داشتن نگرش مثبت و تلقین افکار مثبت راهکاری برای کاهش استرس کنکوراسترس
استرس یا فشار روانی وقتی اتفاق میفتد که شما با تغییری در زندگیتان روبرو میشوید که احتیاج دارید با آن تغییر ”سازگار”شوید. برای رفع استرس اول باید منشأ و عوامل ایجاد کننده آن شناسایی شوند؛ اضطراب منشأ روانشناختی دارد و هر کدام از مؤلفه های روانشناختی که داوطلبان کنکور تجربه می کنند به دلیل اعتقاد، باور و تفکری است که شخص در خصوص یک فرآیند مثل کنکور دارد.
استرس کنکور
در واقع اشخاص در یک فرآیند مشترک واکنش های متفاوتی از خود نشان می دهند؛ به طور مثال هنگامی که صدای وحشتناک انفجار شنیده می شود عکس العمل ها گوناگون است؛ یک فرد در جای خود می نشیند، دیگری از مکانی که هست بیرون می آید و فرد دیگر دچار اضطراب و استرس شدید خواهد شد. علل عکس العمل مختلف افراد به یک اتفاق را می توان باور افراد در خصوص آن مسئله دانست، در روانشناسی اصطلاحی وجود دارد که بیان می کند حوادث باعث واکنش ها نمی شود بلکه باوری که در خصوص آن اتفاق وجود دارد باعث ایجاد عکس العمل خواهد شد. یکی از دلایل این است که داوطلبان نسبت به کنکور باور های ذهنی گوناگونی دارند. بدین ترتیب اولین کاری که یک داوطلب برای رهایی یا کاهش استرس کنکور باید انجام دهد این است که کنکور را یک برگ از زندگی تعریف کند که قرار است ورق بخورد ولی تمام برگ های زندگی را تشکیل نمی دهد.
دلیل دوم استرس کنکور ناشی از باور های داوطلبان در خصوص روش مطالعه است؛ آنها فکر می کنند میزان مطالعه ای که داشته اند به درد نمی خورد و دائم کارنامه ها، پیش بینی اتفاقی که برایشان رخ می دهد و تخمین های گوناگون را در ذهن خود مرور می کنند که باعث استرس خواهد شد.
علل استرس کنکور
در حوزه آسیب شناسی، علل استرس کنکور ناشی از عوامل خانوادگی، آموزشگاهی، شخصیتی و تحصیلی می باشد. از جمله ی آن ها عدم آمادگی کافی و همینطور عوامل آموزشگاهی من جمله سیستم آموزشگاه ها و معلمان میباشد که میتوانند تأثير به سزایی در نحوه عملکرد شخص در امتحان داشته باشند. یکی دیگر از دلایل استرس کنکور، تجربیات منفی قبلی می باشد. موقع صحبت با داوطلبان کنکوری مضطرب مشاهده می کنیم که خیلی از آن ها دلیل استرس خود را عدم کسب نتیجه ی قابل قبول در کنکور سال پیش بیان می کنند.
روحیه شما بسیار در یادگیری و استرس کنکور تاثیر گذار استهمچنین ماهیت امتحان ها سبب افزایش یا کاهش استرس می شود؛ به عنوان مثال کنکور یا امتحانات نهایی میتواند استرس بیشتری نسبت به امتحانات کلاسی ایجاد کنند. گاهی هم علل خانوادگی مانند انتظارات بیش از حد والدین، تنبیه، سرزنش، تهدید و عدم ارائه ی تقویت مناسب و مقایسه های نابه جا از سمت آنان و انتقال این پیام که همین امسال فرصت داری! کلی هزینه کرده ایم و .... از دلایل استرس کنکور می باشند. گاهی هم خود والدین آن قدر مضطرب میشوند که نقش والدین و دانش آموزان تغییر می کند.
نقش والدین در کنترل استرس کنکور برای دانش آموزان
پدر و مادر هایی که به هر علتی توقعات بی اندازه از فرزندان خود دارند یا دائم با گوشه و کنایه با آن ها صحبت می کنند، فشار زیادی به فرزندان خود وارد می کنند. تزریق کردن اضطراب و استرس بر فرزندان نه تنها سبب بهبود رتبه فرزندانتان در کنکور نمی شود بلکه نتیجه ای عکس هم می تواند داشته باشد و باعث افزایش استرس کنکور در آنها میشود. متأسفانه بارها شاهد این مسئله بودیم که استرس و نگرانی بی اندازه والدین سبب می شود فشار روانی بیشتری به شخص وارد شود. این مسئله نقش والدین در تحصیل را پر اهمیت تر می کند.
راه های مقابله با استرس کنکور
استرس به ما کمک می کند خطر را تشخیص دهیم و از آن پرهیز کنیم. اضطراب با افزودن هشیاری و انرژی، کیفیت عملکرد ما را بالا می برد؛ ولی وقتی شدت استرس با واقعه ی روی داده، تناسب نداشت یا خیلی زیاد و ماندگار باشد، کیفیت عملکرد را کم کرده و ما را عاجز می کند. به همین علت اطلاع از راههای مقابله با استرس کنکور به شما کمک می کند تا با کنترل استرس سر جلسه کنکور بتوانید کیفیت عملکرد خود را فزونی دهید. در ادامه روش هایی برای کنترل استرس کنکور را معرفی کرده ایم.
۱- تاثیر ورزش در کنترل استرس کنکور:
چنانچه اهل ورزش نیستید، بسیار خوب است اکنون که قصد غلبه بر استرس کنکور را دارید، چند تمرین سبک را به برنامه ی روزانه تان اضافه کنید تا به ذهن تان فرصت تمرکز کردن روی چیزی غیر از درس و مطالعه را بدهید. ورزش کردن باعث افزایش اندورفین شده، شما را شادتر و سرحال تر و از استرس تان کم می کند. هر وقت برای مطالعه دچار مشکل شدید، برای یک پیاده روی تند یا دویدن بیرون بروید تا حواس تان از چیزهایی که به شما استرس می دهد اندکی پرت شود. ورزش و پیاده روی سبک در روحیه شما تأثير بسزایی خواهد داشت.
۲- تنظیم خواب برای کاهش استرس کنکور:
دومین مورد مهم در کاهش استرس کنکور، میزان خواب شما و کیفیت آن است؛ بدن انسان احتیاج دارد در طول ۲۴ ساعت بین ۷ تا ۹ ساعت خواب دریافت کند که البته این میزان در افراد مختلف متفاوت هست ولی این که ساعت خواب شما کافی باشد به تنهایی کفایت نمیکند. بلکه شما باید سعی کنید بموقع بخوابید. یعنی زمان بیدار شدن شما بین ۶ تا ۸ صبح باشد. نکته ی مهم دیگر در خصوص خواب، کیفیت آن یعنی خوابیدن آرام و بدون تنش است که می تواند در جلوگیری از ایجاد استرس تأثير بسزایی داشته باشد.
۳- کنترل استرس کنکور با خلاصه برداری و مرور:
خلاصه برداری نقش بسیار مفیدی در دوره و جمع بندی قبل از کنکور دارد. در روزهای پایانی کنکور، مطالعه اجمالی کردن مطالبی که خوانده اید بسیار حائز اهمیت است و زمانیکه خلاصه برداری می کنید این روند را با سرعت بیشتری انجام خواهید داد. از طرفی دست نوشته های خودتان چون طبق اولویت های یادگیری خودتان است، نقش مهمی در جمع بندی نهایی و کاهش استرس کنکور دارد.
خلاصه برداری نقش مهمی در جمع بندی نهایی و کاهش استرس کنکور دارد۴- انتظار موفقیت در کنکور از خودتان:
این که شما طالب موفقیت با رتبه عالی در کنکور هستید بسیار هدف خوبی است ولی این که توقع داشته باشید که به تمام پرسش های کنکور پاسخ بدهید و سوالی را از قلم نیاندازید اشتباه بزرگی است که وجود همین انتظار بیجا برعکس تفکر خودتان سبب شکست در کنکور می شود. این که کمال گرا باشید عالی است ولی کامل گرا هرگز و در خیلی از مواقع همین توقعات اشتباه منبع استرس داوطلب در سر جلسه کنکور می باشد.
۵- تغذیه مناسب برای کاهش استرس کنکور:
مهمترین موردی که برای کاهش استرس کنکور باید ذکر شود که بسیار هم مهم است، نوع تغذیه شماست. مصرف نوشابه و مواد کافیین دار مثل قهوه، کاکائو و چای سبب افزایش میزان استرس در شما میشود. همچنین مصرف بیش از حد شیرینی و شکلات و در کل موادی که در آن ها قند طبیعی وجود ندارد و دارای شکر زیاد هست، تأثير جدی بر میزان فشار روانی در شما دارد. در مقابل شما باید تلاش کنید از سبزیجات، تخم مرغ و گوشت سفید و قرمز (به حد کافی)، میوه ها و لبنیات استفاده کنید اما فراموش نکنید که مصرف تمام این ها باید به اندازه نیاز بدن شما باشد؛ اصلاً پرخواری در هیچ مواردی توصیه نمی شود. کمبود ویتامین ها در بدن مثل ویتامین ب۱۲ نیز بدن انسان را در برابر فشار روانی آسیب پذیر میکند. پس حتماً از دریافت انواع ویتامین ها در برنامه غذاییتان اطمینان حاصل کنید.
۶- مثبت اندیشی برای کنترل استرس کنکور:
فکر کردن به مشکلات و موانع کار سختی نیست و البته فایده ای هم برای شما نخواهد داشت. در مسیر کنکور سراسری شما دو راه دارید. یکی این که درس بخوانید و در کنار درس خواندن مدام غر بزنید و از زمین و زمان گله کنید و از کمبود امکانات صحبت کنید. یک راه دیگر هم هست که در کنار درس خواندن زیبا فکر کنید. به این موضوع فکر کنید که در حال ساخت آینده خود هستید. در حال تلاش هستید تا در آزمونی با شرکت هم‌سن و سالان خود برای قبولی در رشته و دانشگاه مورد علاقه تان می جنگید. داشتن روحیه شاد سازنده شما را در سراشیبی پیشرفت قرار می دهد همچنین سبب کاهش استرس کنکور میشود.
۷- کنترل استرس کنکور با مدیریت زمان:
خیلی مواقع بیش آمده که داوطلب از زمان غافل شده و در زمان پایانی کنکور به علت پاسخ ندادن به حجم زیادی از پرسش ها دچار استرس شدید شده است. در این شرایط شخص عجله می کند و پرسش ها را بدون این که با دقت بخواند جواب می دهد. نتیجه این شتاب زدگی کسب نمره منفی برای فرد می شود. پس حتماً برای کاهش استرس کنکور به زمان پاسخ گویی به پرسش های هر دفترچه توجه کنید.
برای کنترل استرس، ابتدا هدف خود را تعیین کنید و بعد به مطالعه بپردازید۸- کاهش استرس کنکور با آمادگی پیش از امتحان:
در‌صورتی شما تا حدی برای امتحان آمادگی پیدا میکنید که با هر سوالی که امکان دارد از شما پرسیده شود، آشنا باشید، درنتیجه استرس کنکور برای شما رفته رفته تقلیل می یابد. زمانی که شما بطور مناسبی برای امتحان آمادگی داشته باشید، دلیلی برای ایجاد استرس و اضطراب وجود ندارد.
۹- مرور مرتب مطالعات برای فرار از فراموشی:
مطالعه و بازبینی مطالب درسی، نه تنها در مانایی دروس در ذهن کمک می کند بلکه بخش عمده ای از استرس یا حس فراموشی را از بین می برد. در مورد کنکور باید گفت دانش آموزان در طول سال تحصیلی طبق آموزه های فضای آموزشی، دروسی را مطالعه و در مورد آن شروع به تست زنی می کنند در این بین کسی در کنکور موفق است که بتواند مرتب اطلاعات خود را به روز کنند تا در زمان آزمون به خوبی از این اطلاعات استفاده کند. به دلیل آن که با توجه به ته نشین شدن درس ها، موقع برگزاری آزمون کنکور، دچار حس فراموشی و در نتیجه استرس کنکور می شود.
۱۰- حس دوگانه داوطلبان در روزهای پایانی تا کنکور:
داوطلبان در نزدیک کنکور حس دوگانه ای را تجربه می کنند؛ یعنی از یک طرف خسته شده اند و تمایل دارند هرچه سریعتر کنکور تمام شود و از طرف دیگر دوست دارند فرصت بیشتری برای مطالعه داشته باشند. برای آنکه استرس کنکور را کاهش دهیم به هیچ وجه نباید روی مصادیق کار شود و از داوطلبی که استرس دارد بخواهیم این حس را کنار بگذارد، چون نشدنی نیست و مثل هنگامی است که از یک شخص بیمار بخواهیم خود بخود بهبود پیدا کند.
براى داشتن ذهنى ارام و کاهش استرس کنکور، به مقدار کافى بخوابیدگردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 16
- 5
