هیچ مجوزی نمی گیرید. رشته طب سنتی طبق آئین نامه وزارت بهداشت، به عنوان یکی از گرایش های پزشکی در تخصص محسوب می شود. به این منظور نخستین کاری که شما باید انجام دهید اینست که بمدت هفت سال، پزشکی بخوانید و پس از این که مدرک دکتر عمومی را دریافت کردید، سپس رشته طب سنتی را برای این تخصص انتخاب کنید.
گرایش های رشته طب سنتی
به مجموعه از دانش و مهارت ها که شکل گیری آن بر اساس باورها، نظریه ها و تجربیات بومی هر منطقه است، طب سنتی می باشد. طب سنتی با نامهای دیگری شناخته میشود که از آن ها می توان به طب غیر متداول، طب جایگزین یا طب مکمل اشاره کرد که گزینه آخر برای توصیف این علم در ایران مناسب است. اموزش رشته طب سنتی در چهار گروه به شرح زیر میباشد :
- رشته طب سنتی ایرانی:
تحصیل در رشته طب سنتی به این معنی نیست که اصول کهن و قدیمی درمان بیماران را یاد می گیرید؛ بلکه روش های نوینی در راستای اصول پزشکی کلاسیک، به منظور پیشگیری و درمان بیماریها به دست آمده است. از این رو باتوجه به تجویز پزشک، با این روشها بیمار را درمان میکنند.
کاهش عوارض داروهای شیمیایی بر روی بیماران از ویژگی های مثبت رشته طب سنتی ایرانی به شمار می رود؛ ولی متأسفانه متخصصان بسیاری عقیده دارند که طب سنتی نمیتواند تمام بیماریها را درمان کند و باید بعنوان مکمل طب جدید برای بعضی دیگر، مورد استفاده قرار گیرد. درصورت علاقه مند بودن به تحصیل در رشته طب سنتی باید ابتدا مدرک پزشکی عمومی یا تخصص بالینی خود را بگیرید و سپس در دوره Ph.D. پزشکی سنتی که ۵۰ واحد دارد، مشغول به تحصیل شوید. فارغ التحصیلان دکترای طب سنتی میتوانند بیماران را در بخش های خصوصی و کلینیک های طب سنتی علاوه بر فعالیت های اموزشی و پژوهشی درمان کنند.
- رشته طب چینی و مکمل:
دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان تنها دانشگاه تدریس کننده ی رشته طب چینی و مکمل شناخته میشود. دانشجویان رشته طب چینی و مکمل با مواردی اشنا می شوند که از آن ها می توان به ماساژ درمانی، طب سوزنی، طب فشاری و مامایی اشاره کرد. آن ها بعد از آموزش این دوره میتوانند بیماری هایی نظیر شب ادراری، چاقی، افسردگی، کمردرد را درمان کنند.
- رشته داروسازی سنتی:
گیاهان دارویی و نحوه تولید آنها از مباحثیست که دانشجویان رشته داروسازی سنتی در طول دوره با آن اشنا می شوند. فارغ التحصیلان این رشته باید بتوانند متون سنتی پزشکی را باتوجه به پژوهش های جدید و دانش روز، تصحیح کنند. درصورت تمایل به تحصیل در رشته داروسازی سنتی باید بعد از گرفتن مدرک دکترای حرفه ای داروسازی برای اخذ Ph.D. داروسازی سنتی در ازمون ورودی شرکت کنید. تعداد کل واحدهای رشته داروسازی سنتی، ۴۸ واحد می باشد. دکتران داروسازی سنتی مجوز کار در مشاغلی را دارند که از آن ها می توان به آموزش مسئولین فنی کارخانه های تولید داروی گیاهی، نظارت بر آن و ارائه خدمات مشاوره ای به این کارخانه ها، تصحیح منابع طب سنتی ، آموزش، تحقیق، پژوهش، تهیه دارو از منابع طب سنتی ، حضور در آزمایشگاه ها اشاره کرد.
- رشته تاریخ علوم پزشکی:
برای تحصیل در رشته تاریخ علوم پزشکی در مقایسه با سایر رشته های طب سنتی ، محدودیت کمتری وجود دارد و این رشته از چندین رشته ترکیب شده که شامل رشته های طب ایرانی ، داروسازی سنتی و اخلاق پزشکی می باشد. رشته تاریخ علوم پزشکی صرفا در مقطع کارشناسی ارشد تدریس می شود و از مباحثی که دانشجویان با آن ها اشنا می شوند می توان تاریخ علوم پزشکی به خصوص در دوره اسلامی و منابع کهن پزشکی را نام برد. تنها شرط لازم برای ورود به این رشته، داشتن مدرک در هر یک از رشته های کارشناسی می باشد. سپس باید در آزمون کارشناسی ارشد وزارت بهداشت شرکت کنید. فارغ التحصیلان رشته تاریخ علوم پزشکی، توانایی کار در جمع آوری، بازیابی و ارزیابی منابع کهن پزشکی، پژوهش و مأخذشناسی را دارند. بعضی از واحد های درسی این رشته نظیر تاریخ پزشکی باستان، تاریخ داروسازی، تاریخ پزشکی اسلامی، اخلاق پزشکی، تصحیح نسخ خطی، متون عربی تخصصی، اصول و مبانی طب سنتی ، روش تحقیق و پژوهش می باشد.
دانشجویان این رشته باید ۳۲ واحد درسی را بگذرانند تا برای تحقیق و پژوهش با منابع گوناگون و حوزه های متعدد اشنا شوند و بعداز آن در یکی از بخش های موردنظر باتوجه به علاقه خود فعالیت کنند.
اهمیت رشته طب سنتی
برای علم پزشکی و کشور، نبود رشته دانشگاهی طب سنتی به عنوان یک خلا بزرگ محسوب میشد. با ورود این رشته به دانشگاه های کشور میتوان وابستگی خود را به داروهای شیمیایی خارجی قطع کرد. وقتی که داروهای شیمیایی در خارج از کشور تهیه میشد، باعث میشد تا ارز از کشور خارج شود، به همین خاطر به اقتصاد کشور ، ضربه ی بزرگی را وارد میکرد ولی در صورت کاشت داروهای گیاهی می توان بیماری های مختلف را درمان کرد. علاوه بر این در بعضی موارد، احتمال عوارض جبران ناپذیر داروهای شیمیایی برای بدن بیمار وجود دارد ولی عوارض داروهای گیاهی به دلیل طبیعی بودن بسیار کمتر است. با تربیت متخصصان طب سنتی در دانشگاه ها و گسترش رشته دانشگاهی طب سنتی میتوان به معرفی آن در سرتاسر دنیا پرداخت. توریست درمانی در اثر معرفی این رشته افزایش پیدا می کند و افراد بسیاری برای درمان بیماری هایشان از سراسر دنیا به ایران سفر میکنند. بنابراین درآمدزایی علاوه بر عدم خروج ارز، از دیگر مزایای این رشته دانشگاهی به شمار می رود. وقتی که توریست ها به ایران سفر کنند، اشتغال زایی بر مزایای این رشته می افزاید.
نحوه ی تحصیل در رشته طب سنتی بدون کنکور
اگر تمایلی ندارید که در دانشگاه تحصیل کنید، میتوانید به بعضی از آموزشگاه های فنی و حرفه ای طب سنتی بروید. تنها روشی که می توانید بدون کنکور در رشته طب سنتی تحصیل کنید، ثبت نام در یک مؤسسه اموزشی می باشد. وزارت بهداشت بر بعضی از این امکانات، نظاره گری نمی کند و شما باید نسبت به معتبر بودن گواهی صدور بعد از اتمام تحصیل، بررسی های لازم را انجام دهید. این موسسات بعد از این که شما تحصیلات خود را تمام می کنید، مدرک تحصیلی معادل لیسانس به شما نمی دهند، ولی مجوز کار کردن با این مدرک در بازار کار را دارید. از این رو می توانید در فروشگاه های طب سنتی و برخی از کلینیک های طب سنتی مشغول به فعالیت شوید.
تاریخچه تاسیس رشته طب سنتی در دانشگاه های ایران
در سال ۱۳۸۶ دانشگاه علوم پزشکی ایران، فعالیت خود را بهمراه دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شاهد و شهید بهشتی شروع کرد. هدف از تأسیس چنین رشته ای این بود که در قالب مؤسسه طب اسلامی و مکمل و مطالعات تاریخ پزشکی به ترویج، نهادینه کردن و توسعه ی طب سنتی آکادمیک پرداخته شود. نخستین دانشگاهی که دو ساختمان مستقل را از همان ابتدای تأسیس این رشته، برای فعالیت های آموزشی و فعالیت های درمانی این رشته اختصاص داد، دانشگاه علوم پزشکی ایران بود.
شرایط ورود به رشته طب سنتی در خارج از ایران
بعضی از افردی که رشته طب سنتی را دوست دارند، قصد دارند به تحصیل در دانشگاه های خارج از کشوری بپردازند که در گیاهان دارویی و طب سنتی از سابقه و تجربه ای طولانی برخوردار است که می توان به دانشگاه های چین و هند اشاره کرد. این دانشگاه ها برای متقاضیان به عنوان گزینه ای مناسب محسوب میشود به همین علت ویزای تحصیلی را درخواست می دهند. پیشینه کشور هند در زمینه گیاهان دارویی، بسیار قویست، به همین علت بهتر است که این دسته از افراد در رشته طب سنتی به ادامه تحصیل بپردازند.
همچنین سابقه ی طب سنتی چین در حوزه طب سنتی بسیار طولانی میباشد ولی از محدودیت های علاقه مندان برای این رشته می توان به یادگیری زبان چینی و دوری مسیر اشاره کرد. دانشجویان رشته طب سنتی خارج از کشور با مشکلات دیگری مواجه هستند که از آن ها می توان به مشکلات مربوط به تامین ارز و مورد قبول شدن مدارکشان در وزارت بهداشت ایران اشاره کرد. این نکته را در نظر بگیرید که در این کشورها، مدت زمان تحصیل و ورود به رشته اموزش طب سنتی ، بین ۵ تا ۷ سال زمان میبرد.
مکمل بودن رشته طب سنتی و درمان مدرن
بیماری های غیر واگیر از دلایل مرگ و میر حدود ۷۰ درصد افراد به شمار می رود. از این رو پیشگیری و درمان بیماری های غیر واگیر با انجام فعالیت های طب سنتی در سلامت افراد، بسیار مؤثر است. روشهای سنتی و مدرن پزشکی، تکمیل کننده ی یکدیگر از جوانب مختلف می باشند و بهتر می توانند بیماری ها را درمان کنند. تمامی تحصیل کنندگان در این رشته، مدرک پزشک عمومی دارند و بعد از این که این دوره را تمام کردنند، میتوانند بطور مکمل از این دو روش درمان استفاده کنند. همچنین انجام این کار، قابلیت رفع سردرگمی مردم در استفاده از طب سنتی یا مدرن را بهمراه دارد.
آینده شغلی رشته طب سنتی
با توجه به این که رشته طب سنتی در میان دانشجویان، محبوبیت بسیاری دارد؛ آينده شغلی این رشته بسیار مناسب است. اماکنی که متخصصان فارغ التحصیل رشته طب سنتی مجوزکار در آنرا دارند، مراکز و کلینیک های طب سنتی میباشد و یا اگر ادامه تحصیل دهند، می توانند استاد دانشگاه شوند. همچنین این افراد به منظور کسب درامد بسیار بالا میتوانند شرکت تولید داروهای گیاهی تأسیس کنند.
گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 9
- 2